LEKI POBUDZAJĄCE UKŁAD PRZYWSPÓŁCZULNY

RECEPTOR

SUBSTANCJA CZYNNA

NAZWY HANDLOWE

POBUDZAJĄCE RECEPTORY CHOLINERGICZNE

1) ESTRY CHOLINY

M

Acetylocholina

Wycofana

M

Metacholina

M N

Betanechol

M N

Karbachol

Carbachol
Isopto-Carbachol
Miostat

2) ALKALOIDY

M

Pilokarpina

Pilocarpinum
Isopto-Carpine

INHIBITORY ACETYLOCHOLINOESTERAZY

1) ODWRACALNE

Fizostygmina

Physostigminum Salicylas

Pirydostygmina

Mestinon

Neostygmina

Polstigminum
Prostigmin

Distigmina

Ubretid

Endrofonium

Ambenonium

Metylase

Galantamina

Nivalin

2) NIEODWRACALNE

Fluostygmina

Diflugyl

Ekotiopat

Fosfoline

REAKTYWATORY ACETYLOCHOLINOESTERAZY

Oksymy pirydynowe

Obidoksym
Pralidoksym
Diacylomonooksym (DAM)
Monoizonitrozoaceton (MINA)

Norma

Wpływ cholinomimetyków
Zwężenie źrenicy w wyniku pobudzenia receptora M

3

umiejscowionego w mięśniu

rzęskowym (skurcz mięśnia rzęskowego → zwężenie źrenicy)

LEKI HAMUJĄCE UKŁAD PRZYWSPÓŁCZULNY

1.

Alkaloidy tropanowe i ich pochodne (atropina, hioscyjamina, hioscyna, homatropina, ipratropium)

2.

Amidy kwasu tropowego (tropikamid)

3.

Estry aminoalkoholi i kwasów aromatycznych (oksyfenonium)

4.

Inne leki cholinolityczne (tolterydyna)

RECEPTOR

SUBSTANCJA CZYNNA NAZWY HANDLOWE

1) ALKALOIDY TROPANOWE I ICH POCHODNE

Kompetycyjnie M

Atropina

Atropium sulfurikum
Bellapan
Reasec

M

Hioscyna

(Skopolamina)

Buscopan
Scopolan

M

Homatropina

M

Ipratropium

Berodual (+ fenoterol)
Atrovent

M

Tiotropium

Spiriva
Provantil

M

Benzotropina

Stosujemy w chorobie Parkinsona

2) AMIDY KWASU TROPOWEGO

M

Tropikamid

Tropicamidum
Mydriacyl

3) ESTRY AMINOALKOHOLI I KWASÓW AROMATYCZNYCH

M

Osyfenonium

Spasmophen
Spasmophen duplex

4) INNE LEKI CHOLINOLITYCZNE

M

Tolterydyna

Detrusitol

M

Oksybutenina

Cystrin
Ditropan

M

M

Pirenzepina

Gastrozepin – wycofana

M

Telenzepina

Nie była nigdy w Polsce zarejestrowana

Norma

Wpływ cholinolityków
Rozszerzenie źrenicy w wyniku blokowania receptora M

3

umiejscowionego w mięśniu

rzęskowym (rozkurcz mięśnia rzęskowego → rozszerzenie źrenicy)