C)
Rys. 3.3. Rodzaje porowatości: a - otwarta (efektywna): b - zakryta: c - szczelinowa
Pory w skałach mają różne rozmiary (tab. 3.3), z czym wiąże się możliwość przepływu gazów i cieczy w ośrodku skalnym (rys. 3.4).
Tabela 3.3. Klasyfikacja porów pod względem rozmiarów (Ryncarz 1993)
Rozmiar porów, m |
Ruch cząstek cieczy i gazów | |
iijami |
< 10'9 | |
Mikropory |
10-M0-7 |
Ruch cząstek cieczy i gazów odbywa się drogą dyfuzji o charakterze zbliżonym do dyfuzji w ciałach stałych |
Mezopory |
10-7-1<H |
Swobodna dyfuzja cząstek cieczy i gazów, ruch cieczy i powolny przepływ laminarny cieczy i gazów |
Makropory |
10-4-10-1 |
1A PtU: OTT»] ra •] kV,'i k\ i u i \ya i tvi i Jffi |
>10*1 |
porowatość nieefektywna w jej przestrzeni brak przepływu cieczy, gazów z powodu małych rozmiarów porów, ich odizolowania
Rys. 3.4. Podział porów w skale ze względu na możliwość przepływu cieczy i gazów Szczelinowatość
Szczelinowatość wynika z istnienia w skale nieciągłości i powierzchni osłabienia i jest spowodowana procesami tektonicznymi i frzyczno-mechanicznymi, które zachodzą w skale. Rozumiana jest jako właściwość skał, która wynika z istnienia spękań (Liszkowski, Stochlak 1976; Pinińska 2007) lub w sensie górniczym, jako wszystkie spękania występujące w przodku i dzielące górotwór na
31