9621686015

Dydaktyka

Marian Śnieżyński

Autorytet nauczyciela akademickiego w opinii studentów

Jakość relacji interpersonalnych, poziom prowadzonych zajęć, umiejętność nawiązywania dialogu nauczycieli akademickich ze studentami to istotne elementy budujące autorytet pracownika nauki. Młodzież akademicka jest w najwyższym stopniu zainteresowana poszukiwaniem zarówno autorytetów naukowych, jak i moralnych. Jeżeli dostrzeże je w swoim otoczeniu, potrafi im zawierzyć, poddać się ich kierowaniu i wpływowi. Studenci będąc pod wpływem osoby uznanej za autorytet, rzetelnie wypełniają swoje obowiązki i podstawowe powinności nie ze względu na strach czy inny zewnętrzny przymus, ale z uwagi na szacunek i pełne zawierzenie swojemu mistrzowi, który proponując określone zadania, zmierza do realizacji dobra jednostki i grupy społecznej przy pełnym zrozumieniu i poszanowaniu jej autonomii i prawa do indywidualnego wyboru

Janusz Sztumski¹ wyróżnia autorytet w szerokim tego słowa znaczeniu, czyli poważanie oparte na posiadanej władzy oraz autorytet w wąskim rozumieniu - szacunek dla powagi posiadanych zalet, które są szczególnie cenione w danym społeczeństwie i środowisku. Autorytet w rozumieniu przytoczonego autora opiera się na społecznie uznanej prawdzie danego człowieka w zakresie posiadanej wiedzy, zdolności i doświadczenia życiowego. Klemens Szaniawski² uważa, iż warunkiem podstawowym do uznania danej osoby za autorytet jest przypisanie jej szczególnie wysokich kompetencji w danej dziedzinie nauki. W ujęciu Jerzego Szackiego³ pojęcie autorytetu wiąże się z osobą zdolną wywierać wpływ na zachowanie się innych ludzi, niezależnie od tego, czy ich stosunek do tej osoby jest pozytywny, czy też negatywny. Z kolei zdaniem Elżbiety Neyman⁴ dotyczy ono tych ludzi, którzy z racji uznania ich przewagi przez innych posiadają możliwość wpływu na ich postawy i zachowania w warunkach wykluczających bezpośrednią presję. Najbardziej ogólną, a tym samym niejako uniwersalną definicję autorytetu podaje Kazimierz Sośnicki³ pisząc, iż jest to stosunek między dwoma osobami, w którym jedna z nich uznaje wolę drugiej, do tej woli się dostosowuje i ulega jej. Natomiast Henryk Rowid⁶ sprowadza go do charyzmy, którą może być obdarzony dany człowiek. Dzięki niej możliwym staje się podporządkowanie jednej osoby drugiej. Autor uważa, że autorytet to swoista właściwość tkwiąca immanentnie w osobie, względnie instytucji, dzięki której to właściwości podporządkowują się jej inne osoby, instytucje, grupy społeczne - w sposób mniej lub bardziej dobrowolny.

Najbardziej adekwatną, pełną i wyczerpującą definicję autorytetu nauczyciela akademickiego sformułował Janusz Goćkowski⁷, którego zdaniem autorytet w nauce polega na tym, że pewni uczeni - ze względu na swoje osiągnięcia i zasługi - uznani są przez odpowiednie grupy i kręgi ludzi nauki za miarodajnych luminarzy

Konspekt nr 2/2007 (29)