Katedra Automatyki i Elektroniki Bezzlączowe elementy półprzewodnikowe
płynącego przez termistor napięcie na jego zaciskach zaczyna się zmniejszać. Związane to jest z grzaniem się elementu, które powoduje zmniejszanie się rezystancji termistora.
Termistory stosuje się jako czujniki temperatury w układach termoregulacji, w klimatyzacji, chłodnictwie, wentylacji oraz układach automatycznej regulacji.
3.1.2 Termistory PTC
Termistory PTC charakteryzują się tym, że w dość szerokim zakresie temperatur (typowo od kilkunastu do ponad stu °C) ich rezystancja rośnie wraz ze wzrostem temperatury (rys.2). W tym zakresie charakterystyka rezystancyjno - temperaturowa jest opisywana przybliżoną zależnością:
(4)
(5)
aT =-
gdzie: A, B i C stałe materiałowe, zaś temperaturowy współczynnik rezystancji:
Wartości współczynników aT wahają się od kilku do kilkudziesięciu %/K.
Charakterystyka prądowo-napięciowa termistora PTC jest nieliniowa (rys.3). Termistory PTC stosowane są w różnego rodzaju układach zabezpieczających (przede wszystkim przed przegrzaniem oraz przed zbyt dużym prądem).
3.1.3 Termistory CTR
Termistory CTR charakteryzują się szybką, praktycznie skokową zmianą rezystancji w bardzo wąskim przedziale temperatur (rzędu pojedynczych K) wokół temperatury krytycznej (rys.2). Spadek rezystancji może osiągać nawet pięć rzędów wielkości. Wartość temperatury krytycznej zależy przede wszystkim od materiału, którego wykonano termistor. Produkowane są termistory CTR o temperaturach od 35 do 80 °C.
3.2 Warystor
Warystory są nieliniowymi rezystorami, których rezystancja maleje ze wzrostem doprowadzonego do nich napięcia. Do produkcji warystorów wykorzystuje się tlenek cynku (ZnO) z dodatkiem tlenków bizmutu, manganu, chromu oraz tlenków innych metali. Charakterystyka prądowo - napięciowa warystorów cynkowych opisywana jest zależnością:
5