8851686344

7. Wpływ afektu na poziom fluencji u kobiet i mężczyzn w okresie wczesnej dorosłości Ernest Tyburski

Zakład Psychologii Klinicznej i Psychoprofilaktyki, Instytut Psychologii, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin

Współautorzy: Joanna Alicka, Adrianna Bober, Olga Podziemska, Mariola Nowak, Anna Wituszewska, studenci, Sekcja Neuropsychologii, Koło Naukowe Psycholów EGO, Instytut Psychologii, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin

Fluencja werbalna wiąże się silniej z aktywnością lewego, a niewerbalna - prawego płata czołowego. Lateralizacja występuje również w zakresie regulacji afektu, co oznacza, że zazwyczaj lewy płat czołowy reguluje afekt pozytywny, a prawy - negatywny. Niewiele wiadomo natomiast na temat związku między procesami emocjonalnymi i fluencją u młodych dorosłych w zależności od płci. Celem badania było określenie wpływu afektu na poziom fluencji u kobiet i mężczyzn w okresie wczesnej dorosłości. Założono, że zarówno u kobiet jak i mężczyzn, afekt pozytywny spowoduje lepsze wykonanie testu werbalnego, z kolei afekt negatywny testu niewerbalnego. Zastosowano zestaw wybranych zdjęć pochodzących z International Affective Picture System, skalę Self-Assessment Manikin, Test Fluencji Słownej oraz Test Płynności Figuralnej Ruffa. Osoby badane zostały losowo przydzielone do jednego z 4 warunków eksperymentalnych. Uczestnikom indukowano afekt pozytywny lub negatywny, następnie proszono ich o wykonanie testu werbalnego lub niewerbalnego. Wyniki analizowano dwuczynnikową analizą wariancji dla planu międzygrupowego w schemacie 2x2 oddzielnie w grupie mężczyzn i kobiet. W badaniu wzięło udział 61 zdrowych praworęcznych osób w wieku od 20 do 35 lat, które nie różniły się ze względu na wiek oraz liczbę lat nauki. W rezultacie analiz uzyskano efekt główny zmiennej typ zdjęcia wywołującego afekt tylko w grupie mężczyzn F(l, 26) = 6,25; p < 0,05; r|2 = 0,19, co oznacza, że w obu testach fluencji młodzi mężczyźni doświadczający afektu pozytywnego uzyskali wyższe wyniki (M = 56,86; SE = 3,04) w porównaniu z mężczyznami odczuwającymi pobudzenie negatywne (M = 46,13; SE = 3,03). Nie stwierdzono natomiast istotnego statystycznie efektu głównego zmiennej typ zadania ani efektu interakcji obu czynników w obu badanych grupach. Uzyskane wyniki nie pozwoliły na przyjęcie hipotezy badawczej. Wykazany efekt wpływu typu afektu na poziom fluencji niezależnie od jej rodzaju w grupie mężczyzn można wyjaśnić w oparciu o tzw. teorię dopaminową. Jednakże, nie jest jasne, dlaczego nie wystąpił on u kobiet.

8. Rozumienie wyrażeń metaforycznych u osób ze schizofrenią uzależnionych i nieuzależnionych od substancji psychoaktywnych

Ewa Karabanowicz

Instytut Psychologii, Uniwersytet Gdański

Współautorzy: Ernest Tyburski, Andrzej Sokołowski, Dominika Myślińska

Posługiwanie się metaforami wymaga m.in. rozumienia warstwy językowej oraz odpowiedniego współdziałania mechanizmów poznawczych. W przebiegu zaburzeń psychotycznych dochodzi do zakłóceń w sferze językowej i komunikacyjnej. Obserwuje się dezintegrację mowy w postaci rozkojarzenia, nadmiernego generalizowania lub stosowaniu odpowiedzi nadmiernie konkretnych. Wynikają one z nieprawidłowego funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego. Uzależnienie od substancji psychoaktywnych również ma związek z deficytem funkcji poznawczych. Przeprowadzone badanie ma na celu charakterystykę umiejętności przetwarzania treści metaforycznych u pacjentów ze

8