Tabela 2. Zawartość kwasów EPA i DHA w lOOg ryby (Kris-Etherton i in, 2003)
Rodzaj ryby |
Zawartość EPA+DHA [g/100 g ryby] |
tuńczyk |
0,29-1,52 |
sardynka |
1,17-2,02 |
łososiowate |
0,81-2,18 |
makrela |
0,40-1,87 |
śledź |
2,04-2,15 |
EPA i DHA wywierają korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Wchodzą w skład błon komórkowych, zwłaszcza tkanki nerwowej, a także są prekursorami wewnątrzustrojowej syntezy eikozanoidów - substancji hormonopodobnych o szerokim spektrum działania, takich jak prostaglandyny (PG), prostacykliny (PGI), tromboksany (TXA) i leukotrieny (LT) (Kolanowski 2000; Shukla i Perkins 1998; Newton 1996). Szlak enzymatyczny biokonwersji kwasów z rodziny n-3 i n-6 przedstawiono na Rysunku 2.
n-6 |
n-3 | ||
kwas linolowy C18:2 |
kwas a-linolenowy Cl8:3 | ||
PGi | |
A6 desaturaza |
1 | |
TX A i kwas y-linolenowy C18:3 |
kwas stearydynowy Cl8:4 | ||
N 1 |
elongaza |
1' | |
kwas dihomo y-linolenowy C20:3 i |
A5 desaturaza |
kwas eikozatetraenowy C20:4 1 | |
PQ2 ___„ kwas arachidonowy C20:4 txai i |
elongaza |
kwas eikozopentaenowy C20:5 1 ^ |
PG3 txa3 |
kwas dokozatetraenowyC22:4 |
kwas dokozapentaenowy C22:5 | ||
pgi2 1 |
A4 desaturaza |
1 |
PGI., |
LT4 kwas dokozapentaenowy C22:5 |
kwas dokozaheksaenowy C22:6 |
LTS |
Rysunek 2. Przemiany enzymatyczne wielonienasyconych kwasów tłuszczowych w organizmie człowieka (Drozdowski 2007)
W diecie bogatej w kwasy z rodziny n-6 efektywność biokonwersji kwasu a-linolenowego jest znikoma ze względu na konkurencję z kwasem linolowym o desaturazę A6. Stąd też konieczność przyjmowania bezpośredniego EPA i DHA, ponieważ ich synteza w organizmie jest bardzo ograniczona i nie wystarcza do zapewnienia właściwego poziomu tych właśnie kwasów.