europejskiej jest znajomość zasad funkcjonowania ECTS. Europejski System Transferu Punktów został wprowadzony na Wydziale Pedagogicznym AP i UJ. ECTS jest wyznacznikiem nowoczesnego stylu studiowania, umożliwia bowiem indywidualizację toku studiów, wprowadzenie elastycznych (nie obligatoryjnych) programów studiów, zwiększenie liczby przedmiotów fakultatywnych oraz - co niezwykle ważne dla studenta - możliwość studiowania w indywidualnym tempie. Rozmowy ze studentami pedagogiki obu uczelni pozwoliły zorientować się, że wielu studentów nie wie nawet, że ECTS został wprowadzony na ich wydziale. W badanej grupie tylko 11,76% deklaruje, że zna zasady funkcjonowania ECTS, część wie, że system został wprowadzony na wydziale, ale nie wic, na czym polega jego funkcjonowanie (25,50%). W kartach egzaminacyjnych studentów AP pojawiły się nowe rubryki, np. „liczba punktów ECTS”, ale studenci nie wiedzą, co oznaczają te punkty, nie wiedzą, ile punktów otrzymują za zaliczenie danego przedmiotu. Przedstawione wyniki wskazują na potrzebę informowania studentów o wszelkich zmianach w organizacji studiów.
Zdaniem Ryszarda Rasińskiego - krajowego promotora ECTS w Polsce, najbardziej zaawansowane we wprowadzaniu ECTS są UJ i Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu3. UJ wprowadził system punktów kredytowych na siedmiu z ośmiu wydziałów, jednak ECTS funkcjonuje na różnym poziomie zaawansowania w poszczególnych instytutach. Odpowiedzi respondentów pozwalają stwierdzić, że ECTS w Instytucie Pedagogiki UJ jest nadal niedopracowany, podobnie jak w AP, gdzie funkcjonuje dopiero od roku. Uczelnia powinna wykorzystać cenne doświadczenia innych instytutów, w których dłużej funkcjonuje ten system.
Uzyskane wyniki wskazują na potrzebę informowania studentów pedagogiki o procesach i etapach integracji, korzyściach i kosztach wynikających z członkostwa Polski w Unii Europejskiej, o polityce edukacyjnej Unii. Doskonałym rozwiązaniem jest wprowadzenie do programu studiów kursu edukacji europejskiej jako przedmiotu obligatoryjnego. Edukacja europejska, wprowadzona w AP na 11 roku studiów, ma mieć charakter akcji informacyjnej. Tematyka będzie adresowana do wszystkich - do zwolenników integracji, przeciwników i osób niezdecydowanych. Jej zadaniem będzie burzenie stereotypów i obaw, walka ze zjawiskami fundamentalizmu religijnego i politycznego, ksenofobii, nacjonalizmu i rasizmu. Uczelnie wyższe, wprowadzając nowe kierunki studiów oraz nowe przedmioty o charakterze interdyscyplinarnym, zdają się rozumieć, że aby przyciągnąć studentów, muszą zaproponować ciekawą ofertę dostosowaną do wymogów rynku pracy.
Znajomość programów edukacyjnych Unii Europejskiej wskazuje na stopień zainteresowania studentów pedagogiki polityką edukacyjną Piętnastki oraz korzyściami wynikającymi z integracji europejskiej dla młodego pokolenia. Ogółem 64,15% badanych nie zna żadnych programów edukacyjnych Unii Europejskiej, program SOCRATES zna jedynie 19,81% respondentów, a program SOCRATES-ERASMUS dla szkolnictwa wyższego wymienia tylko 23,58% ogólnej liczby badanych. Wyniki badań wskazują na wybiórczy charakter wiedzy oraz brak precyzyjnych informacji. Przedstawione dane sygnalizują raczej niski poziom wiedzy studentów pedagogiki AP i UJ na temat programów edukacyjnych UE, co z kolei świadczyć może o braku zainteresowania tą problematyką lub nie dość intensywnej działalności informacyjnej.
Anna Przybysz
1 M Kahaj, Wykorzystanie zasobów pracy, zwłaszcza młodzieży, w interesie Polski i Unii Europejskiej, w: Strategia dla Polski po wejściu do Unii FMropejskiej na lata 2004-2015. Konferencja u Prezydenta RP w dniach 25 -26 czerwca 2002 roku, Warszawa 2002, s. 69.
1 Cz. Banach. A. Rajkiewicz, Najpilniejsze problemy do rozwiązania w systemie edukacji w latach 2004-2015 W: Strategia dla Polski, op. cit.,s. 126
3 A. Szoszkiewicz Jak studiować w całej Europie i zachować ciągłość
nauki’^ prost" 2001 nr 21, s. 32-33.