Wiedza fachowa
Paliwa odnawialne, energia promieniowania słonecznego,
wiatr, świeże powietrze wentylacyjne
Bezpieczeństwo
Energetyczne Budynku cz. 3
Trzecia część artykułu na temat bezpieczeństwa energetycznego budynku będzie poświęcona wykorzystaniu
ekologicznych z
ródeł energii. Ekologiczne, czy też odnawialne, z
ródła energii to ta część techniki cieplnej
i elektroenergetycznej, która charakteryzuje się najbardziej dynamicznymi zmianami.
Rozwój w tej dziedzinie jest związany z modą na 2. Ograniczenie niekorzystnego wpływu obiektu na
pewne rozwiązania techniczne, a mody te zmieniają środowisko naturalne, co jest związane z rosnącą
się co kilka lat i trudno je przewidzieć. Dlatego też, świadomością ekologiczną inwestorów, a ta jest sil-
poniżej podam kilka danych oraz przewidywanych do nie podyktowana aktualną modą.
2050 roku kierunków zmian w energetyce. W dalszej Oczywiście można wskazać wiele innych przyczyn
części artykułu spróbuję także odpowiedzieć na py- i klasyfikacji tego stanu rzeczy. W tym artykule skon-
tanie, jak wykorzystać nowe technologie ekologiczne centruję się jednak na aspektach finansowych i ener-
i jak przygotować budynek mieszkalny na instalację getycznych.
spodziewanych dopiero, nowych z
ródeł energii. Jed- Powodem istnienia tendencji nr 1 jest coraz wyż-
nym z elementów decydujących o bezpieczeństwie szy koszt energii, czyli pieniądze wydawane na zakup
energetycznym jest bowiem zdolność do szybkiego i transport tego paliwa czy koszt emisji zanieczyszczeń
uruchomienia alternatywnych z
ródeł energii. powstałych z jego użycia. Nie widać żadnych per-
spektyw na zmianÄ™ tej tendencji. Tradycyjnych paliw
Przyczyny wprowadzania nowych technik kopalnych jest coraz mniej, są one trudno dostępne
energetycznych i podlegajÄ… kontroli lokalnej administracji traktujÄ…cej je
Na poczÄ…tku odpowiedz
, dlaczego sprawę rozpa- jako narzędzie polityki międzynarodowej.
trujemy w tak długiej perspektywie czasowej. Otóż Powodem istnienia tendencji 2 jest świadomość
dlatego, że tyle właśnie minimalnie trwa  życie bu- ludzka, ale rozumiana jako wypadkowa myślenia całych
dynku mieszkalnego. A przecież wiemy wszyscy, że społeczeństw. A to nieodparcie wiąże się z modą. Cza-
należy przyjąć tu skalę czasową liczoną nawet w set- sem daje to dobre efekty, a czasem złe. Przykładem jest
kach lat. Niestety nie ma tak długich i wiarygodnych moda na termomodernizację obiektów, która z grun-
prognoz. Decyzje podjęte przez inwestora budującego tu jest dobrym zjawiskiem, ale zaczęła się w Polsce od
czy przebudowującego obiekt będą odczuwalne przez elementu, którego modernizacja daje najdłuższe sto-
kilka następnych pokoleń. Nie można dokładnie od- py zwrotu finansowego inwestycji, czyli jest najmniej
gadnąć kierunku postępu technicznego za 100 lat, cho- opłacalna. Mowa tu o modernizacji stolarki okiennej.
ciaż można się spodziewać, że część z dziś wznoszo- Termomodernizacja w Polsce zaczęła się od ostatniego
nych budynków może być jeszcze wtedy użytkowana. etapu, bowiem wymiana stolarki drewnianej skrzyn-
Perspektywa 30 czy 50 lat jest nam znacznie bliższa kowej na typową stolarkę PCV o U = 1,5 W/m2K
i myślenie w tej właśnie pespektywie ma swoje uzasad- daje prostą stopę zwrotu nakładów (SPBT) równą
nienie. Praktyka pokazuje, że po takim właśnie czasie 30 lat i więcej, a zatem dopiero po takim czasie dojdzie
większość instalacji wodnych, ciepłowniczych i elek- do odzyskania kosztów wymiany. Stolarka ta powinna
trycznych wymaga kapitalnej naprawy ze względu nie być wymieniona na zakończenie procesu termomoder-
tylko na ich zużycie. Przykładem mogą być gazowe kotły nizacji. Dla przykładu, zwykłe ocieplenie styropianem
grzewcze produkowane i eksploatowane w Polsce od lat o grubości 14 czy 18 cm może dać zwrot SPBT nawet
70. Są często nadal użytkowane, ale ich naprawa jest dro- ok. 1,5 roku. Przykład ten pokazuje dobitnie, że trudno
ga, sprawność niska, a producenci (jako firmy) już nie ist- przecenić wpływ mody na decyzje finansowe ludzi.
nieją. Po prostu nie ma jak lub nie warto ich naprawiać.
W mojej opinii sÄ… dwa podstawowe kierunki i po- Tendencje wzrostu zapotrzebowania
wody rozwoju ekologicznych z
ródeł energii: na energię
1. Tendencja do zapewnienia samowystarczalności We wstępie do 1 części tego artykułu o bezpieczeń-
energetycznej budynku, wynikająca z rosnących stwie energetycznym budynku odniosłem się do po-
bez końca kosztów pozyskiwania energii. jęcia bezpieczeństwa energetycznego kraju, zależnego
26 DE 06|2007
Wiedza fachowa
ego,
z. 3
orzystaniu
eplnej
obiektu na
e z rosnÄ…cÄ…
a ta jest sil-
ch przyczyn
ykule skon-
wych i ener-
coraz wyż-
ne na zakup
ieczyszczeń
Schemat układu wejść i wyjść mediów energetycznych oraz innych czynników mających wpływ na jakość komfortu zamiesz-
dnych per-
kania oraz koszty eksploatacji budynku. Strzałki czarne wskazują możliwy fizyczny przepływ mediów lub energii. Czerwone
jnych paliw
strzałki wskazują, że medium może być z
ródłem kosztów finansowych, zielone zaś, że medium może być z
ródłem zysków
no dostępne
energetycznych lub/i finansowych.
raktujÄ…cej je
świadomość od sytuacji energetycznej całego globu ziemskiego. rozwiniętych, takich jak np. kraje zjednoczonej Europy
lenia całych Te powiązania globalne są tu jak najbardziej aktualne. (EU). Wzrost spożycia energii może wzrosnąć 3- lub
modą. Cza- Wpływ ceny ropy naftowej na giełdach światowych 4-krotnie. Obecny poziom zapotrzebowania na moc
ykładem jest na temperaturę nastawioną na regulatorze w naszym elektryczną i grzewczą (tzw. wartość chwilowa zużycia
óra z grun- domu nie jest już dziwny i jest zrozumiały prawie dla energii) szacuje się na 13 500 GW, natomiast za 43 lata
w Polsce od każdego. Te globalne tendencje mają wpływ na to, na poziom ten ma wynosić 35 000 GW [1]. By uzmysło-
dłuższe sto- jaki typ silnika się zdecydujemy kupując nowy samo- wić sobie skalę problemu proszę te liczby porównać
est najmniej chód, albo na jaki materiał do budowy naszego domu do mocy zainstalowanej w Elektrowni Bełchatów. Jest
ki okiennej. itd. Globalizacja jest faktem i argumenty antyglobali- to największa elektrownia opalana węglem w Europie
d ostatniego stów zachęcających nas do powrotu do prymitywizmu i jej moc wynosi 4,3 GW. By zaspokoić ten popyt na
nej skrzyn- społecznego i technicznego są raczej mało ekologicz- energię powinno powstać 5000 takich elektrowni jak
1,5 W/m2K nym podejściem do problemów Ziemi i każdego czło- w Bełchatowie, a więc gdzieś tam w świecie, co trzeci
BT) równą wieka tutaj żyjącego. dzień przez następne 43 lata powinna powstawać taka
asie dojdzie Zgodnie z powszechnie dostępnymi danymi [1] odkrywka, taka góra i taki komin jak w Bełchatowie.
w ciągu najbliższych 40 lat czeka nas globalny wzrost Nasuwa się pytanie, skąd wziąć paliwa na pokrycie
ta powinna
rmomoder- zapotrzebowania na energię. Dotyczy to głównie ener- takiego zapotrzebowania na energię. Paliwa konwen-
tyropianem gii elektrycznej, która ze swej natury jest najcenniej- cjonalne, jak wiadomo, mają ograniczone zasoby, choć
PBT nawet sza [2], choć jest tylko nośnikiem energetycznym. ciągle są odkrywane nowe złoża. Rozwój energetyki
e, że trudno Z jednej strony należy ją najpierw wyprodukować atomowej  z powodu obecnej  ekologicznej mody
we ludzi. z innego rodzaju paliwa, ale za to można ją przekształcić  jest mocno ograniczony (tzn. projekty i budowy ko-
w prosty sposób w prawie każdą inną postać energii, np. mercyjne) i nie wiadomo, jak potoczą się jej losy. Dla
ia mechaniczną, cieplną, świetlną (elektromagnetyczną), zwyczajnych użytkowników mediów energetycznych
akustyczną itp. Wzrost ten jest podyktowany głównie oznacza to tylko jedno  ceny energii pod każdą posta-
bezpieczeń- gwałtownym rozwojem ekonomicznym takich państw cią będą rosły.
się do po- jak Chiny i Indie, gdzie 2-3 miliardy ludzi chce osiągnąć Pewnym pocieszeniem jest prognoza dotycząca
u, zależnego poziom życia podobny do poziomu życia w krajach już wzrostu zapotrzebowania na energię w naszym kraju
www.doradcaenergetyczny.pl DE 06|2007 27
Wiedza fachowa
 ok. 1,5% rocznie do 2025 r. [3] Należy dodać, że ta Dla porównania  gdyby zainstalować obecnie pro-
prognoza nie będzie dotyczyła cen energii, które zgod- dukowane ogniwa fotowoltaiczne (ze sprawnością ok.
nie z obecną tendencją będą rosły szybciej. 10%) na dachach wszystkich domów jednorodzinny
w USA, to tylko z tego jednego z
ródła kraj ten mógłby
Potencjalne z
ródła energii dla budynków zaspokoić swe zapotrzebowanie energetyczne na po-
Pozytywnym efektem systematycznego wzrostu ziomie 250 GW [1]. A zatem można wyprodukować
cen paliw kopalnych jest intensywny rozwój i opła- znacznie więcej energii ze Słońca niż z wiatru, i to bez
calność technologii pozyskiwania energii ze z
ródeł konieczności szukania specjalnego do tego miejsca.
ekologicznych. SÄ… to technologie mocno zaawanso-
wane technicznie i technologicznie, ale na szczęście Koszty instalacji z
ródeł energii odnawialnych
mają one w większości pozytywną cechę  mogą być Z przedstawionych powyżej analiz wynika jasno,
stosowane i instalowane w mikro skali, jaką jest skala że powody instalacji urządzeń do pozyskiwani energii
jednego budynku. Mowa tu o energii, którą możemy ze z
ródeł odnawialnych są niepodważalne. Jedyną nie-
podzielić na kilka rodzajów: wiadomą, jaka nasuwa się w tym miejscu, jest to, kiedy
żÿ Energia pozyskiwana z biopaliw. Powstaje ona należy zainstalować dane urzÄ…dzenie i co najważniejsze
z utleniania (spalania) węgla ze związków organicz-  jakim kosztem.
nych zawartych w materiałach takich jak drewno, ole- Z jednej strony pewne technologie wydają się być
je roślinne, metan z biogazów itp. Te techniki są wy- zbyt drogie, z drugiej strony ich instalacja jest czaso-
korzystywane od tysiącleci i przez wielu ludzi nie są chłonna i wymaga poważnej przebudowy budynku.
kojarzone bezpośrednio z ekologią, ale są ekologiczne, Często kłopoty związane z przebudową przysłaniają
ponieważ nie uwalniają węgla zmagazynowanego od spodziewane korzyści. Dlatego poniżej podaję warun-
milionów lat w skorupie ziemskiej w postaci pokładów ki, jakie powinien uwzględnić projektant czy inwestor
węgla kamiennego czy ropy. Nie powodują one wzro- budynku, nowego lub przeznaczonego do przebudo-
stu stężenia węgla np. w postaci CO2, gdyż węgiel ten wy czy remontu. Warunki te opisują podstawową in-
krąży w obiegu reakcji fotosynteza-spalanie. frastrukturę wewnętrzną budynku, która pozwoli na
żÿ Energia wiatrowa. Pozyskiwana jest głównie z ge- Å‚atwiejsze podjÄ™cie decyzji o zastosowaniu danego roz-
neratorów napędzanych turbinami wiatrowymi mający- wiązania, a jednocześnie pomoże uniknąć znacznych
mi moc od ok. 3 MW do 120 W. W naszych rozważa- kosztów dostosowania budynku do montażu jakiegoś
niach te najmniejsze są najistotniejsze, bo kosztują tylko urządzenia lub systemu, które będą konieczne za 5 czy
2,5 tys. zł i mogą być instalowane na prawie wszystkich 10 lat. Chodzi o to, by tradycyjnie projektowany budy-
budynkach. Produkowane są seryjnie w Polsce np. nek miał już wykonane odpowiednie instalacje, które
w firmie KOLMET w Sosnowcu. Średnica wirnika, przydadzą się w przyszłości, gdy inwestor czy zarząd-
wynosząca zaledwie 1 m, daje wiele możliwości in- ca zdecyduje się na zakup gotowych urządzeń. Koszt
stalacji tych urządzeń. wykonania tych instalacji jest niski, jeżeli prace wyko-
żÿ Energia promieniowania sÅ‚onecznego. Jest ona nywane sÄ… jako dodatek do normalnych prac budowla-
pozyskiwana obecnie na dwa sposoby. Pierwszy to roz- nych. Jak pokazano na schemacie na stronie 27 nie ma
powszechnione w Polsce cieczowe kolektory słonecz- zbyt wiele typów tych  urządzeń przyszłości . Chodzi
ne (czasem powietrzne) oraz ogniwa fotowoltaiczne. mianowicie o elementy wykorzystujÄ…ce:
Informacja o powstawaniu fabryki ogniw fotowolta- żÿ biopaliwa odnawialne: drewno, brykiety i pelety
icznych we Frankfurcie nad Odrą [4], daje podstawy drewniane, makulaturę, słomę;
sÄ…dzić, że dostÄ™pność tych ogniw bÄ™dzie niedÅ‚ugo taka, żÿ energiÄ™ promieniowania sÅ‚onecznego;
jak kolektorów cieczowych. żÿ wiatr;
żÿ Energia cieplna (ciepÅ‚o i chłód) zmagazynowa- żÿ Å›wieże powietrze wentylacyjne.
na w gruncie. Jest to ciepło pozyskiwane z gruntu na Prawie wszystkie te elementy są montowane na ze-
głębokości od jednego do kilku metrów. Na tej głębo- wnątrz budynku lub w podpiwniczeniu i ich montaż
kości bezwładność cieplna masy gruntu jest tak duża, nie powoduje utrudnień dla mieszkańców. Niestety,
że nie podlega ona zmianom dobowym, a tylko sezono- są one również podłączone do instalacji biegnących
wym (lato-zima). Średnia roczna wartość temperatury wewnątrz budynku i to może być uciążliwe z punktu
gruntu na głębokości 1,5 metra wynosi ok. +8oC [5]. widzenia montażu.
Można przyjąć, że w zimie temperatura ta wynosi nie y
ródła energii odnawialnej mają wspólną cechę
mniej niż +4oC, a latem nie więcej niż +14oC.  są lub będą one użyteczne ekonomicznie, jeżeli
Spośród opisanych wyżej ekologicznych z
ródeł ener- poziom zużycia energii w całym budynku jest niski,
gii najbardziej perspektywiczne z punktu widzenia ich a zatem ich wykorzystanie ma sens wtedy, gdy wszelkie
dostępności i użyteczności, jest promieniowanie słonecz- przegrody zewnętrzne będą odpowiednio izolowane
ne przetwarzane bezpośrednio na lub wewnątrz budyn- termicznie.
ku na energię użyteczną. Ze Słońca w kierunku Ziemi Oto lista warunków koniecznych do zapewnienia
dociera promieniowanie o mocy 170 000 000 GW i jest bezpieczeństwa energetycznego budynku przy wy-
to znacznie więcej, niż można uzyskać z innych z
ródeł, korzystaniu energii ze z
ródeł odnawialnych. Nie bez
np. z energii wiatru. Gdyby zainstalować obecnie produ- powodu na pierwszym miejscu tej listy znajduje się
kowane turbiny wiatrowe na wszystkich kontynentach, właściwa termoizolacja.
w miejscach o odpowiednich warunkach wiatrowych, 1. Wykonanie izolacji termicznej ogranicza-
to można by uzyskać moc szczytową wartości 2000 GW, jącej do minimum straty ciepła (patrz schemat:
co przy obecnym światowym zapotrzebowaniu wyno-  11. Ciepło i  chłód tracone przez przegrody budowlane ).
szącym 13 500 GW nie jest wielką wartością. Dotyczy to każdego budynku, który ma być oszczęd-
28 DE 06|2007
Wiedza fachowa
becnie pro- ny i bezpieczny w eksploatacji. Aby ten cel osiągnąć, stanowić problemu dla projek-
wnością ok. projektanci i inwestorzy powinni skończyć z dyskusją, tantów. Pragnę zauważyć, że
norodzinny czy 10 cm styropianu na elewacji jest wystarczające, pion ten powinien być wyko-
ten mógłby czy nie. To nie jest tak ważne. Ważne jest, czy dyskusja nany niezależnie od prawidło-
czne na po- o podwyższeniu kosztu inwestycji o 1 czy 2% w mo- wej wentylacji grawitacyjnej.
produkować mencie budowy jest istotna dla dalszej eksploatacji bu- Dość istotnym elementem
tru, i to bez dynku. Elewacja powinna mieć najdłuższą trwałość, bo ograniczającym koszty ogrze-
miejsca. jest najbardziej eksponowanym elementem architekto- wania powietrza wentylacyj-
nicznym budynku. Dowodem niech będzie elewacja nego zimą i schładzania latem
awialnych z klinkieru, bardzo trwałego i drogiego materiału. Za jest stosowanie wymiennika
ynika jasno, 5 czy 10 lat, gdy ceny paliw będą już astronomiczne, gruntowego. Wymiennik grun-
wani energii trudno będzie przekonać inwestora do pokrycia izola- towy może być niczym innym,
Jedyną nie- cją termiczną klinkieru, który przecież miał być ozdo- jak rurą kanalizacyjną PCV
est to, kiedy bą budynku na wiele lat, a do tego  pochłonął 10% o średnicy 160 mm czy nawet
ajważniejsze kosztów inwestycji. Czy warto oszczędzać 1%, by i tak 110 mm, zakopaną w gruncie
stracić 10%? Izolacje termiczne powinny być projekto- na głębokości min. 1 m (im
dają się być wane z dużym naddatkiem, wynikającym z zapewnie- głębiej, tym lepiej). Można to
a jest czaso- nia odpowiednich parametrów nie tylko dzisiaj, ale też wykonać przy okazji budowy
y budynku. fundamentów pod ogrodzenie.
przysłaniają Koszt wykonania to pogłębienie wykopu i prawidłowe Fot. 2. Widok kanałów
daję warun- zainstalowanie co najmniej 40 metrów rury wyposa- wentylacji nawiewno-
-wywiewnej w rejonie
zy inwestor żonej w czerpnię powietrza i podłączonej do rury na-
przyszłego podłącze-
o przebudo- wiewnej wentylacji w budynku.
nia rekuperatora
tawowÄ… in- 3. Wykonanie instalacji wykorzystujÄ…cych
pozwoli na energię promieniowania słonecznego i energię
danego roz- wiatru. UrzÄ…dzeniami pobierajÄ…cymi tego typu ener-
znacznych gię są cieczowe kolektory słoneczne (zwane solarami),
ażu jakiegoś ogniwa fotowoltaniczne (zwane ogniwami PV) i tur-
zne za 5 czy biny wiatrowe. Wszystkie te elementy w całości lub
wany budy- w części powinny być montowane na dachu budynku,
alacje, które gdzie jest z reguły najlepsze nasłonecznienie i najwyż-
czy zarząd- sza prędkość wiatru. Oznacza to, że wszelkie przyłącza
Fot. 1. Widok prawidłowo wykonanej elewacji domu. W ob-
dzeń. Koszt rur czy przewodów elektrycznych powinny być wy-
razie termograficznym widać, że elewacja ma temperaturę
prace wyko- prowadzone na dach w miejscu spodziewanego mon-
powietrza otoczenia, czyli izolacyjność przegród może być
ac budowla- tażu. Jeżeli chodzi o kolektory słoneczne cieczowe i PV,
uznana za prawidłową
e 27 nie ma powinny być one montowane po stronie południowej
ci . Chodzi za 30 czy 50 lat. W mojej opinii lepiej wydać trochę budynku, więc tam też powinny być wyprowadzone
więcej pieniędzy właśnie na izolacje termiczne niż na rury instalacji solarnej oraz rurki elektroinstalacyjne
ety i pelety przeszklenia budynku. do przeprowadzenia przewodów elektrycznych do
2. Zainstalowanie osobnych kanałów wenty- ogniw PV. Całość może być poprowadzona po elewa-
lacyjnych do wentylacji nawiewno-wywiewnej. cji zewnętrznej (pod izolacją cieplną), a następnie wy-
Jeśli w budynku jest dobra izolacja termiczna ścian ze- prowadzona i zabezpieczona w rejonie okapu dachu.
wnętrznych i szczelna stolarka okienna, to użytkownik Instalację pobierającą prąd z turbiny wiatrowej można
wane na ze- zawsze stanie przed problemem poprawy wentylacji poprowadzić razem z instalacją antenową.
ich montaż (z powodu szczelnych okien) i ograniczenia kosztów
w. Niestety, na ogrzewanie powierza wentylacyjnego wprowadza- Podstawowe z
ródło energii dla budynku
biegnących nego przez konieczne rozszczelnienie okien. Koszt Opisane powyżej odnawialne z
ródła energii po-
we z punktu ogrzewania powietrza wentylacyjnego może znacznie winny być traktowane jako z
ródła podstawowe, to
przekraczać 50% (i osiągnąć blisko 90%) kosztów na znaczy wykorzystywane zawsze, gdy jest to możliwe
pólną cechę ogrzewanie całego budynku. Jeżeli zostanie to uznane
cznie, jeżeli za istotne (a chyba powinno), to montaż rekuperatora Fot. 3. Wysoko-
sprawny kolektor
u jest niski, powietrza wentylacyjnego stanie siÄ™ konieczny. Spraw-
rurowy najwyższej
dy wszelkie ność rekuperatorów dochodzi do 90%, a więc 45% czy
klasy VITOSOL
o izolowane 90% oszczędności energii na ogrzewanie plus bardzo
300-T, Viessmann
potrzebne świeże powietrze może być atrakcyjną in-
zapewnienia westycją. Wykonanie takich kanałów nie jest drogie,
u przy wy- ponieważ można wykorzystać do tego celu rury ka-
ch. Nie bez nalizacyjne PCV. Dla budynków 2- lub 3-kondygna-
znajduje się cyjnych wystarczające są dwie rury o średnicy 160
mm składające się na pion wentylacyjny  jedna dla
ogranicza- powietrza nawiewnego, a druga dla wywiewnego. Po-
rz schemat: prowadzenie odgałęzień do poszczególnych pomiesz-
budowlane ). czeń, można wykonać z rur PCV o średnicy 110 mm.
yć oszczęd- Zgrabne zabudowanie tych przewodów nie powinno cd. str 49
www.doradcaenergetyczny.pl DE 06|2007 29
Warto przeczytać
Bezpieczeństwo energetyczne...
 dokończenie ze strony 29
 czyli, kiedy świeci słońce, wieje wiatr czy też kie-
dy dostępne są biopaliwa odnawialne.
Wadą tych wszystkich rozwiązań jest ich zmien-
na wydajność. Nie zawsze świeci słońce, ale często
wieje wiatr, pojemność zasobników na biopaliwo
(pelety, drewno itp.) jest ograniczona do zaledwie
kilku dni. Dlatego w budynku powinno funkcjono-
wać szczytowe z
ródło ciepła. Przez  szczytowe ro-
zumiem kocioł czy węzeł cieplny, który będzie miał
wystarczającą moc, by pokryć całe zapotrzebowanie
na energiÄ™ cieplnÄ… budynku w momencie, gdy z
ródła
podstawowe nie mają wystarczającej wydajności lub
są wyłączone z eksploatacji. Z kolei te z
ródła szczy-
towej mocy mogą być rezerwowane przez zasilanie
elektryczne.
W poprzednich odcinkach cyklu nt. bezpieczeń-
stwa energetycznego budynku była mowa o sposobie
rezerwowania na wypadek wyłączenia kotła grzewcze-
go czy zaniku zasilania energiÄ… elektrycznÄ…. Te kon-
wencjonalne z
ródła energii w połączeniu ze z
ródłami
ekologicznymi mogą dać spójną i bezpieczną kombi-
nację zapewniającą znaczną niezależność energetyczną
budynku. System taki zabezpieczać może przed wielo-
ma zagrożeniami natury fizycznej i finansowej, a jed-
nocześnie może być modnym i ekologicznym sposo-
bem na zrównoważoną inwestycję budowlaną.
W kolejnym, ostatnim odcinku tego cyklu przed-
stawiÄ™ mojÄ… koncepcjÄ™ zasilania budynku w energiÄ™.
Bazować będę na dostępnej na polskim rynku ofercie
urządzeń i materiałów.
Tekst i zdjęcia (1-2): Gabriel Miczka
Literatura:
[1] Jerzy Karpiuk,  Apetyt na energiÄ™ W i Å», luty 2007.
[2] Michał Skrzeszewski,  Systemy ogrzewań nisko-
temperaturowych-wprowadzenie Energia i Budy-
nek, 07/2007.
[3] Henryk Gaj,  Efektywność wykorzystania ener-
gii Energia i Budynek, 07/2007.
[4] Zbigniew Rudnicki,  Gigantyczna elektrownia
słoneczna , Doradca Energetyczny, 01/2007.
[5] Małgorzata Popiołek, Rozdział II/6 Zastosowanie
Energii Odnawialnych w Budynkach  Technicz-
ne Problemy Termomodernizacji , kurs styczeń-
-lipiec 2006, Fundacja Poszanowania Energii.
INFO
i
Gabriel Miczka  inżynier
elektryk o specjalności
elektroenergetyka. Audytor
energetyczny budynków
mieszkalnych i użytecz-
ności publicznej. Członek
Zrzeszenia Audytorów
Energetycznych.
www.doradcaenergetyczny.pl DE 05|2007 49