6862716743

AUTOMATYKA-ELEKTRYKA-ZAKŁÓCENIA | NR 2/2010

OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA

/j. Zatem prądem wyłączającym jest prąd I_a = 1,21\. W przypadku wyłączników stacyjnych kategorii użytkowania B (zwłocznych, wybiorczych) wolno przyjąć mniejszy prąd zadziałania wyzwalacza zwarciowego zwłocznego, jeżeli czas wyłączania wyłącznika uwzględniający zwłokę wyzwalacza spełnia podane w tabl. 3 wymagania odnośnie do największego dopuszczalnego czasu wyłączania. Podobnie, jak w przypadku bezpieczników, prąd wyłączający/_a określa się na podstawie samych oględzin wyłącznika.

Rys 4. Charakterystyka czasowo-prądowa wyłącznika nadprądowego bezzwłocznego

/f- prąd nastawczy wyzwalacza przeciążeniowego,

/j - prąd nastawczy wyzwalacza zwarciowego, s - pasmo rozrzutu ±20%,

I_a - prąd wyłączający wyłącznika nadprądowego

Prąd wyłączający wyłączników różnicowoprądowych bezzwłocznych i krótkozwłocznych (o wyzwalaniu typu AC) przez wiele ostatnich lat przyjmowano jako równy znamionowemu prądowi różnicowemu zadziałania /_a = /ą_n (tabl. 4), nie zwracając uwagi na największy dopuszczalny czas wyłączania przy tym prądzie (rys. 5), gwarantowany przez producenta zgodnie z normą: 0,3 s dla wyłącznika bezzwłocznego i krótkozwłocznego, 0,5 s przy I&_n i 0,2 s przy 2 I&_n dla wyłącznika selektywnego (zwłocznego). Jak widać, te wartości mogą w pewnych warunkach przekraczać największy dopuszczalny czas wyłączenia zasilania określony przez nową normę (tabl. 3). W dodatku wyłączniki o wyzwalaniu typów A oraz B mogą mieć - zależnie od przebiegu prądu różnicowego - prąd wyłączający znacznie większy niż znamionowy prąd różnicowy zadziałania (tabl. 4).

Tablica 4. Prąd wyłączający /_a wyłączników różnicowoprądowych według dotychczasowych zasad

Rodzaj wyłącznika	Prąd wyłączający/_a
Wyłączniki bezzwłoczne i krótkozwloczne o wyzwalaniu AC	^ńn
Wyłączniki bezzwłoczne i krótkozwloczne mrozoodporne	1.25/_An
Wyłączniki wybiorcze (selektywne) o wyzwalaniu AC	2/An
Wyłączniki o wyzwalaniu A	1AIah
Wyłączniki o wyzwalaniu B	2^An

Nowa norma [6] stawia sprawę jasno, nie czyni wyjątków; również w przypadku wyłączników różnicowoprądowych należy sprawdzać dopełnienie warunku największego dopuszczalnego czasu wyłączania zasilania. Kto ma z tym kłopot, choćby z braku charakterystyk, powinien szacunkowo przyjmować prąd wyłączający z nadmiarem: /_a = 5 /_An (411.4.4. Uwaga, 411.5.3 Uwaga 4, 411.6.4 Uwaga 4).

Ta zmiana podejścia nie ma żadnego znaczenia w najbardziej rozpowszechnionym układzie TN, w którym prądy zwarć L-PE są setki i tysiące razy większe niż jakkolwiek określone prądy wyłączające wyłączników różnicowoprądowych.

Warto przypomnieć, że przed pojawieniem się w roku 1982 pierwszego dokumentu międzynarodowego IEC 364-4-41:1982 w normach i przepisach wielu krajów (m.in, Niemcy, Polska) jako prąd wyłączający wyłączników różnicowoprądowych przyjmowano /_a = 1,2 /_An. Zatem w roku 2005 IEC z rozmachem naprawiała (IEC 60364-41:2005) to, co wcześniej zepsuła.