• dychawica oskrzelowa (asthma bronchiale) - utrudnienie wydechu przez zmiany anatomiczno -czynnościowe w ścianie małych oskrzeli; <— gl. alergie; —> przerost gruczołów i mięśniówki -* zwężenie światła; naciek eozynofilowo - limfocytopodobny
• rozstrzenie oskrzeli (bronhiectases) - rozszerzenia oskrzeli
kształt: workowate (saccifonnes), walcowate (cylindrifonnes), wrzecionowate (fusifonnes) zachowanie śluzówki: przerost lub zanik
przyczyny: zab. rozwojowe, mukowiscydoza, zapalenie oskrzli lub miąższu (pociąganie *— gruźlica) następstwa: pole do zakażeń (—* ropnie), żylaki (—► krwotok), odczyn zapalny w otoczeniu (—* wlóknienie), nowotwory, skrobiawica
• zapalenie płuc (pneumonia)
> śródpęcherzykowe (intraalveolaris) <— drogi oddechowe
> śródmiąższowe (interstitialis) <— krwiopochodne
pneumokokowe (pneumonia pneumococcica) - zapalenie włóknikowe powierzchniowe —* wysięk w pęcherzykach i przewodach pęcherzykowych; zakażenie drogami oddechowymi (czynniki sprzyjaące: obrzęki, zab. śluzu, zab. dyfuzji)
> płatowe = płuc i opłucnej = włóknikowe (pneumonia pneumococcica lobularis s. pleuropneumonia s. pneumonia fibrinosa) - zajmuje cały piat, szerzy się w miąższu, sięga opłucnej, proces toczy się jednoczasowo w całym płucu
4 okresy przebiegu Laenneca:
4 1 nawal = okres przekrwienia i obrzęku (stadium hyperaemiae et oedematis) - kilka - kilkanaście godzin; przegrody poszerzone i powyginane przez przepełnienie erytrocytami, surowiczy płyn wysiękowy z pojedynczym eiytroctami i komórkami wyściólki; makro: piat ciężki, czerwow-wisniowy, ciastowaty, sączy się z niego pienisty płyn
■4 II okres zwątrobienia czerwonego (stadium hepatisationis rubrae) -2-3 doby; wciąż przepełnienie krwią, wysięk biało- i c ze rwo no krwi nko wy; makro: piat ciężki, nie zapada się, z odciskami żeber, żywoczerwony, sucha wy, o konsystencji wątroby
-4 III okres zwątrobienia szarego (stadium hepatisationis griseae) - parę dni; w pęcherzykach w łóknik. leukocyty, makrofagi; uciska naczyń —> ustąpienie przekrwienia —* barwa szaro-czerwona; makro: piat ciężki, suchy, kruchy
4 okres rozejścia się (stadium resolutionis s. resolutio) - | makrofagi + | dwoinki —»wysięk bezbakteryjny —> leukocyty —* trawienie wlóknika —»uplunnienie wysięku —* piat miękki; rozpad leukocytów poprzedzoany stluszczeniem —»zwątrobienie żółte (hepatisatio flava) —* na przekroju nicpicnisty żółty płyn, miąższ kruchy —* wchłonięcie oraz wydalenie wysięku drogami naturalnymi 4 powikłania:
# wędrujące zapalenie płuc (pneumonia migrans)
# ropień płuc (abscessus pulmonum)
# ropniak opłucnej po zapaleniu płuc (empyema mctapneumonicum)
# zgorzel płuca (gangrena pulmonum)
# zmięsowacenie płuc (camificatio pulmonum)
> placikowe (pneumonia pneumococcica lobularis) - dotycz) poszczególnych płacików, zmiany są wieloogniskowe i zlewające (pneumonia lobularis confluens), o różnym okresie rozwoju; makro: ognisko zapalne jest kruche, staw ia opór. ma barwę zależna od stadium procesu
pałeczka Friedlandera = K. pneumoniae —»zapalenie płatowe z niszczeniem przegród pęcherzykowych; makro: płat jest lepki, „klei się do noża”, nóz ciągnie za sobą lepki i gęsty płyn gronkowcowe (pneumonia staphylococcica) - powikłanie zapaleń dróg oddechowych, np. grypy; zwykle zlewne zapalenie placikowe, odoskrzelowe lub odoskrzelikowe (bronchopneumonia. bronchiolopneumonia) —* zniszczenie tkanki —* gromadzenie wysięku (braonehopneumonia abscensend) —> mnogie cienkościenne jamy dające obraz „plastra miodu" —* zajęcie opłucnej —* ropniak (empyema) paciorkowcowe (pneumonia streptococcica) - nakłada się na pierwotna infekcję; rozlane obrzmienie i przekrwienie slzówki krtani, tchawicy i oskrzeli, śluzówka pokryta wysiękiem wlóknikowym, ogniskowo obnażona z nabłonka; w miąższu obraz zapalenia wieloogniskowego, często o charakterze krwotocznym wirusowe —► nacieki komórek monocytidalnych w przegrodach pęcherzykowych, tkance łącznej okołooskrzelowej i międzyplacikowej; w pęcerzyku wysięk bogatobialkowy formujący błony szkliste
> gtypa: ostre wysiękowe zapalenie jamy nosowo - gardłowej, krtani, tchawicy i oskrzli —* śluzówka zaczerwieniona i obrzmiała, z powierzchniowymi nadżerkami lub zupełnie obnażona z nabłonka - wówczas wysięk włóknikowaty (tracheobronchitis fibrinosa profunda), błony szkliste w pęcherzykach i przegrodach pęcherzykowych
> odra - w niedoborach odporności; w perzerzykach i przewodach pęcherzykowych obecne wielojądrowe komórki olbrzy mie z w trętami cytoplazmatycznymi i jądrowymi
pneumocystozowe «— Pneumocystis carinii; w zaburzeniach odporności (niemowlęta, AIDS); zapalenie śródmiąższowe —* zmiany w przegrodach, ścianach okrzelików oddechowych i końcowych —► wtórnie w