i społeczne w utworach o życiu dzieci w święcie dorosłych.
Budzenie przez lekturę mitów i legend zainteresowania tradycjami kultury i własnego środowiska. Rozwijanie więzi z domem, rodziną, środowiskiem przyrodniczym i społecznym, ojczystym pejzażem.
F. WIADOMOŚCI O LITERATURZE I KULTURZE
Kształtowanie wyobrażenia i wprowadzania pojęcia fikcji literackiej. Obserwacja elementów świata przedstawionego utworu: czas, przestrzeń, zdarzenia fantastyczne i realistyczne w legendzie, micie i innych opowieściach; bohater utworu — jego działania, przeżycia i doświadczenia.
Świat przedstawiony w filmie: rola obrazu i dźwięku jako tworzywa sztuki filmowej: portret człowieka i pejzaż w budowie filmu. Utwór literacki a jego filmowa adaptacja: wybór zdarzeń, ukonkretnione wyobrażenie postaci i tła, gra aktorów.
Świat przedstawiony w widowisku teatralnym — wielość tworzyw sztuki teatru: słowo, aktor, scenografia, ruch, dźwięk.
Kształtowanie wyobrażenia nadawcy i odbiorcy dzieła. Narrator w prozie i osoba mówiąca w wierszu a rzeczywista osoba autora. Adresat w wierszu. Skierowanie uwagi na wybrane sylwetki twórców.
Wprowadzenie wiadomości o gatunkach literackich:
— legendy jako opowieści wiążącej treści historyczne lub religijne z pierwiastkami niezwykłości, fantastyki;
— bajki jako wierszowanej opowiastki o zwierzętach, mającej ukryte znaczenie (alegoryczne) i zawierającej morał;
noweli jako krótkiego utworu prozaicznego, zawierającego jeden ciąg zdarzeń (jednowątkową akcję) i mającego wyraziste, ważne (znaczące) zakończenie.
Obserwacja językowego tworzywa dzieła literackiego. Stylistyczne środki brzmieniowe i leksykalne: intonacja, powtórzenie, przenośnia, ożywienie (i inne jak poprzednio). Budowa wiersza (jak poprzednio) oraz rozróżnienie wiersza ciągłego i stroficznego, kształtowanie pojęcia rytmu. Wyodrębnianie opisu, opowiadania, dialogu i monologu w tekście utworu i określanie ich roli (w związku z ćwiczeniami w mówieniu i pisaniu).
Próby określania sensu dzieła jako całości.
G. PODSTAWY SAMOKSZTAŁCENIA
Poznawanie układu książki i zasad obchodzenia się z nią (jak poprzednio). Zaznaczanie w książce wybranych treści zakładką i znakami.
Encyklopedia jako podstawowe wydawnictwo informacyjne: budowa encyklopedii, ćwiczenia w korzystaniu z różnych haseł.
Przeglądanie czasopism dla dzieci i dorosłych (jak poprzednio). Układ materiału w czasopiśmie (stałe działy, rubryki, kąciki itp.).
Zagadnienia związane z gromadzeniem książek i czasopism oraz organizowaniem biblioteczki domowej ucznia.
18