REKLAMA ŒWIETLNA

W reklamie kolejne litery

s¹ podœwietlane po kolei i tworz¹

w koñcu s³owo – uk³ad „czyta” tekst

litera to literze. Po kilku sekundach

¿arówki gasn¹ i cykl jest powtarzany.

U

k³ad przedstawiony na rys. 1 s³u¿y do podœwietlania napisu z³o-

¿onego z dziewiêciu liter. Litery s¹ podœwietlane ¿arówkami, które

s¹ w³¹czane kolejno, przez co tworzy siê wra¿enie odczytywa-

nia tekstu.

Uk³ad steruj¹cy reklam¹ œwietln¹ sk³ada siê z nastêpuj¹cych bloków rea-

lizuj¹cych funkcje:

q

generatora taktuj¹cego – U1, C1, C2 R19 i R20

q

licznika-dekodera – U2

q

zespo³u steruj¹cego ¿arówkami – R1

÷

R18, tranzystory T1_ T9 i triaki

T10_T18.

Uk³ad scalony U1 (uk³ad czasowy 555) pracuje jako generator astabilny i wy-

twarza falê prostok¹tn¹ o czêstotliwoœci zale¿nej od elementów C1, R19

i R20. Do regulacji czêstotliwoœci generowanego przebiegu s³u¿y potencjo-

metr R19. Czêstotliwoœæ generowanego przebiegu mo¿e byæ regulowana

w bardzo szerokich granicach, od pojedynczych herców (przy pe³nej rezy-

stancji potencjometru R19) do kilkuset herców (przy skrajnym po³o¿eniu su-

waka R19).

Uk³ad scalony U2 (4017) jest licznikiem dekadowym o 10 dekodowanych

wyjœciach DO0

÷

DO9, z których tylko jedno zawsze pozostaje w stanie wy-

sokim. Do tych wyjœæ jest do³¹czony ³añcuch szeregowo po³¹czonych

tranzystorów p-n-p, oznaczonych T1

÷

T9. Tranzystory, przez rezystory

R10

÷

R19, steruj¹ triakami T10

÷

T19, które po uaktywnieniu w³¹czaj¹ ko-

lejne ¿arówki.

Po doprowadzeniu pierwszego impulsu do wejœcia licznika-dekodera, na

jego wyjœciu pojawia siê stan wysoki. Powoduje to zatkanie tranzystora T1,

drugi impuls powoduje zatkanie tranzystora T2 i powrót do stanu aktywne-

go T1. W tej sytuacji, przez rezystor R10 zostaje wyzwolony triak T10 i na-

stêpuje zaœwiecenie ¿arówki (z1) sterowanej tym triakiem. Kolejny impuls

na wejœciu licznika powoduje zatkanie tranzystora T3; T1 w dalszym ci¹-

gu przewodzi, a T2 powraca do stanu aktywnego. Teraz nastêpuje wyzwo-

lenie triaka T11 i zaœwiecenie kolejnej ¿arówki (z2). Po doprowadzeniu dzie-

si¹tego impulsu uaktywnia siê ostatni z ³añcucha tranzystor T9 i nastêpu-

je wyzwolenie ostatniego triaka (T18) i w efekcie zaœwiecenie ostatniej ¿a-

rówki (z9). Ca³y napis jest podœwietlony.

Kolejny impuls doprowadzony do wejœcia CLK licznika-dekodera powodu-

r

Z PRAKTYKI

24

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 12/2003

Rys. 1. Schemat uk³adu podœwietlaj¹cego reklamê œwietln¹

Rys. 2. P³ytka drukowana uk³adu podœwietlaj¹cego reklamê œwietln¹

(skala 1:1)

Rys. 3. Rozmieszczenie elementów na p³ytce drukowanej uk³adu

podœwietlaj¹cego reklamê œwietln¹

Sieæ L

Sieæ N

Masa

+ 12 V

je zatkanie tranzystora T1, przerwanie

³añcucha przewodz¹cych tranzysto-

rów T1

÷

T9, co skutkuje wy³¹czeniem

wszystkich triaków i wygaszeniem

wszystkich ¿arówek.

Nastêpny impuls pojawiaj¹cy siê na

wejœciu licznika-dekodera powoduje

ponowne zainicjowanie cyklu.

Na rys. 2 przedstawiono p³ytkê dru-

kowan¹ uk³adu, a na rys. 3 rozmie-

szczenie elementów

.

(cr)

n