7648595171

PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA. 281

ratione sanctum sextum conciliam ąuod nupcr sab Constantino piae memoriae principe et Agathone apostolico praedecessore meo convenit, medullitus et plenius conservare , quaeque vero predicaverunt praedi-care, quaeque vero condemnaverunt, ore et corde condemnare“. Nie masz tu więc wzmianki o potępieniu Pap. Honoryusza, który na tymże soborze VI (680) został jako „fautor heresis“ potępiony, ale nie są też imiennie przytoczeni przywódcy monoteletów, których tenże sobór potępił. Ta formuła została ułożona widocznie po śmierci Konstantyna III Brodatego (f 685) bo nazwany tu jest „piae memoriae “. Mogła więc służyć do konsekracyi Pap. Jana V (685—108), który po Benedykcie II nastąpił. Następna formuła 84, (str. 93—103) jest daleko obszerniejsza, i tutaj są wymienieni wszyscy monoteleci, potępieni przez VI sobór : u na cum Ho norio, qui pravis eorum adsertionibus fomentum impendit (str. 100, 78’). Jest tu także wspomnienie: „piae memoriae magni principis nostri domini Constantini^a, a więc i ta formuła mogła dopiero po śmierci Konstantyna III być ułożona. Natomiast formuła 85 (str. 103—-110) była prawdopodobnie jeszcze za życia jego ułożona, powiedziano tu bowiem: „amplector et yeneror de-fmitionem quam, deo auspice, sancta et universalis ac magna sexta synodus , quae naper in regia Gonstantinopoli urbis, in qua et apo-stolicae sedis legatos presidere manifestum est, quae per decretum christianissimi ac piissimi, a deoqne coronati Gonstantini magni principis congregata est; et quae suscepit suscipio veł quae abiecit abicio, similiter et quos anathematizavit atque damnavit, anathematizo et danino " (str. 109). Tern ciekawsze jest to, że przytoczony powyżej ustęp, znajduje się dosłownie we formule 73 p. t. „Promissio fidei episcopi^u (str 73 f. 55), a Sickel właśnie o tej formule mówi, że została ułożona jeszcze za życia Konstantyna.

Z tego wiec możnaby wnioskować dwie rzeczy: najpierw, że formuły kodeksu watykańskiego nie są ułożone chronologicznie, lecz zupełnie przypadkowo. Powtóre zaś wnosić by można z tego, że imienne potępienie Pap. Honoryusza we formule 84 wsadzono do „indiculum pontiticis^M wtedy, gdy cesarz Filipikus Bardanes usiłował wskrzesić monoteiizm, i gdy synod przez niego r. 712 zwołany ogłosił, że wolno uczyć o jednej woli w Chrystusie. Przemawia za tein przypuszczeniem I ta okoliczność, że podczas gdy we formule 83 i 84 dodano przy wzmiance o soborze VI nuper, jako o świeżo odbytym, w tej formule 84 tego dodatku nie masz. Z tem jednakże wiąże się przypuszczenie trzecie , że tej formuły 84 nie używano później w Rzymie, przy konsekracyi Papieży, lecz że używano tej formuły, która równobrzmiący

19

p. p. T, XXV.