Ekonomia

Ekonomia

Ekonomia

Ekonomia

Ekonomia

Ekonomia

Ekonomia

Ekonomia

WARSZAWA

200

5

Przedsi

ę

biorstwo

jako podmiot gospodaruj

ą

cy

Opracowanie: Dr Dariusz Prokopowicz

© Copyright by Dariusz Prokopowicz

2

Zagadnienia tematu

Zagadnienia tematu

1.

Gospodarowanie finansami przedsiębiorstw

2.

Rzeczowa i pieniężna sfera gospodarowania w
przedsiębiorstwie

3.

Kwestia podejmowania decyzji

4.

Zarządzanie a rodzaj przedsiębiorstwa

5.

Kwestia zysku w kontekście zarządzania finansami
przedsiębiorstw

6.

Pozycja na rynku

7.

Oczekiwania akcjonariuszy

8.

Otoczenie przedsiębiorstwa

3

Gospodarka finansowa przedsi

Gospodarka finansowa przedsi

ę

ę

biorstwa

biorstwa

Gospodarka finansowa przedsiębiorstwa polega

głównie:

na pozyskiwaniu funduszów pieniężnych z
różnych źródeł

i na ich wykorzystywaniu.

4

Gospodarowanie finansami przedsiębiorstw w warunkach rozwiniętej
gospodarki rynkowej obejmuje także relacje z podmiotami otoczenia
rynku finansowego tj. różne instytucje właściwe dla tego systemu
gospodarowania

(w ramach rynku pieniężnego i kapitałowego),

tj.:

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Gospodarowanie finansami

Gospodarowanie finansami

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstw

biorstw

charakterystyczne dla tych rynków przedmioty obrotu (różne
rodzaje papierów wartościowych),

instytucje rynku kapitałowego (giełda papierów wartościowych,
biura maklerskie i brokerskie),

system bankowy, liczne niebankowe instytucje pośrednictwa
finansowego (np. kasy kredytu konsumpcyjnego, kasy
oszczędnościowo-budowlane, towarzystwa kredytu
hipotecznego),

towarzystwa ubezpieczeń i inne.

5

Rzeczowa i pieni

Rzeczowa i pieni

ęż

ęż

na sfera gospodarowania w

na sfera gospodarowania w

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwie

biorstwie

Wbrew prostemu rozgraniczeniu z jednej strony

rzeczowej

sfery działalności przedsiębiorstwa, z drugiej –

pieniężnej

sfery jego gospodarowania:

w praktyce obie te sfery są ze sobą bardzo silnie powiązane,

a stąd przy analizie pewnych kwestii gospodarki finansowej
przedsiębiorstw zasadne jest nawiązywać do rzeczowej strony
zjawisk, gdyż bez tego analiza problemów finansowych nie
byłaby pełna.

6

Kwestia podejmowania decyzji

Kwestia podejmowania decyzji

Na przykład fundusze pieniężne mogą być wykorzystywane do
inwestowania, przy czym istnieje możliwość lokowania ich np.
poprzez:

zakup papierów wartościowych

(

inwestycje finansowe

)

,

zakup czy budowie obiektów majątkowych

(

inwestycje rzeczowe

).

7

Najbardziej złożone jest zarządzanie

spółkami akcyjnymi

ze

względu na określoną przez przepisy prawa szczeblową strukturę
ich władz (walne zebranie akcjonariuszy, rada nadzorcza, zarząd)
o podzielonych kompetencjach decyzyjnych.

ze względu na rozmiary i pozycję rynkową tych spółek, dysponują one
największymi funduszami pieniężnymi,

mają najszerszy dostęp do zewnętrznych źródeł finansowania,

mogą wykorzystywać największą liczbę instrumentów pozyskiwania
funduszów z tych źródeł,

są z reguły najbardziej typową formą dużych przedsiębiorstw we
współczesnej rozwiniętej gospodarce rynkowej.

Zarz

Zarz

ą

ą

dzanie finansami a rodzaj przedsi

dzanie finansami a rodzaj przedsi

ę

ę

biorstwa

biorstwa

8

Często wskazuje się, zwłaszcza w publicystyce gospodarczej,
że w gospodarce rynkowej kryterium racjonalności działania
przedsiębiorstw jest

maksymalizacja zysku

.

Jednak jest to nadmiernie

uproszczone

określenie

celu działania przedsiębiorstw, a więc także i

kryterium oceny racjonalności decyzji w obszarze

zarządzania ich finansami.

Rola zysku w kontek

Rola zysku w kontek

ś

ś

cie zarz

cie zarz

ą

ą

dzania finansami przedsi

dzania finansami przedsi

ę

ę

biorstw

biorstw

9

Dążenie do maksymalizacji zysku, zwłaszcza w krótkich
okresach, może prowadzić do zaniedbywania nakładów na:

Rola zysku

Rola zysku

…

…

analizę potrzeb odbiorców i kształtowanie się popytu na rynku,

prace badawcze związane z modernizacją produkcji i
przygotowywaniem nowych produktów,

analizę działań podejmowanych przez konkurentów,

zdobywanie nowych rynków zbytu.

10

Rola zysku

Rola zysku

…

…

Z tego względu za cel działania przedsiębiorstwa w gospodarce
rynkowej uznaje się maksymalizację jego wartości, na którą
składają się:

składniki materialne,

składniki

niematerialne

, np.:

- opinia o wysokości jakości i niezawodności produktów, solidnej
obsłudze klientów, perspektywach rozwojowych, ustabilizowanej
sytuacji finansowej.

... co oczywi

... co oczywi

... co oczywi

... co oczywiśśśście wymaga tak

cie wymaga tak

cie wymaga tak

cie wymaga takżżżże osi

e osi

e osi

e osiąąąągania korzystnych wynik

gania korzystnych wynik

gania korzystnych wynik

gania korzystnych wynikóóóów finansowych dla

w finansowych dla

w finansowych dla

w finansowych dla

zapewnienia bie

zapewnienia bie

zapewnienia bie

zapewnienia bieżą

żą

żą

żących dochod

cych dochod

cych dochod

cych dochodóóóów w

w w

w w

w włłłłaaaaśśśścicielom, ale ust

cicielom, ale ust

cicielom, ale ust

cicielom, ale ustęęęępuje przed d

puje przed d

puje przed d

puje przed dąż

ąż

ąż

ążeniem do

eniem do

eniem do

eniem do

powi

powi

powi

powięęęększania ich maj

kszania ich maj

kszania ich maj

kszania ich mająąąątku przez podnoszenie warto

tku przez podnoszenie warto

tku przez podnoszenie warto

tku przez podnoszenie wartośśśści przedsi

ci przedsi

ci przedsi

ci przedsięęęębiorstwa.

biorstwa.

biorstwa.

biorstwa.

11

Pozycja na rynku

Pozycja na rynku

W efekcie takich działań przedsiębiorstwo powinno
umacniać swoją pozycję na rynku, zarówno w ujęciu

:

ilościowym

(wzrost udziału w łącznym zaopatrzeniu rynku w
określone produkty i ich grupy);

jakościowym

(zdobywanie coraz większego uznania za dobrą
jakość towarów i usług, nieustanne ich
modernizowanie itp.).

12

Ogólnie właścicielom przedsiębiorstw

(akcjonariuszom, wspólnikom,

także skarbowi państwa)

lepiej służy pomnażanie ich majątku niż

podwyższanie bieżących dochodów, czyli

:

większe efekty daje – najczęściej – wzrost

giełdowych kursów akcji

(jako odzwierciedlenie

rosnącej wartości spółki);

niż podwyższanie bieżących

dywidend

od akcji.

Oczekiwania akcjonariuszy

Oczekiwania akcjonariuszy

13

Przedsiębiorstwo działa w określonym otoczeniu społecznym,
ekonomicznym, krajowym i zagranicznym.

Otoczenie to nieustannie zmienia się i wobec tego również nieustannie
ulegają zmianie warunki funkcjonowania przedsiębiorstwa

-

od najbardziej ogólnych

, np.:

koniunktura na rynku wewnętrznym i rynkach zagranicznych,

wynikające stąd zmiany wielkości popytu, jego struktury i
cen,

sytuacja na rynku pracy i wynikające z niej zmiany poziomu
wynagrodzeń.

Otoczenie przedsi

Otoczenie przedsi

ę

ę

biorstwa

biorstwa

14

-

do bardzo szczegółowych

, np.:

rodzaje i poziom opodatkowania,

podaż i popyt na pieniądz na rynku kredytów bankowych i rynku
pieniężnym,

podaż i popyt na kapitał na rynku kapitałowym,

zmiany stóp procentowych,

innowacje finansowe, takie jak nowe metody obsługi rozliczeń
pieniężnych, rodzaje rachunków depozytowych i kredytowych w
bankach, rodzaje papierów wartościowych na rynkach
finansowych.

Otoczenie przedsi

Otoczenie przedsi

ę

ę

biorstwa

biorstwa

15

- zarządzanie finansami przedsiębiorstwa nie jest łatwe
i wolne od ryzyka.

Wymaga znajomo

ś

ci:

zarówno samego przedsiębiorstwa,

przesłanek kształtujących jego potrzeby finansowe,

jak i otoczenia gospodarczego, zwłaszcza
finansowego,

i mechanizmów jego działania.

Wobec powy

Wobec powy

ż

ż

szego ...

szego ...