7349811086

CENTRALNA BAZA HASEŁ WZORCOWYCH BIBLIOTEK AKADEMICKICH

Maria Burchard

Centrum Formatów I Kartotek Haseł Wzorcowych

Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie

Kartoteka haseł wzorcowych, kartoteka wzorcowa haseł formalnych, kartoteka wzorcowa KABA, katalog zautomatyzowany, Centrum Formatów i Kartotek Haseł Wzorcowych

Od 1 czerwca 1996 r.w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie rozpoczęło działalność Centrum Formatów i Kartotek Haseł Wzorcowych. Wydarzenie to uwieńczyło dwuletnie starania prowadzone przez biblioteki akademickie użytkujące oprogramowanie VTLS, wsparte uchwałą Konferencji Rektorów Uczelni Polskich z 27.1.96 r. o powołanie takiej jednostki. W następstwie tych starań Ministerstwo Edukacji Narodowej powiększyło na stałe dotację budżetową dla Uniwersytetu Warszawskiego o kwotę przeznaczoną na sfinansowanie pracy zespołu obsługującego centralną kartotekę haseł wzorcowych. Centrum zatrudnia 17 osób, które łącznie pracują w wymiarze 14 etatów w dwóch ośrodkach. Ośrodek Formatów i Wzorowej Kartoteki Haseł Formalnych prowadzi centralną kartotekę haseł osobowych, korporatywnych i tytułów ujednoliconych (włączając tytuły serii). Ośrodek Języka i Kartoteki Wzorcowej KABA prowadzi centralną kartotekę wzorcową języka haseł przedmiotowych KABA. Ponadto zadania Centrum obejmują:

-    koordynowanie współpracy bibliotek w zakresie budowania centralnej kartoteki haseł formalnych oraz w zakresie rozbudowy słownictwa języka haseł przedmiotowych KABA,

-    prowadzenie prac metodycznych w zakresie formatów, jhp KABA i kartoteki haseł wzorcowych,

-    upowszechnianie wiedzy w zakresie formatów, jhp KABA i khw.

Kartoteki haseł wzorcowych są podstawowymi elementami struktury danych

w zintegrowanych systemach bibliotecznych. Umożliwiają efektywne wyszukiwanie w katalogu zautomatyzowanym, kontrolę poprawności danych oraz wymianę danych. Hasła muszą być ujednolicone według ściśle określonych reguł i we właściwy sposób zastosowane w opisie bibliograficznym. Niewłaściwe zastosowanie haseł lub użycie haseł spoza khw natychmiast niweluje wszelkie korzyści płynące z wykorzystywania tego narzędzia kontroli danych i nieuchronnie prowadzi do zafałszowania otrzymywanej w wyniku wyszukiwania, informacji. Jedną z metod budowania bazy prawidłowych, ujednoliconych haseł jest prowadzenie centralnej kartoteki haseł wzorcowych. Tylko w takim przypadku możliwe jest stosowanie jednolitych zasad redagowania haseł, ich bieżąca kontrola, ciągłą melioracja i aktualizacja.

Problematyka haseł wzorcowych dość późno zaistniała w świadomości polskich bibliotekarzy. Prace nad tym zagadnieniem zapoczątkowane zostały