9515745665

Norweska Współpraca Badawcza (Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Powiat Myślenicki). Próba objęła 89% gmin powiatu i odzwierciedla proporcje ludności wiejskiej i pochodzącej z małych miast (7). Dla celów opisywanej pracy obliczono wskaźnik WHtR, przyjmując wartość 0,50 jako punkt odcięcia dla zdefiniowania otyłości brzusznej (32). Kwestionariusz ankiety zawierał pytania dotyczące miejsca zamieszkania, wykształcenia ojca, wykształcenia matki, posiadanego rodzeństwa, liczby osób w gospodarstwie domowym oraz występowania otyłości u rodziców. Analizie poddano również zmienne związane ze sposobem odżywiania oraz aktywnością fizyczną. Oszacowano częstość spożywania warzyw, owoców, słodyczy oraz produktów wysokoenergetycznych, regularność w spożywaniu śniadań i podwieczorków oraz liczbę posiłków spożywanych w ciągu dnia. Pytano o udział w regularnych pozaszkolnych zajęciach sportowych (przynajmniej 2 godziny w tygodniu) takich jak pływanie, gimnastyka, koszykówka, siatkówka. Na podstawie danych związanych z częstością podejmowania różnych form aktywności fizycznej w czasie wolnym (oznaczano liczbę dni w tygodniu oraz liczbę godzin w ciągu dnia) utworzono wskaźnik aktywności fizycznej. Każdej formie aktywności przypisano jej ekwiwalent metaboliczny (MET - metabolic equivalent), a miarę aktywności fizycznej w czasie wolnym stanowiła suma MET-ów uzyskanych z poszczególnych aktywności fizycznych, co pozwoliło wyróżnić grupy o wysokim i niskim wskaźniku aktywności fizycznej w czasie wolnym (1). Badając wpływ czynników ryzyka na występowanie otyłości brzusznej obliczono iloraz szans (OR - odds ratio) oraz 95% przedział ufności (CI -confidence interval) przy zastosowaniu analizy regresji logistycznej.

Częstość występowania brzusznego typu otyłości u chłopców i dziewcząt ze środowiska wiejskiego wynosiła odpowiednio 11% i 9% i była wyższa od częstości obserwowanej w środowisku miejskim (37). Statystycznie istotne różnice pomiędzy płcią potwierdzono w starszej grupie dzieci (10-12-letnich), w której częstość występowania otyłości brzusznej była wyższa u chłopców (12%) w porównaniu do dziewcząt (8%). Bardziej dokładna analiza częstości występowania otyłości brzusznej pokazała wzrost odsetka chłopców z centralną dystrybucją tkanki tłuszczowej wraz z wiekiem: z 7% wśród najmłodszych chłopców do 14% wśród dwunastolatków. Natomiast w grupie dziewcząt, po wzroście częstości występowania otyłości brzusznej do dziewiątego roku życia do wartości 13%, nastąpił spadek do 7% u najstarszych badanych dziewcząt.

W środowisku wiejskim występowanie otyłości u obojga rodziców stanowiło istotny czynnik ryzyka wystąpienia otyłości brzusznej u chłopców (OR=5,59; 95% CI: 1,88-16,62) oraz u dziewcząt (OR=12,07; 95% CI: 2,93-49,71). Otyłość występująca tylko u matki

11