7648595184

294 SPRAWOZDANIE Z RUCHU RELIGIJNEGO,

w ostatnim czasie odnieśli holenderscy katolicy, wytrwale, krok za krokiem zdobywając coraz szerszą wolność Kościołowi, coraz piękniejszą rok za rokiem i w skutki bogatszą rozwijając działalność, równie na polu ściśle religijnem, jak naukowem i społecznem. Kraj ten, w którym hierarchia katolicka przywróconą została dopiero w r. 1853, nie daje się pod tym względem żadnemu innemu wyprzedzić. Każda dyecezya ma małe i wielkie seminaryum katolickie, szpitale i przytułki, wspaniałe nieraz archiwum i bibliotekę dyecezalną. Liczba kleryków podniosła się od r. 1853 z 957 do 1906. Wielu zakonników, zwłaszcza z Niemiec w czasie walki kulturnej wypędzonych, znalazło tu chętną gościnność, pozakładali swe klasztory, i pracują gorliwie nad nawróceniem Holandyi. Dzięki w znacznej części ich wpływowi, cyfra katolików w kościelnej prowincyi utrech-ckiej wzrosła w ostatnich paru latach o 30,000. Mnożą się również katolickie dzienniki, książki, wydawnictwa; mnożą się katolickie stowarzyszenia, mnożą się katolickie kościoły i kaplice, rodząc usprawiedliwioną nadzieję, że policzone już dni panowania herezyi, która tyle ruin, tyle moralnych i mat ery al-nych klęsk Holandyi przyniosła.

Na konsystorzu z dnia 30 grudnia r. z. prekonizował Papież 62 biskupów, a między nimi i biskupów dla ziem polskich. I tak, jak wiadomo, katedrę lubelską i adrninistracyę dye-cezyi podlaskiej obejmuje dotychczasowy administrator lubelski, ks. Franciszek Jaczewski; katedrę płocką, wielce zasłużony redaktor Przeglądu katolickiego i EncyMopedyi kościelnej, kanonik warszawski, ks. Michał Nowodworski; katedrę wileńską, kanonik mohylewski, ks. Antoni Audziewicz. Dotychczasowy biskup su-fragan, administrator dyecezyi płockiej, ks. Henryk Piotr Dolega Nossowski, mianowany sufraganem wrocławskim, a dotychczasowy administrator dyecezyi wileńskiej, ks. Ludwik Feliks Zda-nowicz, biskupem tytularnym Dionisiady. Ks. Zdanowicz, starzec 78-letni, rezydować podobno będzie w Petersburgu, jako su-fragan metropolity mohylewskiego, którego stolica wakuje obecnie po śmierci ks. Aleksandra Gmtowta, i Bogu tylko wiadomo,