Pomocnicze urządzenia do zimowych badań jeziornych 487
cane w czasie około 1 minuty przy pokrywie lodowej grubości 30—40 cm. Czas wiercenia otworów o średnicy 120 mm był dłuższy i wynosił 1,5—2 minut. Czas ten można będzie jeszcze skrócić, stosując wiertło o długich zwojach dla odprowadzenia strużyn lodowych na zewnątrz wierconego otworu. W naszym modelu nie było to jednak możliwe ze względów konstrukcyjnych. Na godzinę pracy świdra wiercono 20—40 otworów, zależnie od stanu pokrywy lodowej lub śniegu na niej. Od tego bowiem zależała prędkość poruszania się świdra na pokrywie lodowej. W dobrych warunkach dosięgała ona 40 km/godz. Poruszanie się świdra było jeszcze możliwe przy warstwie śniegu grubości 15 cm. Również załamywanie się cienkiej, powierzchniowej warstwy lodu w warunkach odwilży nie było jeszcze przeszkodą dla poruszania się świdra.
Niezależnie od swego głównego zadania — wiercenia otworów w lodzie — świder okazał się bardzo pożytecznym i szybkim środkiem loko*
I
I l
Fot. 2. Część wiercąca świdra Photo 2. Boring part of drill
mocji po jeziorze, ułatwiającym kierowanie całością prac i znacznie przyspieszającym wstępną mierniczą część pracy przeprowadzaną dla lokalizacji punktów pomiarowych.
Zużycie paliwa wynosiło 1—2 litrów mieszanki benzynowo-olejowej na godzinę pracy, zależnie od warunków poruszania się świdra.
Zastosowanie silnika o większej mocy zmniejszy zależność poruszania się świdra od stanu pokrywy lodowej.
ARAM CblHOBELi;
BCnOMOrATEJILHblE nPMCIIOCOEJIEHMH RJIH 3MMHMX MCCJIEflOBAHMfl
03EP. JIEflHHblE EYPABbl.
3hMHH0 JIHMHOJIOrUHeCKHe HCCJieflOBaHMH TpeÓyiOT npOM3BeAOHMH 3HaHHTeJIbH0r0 KOJIHHeCTBa CKBa>KHH B JieflHHOM ITOKpOBe P3ep. MexaHHHeCKHM JieAHHOft ÓypaB
Przegląd Geograficzny — 7