Znaki wysokości. —* Profil podłużny terenu. 373
podłużny przedstawiamy na jednej płaszczyźnie, na której rozwijamy powierzchnie profilu.
Wykonanie zdjęcia: a) wytycza sio ślad profilu na terenie, b) mierzy sie odległości .poziome punktów profilu od punktu początkowego, c) niweluje sie te punkty.
Ad a). Na terenie jednostajnie pochylonym obiera sie punkty profilu w okrągłych odległościach, co 10, 20, lub 50 w, stosownie do terenu i celu profilu; na terenie nierównym — na załomach terenu, albo iv okrągłych odległościach, a prócz tego na załomach. Obrane punkty zaznacza się palikami, lub w inny sposób. Punkty te należy ponumerować i narysować na szkicu. Wzdłuż profilu zakłada sie stałe punkty wysokości, np. na występach cokołów, na kamiennych stopniach schodowych itd., albo wbija się w tym celu pale drewniane z gwoździami o dużej, wypukłej główce, na miejscach, które nie będą naruszone podczas wykonywania robót ziemnych. Na kilometr długości profilu obiera się 3, lub 4 punkty stałe.
u
-o-
Fig. 5-i.
Ad b). Pomiar odległości wykonywa się zwykle przed rozpoczęciem niwelacji, można jednak także te dwie czynności wykonywać równocześnie. Do pomiaru odległości używa się taśmy stalowej, lub łat mierniczych. Odległości odczytuje się z uwzględnieniem decymetrów. Przy dłuższych profilach podaje się odległości w hektometrach i metrach, ewentualnie w kilometrach i metrach. Przy niwelowaniu profilów podłużnych dróg i ulic można odległości mierzyć po terenie, a następnie zredukować je na poziom zapomocą wyznaczonych różnic wysokości. Punkty leżące poza profilem, które chcemy zanhvelować i zaznaczyć na profilu, rzutujemy na oś profilu.
Ad c). Punkty profilu podłużnego niweluje się ze stanowisk obranych tak, by łaty wstecz i wprzód znajdowały się w równych odległościach od stanowisk (fig. 54). Łatę niwelacyjną ustawia się kolejno pionowo na punktach niwelowanych, celuje do łaty, układa oś libeli niwelacyjnej poziomo i odczytuje łatę. Odczyty łat wstecz i wprzód podaje się z uwzględnieniem milimetrów, odczyty lat w bok (pośrednich między łatami wstecz i wprzód) z uwzględnieniem centymetrów. Niwelacje profilu należy — o ile możności — nawiązać do znaków wysokości, na początku i na końcu, a to dla sprawdzenia niwelacji, ewentualnie dla jej wyrównania. Gdy jest nawiązanie tylko do jednego znaku wysokości, lub niema wcale nawiązania, należy niwelację profilu wykonać dwa razy, w przeciwnych kierunkach. Czasem
25*
35