Rysunek 2: Schemat reakcji lekkich jąder.
W celu zrozumienia grupy podobnych zjawisk fizycznych lub właściwości obiektów posługujemy się modelami i modelowaniem.
Pod pojęciem modelu rozumiemy zarówno teoretyczny jak i fizyczny obiekt, którego obserwacja lub analiza ułatwia i umożliwia poznanie właściwości lub rozwiązanie innego badanego obiektu lub zjawiska. Modele formułujemy w celu poglądowego i przybliżonego wyobrażenia sobie myślowego lub wizualnego obrazu obiektu lub zjawiska, jeśli nie wiemy co aktualnie dzieje się. Budujemy je na zasadzie analogii za pomocą obiektów lub pojęć, które są nam dobrze znane. Konstruując model idealizujemy badany układ lub zjawiska przyjmując określone założenia upraszczające. W tym celu stosujemy zasadę abstrahowania, tj. myślowego eliminowania wybranych właściwości oraz wpływu określonych czynników lub ich zmian na badane zjawisko lub obiekt. Najczęściej formułujemy modele teoretyczne (używając odpowiedniego aparatu matematycznego1 2 3), które są hipotetyczną konstrukcją myślową będącą uproszczonym obrazem badanego obiektu, układu ciał, zjawisk lub procesów uwzględniającym ich najistotniejsze właściwości.
Modelowanie to doświadczalna lub matematyczna metoda badania układów i zjawisk fizycznych na podstawie skonstruowanych modeli. Modele teoretyczne badamy wykorzystując do tego celu aparat matematyczny oraz coraz częściej posługując się
4
dokładne potwierdzenie lub obalenie danej teorii fizycznej nie jest możliwe. Jak widzimy obserwacja
i doświadczenie to źródła poznania i poznawania przyrody, a zarazem kryterium jej poznawalności.
Językiem fizyki jest matematyka.