9621686665

Czynności podniebienia miękkiego. 9

chrząstkę tarczową krtani, tak zwane w języku powszednim jabłko Adama¹).

Ponieważ drgania wiązadeł głosowych udzielają się całej czaszce, można je przeto również wyczuć, kładąc dłonie na ciemieniu. Wymawiając kolejno głoski bezdźwięczne i dźwięczne, np. [s — z], [s — ź], [p — b] ,[t — d], przy wytwarzaniu dźwięcznych będziemy wyraźnie odczuwali drgania ciemienia.

Drgania wiązadeł głosowych, towarzyszące głoskom dźwięcznym, można rozpoznać także zapomocą słuchu. Jeżeli zatkamy palcem uszy, to przy wymawianiu głosek dźwięcznych będziemy słyszeli wyraźny szum, którego niema podczas wymawiania głosek bezdźwięcznych.

Tak więc czynność krtani, a właściwie wiązadeł głosowych, polega na wytwarzaniu głosek dźwięcznych: kiedy wiązadła głosowe są zsunięte, powstają głoski dźwięczne; kiedy znajdują się w stanie biernym bądź w położeniu zwarłem lub szczelinowem, wytwarzają się głoski bezdźwięczne.

Ze względu na czynność wiązadeł głosowych można pi¹zeto podzielić głoski na dwie klasy: 1) dźwięczne i 2) bezdźwięczne.

Przy zsuniętym ukła- | dzie wiązadeł głosowych	Przy biernem, szczelinowem bądź zwartem położeniu wiązadeł głosowych
Głoski dźwięczne	Głoski bezdźwięczne

Czynności podniebienia miękkiego.

§6. Dźwięczny lub bezdźwięczny wydech, wychodzący z krtani, przedostaje się do nasady i tam ulega dalszemu przerabianiu. Ponieważ jama gardłowa i nosowa są nieruchome, więc czyn-

1

Pamiętać przy tem należy, że wymawiać trzeba głoski, a nie nazwy liter, głoski te oznaczających, a więc fs z ś zl--» a nie es, zet, sza, zet..., bo inaczej doświadczenie się nie uda, bo wymawianie głosek [e a], jako dźwięcznych, będzie zawsze wywoływało drgania wiązadeł głosowych.