CZĘŚĆ I - PATOMORFOLOGIA OGÓLNA
patologia organelli komórkowych
• błona komórkowa
- figury mielinowe z ER, w lizosomach makrofagów, w mitochondriach (nieodwracalne, np. pylica krzemionkowa)
• ER
- ciałka Russela powstałe z kanałów rozepchanych przez białka
- zwyrodnienie wodniczkowe - rozciąganie kanałów przez niskobiałkowy płyn (miąższ wątroby w zatruciu CCU)
• aparat Golgiego
- ciałka szkliste Mallory’ego - marskość alkoholowa hepatocytów zwyrodnienie kropelkowo - szkliste
• mitochondria
inhibitory —*odrzmienie; ATP —»obkurczenie
obrzmienie - rozprostowanie grzebieni, wygładzenie błon
przyćmienie miąższowe - (odd. 02, śmierć) - wypełnienie cytoplazmy w / w
przekształcenie blaszkowate - przykład zwyrodnienia mielinowego, nadmiar lipidów w błonach; np. w
komórkach nowotworowych, makrofagach, nabłonkach płucnych (odróżnić od struktur lamellamych);
wtręty mielinowe —* zmiany początkowe
krystaloidy białkowe macierzy tworzące siatkę
kwasochłonność cytoplazmy (dużo mitochondriów) - komórki okładzinowe, komórki oksyfilne nabłonka gruczołowego, gruczolaki tarczycy typu Hurthlego, onkocytoma
• lizosomy: kwaśna fosfataza, kwaśna DNAaza, kwaśna RNAaza, katepsyny, |)-glukuronidaza, |ł-galaktozydaza, a-mannozydaza, arylosulfataza, fosfataza fosfoproteinowa, p-N-acetyloglukozoaminidaza, kolagenaza
twory wakuolame - przy obrzmieniu, mikropinocytozie
gromadzenie barwników (lipofuscyna, ferrytyna - syderosomy, hemosyderyna)
zwyrodnienie wodniczkowe np. nabłonki cewek krętych I rzędu w następstwie podawania dożylnie
hipertonicznego roztworu glukozy
zwyrodnienie kropelkowo - szkliste - nagromadzenie białek
nagromadzenie lipidów , np. zmiany mielinowe w zespole nerczycowym
atrocytoza - zagęszczanie białek i lipidów w lizosomach
choroba Gauchera - gromadzenie kerazyny w lizosomach układu RES
choroba Niernanna - Pieką - gromadzenie sftngomieliny w lizosomach układu RES
choroba Taya - Sachsa - gromadzenie gangłiozydów w lizosomach neurocytów
choroba Pompego - jedna z chorób spichrzeniowych glikogenu
apoptoza / nakroza - obrzmiałe lizosomy (cytosomy, cytolisomy)
• peroksysomy (zaw. enzymy oksydacyjne)
wzrost liczby w miąższu wątroby przy lekach przeciwmiażdżycowych (Clofibrate) gromadzenie ceroidu <— wyczerpywanie się aktyw ności enzymatycznej
• rybosomy = ziarnistości Palade’a -+ER—* RER (ergastoplazma) ciałka Nissla
etionina / uszkodzenie —* rozpraszanie
adenina / aktywna translacja —* formowanie poliibosomów hipotermia —> krystalizacja
bazofilia (utrata przy obumarciu) - np. plazmocyty, mastocyty, retikulocyty
• hialoplazma
skrobioawica - nagromadzenie patobialka glomerulosclerosis intercapillaris - nefropatia cukrzycowa
• jądro, jąderko ~ aktywność komórki
kondensacja brzeżna chromatyny <— artefakt / martwienie / zmiany transportu przez kariolemmę zakażenia wirusowe - krystaloidy zmienionych białek, wtręty jądrowe spichrzanie glikogenu <— cukrzyca rzekome wtręty jądrowe cytoplazmy