- dochody armatorów ze statków objętych podatkiem tonażowym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych,
- spod podatku tonażowego wyłączone są statki rybackie, pogłębiarki, pływające magazyny, platformy wiertnicze, statki żeglugi portowej i śródlądowej, pływające obiekty handlowe, hotelowe i rozrywkowe, statki świadczące pomocnicze usługi transportu morskiego,
- objęcie armatorów systemem podatku tonażowego jest dobrowolne; armator ma prawo wyboru, czy korzysta z reżimu podatku tonażowego czy z systemu podatku dochodowego, obowiązującego w danym państwie,
- okres opodatkowania podatkiem tonażowym wynosi co najmniej 10 lat; okres datku tonażowego, a zwłaszcza podanie nieprawdziwych danych lub unikanie podatku, podlegają przepisom karno-skarbowym.
Podatek tonażowy jest traktowany przez Unię Europejską, jako w pełni akceptowalna i dozwolona forma pomocy publicznej dla przedsiębiorstw prowadzących działalność żeglugową w państwach członkowskich UE i rejestrujących swoje statki pod banderą tych państw. Jest także narzędziem mającym zapobiegać odpływowi tonażu i armatorów pod bandery pozaunijne, a wręcz zapewniać pozyskiwanie nowych. Tym bardziej, że sektor żeglugi morskiej na świecie podlega różnym formom wsparcia np. poprzez dotacje bezpośrednie do nowobudowanych statków w Chinach i Korei albo w for-100 GT każdy. Armatorowi pozostawia się więc swobodę przy wyborze formy opodatkowania swojej działalności podatkiem tonażowym lub podatkiem dochodowym.
Zgodnie z art. 5 ustaw)' z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym, w przypadku każdego statku podlegającego opodatkowaniu tym podatkiem, zyski podlegające opodatkowaniu, uzyskane z kwalifikującej się działalności, ustala się jako kwotę ryczałtową, obliczoną na podstawie pojemności netto w następujący sposób:
na każde 100 ton netto (NT) i za każdy rozpoczęty okres 24 godzin, odpowiadający okresowi eksploatacji w danym miesiącu statków wszystkich armatorów, z których dochód podlega opodatkowaniu podatkiem tonażowym (tabela 1):
Pojemność statku Do 1 000 NT Od 1 001 do 10 000 NT Od 10 001 do 25 000 NT Od 25 001 NT
Stawki do obliczenia zryczałtowanego przychodu Równowartość 0,5 EUR za każde 100 NT Równowartość 0,35 EUR za każde 100 NT powyżej 1 000 NT Równowartość 0,20 EUR za każde 100 NT powyżej 10 000 NT Równowartość 0,10 EUR za każde 100 NT powyżej 25 000 NT
Tabela 1
ten automatycznie przedłuża się po zakończeniu kolejnego roku podatkowego,
- stawki podatku tonażowego ustala się od doby eksploatacji statku w zależności od pojemności netto (NT) statku,
- stawki liczone od każdych 100 NT maleją wraz z wielkością pojemności NT statku,
- stosuje się ulgi w wielkości pobieranego podatku tonażowego, w zależności od wieku statku; im statek młodszy tym wyższa ulga,
- dla statków objętych podatkiem tonażowym stosuje się odstępstwa od ogólnie obowiązujących zasad amortyzacji,
- zwolnienie przychodów z podatku dochodowego od wpływów ze sprzedaży statków armatorów korzystających z reżimu podatku tonażowego, pod warunkiem, że dochody te zostaną przeznaczone na zakup nowych statków,
- statki objęte podatkiem tonażowym podlegają szczególnym wymogom bezpieczeństwa żeglugi, kwalifikacji załóg i kontroli państwa portu (Port State Control),
- przypadki naruszenia reżimu pomie rozwiązań wzorowanych na koncepcji podatku tonażowego, jak np. w Singapurze. Ma on również pełnić funkcję popraw)' standardów bezpieczeństwa żeglugi.
Aktualny stan prawny w Polsce w zakresie podatku tonażowego
Kwestię podatku tonażowego w polskim porządku prawnym reguluje ustawa z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (Dz.U. Nr 183, poz. 1353 oraz z Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316). Ustawa umożliwia armatorom wybór podatku tonażowego, jako formy opodatkowania w miejsce podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych. Podatek tonażowy jest podatkiem zryczałtowanym, którego wysokość zależy od pojemności netto statku oraz od okresu jego eksploatacji, a nie, jak to jest w przypadku podatku dochodowego, od osiąganego przez armatora zysku z działalności. Opodatkowaniu tym podatkiem mogą podlegać armatorzy, prowadzący działalność polegającą na świadczeniu usług w żegludze międzynarodowej, z wykorzystaniem statków o pojemności brutto powyżej
Dla celów obliczeniowych, pojemność netto statku zaokrągla się w następujący sposób: pojemność mniejszą niż 50 NT pomija się, a pojemność 50 NT i więcej podwyższa się do pełnych 100 NT.
Kwota podatku tonażowego, obliczona w euro, podlega przeliczeniu na złote polskie według ogłaszanego przez Narodów)' Bank Polski kursu średniego euro z ostatniego dnia miesiąca, za który nalicza się ten podatek tonażowy. Wysokość należnego podatku tonażowego oblicza się bez pomniejszania przychodów o koszty jego uzyskania.
Do opodatkowania podatkiem tonażowym kwalifikują się wyłącznie statki morskie, wpisane do polskiego rejestru okrętowego. Kwalifikujący się statek jest zatem jednostką o przynależności polskiej, biorącą udział w międzynarodowym transporcie morskim, która spełnia wszystkie wymogi żeglugi morskiej. Wymogiem uznania za statek morski będzie zwykle certyfikacja danej jednostki zgodnie z międzynarodową konwencją o liniach ładunkowych lub międzynarodową konwencją o bezpieczeństwie życia na morzu (zwaną Konwencją SOLAS).
THE MARITIME WORKER • MARZEC - KWIECIEŃ 2011