20 Gazeta AMG nr 5/2014
Kapituła Nagrody im. Aleksandry Gabrysiak pod przewodnictwem prof. Grażyny Świąteckiej przedstawiła kandydaturę wybitnej internistki, emerytowanej profesor Akademii Medycznej w Gdańsku Ireny Jabłońskiej-Kaszewskiej do Nagrody im. Aleksandry Gabrysiak za rok 2013. Okręgowa Rada Lekarska jednogłośnie tę Nagrodę przyznała. Poniżej laudacja przedstawiona przez dr. Tomasza Gorczyńskiego, wiceprezesa Okręgowej Rady Lekarskiej na XXXII Okręgowym Zjeździe Lekarzy w Gdańsku.
Prof. dr hab. med. Irena Jabłońska--Kaszewska, profesor zwyczajny Akademii Medycznej w Gdańsku całe swoje życie osobiste i zawodowe związała z miastem nad Motławą. Urodziła się w Wolnym Mieście Gdańsku, w znanej z patriotycznych tradycji rodzinie Jaroszewskich i Bellwonów. W 1947 roku ukończyła Gimnazjum i Liceum im.
Władysława Pniewskiego we Wrzeszczu i w tym samym roku podjęła studia na Wydziale Lekarskim Akademii Lekarskiej w Gdańsku. Ukończyła je w 1952 roku, uzyskując dyplom z wyróżnieniem. Już w 1949 roku rozpoczęła pracę jako asystentka w Zakładzie Chemii Fizjologicznej pod kierownictwem prof. Włodzimierza Mozołowskiego. Od 1953 r. została zatrudniona w Klinice Chorób Wewnętrznych, gdzie pod kierunkiem prof. Mariana Górskiego przeszła wszystkie szczeble rozwoju naukowego - od asystenta do profesora. Jest specjalistą II stopnia z zakresu chorób wewnętrznych oraz gastroen-terologii. W1980 roku została wybrana prodziekanem Wydziału Lekarskiego. Funkcję tę pełniła przez dwie kadencje. W styczniu 1985 roku objęła kierownictwo III Kliniki Chorób Wewnętrznych w Szpitalu Najświętszej Marii Panny przy ul. Kietu-rakisa i na tym stanowisku pracowała aż do czasu przejścia na emeryturę w 1997 roku.
Profesor Jabłońska-Kaszewska jest jednym z twórców Gdańskiej Szkoły Hepatologicznej. Jako jedna z pierwszych w Polsce podjęła badania nad antygenem HBs, zwanym wówczas „Au antygenem”. Dzięki temu w Klinice już od końca lat 60. monitorowano chorych w kierunku antygenemii HBs. Profesor stworzyła w Gdańsku ośrodek diagnostyki i leczenia por-firii wątrobowych. Ponadto w ramach zainteresowań chorobami metabolicznymi wątroby przedmiotem jej badań była hemo-chromatoza i choroba Wilsona. Zajmowała się również chorobami jelita grubego. Już w 1990 r. na Zjeździe Gastroenterolo-gów przedstawiła pracę na temat zakażeń Campylobacter pylon. Była to jedna z pierwszych prac na ten temat w Polsce. Jej dorobek naukowy obejmuje ponad 100 prac wydanych drukiem i około 120 przedstawionych na zjazdach i konferencjach naukowych. Prof. Mieczysław Gamski wysoko oceniał Laureatkę, zauważając, iż w działalności naukowo-badawczej doskonale łączyła wiedzę biochemika z zainteresowaniami i doświadczeniem klinicysty.
Laureatka jest od 1972 r. członkiem Gdańskiego Towarzystwa Naukowego. Jest też aktywnym członkiem wielu towarzystw naukowo-lekarskich. Wyrazem wysokiej oceny jej działalności m.in. w Polskim Towarzystwie Lekarskim było uhonorowanie prestiżowymi odznaczeniami Gloria Medicinae i Bene Meritus.
Życie zawodowe i społeczne Pani Profesor jest dowodem na to, że można łączyć karierę naukową i obowiązki dydaktyczne nauczyciela akademickiego z głęboko humanistyczną postawą i oddaniem działalności społecznej w duchu Patronki Nagrody. W 1990 r. współtworzyła Fundację Dobroczynności. Zorganizowała także Przychodnię dla Seniorów, która w latach 1994-1996 aktywnie działała na rzecz emerytowanych pracowników Uczelni i Szpitala (konsultacje na miejscu i na terenie klinik przez doświadczonych lekarzy wyznaczonych przez kierowników placówek). Kres działaniu Przychodni przyniosła reforma ochrony zdrowia i związane z nią ograniczenia administracyjne. Profesor była też przewodniczącą sekcji zdrowia Klubu Seniora AMG. Wyrazem aktywności społecznej Laureatki była także m.in. funkcja rzecznika komisji kontroli zawodowej.
Profesor z entuzjazmem włączyła się w rytm przemian lat 80. Była członkiem Komisji Zakładowej NSZZ Solidarność AMG. W1990 roku uzyskała największą w Gdańsku liczbę głosów w wyborach do Rady Miasta. Przewodniczyła wówczas Komisji Zdrowia i była członkiem Komisji Edukacji. Jest honorowym członkiem Gdańskiego Komitetu Obywatelskiego.
Jako osoba o wielkiej wrażliwości religijnej Laureatka przez lata była zaangażowana w działalność świeckich organizacji katolickich na terenie Pomorza i Polski. Zorganizowała i przez dwie kadencje przewodniczyła Oddziałowi Gdańskiemu powołanego w 1994 r. Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich. Była jednym z współtwórców programu XI Europejskiego Kongresu Katolickich Stowarzyszeń Lekarskich w Gdańsku w 2008 roku, który odbywał się pod hasłem Prawo naturalne i prawo stanowione we współczesnej medycynie europejskiej.