7292100980

Pomiar kątów poziomych. 385

da wynik dokładniejszy od pomiaru pojedynczego, z którego nadto wpływ błędów podziału limbusowego zostanie częściowo wyrugowany.

Repetycyjuy pomiar kąta polega na tern, że dany kat odmierzamy kilka razy obok siebie na limbusie, celem wyrugowania (częściowego) wpływu błędów podziału limbusowego. Pomiar wykonywa sie teodolitem repetycyj-uym, w dwóch położeniach lunety; stosuje się przytem różne metody postępowania. Podajemy sposób pomiaru podług „Przepisów obowiązujących przy pomiarach metodą tiygon. i poligon.“:

1. Ustawia się instrument w wierzchołku kąta (oś obrotu limbusu pionowo zapomocą libeli nasadkowej na oś obrotu lunety, lub zapomocą libeli rewersyjnej na lunecie) i sprzęga się limbus. 2. W 1-szem położeniu lunety celuje się w kierunku lewego ramienia kąta (używając sprzęgu i śruby mi-krometrycznej alhidady), odczytuje oba nonjusze (mikroskopy) i zapisuje odczyty w dzienniku kątowym. 3. Zwalnia się sprzęg alhidady i celuje w kierunku prawego ramienia kąta (używając sprzęgu i śruby mikrometrycznej alhidady). 4. Przerzuca się lunetę, zwalnia sprzęg limbusowy i w 2-giem położeniu lunety celuje w kierunku lewego ramienia kąta (używając sprzęgu i śruby mikromctrycznej limbusu). 5. Zwalnia się sprzęg alhidady, celuje w kierunku prawego ramienia kąta (używając sprzęgu i śruby mikrome-trycznej alhidady), odczytuje oba nonjusze (mikroskopy) i zapisuje odczyty w dzienniku kątowym. 6. Różnica średnich z odczytów ostatnich i pierwszych daje podwójną -wielkość kąta. 7. Postępowanie opisane powyżej należy w sieci triangulacyjnej IV-go rzędu powtórzyć najmniej trzy razy, a z otrzymanych pomiarów obliczyć średnią.

Pomiar pęku promieni wykonany jeden raz metodą kierunkową.

Przypuśćmy, że zmierzyć mamy pęk promieni W (A, B, C_} Z), E), fig. 68.

1. Ustawiamy instrument w wierzchołku pęku W: oś instrumentu przechodzi przez wierzchołek i jest pionowa. Jeżeli mierzymy instrumentem repetycyjnym, to oś instrumentu ustawiamy pionowo przy sprzęgniętym limbusie.

2. W 1-szem położeniu lunety celujemy do punktów A, B, C, D, E, odczytujemy każdym razem oba nonjusze (mikroskopy) i zapisujemy odczyty w dzienniku kątowym (1. 1). 3. Przerzucamy lunetę, obracamy alhidade o 180°

(2-gie położenie lunety), celujemy powtórnie do danych punktów, lecz w porządku odwrotnym, więc io E_} Dy ć\ By Ay odczytujemy

każdym razem oba nonjusze (mi- D

kroskopy) i zapisujemy odczyty Fig. ca.

iv dzienniku kątowym. 4. Dla

każdego promienia otrzymamy 4 odczyty: z dwóch nonjuszów (mikroskopów'), ^w ówóch położeniach lunety. Średnia z tych czterech odczytów daje średni kąt kierunkowy, wolny od wpływu błędów' instrumentu, z wyjątkiem błędów podziału limbusowego. Wynik pomiaru wszystkich kątów* kierunkowych, w dwóch położeniach lunety, nazywamy zestawieniem kierunków. Należy uważać, by podczas wykonywania pomiaru położenie umboflu nie zmieniło się. Sprawdzenie pomiaru otrzymuje się przez powtórne wycelowanie do punktu początkowego, na końcu pomiaru w 1-szem i 2-giem położeniu lunety i odczytanie obu nonjuszów'. Jeżeli mierzymy instrumentem