pozostawiać bibliotekom możność swobodnego ustalenia roku studiów, na którym zajęcia mają się odbywać, oraz pewną elastyczność w szczegółach programu, z natury rzeczy odrębnych w poszczególnych uczelniach.
Szeroko dyskutowano nad tym zagadnieniem w czasie ogólnopolskiego kursu z zakresu informacji naukowej zorganizowanego przez MSzW w Krakowie we wrześniu 1965 roku. W podsumowaniu zaproponowano utworzenie zespołu roboczego (4-osobowego), któremu zlecono opracowanie ramowego programu wykładów i ćwiczeń z zakresu informacji. W skład zespołu weszli przedstawiciele bibliotek uniwersyteckich, technicznych, rolniczych i ekonomicznych. Zespół pod kierunkiem mgr H. Zasadowej z Biblioteki Uniwersyteckiej z Warszawy przygotował projekt programu i przedstawił go Komisji Rady Głównej dla Spraw Bibliotek. Potrzeba wprowadzenia obowiązkowych zajęć obejmujących umiejętności korzystania z in-formać(^zyskała powszechne zrozumienie wśród bibliotekarzy szkół wyższych.
Z biegiem lat zrozumienie to wzrasta także u pracowników nauki. Oddział Informacji Naukowej AGH (Akademii Górniczo-Hutniczej) prowadzi od kilku lat wykłady i ćwiczenia z informacji naukowej dla studentów z Wydziału Ceramiki. Corocznie ponawiane prośby ze strony kierowników katedr o przeprowadzenie zajęć świadczą, że ćwiczenia te przynoszą studentom niewątpliwą korzyść. Niektóre katedry innych wydziałów przeprowadzają we własnym zakresie podobne zajęcia zapoznając studentów z wyborem materiałów informacyjnych z danej dziedziny wiedzy. Zajęcia te prowadzą asystenci, często wypożyczając materiały z Biblioteki, lub też przyprowadzając studentów do Oddziału Informacji i ucząc ich korzystania z materiałów informacyjnych. Zdarza się również, że asystent prosi bibliotekarzy o uzupełnienie wykładu w zakresie innych jeszcze źródeł i narzędzi informacji, a zwłaszcza kartoteki CIINTE.
W ubiegłym roku akademickim dziekan Wydziału Metalurgicznego zwrócił się do Biblioteki AGH z prośbą o przekonsultowanie opracowanych przez niego wskazówek, jak sporządzić wykaz literatury przedmiotu w pracach magisterskich (bibliografię załącznikową), które zamierza wprowadzić jako obowiązujące dla swojego wydziału. Stwierdził on, że bibliografia załącznikowa podawana jest przez studentów w nieodpowiedni sposób i że istnieje konieczność uporządkowania tej sprawy. Potwierdziło to słuszność wprowadzenia do programu zajęć również omówienia zasad opisu bibliograficznego według obowiązujących norm.
Prowadząc od kilku lat, jak to już zostało wspomniane, zajęcia dla katedr Wydziału Ceramiki, Oddział Informacji wypracował swój własny program wykładów i ćwiczeń, który przedstawiono także do dyskusji na wrześniowym ogólnopolskim kursie informacji w 1965 r. Profesorowie przeznaczają na te zajęcia 4—5 godzin, zdarza się jednak, że tylko i 3 godziny na wykład i ćwiczenia razem. Bibliotekarz prowadzący zajęcia musi każdorazowo dostosowywać program do ilości godzin przeznaczonych przez katedrę. W związku z tym często nie jest w stanie omówić wszystkich zagadnień tak obszernie, jak by tego wymagało dobro studentów. Z praktyki wynika, że 5 godzin na wykład i ćwiczenia łącznie stanowi niezbędne minimum, a uszczuplanie godzin zajęć bibliotecznych odbija się niekorzystnie na ich jakości.
Zajęcia odbywają się w grupach 15- lub 20-osobowych. Doświadczenia wykazują, że przeprowadzenie zajęć w grupach liczniejszych nie daje właściwych wyników. Asystenci uprzednio uzgadniają termin zajęć oraz tematy, do których studenci poszukują literatury w czasie ćwiczeń. W niektórych przypadkach są to tematy prac dyplomowych (jeśli ćwiczenia przeprowadza się na 5-tym roku studiów). Prowadzący zajęcia bibliotekarz udziela w czasie ćwiczeń wskazówek i wyjaśnia, jak posługiwać się bibliografiami i kartoteką dokumentacyjną. Podsuwa też studentom nowe źródła starając się przełamać opory w stosunku do bibliografii w obcych językach. Uczy metodyki posługiwania się słownikami rzeczowymi i encyklopediami oraz instruuje, jak prawidłowo rejestrować zebrane materiały. Zwykle przygotowuje się także wybór czasopism z danej dziedziny wiedzy znajdujących się w Bibliotece, aby studenci bliżej się z nimi zapoznali. Zwraca się przy tym uwagę na te czasopisma obcojęzyczne, które zawierają część dokumentacyjną, spisy patentów czy też streszczenia w obcych językach. Krótko także wspomina się o działalności CIINTE oraz sieci ośrodków informacyjnych w Polsce podległych temu Instytutowi. Wiadomości te mogą być przydatne studentom jako przyszłym pracownikom przemysłu.
Jednym z zagadnień żywo dyskutowanych na wspomnianym już kursie informacji był problem egzekwowania wiadomości po wykładach i ćwiczeniach w Oddziale Informacji. Zaproponowano wówczas następujące formy sprawdzania wia-
340