Co rozumiemy pod pojęciem bezpieczeostwo – pojecie interdyscyplinarne – stanowi

przedmiot zainteresowania między innymi politologii, nauki o stosunkach

międzynarodowych, prawa, ekonomii, socjologii, historii, psychologii.

W sensie etymologicznym termin „bezpieczeostwo” wywodzi się od łacioskiego sine cura –

co oznaczało w czasach starożytnego Rzymu polityczna stabilnośd.

W współczesnych definicjach leksykalnych bezpieczeostwo traktowane jest jako stan

pewności, spokoju, zabezpieczenia, braku zagrożenia oraz ochrony przed nim.

Co rozumiemy pod pojęciem Bezpieczeostwo Paostwa?

-

wolnośd od zagrożeo stwarzających ryzyko dla przetrwania paostwa

-

zapewnienie integralności terytorialnej, suwerenności, swobody wyboru drogi

politycznej oraz warunków umożliwiających osiągnięcie dobrobytu i rozwoju

-

stan uzyskany w rezultacie odpowiednio zorganizowanej obrony i ochrony przed

wszelkimi zagrożeniami militarnymi pozamilitarnymi (zewnętrznymi i wewnętrznymi)

przy użyciu sił i środków pochodzących z rożnych dziedzin działalności paostwa.

Typologia bezpieczeostwa

Kryterium

Podmiotowe

Przedmiotowe

Przestrzenne

Źródła zagrożeo

Międzynarodowe polityczne

lokalne

wewnętrzne

paostwa

militarne

subregionalne

zewnętrzne

jednostki

ekonomiczne

regionalne

socjalne

globalne

informacyjne

kulturowe

inne np. energetyczne

jakie czynniki stwarzają zagrożenie bezpieczeostwa paostwa?

-

destabilizacja systemu politycznego

-

źle funkcjonujące mechanizmy gospodarcze, społeczne

-

masowe naruszenie praw człowieka

-

konflikty społeczne, których władze paostwowe nie są w stanie rozwiązad, masowe

ruchy społeczne np., strajki

-

klęski żywiołowe np. powódź, susza, trzęsienie ziemi, tsunami, huragan

-

degradacja środowiska naturalnego

-

nielegalne migracje

-

przestępczośd zorganizowana

-

terroryzm

Wszystkie wymienione zjawiska mogą prowadzid do destabilizacji paostwa i jego struktur,

mogą przyczynid się do upadku paostwa, może następnie pojawid się zjawisko

„skryminalizowanie paostw” w których rządzą przestępcze dyktatury.

Główne założenia dotyczące współczesnego bezpieczeostwa Polski zawiera „strategia

bezpieczeostwa narodowego Rzeczypospolitej” przyjęta przez rząd i zatwierdzona przez

Prezydenta RP w listopadzie 2007r. BARDZO WAŻNE!!!!

Interesy narodowe Polski:

-

przetrwanie paostwa i jego obywateli, zachowanie niepodległości i suwerenności

paostwa, jego integralności terytorialnej i nienaruszalności granic, zapewnienie

bezpieczeostwa obywateli, praw człowieka i podstawowych wolności, a także

umacnianie demokratycznego porządku politycznego.

-

zagwarantowanie trwałego i zrównoważonego rozwoju cywilizacyjnego oraz

gospodarczego kraju, stworzenie warunków do wzrostu dobrobytu społeczeostwa, do

rozwoju nauki i techniki oraz do należytej ochrony dziedzictwa narodowego i

tożsamości narodowej, a także środowiska naturalnego.

-

zapewnienie silnej pozycji międzynarodowej Polski oraz możliwości skutecznego

promowania polskich interesów na arenie międzynarodowej, umacnianie zdolności

działania i skuteczności najważniejszych instytucji międzynarodowych, w których

Polska uczestniczy, rozwój stosunków międzynarodowych opartych na poszanowaniu

prawa oraz efektywnej współpracy wielostronnej zgodnie z celami i zasadami

określonymi w Karcie Narodów Zjednoczonych.

Zagrożenia i wyzwania o charakterze wewnętrznym

-

zmiany demograficzne, a w szczególności charakter i skalę migracji z Polski do innych

paostw w poszukiwaniu pracy i lepszych warunków życia, a także malejący przyrost

naturalny i w konsekwencji starzenie się społeczeostwa

-

zwiększające się różnice w zamożności i poziomie życia obywateli oraz dystans

między poszczególnymi regionami Polski

-

koniecznośd dokooczenia transformacji polskiego systemu prawnego

-

koniecznośd poprawy stanu infrastruktury, a w szczególności stworzenie nowoczesnej

sieci transportowej, telekomunikacyjnej i sieci służącej do przesyłu i magazynowania

nośników energii.

-

Zwiększenie sprawności struktur administracyjnych w celu optymalnego

wykorzystania możliwości rozwojowych, które oferuje uczestnictwo w Unii

Europejskiej i w innych instytucjach międzynarodowych.

Zagrożenia o charakterze zewnętrznym

-

zorganizowany terroryzm międzynarodowy

-

zorganizowana przestępczośd międzynarodowa

-

zagrożenia o charakterze ekologicznym

-

uzależnienie polskiej gospodarki od dostaw surowców energetycznych - ropy

naftowej i gazu ziemnego z jednego źródła

Cele polityki bezpieczeostwa Polski

-

wzmacnianie suwerenności politycznej i ekonomicznej Polski

-

zapewnienie wzrostu dobrobytu społeczeostwa i poprawy jakości życia obywateli

-

unowocześnienie sil zbrojnych i rozwijanie ich zdolności współdziałania z armiami

sojuszniczymi

-

umacnianie międzynarodowej pozycji i wizerunku Polski oraz zwiększenie jej udziału

w kształtowaniu środowiska międzynarodowego

Jak postrzegamy bezpieczeostwa?

Postrzeganie bezpieczeostwa ma charakter obiektywny lub subiektywny ze względu na ścisły

związek pomiędzy bezpieczeostwem a stanem percepcji społecznej. Ze względu na relacje

miedzy faktycznym stanem zagrożenia a ich postrzegania przed podmiot możemy wyróżnid

cztery sytuacje

-

stan braku bezpieczeostwa – wówczas gdy występuje duże rzeczywiste zagrożenie a

postrzeganie tego zagrożenia jest prawidłowe

-

stan obsesji – występuje gdy nieznaczne zagrożenie jest postrzegane jako duże

-

stan fałszywego bezpieczeostwa – ma miejsce wówczas gdy zagrożenie jest

poważne a postrzeganie bywa jako niewielkie

-

stan bezpieczeostwa – występuje wtedy gdy zagrożenie zewnętrzne jest nieznaczne

a jego postrzeganie prawidłowe

-

Co rozumiemy pod pojęciem bezpieczeostwo wewnętrzne?

To taki stan polityczno administracyjny paostwa, który gwarantuje jego obywatelom brak

zagrożenia dla jego funkcjonowania zapewnia spokój, poszanowanie, porządku publicznego,

jak również interesu publicznego, ochronę społeczności i każdego obywatela. Oznacza także

zapobieganie wszystkiemu co mieści w sobie zagrożenie dla bezpieczeostwa spokoju i

porządku publicznego.

-

Porządek publiczny – to pewne ustalone normy (nakazy/zakazy/zasady) oraz układ

stosunków społecznych, których powinny przestrzegad jednostki i grupy społeczne w

swym postępowaniu nie naruszając interesu publicznego.

-

Z TEGO TYLKO NAJWAŻNIEJSZE ELEMENTY Interes publiczny – to interes wszystkich

ludzi żyjących w ramach politycznie zorganizowanej wspólnoty gdzie zapewnione jest

realizacja określonych legitymowanych interesowo ogółu, prawnie ujętych w

konkretnej postaci z poszanowaniem wolności jednostki jako niezbędnej części dobra

publicznego, przy czym realizacja i ochrona tak pojętych ogólnych interesów powinna

byd wymagana bez warunkowo w celu zapewnienia egzystencji i wspólnego ,

pokojowego życia społeczeostwa złożonego z grup części składowych i jednostek

mających zróżnicowane interesy i potrzeby.

DO DALSZEJ CZĘŚCI POWIEDZIAŁ, ŻE JESTEŚMY NA TYLE INTELIGENTNI ŻE DAMY RADE COŚ

WYMYSLED

Jakie możemy wyróżnid zagrożenia bezpieczeostwa wewnętrznego – podmiotów

Ze względu na ich źródło powstania:

- zagrożenia naturalne – związanie z działaniem sil przyrody, mogące byd przyczyna

powstania katastrof

- zagrożenia cywilizacyjne – związane z działalnością człowieka mogące byd przyczyna

powstania katastrof i awarii technicznych

- zagrożenia przestępczością – związane z działalnością człowieka, mogące godzid w

ekonomiczne podstawy podmiotów

Zagrożenia naturalne

- powodzie: roztopowe, opadowe, sztormowe, zatorowe, wylewne

- silne wiatry i huragany

- długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur

- wyładowania atmosferyczne

- intensywne opady atmosferyczne (śniegu lub deszczu)

- osuwiska ziemi

- susze

- zjawiska lodowe na rzekach, jeziorach i zbiornikach wodnych

- epidemie chorób zakaźnych ludzi lub zwierząt

- masowe występowanie szkodników gryzoni owadów

Co zaliczamy do zagrożeo cywilizacyjnych będących skutkami ubocznymi postępu

technicznego?

- pożary lasów, torfowisk, obiektów przemysłowych i magazynowych pożary związane z

uszkodzeniami rurociągów przemysłowych ciekłych i gazowych paliw elektrycznych

- awarie chemiczne spowodowane emisja toksycznych środków przemysłowych

znajdujących się w zakładach przemysłowych, rurociągach i innych obiektach oraz

przewożonych w transporcie drogowym i kolejowym

- katastrofy i awarie obiektów budowlanych w tym mostów i wiaduktów

- wypadki i katastrofy w komunikacji drogowej i kolejowej w tym również związane z

uszkodzeniem pojazdów przewożących niebezpieczne substancje chemiczne

- zagrożenia związane ze złym stanem technicznym przestarzałej infrastruktury drogowej

- zagrożenia wynikające z układu istniejących tras kolejowych służących do przewozu

materiałów niebezpiecznych (transport przez miasta, obok zbiorników wody stanowiącej

ujęcia wody pitnej

- awarie obiektów hydrotechnicznych

- awarie urządzeo infrastruktury technicznej (w tym sieci gazowych wodociągowych,

kanalizacyjnych oraz oczyszczalni ścieków) a także zagrożenia związane z

niewystarczającą sprawnością sytemu składowania oraz utylizacji odpadów (zarówno

komunalnych jak też niebezpiecznych)

- wypadki (awarie) radiacyjne – w elektrowniach jądrowych w zakładach posiadających

substancje radioaktywne

Czy wieś a zwłaszcza rolnictwo i produkcja żywności stanowią źródło zagrożeo

bezpieczeostwa?

- niezadowalający stan infrastruktury wodociągowej, kanalizacyjnej i sanitarnej

- zakwaszanie gleby spowodowane zanieczyszczeniami atmosfery: opadami

atmosferycznymi (kwaśne deszcze)

- chemizacja uprawy roślin

- niewłaściwa melioracja

- chemiczne i biologiczne skażenie produktów żywnościowych

- epidemie „szalonych krów” i pryszczycy powodujące w konsekwencji poważne

problemy ekonomiczne oraz zaopatrzenie ludności w żywnośd a także powstanie

psychozy strachu w społeczeostwach objętych działaniem zagrożeo

Czy proces migracyjny może powodowad powstanie zagrożeo bezpieczeostwa?

Utrzymująca się od lat tendencja przemieszczania się ludzi od miast powoduje

rozrastanie ie aglomeracji miejskich i uzależnienie ludzi w wsiach żyjących od

scentralizowanych dostaw: żywności, wody, gazu, energii elektrycznej oraz

odprowadzenia ścieków i wywozu odpadów.

Niewłaściwa urbanizacja może powodowad:

- istotne utrudnienia, a nawet brak dojazdu pojazdów służb ratowniczych do miejsc

zdarzenia

- niezadowalający przepływ powietrza w aglomeracji

- istotne zagrożenia terenów zielonych – nadmierne „zaasfaltowanie”

- brak miejsc ewakuacji, nadmierne wytwarzanie rożnego rodzaju odpadów

Czy czynniki od podłożu społecznym mogą generowad zagrożenie bezpieczeostwa?

- uprowadzanie, uwięzienia

- blokady szlaków komunikacyjnych

- nielegalne zgromadzenia

- imprezy masowe ( sportowe , artystyczno – rozrywkowe)

- okupacja obiektów

- niepokoje i zamieszki na tle religijnym rasowym, nielegalnej imigracji itp..

Jakie działania przestępcze generują zagrożenia bezpieczeostwa lub godzą w jego

ekonomiczne podstawy?

- Terroryzm

- Przestępczośd zorganizowana

- Przestępstwa ekonomiczne

Co rozumiemy pod pojęciem terroryzm?

Termin terroryzm wywodzi się z języka greckiego

Treo – drżed, stchórzyd, bad się, uciec oraz łacioskiego

Terror,oris – strach trwoga, przerażenie lub strasznie słowo, straszna wieśd i pochodnego

czasownika łacioskiego

Terreo- wywoływad przerażenie, straszyd

Terroryzm – użycie siły albo przemocy przeciwko osobom lub własności z pogwałceniem

prawa, mające na celu zastraszenie w wymuszenie na danej grupie lub paostwie w

drodze do realizacji określonych celów.

Co rozumiemy pod pojęciem przestępczośd zorganizowana?

Przestępczośd zorganizowana to działanie organizacji przestępczych zorganizowanych z

chęcią zysku dla dokonywania ciągłych i różnorodnych przestępstw zakładających użycie

siły szantażu i korupcji, których celem jest wprowadzenie nielegalnych zysków w oficjalny

obrót gospodarczy.

Co jest podstawowym źródłem dochodów polskich organizacji przestępczych?

- nielegalne wytwarzanie, obrót bronią, amunicji i materiałami wybuchowymi

- nielegalna produkcja narkotyków (głownie amfetaminy) i wprowadzanie ich do obrotu

- przemyt narkotyków przez terytorium Polski

- przemyt towarów podlegających opodatkowaniu (alkoholu, papierosy, paliwa płynne)

- wymuszanie haraczy i napady rabunkowe

- spekulacyjny charakter rynku obrotu papierów wartościowych

Jakie przestępstwa ekonomiczne godzą w bezpieczeostwo i podstawy ekonomiczne?

- korupcja

- przestępstwa podatkowe

- pranie brudnych pieniędzy

- przestępstwa giełdowe

- nieprawidłowości w gospodarowaniu środkami uzyskanymi z Unii Europejskiej

Jaka może byd skala oraz zasięg zagrożeo bezpieczeostwa?

Zagrożenia lokalne – obejmujące teren gminy lub powiatu. Szacuje się, ze jest około 90

procent wszystkich zagrożeo. Rozwiązywanie problemów z nim związanych należy do

obowiązków władz lokalnych gminy lub powiatu.

Zagrożenie regionalne – wykraczające poza granice powiatu wymagające wsparcia władz

powiatu ze strony władz wojewódzkich.

Zagrożenia krajowe – wykraczające poza granice województwa dla przeciwdziałania którym

potrzeba wsparcia rządowego, ze względu na ograniczone możliwości władz wojewódzkich.

Zagrożenia międzynarodowe – są to zdarzenia wykraczające swoim zasięgiem poza granice

kraju. Dla przeciwdziałania nim konieczna jest współpraca międzynarodowa.

Co będzie następstwem wystąpienia jednego lub wielu zdarzeo (uaktywnienia

potencjalnych zagrożeo), tej samej lub różnej natury o takiej sile lub na taką skalę że ich

skutki powodują:

 raptowne pogorszenie warunków życia i zdrowia ludzi oraz stanu środowiska;

 ograniczenie funkcjonowania instytucji publicznych w takim zakresie,

że prowadzi to do zerwania lub ograniczenia więzów społecznych, gospodarczych i

strukturalnych,

Sytuacja kryzysowa

Co jest podstawowymi cechami sytuacji kryzysowej?

 zawsze występuje presja czasu;

 zdarzenia rozwijają się szybciej niż możliwości reagowania na nie;

 wzrastające opóźnienie w aktualizacji informacji o zachodzących zmianach stanu na

obszarze objętym sytuacją kryzysową, przy jednoczesnym wzroście zapotrzebowania

na nią zarówno organów zarządzających jak i całego społeczeostwa;

 kierownictwo czuje, że nie jest w stanie podoład zmianom, które mają miejsce - może

pojawid się panika;

 występuje wyraźny konflikt interesów zainteresowanych stron;

 decydującego znaczenia nabiera dostosowanie wcześniej opracowanych scenariuszy

działania do konkretnej sytuacji;

 decyzje podejmowane są w warunkach stresu, ograniczonej informacji

i podwyższonego poziomu ryzyka;

 występuje ograniczenie kolegialnych reguł wypracowania decyzji.

Co będzie uznaniem istniejącej sytuacji kryzysowej na określonym obszarze, do

eliminowania skutków której zwykłe środki prawne są niewystarczające?

STANY NADZWYCZAJNE – TEGO PEWNIE I TAK NIE BD :D BO ZA ŁATWE :D Ale wspominał o

tym 

Co rozumiemy pod pojęciem stany nadzwyczajne?

Środki prawne umożliwiające efektywniej zwalczad skutki zaistniałej sytuacji kryzysowej

poprzez ograniczenie konstytucyjnych wolności, praw człowieka i obywatela oraz obowiązku

świadczeo osobistych i rzeczowych.

Jakie możemy wyróżnid stany nadzwyczajne?

- stan klęski żywiołowej

-stan wyjątkowy

- stan wojenny

Jakie są cele wprowadzenie stanów nadzwyczajnych?

 stan klęski żywiołowej może byd wprowadzony w celu zapobieżenia skutkom

katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski

żywiołowej (tzn. skutki muszą zagrażad życiu lub zdrowiu dużej liczbie osób,

mieniu w wielkich rozmiarach albo środowisku na znacznych obszarach, a

pomoc i ochrona mogą byd skutecznie podjęte tylko przy zastosowaniu

nadzwyczajnych środków, we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz

specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem);

 stan wyjątkowy może byd wprowadzony dla zapobieżenia zagrożeniom

ustroju paostwa, bezpieczeostwa obywateli lub porządku publicznego;

 stan wojenny - może byd wprowadzony w razie zbrojnej napaści na

terytorium RP lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do

wspólnej obrony przeciwko agresji.

Jakie są tryby wprowadzania stanów nadzwyczajnych?



stan klęski żywiołowej – wprowadza Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, z

własnej inicjatywy lub na wniosek właściwego wojewody, na okres nie dłuższy niż 30

dni (może zostad przedłużony po wyrażeniu zgody przez Sejm), na obszarze gdzie

wystąpiła klęska żywiołowa lub jej skutki;



stan wyjątkowy – wprowadza Prezydent RP na wniosek Rady Ministrów na części lub

całym terytorium paostwa, na okres nie dłuższy niż 90 dni (może zostad przedłużony

tylko raz, maksymalnie do 60 dni, po wyrażeniu zgody przez Sejm);



stan wojenny – wprowadza Prezydent RP, w drodze rozporządzenia, na wniosek Rady

Ministrów na części lub całym terytorium paostwa. Stan wojenny odwoływany jest w

momencie ustania przyczyn jego wprowadzenia również na wniosek Rady Ministrów.

Jakie instytucje są odpowiedzialne za zwalczanie stanów nadzwyczajnych?

Instytucja bezpieczeostwa wewnętrznego (IBW)

Co to są instytucje bezpieczeostwa wewnętrznego?

IBW – są to wyspecjalizowane organy paostwowe mające prawo do tajnego zbierania

informacji niejawnych w szczególności dotyczących obywatela instytucji paostwowych,

samorządowych, prywatnych i międzynarodowych oraz paostw trzecich.

Czym zajmują się IBW?

IBW– zajmują się bezpieczeostwem wewnętrznym paostwa, utrzymaniem porządku

publicznego, maja uprawnienia policyjne, uprawnienia służb ochrony paostwa czy służb

specjalnych/ tajnych

Co jest podstawowym zadaniem IBW?

Podstawowym zadaniem IBW jest uchylanie, likwidacja, przeciwdziałanie

niebezpieczeostwom zagrażającym społeczności i poszczególnym jednostkom, jak również

bezpieczeostwu paostwa.

Jakie instytucje możemy zaliczyd do IBW?

ABW – Agencja Bezpieczeostwa Wewnętrznego

AW – Agencja Wywiadu

BOR – Biuro Ochrony Rządu

CBA – Centralne Biuro Antykorupcyjne

Policja

Służba celna

SKW – Służba Kontrwywiadu Wojskowego

SWW – Służba Wywiadu Wojskowego

wywiad skarbowy – inspekcja kontroli skarbowej

Żandarmeria Wojskowa

Prokuratura

SW – służba więzienna

Czy są również inne podmioty które kontrolują i nadzorują pewne obszary działalności w

polskim paostwie i przynależą do systemu bezpieczeostwa wewnętrznego?

Inspekcje

straż leśna

Paostwową straż łowiecka

Straż parków

Służba ochrony zabytków

ITD. – inspekcja transportu drogowego

Inspekcja ochrony środowiska

Inspekcja handlowa

Inspekcja farmaceutyczna

PIP – Paostwowa Inspekcja Pracy

IW – Inspekcja weterynaryjna

Inspekcji nie można zaliczyd do IBW zgodnie z klasyfikacja dotyczącą działao operacyjnych jak

i zbieraniu i przetwarzaniu informacji niejawnych.

WAŻNE – RÓŻNICA MIĘDZY IBW a INSPEKCJAMI

Co jest fundamentem systemu demokratycznego paostwa?

Kontrola instytucji bezpieczeostwa wewnętrznego (IBW) - Sprawdzanie, opisanie stanu

faktycznego, a następnie skonfrontowanie go ze stanem wymagalnym, przedstawionym w

normach prawnych, technicznych, ekonomicznych i innych, a także na wyciagnięciu z tego

procesu wniosków mających na celu zlikwidowanie ewentualnych nieprawidłowości i

zwiększenie efektywności działalności IBW.

Głównym organem kontrolnym IBW jest Sejm RP poprzez sejmowe komisje – powołane

uchwałą Sejmu RP

Posłowie i senatorowie – mogą kontrolowad instytucje poprzez uzyskiwanie od Prezesa

Rady Ministrów oraz szefów IBW informacji i wyjaśnieo w sprawach wynikających z

wykonywania obowiązków poselskich +senatorskich. Mogą kierowad do premiera

interpelacje oraz wnioski o przedstawienie informacji bieżących, zapytania poselskie oraz

pytania.

Parlamentarną kontrolę nad służbami specjalnymi sprawuje

Sejmowa Komisja do Spraw Służb Specjalnych (9poslow). Komisja opiniuje projekty ustaw i

rozporządzeo dotyczące służb specjalnych oraz opiniuje kierunki pracy służb specjalnych w

oparciu o informacje przedstawione przez szefów tych służb. Ponadto wydaje opinie w

sprawie powołania poszczególnych osób na stanowiska szefów i zastępców służb specjalnych

(ABW,AW,CA,SKW,SWW)

Następnym ważnym organem kontrolnym Sejmu jest Sejmowa Komisja Administracji i

Spraw Wewnętrznych. Do zakresu jej działania należą sprawy administracji paostwowej oraz

bezpieczeostwa, ładu i porządku publicznego. Jest ona również organem kontrolnym dla

Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, instytucji bezpieczeostwa wewnętrznego (w

tym) policji, straży granicznej oraz inspekcji oraz innych organów kontrolnych paostwa.

Sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka – zajmuje się sprawami przestrzegania

prawa i praworządności, sadow, prokuratury, notariatu, adwokatury, i obsługi prawnej, w

tym również przestrzegania praw człowieka. Zakres jej działalności obejmuje nadzór nad

dzielnością prokuratury i jej urzędów oraz nad służbami więziennymi (Centralnym zarządem

służby więziennej ).

Sejmowa Komisja Obrony Narodowej – Należą do niej sprawy obrony paostwa, dotyczące

zwłaszcza działalności sił zbrojnych, systemu oraz funkcjonowania obrony terytorialnej kraju i

obrony cywilnej, wykonywanie obowiązków w dziedzinie umacnianiu obronności przez

organy paostwowe i przedsiębiorstwa paostwowe, organizacje spółdzielcze i społeczne oraz

przez obywateli a także sprawy zakładów systemu obronnego. Komisja kontroluje działania

Żandarmerii Wojskowej i jednostek wojskowych.

Sejmowa komisja finansów publicznych – zajmuje się kontrola instytucji związanych z

bezpieczeostwem wewnętrznym. Należą do niej sprawy systemu pieniężnego, kredytowego

i podatkowego, płac, dochodów, budżetu i planów finansowych paostwa oraz ubezpieczeo

majątkowych i ceł. Sprawuje nadzór nad dzielnością Ministra Finansów, w tym także Urzędu

Celnego oraz Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej (tzw. Wywiad skarbowy) oraz

innych organów i urzędów kontroli skarbowej.

Sejmowe komisje śledcze – powoływane są w celu wyjaśnienia określonych zdarzeo, maja

prawo do badania prawidłowości działao instytucji bezpieczeostwa wewnętrznego.

Kolejnym organem kontrolującym IBW jest Prezes Rady Ministrów wraz z podległymi mu

ministrami. Główną rolę odgrywa Kolegium ds. Służb Specjalnych.

Kolegium ds. służb specjalnych działa przy premierze jako organ opiniodawczo – doradczy w

sprawach programowania, nadzorowania i koordynowania działalności ABW,AW,SKW,CBA

oraz podejmowanych dla ochrony bezpieczeostwa paostwa działao policji, straży granicznej,

żandarmerii wojskowej, służby więziennej, BOR, służby celnej, urzędów skarbowych, izb

skarbowych, organów kontroli skarbowej, organów informacji finansowej oraz służb

rozpoznawania Sił Zbrojnych RP.

Kolegium ds. służb specjalnych

- organizuje projekty ustaw i rozporządzenia dotyczące służb specjalnych oraz kierunki pracy

służb

- wydaje opinie w sprawie powołania poszczególnych osób na stanowiska szefów i zastępców

służb specjalnych

- ustal kierunki i plany działania służb specjalnych

- koordynuje wspólne działanie służb

- analizuje i koordynuje działania związane z ochrona informacji niejawnych

Kontrole nad instytucjami bezpieczeostwa wewnętrznego sprawuje również Prezydent RP,

któremu IBW jako zwierzchnikowi sił zbrojnych, zobowiązane są do niezwłocznego

przekazywania informacji mogących mied istotne znaczenie dla bezpieczeostwa i

międzynarodowej pozycji paostwa polskiego.

W imieniu prezydenta RP bezpośrednią kontrole nad bezpieczeostwa sprawuje Biuro

Bezpieczeostwa Narodowego BBN

BBN realizuje:

- zadania powierzone przez Prezydenta RP z zakresu bezpieczeostwa narodowego, które

wynikają z roli najwyższego przedstawiciela paostwa

- czuwanie nad przestrzeganiem konstytucji

- stanie na straży suwerenności i bezpieczeostwa wewnętrznego

- nienaruszalności i niepodzielnośd terytorium

- zwierzchnictwo nad Służbami Zbrojnymi

BBN jest zapleczem merytoryczno – organizacyjnym Prezydenta RP w zakresie

bezpieczeostwa paostwa, monitoruje wdrażanie dyspozycji, strategii, bezpieczeostwa

narodowego odnośnie bezpieczeostwa wewnętrznego.

Nadzór nad instytucjami bezpieczeostwa

Sad okręgowy w warszawie – sprawuje nadzór nad kontrolą operacyjną, która prowadzona

jest niejawnie i polega na kontrolowaniu treści i korespondencji oraz zawartości przesyłek,

stosowaniu środków technicznych umożliwiających uzyskiwanie w sposób niejawny

informacji i dowodów oraz ich utrwalanie a w szczególności treści rozmów telefonicznych i

innych informacji przekazywanych za pomocą sieci telekomunikacyjnych.

NIK – kontroluje i bada w szczególności prawidłowe wykonywanie budżetu paostwa oraz

realizacje ustaw i innych aktów prawnych w zakresie działalności finansowej, gospodarczej i

organizacyjno – administracyjnej instytucji bezpieczeostwa wewnętrznego.

Rzecznik praw obywatelskich (RPO) – podejmuje czynności przewidziane w ustawie, jeżeli

poweźmie wiadomośd wskazującą na naruszenie wolności i praw człowieka i obywatela, w

tym także wynikające z działania instytucji

Trybunał konstytucyjny – jako organ orzekający bada ,akty prawne pod względem ich

zgodności z konstytucja, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami,

wydawane przez centralne organy paostwowe.

Komisja nadzoru finansowego (KNF) – nadzoruje rynek finansowy w celu zapewnienia jego

prawidłowego funkcjonowania, jego stabilności, bezpieczeostwa oraz przejrzystości, zaufania

do rynku finansowego, a także zapewnienia ochrony interesów uczestników tego rynku.

Należy pamiętad także o istnieniu KONTROLI NAD INSTYTUCJAMI BEZPIECZENSTWA

PANSTWA WEWNETRZNEGO SPRAWOWANEH ORZEZ SPOLECZENSTWO I OBYWATELI ZA

POSREDNICTWEM MEDIOW (Tv ,RADIO,PRASA,INTERNET)

WAŻNE!!!!

Występuje także klasyfikacja polskich służb specjalnych pod szczegółowym względem ich

uprawnieo.

Klasyfikacja ze względu na kryterium ich podległości centralnym organom paostwowym.

Instytucje bezpieczeostwa wewnętrznego podlegle bezpośrednio premierowi:

ABW agencja bezpieczeostwa wewnętrznego

AW agencja wywiadu

CBA centralne biuro antykorupcyjne

Instytucje bezpieczeostwa wewnętrznego podlegle MON:

SKW służba kontrwywiadu wojskowego

SWW służba wywiadu wojskowego

ŻW żandarmeria wojskowa

Instytucje bezpieczeostwa wewnętrznego podlegle MSWiA:

Policja

Straż graniczna

Biuro ochrony rządu

Instytucje bezpieczeostwa wewnętrznego podlegle MF:

Inspekcja kontroli skarbowej/generalny inspektor kontroli skarbowej

Służba celna

Instytucje bezpieczeostwa wewnętrznego podległe MS:

Prokuratura

Służba więzienna

PREZENTACJE Z DWICZEO (służby!!!!!!!!!)

- krótka historia, podstawa prawna, zadania, uprawnienia, definicja służby

POLICJA, ŻANDARMERIA WOJSKOWA, STRAŻ GRANICZNA, BOR, ABW, CBA – OBIECAŁ, ŻE BD

TYLKO TE 6 

WYKŁADY!!!!!!!!!!!!

- TYLKO POLSKA (to była jedyna podpowiedz)

- Ale ja myśle, że trzeba umied :

- Carskie organy policyjne na ziemiach zaboru pruskiego 1831-1918

- System Bezpieczeostwa publicznego w zaborze austriackim

- Służby policyjne w zaborze pruskim

- Komitet Obrony Paostwa (KOP)

- Komitet obrony RP (KOR)

- Sekretariat Komitetu Obrony RP(SeKOR)

- Komitet Obrony Kraju (KOK)

- Edukacja obronna w Polsce w latach 1945-1989

- Stany wojenne w Polsce

- Co robi parlament, prezydent, adekwatnie bezpieczeostwa paostwa (w tym Rada

bezpieczeostwa Narodowego, MON, BBN)

- zadania wojewody w Zarządzaniu kryzysowym

- ustawy o stanie wojennym, wyjątkowym, klęski żywiołowej

- powiatowa administracja w bezpieczeostwie paostwa

- rada powiatu

-Starostwo powiatu

- Starosta w systemie zarządzania kryzysowego

-gminna administracja bezpieczeostwa

I TERAZ TO WKLEIŁA MOJA GRUPA, NIE WIEM JA TEGO NIE MAM, ALE PODOBNO BYŁO NA

WYKŁADZIE

STRATEGIA

Słowo „strategia” pochodzi z greckiego strategos od stratos – wojsko i agein – prowadzę:

oznaczało sztukę dowodzenia wojskami naczelnego wodza.

Złożonośd życia społeczeostw – głównie za sprawą pojawienia się broni jądrowej – włączono

w zakres strategii aspekty pozamilitarne, takie jak: polityczne, społeczne, ekonomiczne,

psychologiczne , moralne.

Termin „strategia” zaadaptowany został na rzecz sztuki rządzenia paostwem.

Rozległego znaczenia ten termin nabrał w drugiej połowie xx w.. Od tej pory odnosił się do

pełnego spektrum celów narodowych i sposobów ich osiągania.

Pojawiają się nowe terminy: „politsrategia”, „ strategia totalna”, „strategia ogólna”.

W tych nowych ujęciach stała się koncepcyjno-decyzyjną i realizacyjną fazą polityki paostwa

w skali ogólnych celów oraz środków i sposobów ich urzeczywistniania.

Współcześnie „strategię” (bez przymiotników) definiuje się jako: teorię i praktykę działania

ukierunkowanego na osiągnięcie założonych celów w danej dziedzinie, ujmowanych w skali

ogólnej i mających charakter długofalowy.

ZAKRESY DZIAŁALNOŚCI PAOSTWA

ODPOWIADAJĄCE

STRATEGIE

Działalnośd paostwa w całości

Strategia bezpieczeostwa paostwa Strategia

Narodowa

Działalnośd paostwa wg dziedzin

Inne

Strategie

Gospodarczej, socjalnej, obronnej

Działalnośd paostwa w wojnie

Strategia Wojenna

Działalnośd paostwa w poszczególnych

dziedzinach

Strategię narodową, strategię bezpieczeostwa narodowego, strategię obronną należy

postrzegad w hierarchii wynikającej z ich zakresu znaczeniowego.

Strategia narodowa - zorientowana jest na pełne spektrum celów paostwa, dla realizacji

których rozporządza ona wszelkimi swymi zasobami. Strategia narodowa dotyczy relacji

(związków przyczynowo-skutkowych) pomiędzy celami i środkami (zasobami), władzą a

zadaniami, możliwościami i Zamiarami.

Strategia bezpieczeostwa - ogranicza się do realizacji celów zapewnienia bezpieczeostwa w

ramach dostępnych zasobów.

Strategia obronna skupia się na zapewnieniu obrony przed zagrożeniami (głównie)

militarnymi.

Strategia wojskowa - dotyczy działania (polityki) i ukierunkowanego na osiągnięcie

założonych celów we wszystkich dziedzinach i stanach funkcjonowania paostwa (pokoju,

kryzysu, wojny).

Polityka – działalnośd wytyczona przez ośrodek decyzyjny zmierzająca do osiągnięcia

określonych celów. Podmiotem polityki jest tu paostwo, przedmiotem władza, a cele –

funkcja interesów społecznych. Polityka – „co robid?”; Strategia – „jak coś zrobid?”

Strategia bezpieczeostwa narodowego

Strategia
obronna

Strategia Wojskowa

Inne strategie
szczegółowe

Przez strategię bezpieczeostwa narodowego można rozumied wybór, dokonany na

podstawie wiedzy i analizy strategicznej, środków właściwych i koniecznych, a będących w

dyspozycji paostwa do osiągnięcia celów i realizacji zadao określonych przez politykę

bezpieczeostwa.

Istotą strategii jest określenie priorytetów , czyli dokonywanie trudnych wyborów.

Zadaniem strategii jest osiągnięcie celów ustalonych przez politykę, przy jak najlepszym

wykorzystaniu posiadanych środków.

Koniecznośd powszechności ochrony wynika z wielu strategicznych względów:

Pierwszy to prakseologiczne dyrektywy maksymalnego wykorzystania środków i możliwości

działania dla zapewnienia skutecznej ochrony i obrony wartości i interesów narodowych;

Drugi to geostrategiczne położenie polski między dwoma potęgami, które w naturalny

sposób rozszerzają swoje wpływy, wartości i władze;

Trzeci to współczesny charakter zagrożeo bezpieczeostwa narodowego;

Czwarty wzgląd moralny, prawny i obywatelski obowiązek.

Środki narodowej strategii

Wiarygodne odstraszanie i skuteczną ochronę i obronę polski oraz realizację zadao obrony

wspólnej NATO, można osiągnąd przez stworzenie (uzyskanie) strategicznej przewagi

zdolności obronnych polski nad zdolnościami ofensywnymi ewentualnych agresorów,

przygotowując następujące środki strategiczne:

1. Siły zbrojne o obronnej strukturze;

2. Przygotowanie do działao nieregularnych w masowej skali;

3. Operacyjne przygotowanie obszaru kraju (opok) do obrony;

4. Przygotowanie obrony przestrzennej;

5. Powszechny obowiązek służby wojskowej;

6. Narodowy system dowodzenia siłami zbrojnymi RP, sprzężony z systemem

dowodzenia NATO.

7. Przed polityką bezpieczeostwa narodowego stoją następujące wyzwania:

8. Uniknięcie powtórzenia błędów polityki bezpieczeostwa z przeszłości, a zwłaszcza

sprzed 1939 r.;

9. Zapewnienie skutecznej ochrony i obrony interesów narodowych polski, samodzielnie

i w ramach NATO;

10. Likwidacja skutków opóźnieo cywilizacyjnych w stosunku do europy zachodniej oraz

umocnienie siły narodowej do poziomu odpowiadającego wymogom kluczowego dla

bezpieczeostwa europy położenia geopolitycznego polski;

11. Całkowite wykorzystanie szans na zapewnienie bezpiecznych warunków rozwoju

polski oraz zwielokrotnienie siły obronnej, jaka daje członkowstwo w NATO i w UE;

12. Współuczestniczenie w tworzeniu i utrzymywaniu bezpieczeostwa

międzynarodowego w celu uprzedzania zagrożeo zewnętrznych bezpieczeostwa

narodowego i zapobiegania im.

13. Uświadamianie społeczeostwu, że bezpieczeostwo narodowe jest największą

wartością i potrzebą narodu, a zależy tylko i wyłącznie od nas samych;

14. Uświadamianie, ze klęski i katastrofy narodowe w przeszłości to rezultat błędów,

niedbalstwa i osłabienia troski o paostwo;

15. Uświadomienie, że członkostwo w NATO i UE nie zapewni trwałych podstaw

bezpieczeostwa narodowego, ale wymagane jest posiadanie własnych zdolności

obronnych;

16. Tworzenie przekonania o potrzebie powszechnego udziału społeczeostwa w

tworzeniu bezpieczeostwa narodowego;

17. Kreowanie polityki i strategii bezpieczeostwa narodowego, właściwych dla wyznao i

zagrożeo xxi w.

Zadania polityki bezpieczeostwa narodowego w stosunku do strategii bezpieczeostwa

narodowego u progu XXI w. Można ująd następująco:

1. Zapewnid skuteczną ochronę wartości i interesów narodowych samodzielnie oraz w

ramach obrony wspólnej NATO;

2. Osiągnąd wzrost siły narodowej odpowiadającej zakładanej pozycji polski w europie i

w świecie wzorem nowoczesnych i bogatych paostw europy zachodniej;

3. Osiągnąd trwałą, wiarygodną i korzystną dla interesów narodowych polski pozycje w

strukturach NATO i UE;

4. Inicjowad dwustronne i międzynarodowe działania tworzące i utrzymujące

bezpieczeostwo międzynarodowe i współuczestniczyd w nich.

Doktryna- oficjalnie przyjęty system zasad i założeo ośrodka decyzyjnego, zmierzający do

realizacji ustalonych celów za pomocą wydzielonych środków. Przyjęcie za punkt wyjścia

zakresu rozwiązao doktrynalnych pozwala wyróżnid – doktrynę bezpieczeostwa narodowego,

- doktrynę wojenną- doktrynę wojskową i inne.

Doktryna bezpieczeostwa paostwa- jedna z doktryn paostwa (narodowych), która jest

oficjalnie przyjęta przez kierownictwo paostwa systemem założeo i zasad działania w

dziedzinie polityki bezpieczeostwa.

Doktryna obronna- jedna z doktryn paostwa (narodowych), która jest oficjalnie przyjęta

przez kierownictwo paostwa systemem założeo i zasad działania w dziedzinie polityki

obronnej.

Doktryna połączona- podstawowe zasady, którymi kierują się przedstawiciele sił zbrojnych

dwu lub więcej paostw w skoordynowanej akcji w dążeniu do wspólnych celów. Jest ona

ratyfikowana przez paostwa członkowskie.

Doktryna sił zbrojnych- podstawowe zasady, którymi kierują się przedstawiciele dwóch lub

trzech rodzajów sił zbrojnych tego samego paostwa w skoordynowanej akcji zmierzającej do

osiągnięcia wspólnego celu. Jest ona zatwierdzana przez dowódców tych rodzajów sił

zbrojnych i ogłaszana we wspólnej publikacji gdzie określony jest charakter działao każdego z

uczestników.

Doktryna wojenna -rodzaj doktryny obejmującej oficjalnie przyjęty system zasad i założeo

dotyczących tworzenia i wykorzystania potencjału wojennego dla zapobiegania i

przeciwdziałania wszelkiego rodzaju zagrożeniom.

Doktryna wojskowa -jedna z doktryn paostwa (narodowych), która jest przyjętym przez

kierownictwo paostwa systemem założeo i zasad działania w dziedzinie polityki wojskowej.

Doktryna wspólna -podstawowe zasady, którymi kierują się przedstawiciele dwóch lub

więcej rodzajów sił zbrojnych tego samego paostwa w skoordynowanej akcji mającej na celu

osiągnięcie wspólnego celu. Jest ona zatwierdzana przez dowódców wszystkich czterech

rodzajów sił zbrojnych i powinna byd opublikowana przez szefa kolegium połączonych

szefów sztabów.