Leki działające na układ

Leki działające na układ

oddechowy

oddechowy

Kaszel

Kaszel



Kaszel jest złożonym odruchem

Kaszel jest złożonym odruchem

obronnym mającym na celu usunięcie

obronnym mającym na celu usunięcie

ciała obcego bądź zalegającej

ciała obcego bądź zalegającej

wydzieliny z dróg oddechowych

wydzieliny z dróg oddechowych



I faza- głęboki wdech na szczycie,

I faza- głęboki wdech na szczycie,

którego dochodzi do zamknięcia głośni i

którego dochodzi do zamknięcia głośni i

znacznego wzrostu ciśnienia

znacznego wzrostu ciśnienia



II faza- gwałtowne otwarcie głośni i

II faza- gwałtowne otwarcie głośni i

spadek ciśnienia wywołujące prąd

spadek ciśnienia wywołujące prąd

powietrza w kierunku krtani i gardła

powietrza w kierunku krtani i gardła

Kaszel

Kaszel



Wrażliwe miejsca błony śluzowej,

Wrażliwe miejsca błony śluzowej,

których podrażnienie wywołuje odruch

których podrażnienie wywołuje odruch

kaszlowy przez pobudzenie nerwu

kaszlowy przez pobudzenie nerwu

błędnego

błędnego



brzeg nagłośni

brzeg nagłośni



rozwidlenia tchawicy

rozwidlenia tchawicy



rozwidlenia dużych oskrzeli

rozwidlenia dużych oskrzeli

poza drzewem oskrzelowym:

poza drzewem oskrzelowym:



opłucna

opłucna



tylna ściana przewodu słuchowego

tylna ściana przewodu słuchowego

Kaszel – aktywacja

Kaszel – aktywacja

autonomicznego uk.

autonomicznego uk.

nerwowego

nerwowego



Kaszel powstaje na drodze pobudzenia

Kaszel powstaje na drodze pobudzenia

receptorów włókien C znajdujących się w

receptorów włókien C znajdujących się w

nabłonku oddechowym, aktywowanych

nabłonku oddechowym, aktywowanych

przez mediatory uwalniane w procesie

przez mediatory uwalniane w procesie

zapalnym: histaminę i bradykininę.

zapalnym: histaminę i bradykininę.

Pobudzone włókna C wydzielają

Pobudzone włókna C wydzielają

substancję P aktywującą szybko

substancję P aktywującą szybko

adoptujące się receptory (RASP)

adoptujące się receptory (RASP)

odpowiedzialne za odruch kaszlowy.

odpowiedzialne za odruch kaszlowy.

Uwagi ogólne

Uwagi ogólne



Leki przeciwkaszlowe to leki hamujące

Leki przeciwkaszlowe to leki hamujące

odruch kaszlu ale nie likwidujące jego

odruch kaszlu ale nie likwidujące jego

przyczyny. Dlatego przy ostrym stanie

przyczyny. Dlatego przy ostrym stanie

zapalnym stosowanie tych leków

zapalnym stosowanie tych leków

uniemożliwia ewakuację wydzieliny

uniemożliwia ewakuację wydzieliny

zapalnej co może doprowadzić do przejście

zapalnej co może doprowadzić do przejście

zapalenia na tkanki płucne.

zapalenia na tkanki płucne.



Dlatego w takich sytuacjach należy

Dlatego w takich sytuacjach należy

stosować leki ułatwiające ewakuację

stosować leki ułatwiające ewakuację

wydzieliny czyli leków wykrztuśnych.

wydzieliny czyli leków wykrztuśnych.

Leki przeciwkaszlowe o

działaniu ośrodkowym



Pochodne alkaloidów opium

Pochodne alkaloidów opium



Leki wykazujące działanie euforyzujące i

Leki wykazujące działanie euforyzujące i

wywołujące szybkie uzależnienie

wywołujące szybkie uzależnienie



Morfina

Morfina

- podawana dożylnie bardzo szybko

- podawana dożylnie bardzo szybko

i skutecznie znosi odruch kaszlu. Podawana

i skutecznie znosi odruch kaszlu. Podawana

tylko w przypadku chorych zagrożonych

tylko w przypadku chorych zagrożonych

krwotokiem (nowotwory płuc, zranienia

krwotokiem (nowotwory płuc, zranienia

klatki piersiowej)

klatki piersiowej)



Oksykodon

Oksykodon

- podobnie jak morfina

- podobnie jak morfina



Bezitramid

Bezitramid

- podawany tylko ambulatoryjnie

- podawany tylko ambulatoryjnie



Hydrokodon

Hydrokodon

- podobne działanie do morfiny

- podobne działanie do morfiny



Pochodne alkaloidów opium

Pochodne alkaloidów opium



Leki niewykazujące działania euforyzującego o

Leki niewykazujące działania euforyzującego o

słabych właściwościach uzależniających

słabych właściwościach uzależniających



Kodeina

Kodeina

- słabsze niż morfina działanie przeciwbólowe,

- słabsze niż morfina działanie przeciwbólowe,

hamujące ośrodek oddechowy i uzależniające. W

hamujące ośrodek oddechowy i uzależniające. W

przeciwieństwie do morfiny dobrze wchłania się z uk.

przeciwieństwie do morfiny dobrze wchłania się z uk.

pokarmowego. Skuteczna przeciwkaszlowo. Objawy

pokarmowego. Skuteczna przeciwkaszlowo. Objawy

niepożądane to nudności, wymioty, zaparcia, senność

niepożądane to nudności, wymioty, zaparcia, senność

zawroty głowy. Ryzyko wystąpienia depresji uk.

zawroty głowy. Ryzyko wystąpienia depresji uk.

oddechowego dotyczyć może dzieci i osób w

oddechowego dotyczyć może dzieci i osób w

podeszłym wieku. Podawana drogą doustną rzadko

podeszłym wieku. Podawana drogą doustną rzadko

prowadzi do uzależnienia.

prowadzi do uzależnienia.



Normetadon- działanie jak kodeina

Normetadon- działanie jak kodeina

Leki przeciwkaszlowe o

działaniu ośrodkowym

Leki przeciwkaszlowe o działaniu

ośrodkowym



Leki nie wywołujące uzależnień

Leki nie wywołujące uzależnień



Dekstrmetorfan

Dekstrmetorfan

- nie wykazuje działania

- nie wykazuje działania

przeciwbólowego, uzależnień oraz działania

przeciwbólowego, uzależnień oraz działania

depresyjnego na uk. oddechowy. Działanie

depresyjnego na uk. oddechowy. Działanie

przeciwkaszlowe odpowiada kodeinie. Występuje

przeciwkaszlowe odpowiada kodeinie. Występuje

w preparatch sprzedawanych bez recepty,

w preparatch sprzedawanych bez recepty,

najczęściej w kombinacji z pseudoefedryną,

najczęściej w kombinacji z pseudoefedryną,

paracetamolem, i lekiem przeciwhistaminowym.

paracetamolem, i lekiem przeciwhistaminowym.



Folkodyna

Folkodyna

- syntetyczna pochodna kodeiny, silne

- syntetyczna pochodna kodeiny, silne

działanie przeciwkaszlowe i mniej skutków

działanie przeciwkaszlowe i mniej skutków

ubocznych. Senność, nudności, niepokój.

ubocznych. Senność, nudności, niepokój.



Batmirat-

Batmirat-

podobnie jak Folkodyna

podobnie jak Folkodyna



Noskapina

Noskapina

- naturalny alkaloid otrzymany z

- naturalny alkaloid otrzymany z

opium, działanie podobne do Falkoidyny. Senność,

opium, działanie podobne do Falkoidyny. Senność,

zawroty głowy, nudności

zawroty głowy, nudności

Leki przeciwkaszlowe

nieopioidowe o działaniu

ośrodkowym



Okseladyna

Okseladyna

- słabsze działanie przeciwkaszlowe niż opioidy

- słabsze działanie przeciwkaszlowe niż opioidy

oraz słabe działanie wykrztuśne. Nie działa depresyjnie na uk.

oraz słabe działanie wykrztuśne. Nie działa depresyjnie na uk.

oddechowy, nie powoduje uzależnień.

oddechowy, nie powoduje uzależnień.



Pentoksyweryna

Pentoksyweryna

- działanie przeciwkaszlowe, miejscowo

- działanie przeciwkaszlowe, miejscowo

znieczulające i cholinolityczne. Działanie na OUN – senność.

znieczulające i cholinolityczne. Działanie na OUN – senność.

Zaburzenia ze strony uk. pokarmowego oraz odczyny

Zaburzenia ze strony uk. pokarmowego oraz odczyny

alergiczne

alergiczne



Glaucyna

Glaucyna

- alkaloid z ziela siwca żółtego (

- alkaloid z ziela siwca żółtego (

Glaucium flavum

Glaucium flavum

).

).

Nie działa depresyjnie na uk. oddechowy, nie powoduje

Nie działa depresyjnie na uk. oddechowy, nie powoduje

uzależnień

uzależnień



Dimetoksanat

Dimetoksanat

- słabsze działanie przeciwkaszlowe od

- słabsze działanie przeciwkaszlowe od

kodeiny, miejscowo znieczulający, oddziałuje na OUN

kodeiny, miejscowo znieczulający, oddziałuje na OUN



Pipazetat

Pipazetat

- podobne działanie do Falkoidyny, dodatkowo

- podobne działanie do Falkoidyny, dodatkowo

miejscowo znieczulający

miejscowo znieczulający



Oksomemazyna-

Oksomemazyna-

przeciwkaszlowo podobnie jak leki

przeciwkaszlowo podobnie jak leki

powyżej, również działanie przeciwhistaminowe i

powyżej, również działanie przeciwhistaminowe i

uspakajające. Nudności, senność, odczyny alergiczne

uspakajające. Nudności, senność, odczyny alergiczne



Alimemazyna

Alimemazyna

- jak oksomemazyna, ale stosowna w

- jak oksomemazyna, ale stosowna w

anestezjologii w premedykacji zabiegów chirurgicznych

anestezjologii w premedykacji zabiegów chirurgicznych

Leki przeciwkaszlowe o

Leki przeciwkaszlowe o

działaniu obwodowym

działaniu obwodowym



Leki wpływające na zakończenia

Leki wpływające na zakończenia

czuciowe w oskrzelach

czuciowe w oskrzelach



Benzonatat

Benzonatat

- działanie miejscowo

- działanie miejscowo

znieczulające. Wykorzystywany

znieczulające. Wykorzystywany

wyłącznie w anestezjologii w

wyłącznie w anestezjologii w

premedykacji przed bronchoskopią lub

premedykacji przed bronchoskopią lub

bronchografią

bronchografią

Śluzy roślinne

Śluzy roślinne



Działanie przeciwkaszlowe śluzów polega

Działanie przeciwkaszlowe śluzów polega

na ich działaniu ochraniającym błony

na ich działaniu ochraniającym błony

śluzowe. Podawane doustnie łagodzą

śluzowe. Podawane doustnie łagodzą

odczucie drażnienia. Ich działanie jest

odczucie drażnienia. Ich działanie jest

bardzo słabe i są stosowane jako dodatek

bardzo słabe i są stosowane jako dodatek

do innych leków.

do innych leków.



korzeń prawoślazu

korzeń prawoślazu



liść podbiału

liść podbiału



kwiat dziewanny

kwiat dziewanny



liść i kwiat malwy

liść i kwiat malwy

Leki wykrztuśne i

Leki wykrztuśne i

sekretolityczne

sekretolityczne



Leki wykrztuśne i sekretolityczne ułatwiają

Leki wykrztuśne i sekretolityczne ułatwiają

oczyszczenie dróg oddechowych z zalegającej

oczyszczenie dróg oddechowych z zalegającej

wydzieliny poprzez jej upłynnienie i zmniejszenie

wydzieliny poprzez jej upłynnienie i zmniejszenie

lepkości.

lepkości.



W stanach chorobowych mamy do czynienia z

W stanach chorobowych mamy do czynienia z

nadmiarem wydzieliny i zwiększeniem jej lepkości co

nadmiarem wydzieliny i zwiększeniem jej lepkości co

hamuje ruch rzęsek nabłonka oddechowego.

hamuje ruch rzęsek nabłonka oddechowego.



W takich sytuacjach podaje się leki oraz dba o obfite

W takich sytuacjach podaje się leki oraz dba o obfite

nawodnienie pacjenta doustne lub w postaci inhalacji.

nawodnienie pacjenta doustne lub w postaci inhalacji.



W przypadku osób starszych dzieci i ciężko chorych

W przypadku osób starszych dzieci i ciężko chorych

bezwzględnie leczenie należy uzupełniać kinezyterapią

bezwzględnie leczenie należy uzupełniać kinezyterapią

– gimnastyka oddechowa, oklepywanie powierzchni

– gimnastyka oddechowa, oklepywanie powierzchni

nad płucami i odpowiednie ułożenie chorego.

nad płucami i odpowiednie ułożenie chorego.

Inhalacje

Inhalacje



Solanki , wody mineralne- hipertoniczne

Solanki , wody mineralne- hipertoniczne

roztwory rozrzedzają wydzielinę, wywołują

roztwory rozrzedzają wydzielinę, wywołują

przekrwienie, zwiększają wydzielanie

przekrwienie, zwiększają wydzielanie

gruczołów śluzowych i surowiczych

gruczołów śluzowych i surowiczych



Jod – działanie drażniące

Jod – działanie drażniące



Brom – ogranicza działanie drażniące

Brom – ogranicza działanie drażniące



Wapń – uszczelnia naczynia włosowate,

Wapń – uszczelnia naczynia włosowate,

działa przeciwzapalnie i przeciwuczuleniowo

działa przeciwzapalnie i przeciwuczuleniowo



Szczawy alkaliczne – wodorowęglan sodu,

Szczawy alkaliczne – wodorowęglan sodu,

działanie przeciwuczuleniowe

działanie przeciwuczuleniowe

Leki wykrztuśne

Leki wykrztuśne



Efedryna i pseudoefedryna-

Efedryna i pseudoefedryna-

składnik złożonych preparatów.

składnik złożonych preparatów.

Rozkurczają mięśnie gładkie oskrzeli,

Rozkurczają mięśnie gładkie oskrzeli,

zmniejszają przekrwienie błony

zmniejszają przekrwienie błony

śluzowej, działają na OUN

śluzowej, działają na OUN

poprawiając samopoczucie chorego.

poprawiając samopoczucie chorego.

Leki wykrztuśne

Leki wykrztuśne



Leki wykrztuśne o działaniu odruchowym –

Leki wykrztuśne o działaniu odruchowym –

drażnią błonę śluzową żołądka wywołując

drażnią błonę śluzową żołądka wywołując

na drodze odruchowej zwiększone

na drodze odruchowej zwiększone

wydzielanie wodnistego śluzu przez

wydzielanie wodnistego śluzu przez

gruczoły oskrzelowe.

gruczoły oskrzelowe.



Korzeń wymiotnicy

Korzeń wymiotnicy

(alkaloid emetyna)

(alkaloid emetyna)



Saponiny

Saponiny

– jak emetyna: korzeń senegi, korzeń

– jak emetyna: korzeń senegi, korzeń

lukrecji, korzeń pierwiosnka, korzeń żywokostu,

lukrecji, korzeń pierwiosnka, korzeń żywokostu,

mieszanki np. Pektosan.

mieszanki np. Pektosan.



Benzoesan sodu-

Benzoesan sodu-

drażni błonę śluzową żołądka

drażni błonę śluzową żołądka

Leki wykrztuśne działające

Leki wykrztuśne działające

bezpośrednio na gruczoły

bezpośrednio na gruczoły

oskrzelowe

oskrzelowe



Leki te po podaniu doustnym wydzielane są w gruczołach

Leki te po podaniu doustnym wydzielane są w gruczołach

oskrzelowych pobudzając ich pracę, dodatkowo drażnią

oskrzelowych pobudzając ich pracę, dodatkowo drażnią

błonę śluzową też nasilając w ten sposób wydzielanie.

błonę śluzową też nasilając w ten sposób wydzielanie.



Jodek potasu-

Jodek potasu-

działa na gruczoły oskrzelowe i wykazuje

działa na gruczoły oskrzelowe i wykazuje

działanie drażniące podobne do emetyny. Bardzo skuteczny ale

działanie drażniące podobne do emetyny. Bardzo skuteczny ale

wykazuje wiele działań niepożądanych: obrzęk ślinianek,

wykazuje wiele działań niepożądanych: obrzęk ślinianek,

wyciek z nosa, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, uczulenia,

wyciek z nosa, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, uczulenia,

osłabienie czynności tarczycy.

osłabienie czynności tarczycy.



Związki kreozotu-

Związki kreozotu-

produkt destylacji smoły z drzewa

produkt destylacji smoły z drzewa

bukowego (gajkol, kreozol i inne pochodne fenolu). Wydziela się

bukowego (gajkol, kreozol i inne pochodne fenolu). Wydziela się

w gruczołach drażni błonę śluzową żołądka. Skuteczny choć

w gruczołach drażni błonę śluzową żołądka. Skuteczny choć

działa słabiej od jodku potasu jest pozbawiony jego działań nie

działa słabiej od jodku potasu jest pozbawiony jego działań nie

pożądanych. Preparaty

pożądanych. Preparaty

Sulfogwajakol i Gwajafenazyna

Sulfogwajakol i Gwajafenazyna

.

.



Olejki eteryczne-

Olejki eteryczne-

lotne aromatyzowane zawierają głównie

lotne aromatyzowane zawierają głównie

terpeny. Drażnią błonę śluzową oskrzeli, zwiększają wydzielanie,

terpeny. Drażnią błonę śluzową oskrzeli, zwiększają wydzielanie,

ułatwiają odksztuszanie wykrztuszanie. Najskuteczniejsze w

ułatwiają odksztuszanie wykrztuszanie. Najskuteczniejsze w

postaci inhalacji:

postaci inhalacji:

olejek sosnowy, eukaliptusowy,

olejek sosnowy, eukaliptusowy,

tymiankowy, terpentynowy

tymiankowy, terpentynowy

. Nieskuteczne przy podaniu

. Nieskuteczne przy podaniu

doustnym w postaci syropów pastylek do ssania czy cukierków.

doustnym w postaci syropów pastylek do ssania czy cukierków.

Leki wykrztuśne zmieniające

Leki wykrztuśne zmieniające

odczyn wydzieliny gruczołów

odczyn wydzieliny gruczołów

oskrzelowych

oskrzelowych



Zmian pH wydzieliny powoduje jej upłynnienie.

Zmian pH wydzieliny powoduje jej upłynnienie.

Stosowane leki zmieniające pH nie mają wysokiej

Stosowane leki zmieniające pH nie mają wysokiej

skuteczności i są składnikami złożonych

skuteczności i są składnikami złożonych

preparatów wykrztuśnych.

preparatów wykrztuśnych.



Wodorowęglan sodu-

Wodorowęglan sodu-

podawany doustnie prowadzi do

podawany doustnie prowadzi do

alkalizacji wydzieliny a w konsekwencji do jej

alkalizacji wydzieliny a w konsekwencji do jej

upłynnienia. Może usposabiać do wystąpienia kamicy

upłynnienia. Może usposabiać do wystąpienia kamicy

nerkowej przez alkalizację moczu

nerkowej przez alkalizację moczu



Chlorek amonu-

Chlorek amonu-

wydzielany w oskrzelach po podaniu

wydzielany w oskrzelach po podaniu

doustnym powoduje zakwaszenie i upłynnienie

doustnym powoduje zakwaszenie i upłynnienie

wydzieliny. Pobudza ośrodek oddechowy oraz drażni

wydzieliny. Pobudza ośrodek oddechowy oraz drażni

błonę śluzową żołądka

błonę śluzową żołądka

Leki sekretolityczne

Leki sekretolityczne



Leki te działają wykrztuśnie ale nie

Leki te działają wykrztuśnie ale nie

przez zwiększanie objętości płynnej

przez zwiększanie objętości płynnej

wydzieliny ale poprzez zmianę jej

wydzieliny ale poprzez zmianę jej

składu zmniejszają znacząco jej

składu zmniejszają znacząco jej

lepkość.

lepkość.



Leki mukolityczne

Leki mukolityczne



Enzymy proteolityczne

Enzymy proteolityczne



Detergenty

Detergenty

Leki mukolityczne

Leki mukolityczne



Pochodne cysteiny (acetylocysteina i

Pochodne cysteiny (acetylocysteina i

karbocysteiny)

karbocysteiny)

- zmniejszają lepkość

- zmniejszają lepkość

wydzieliny poprzez rozerwanie wiązań

wydzieliny poprzez rozerwanie wiązań

disiarczkowych w polipeptydach śluzu z

disiarczkowych w polipeptydach śluzu z

jednoczesnym wytworzeniem wiązań

jednoczesnym wytworzeniem wiązań

hydrofilnych co powoduje upłynnienie i

hydrofilnych co powoduje upłynnienie i

zmniejszenie lepkości śluzu.

zmniejszenie lepkości śluzu.

Najskuteczniejsze w inhalacjach i wlewach

Najskuteczniejsze w inhalacjach i wlewach

do oskrzelowych, ale także są preparaty

do oskrzelowych, ale także są preparaty

doustne. Wskazania mukowiscydoza, ostre

doustne. Wskazania mukowiscydoza, ostre

stany zapalne dróg oddechowych.

stany zapalne dróg oddechowych.

Przeciwwskazania astma oskrzelowa.

Przeciwwskazania astma oskrzelowa.

Leki mukolityczne

Leki mukolityczne



Mesna-

Mesna-

2-merkaptoetanosulfonian sodu mechanizm

2-merkaptoetanosulfonian sodu mechanizm

działania jak pochodne cysteiny, taka sama

działania jak pochodne cysteiny, taka sama

skuteczność, ale mniej działań niepożądanych.

skuteczność, ale mniej działań niepożądanych.

Inhalacje w chorobach dróg oddechowych z

Inhalacje w chorobach dróg oddechowych z

towarzyszącym lepkim śluzem, w znieczuleniu

towarzyszącym lepkim śluzem, w znieczuleniu

ogólnym i bronchoskopii. W niektórych stanach

ogólnym i bronchoskopii. W niektórych stanach

zapalnych zatok przynosowych i zapaleniu ucha

zapalnych zatok przynosowych i zapaleniu ucha

środkowego. Podrażnienia błony śluzowej.

środkowego. Podrażnienia błony śluzowej.



Bromoheksyna

Bromoheksyna

- działa wykrztuśnie i mukolitycznie.

- działa wykrztuśnie i mukolitycznie.

Zmniejsza zawartość mukopolisacharydów i albumin

Zmniejsza zawartość mukopolisacharydów i albumin

w śluzie, zwiększa wytwarzanie substancji

w śluzie, zwiększa wytwarzanie substancji

powierzchniowo czynnej surfaktantu. Podawana

powierzchniowo czynnej surfaktantu. Podawana

doustnie, dożylnie i w inhalacjach. Przekształcana w

doustnie, dożylnie i w inhalacjach. Przekształcana w

wątrobie do czynnego metabolitu ambroksolu.

wątrobie do czynnego metabolitu ambroksolu.

Leki mukolityczne

Leki mukolityczne



Ambroksol

Ambroksol

- działa silniej niż związek

- działa silniej niż związek

macierzysty. Wyraźnie pobudza produkcję

macierzysty. Wyraźnie pobudza produkcję

surfaktantu i zwiększa częstotliwość

surfaktantu i zwiększa częstotliwość

ruchu rzęsek nałonka oddechowego,

ruchu rzęsek nałonka oddechowego,

zwiększa wydzielanie wydzieliny

zwiększa wydzielanie wydzieliny

surowiczej. Ułatwia to transport rzęskowy

surowiczej. Ułatwia to transport rzęskowy

i ewakuację zalegającej wydzieliny.

i ewakuację zalegającej wydzieliny.

Podawany doustnie, dożylnie ,

Podawany doustnie, dożylnie ,

domięśniowo i podskórnie.

domięśniowo i podskórnie.

Detergenty

Detergenty



Tyloksapol

Tyloksapol

- lek zmniejszający napięcie

- lek zmniejszający napięcie

powierzchniowe ułatwia wykrztuszanie i przywraca

powierzchniowe ułatwia wykrztuszanie i przywraca

ruch rzęsek. Stosowany tylko w szpitalach,

ruch rzęsek. Stosowany tylko w szpitalach,

zaburzenia oddychania u małych dzieci i

zaburzenia oddychania u małych dzieci i

noworodków, torakochirurgii w postaci inhalacji

noworodków, torakochirurgii w postaci inhalacji

(ryzyko zapadnięcia pęcherzyków płucnych)

(ryzyko zapadnięcia pęcherzyków płucnych)



Surfaktant

Surfaktant

- naturalnie wytwarzany w

- naturalnie wytwarzany w

pęcherzykach płucnych, podawany we wlewach

pęcherzykach płucnych, podawany we wlewach

bezpośrednio do dróg oddechowych. U

bezpośrednio do dróg oddechowych. U

noworodków w zespole zaburzeń oddychania po

noworodków w zespole zaburzeń oddychania po

klinicznym potwierdzeniu w badaniach

klinicznym potwierdzeniu w badaniach

biochemicznych i radiologicznych.

biochemicznych i radiologicznych.

Enzymy proteolityczne

Enzymy proteolityczne



Obecnie rzadko stosowane ze względu na

Obecnie rzadko stosowane ze względu na

działania niepożądane, podawane były

działania niepożądane, podawane były

drogą wziewną, nie są skuteczniejsze od

drogą wziewną, nie są skuteczniejsze od

wcześniej wymienionych leków

wcześniej wymienionych leków

mukolitycznych.

mukolitycznych.



Dornaza

Dornaza

-

-

deoksyrybonukleaza rekombinant

deoksyrybonukleaza rekombinant

DNA- silne właściwości upłynniające wydzielinę

DNA- silne właściwości upłynniające wydzielinę

ropną. Podawany dooskrzelowo tylko w

ropną. Podawany dooskrzelowo tylko w

przypadku mukowiscydozy.

przypadku mukowiscydozy.



Trypsyna

Trypsyna

i chymotrypsyna-

i chymotrypsyna-

otrzymywane z

otrzymywane z

trzustki wołu. Stosowana przy wydzielinach

trzustki wołu. Stosowana przy wydzielinach

bogatych w włóknik i śluz. Silne odczyny

bogatych w włóknik i śluz. Silne odczyny

alergiczne i podrażnienia błon śluzowych.

alergiczne i podrażnienia błon śluzowych.

Leki stosowane w astmie

Leki stosowane w astmie

oskrzelowej

oskrzelowej



Leki pobudzające receptory beta-

Leki pobudzające receptory beta-

adrenergiczne- pobudzenie tych

adrenergiczne- pobudzenie tych

receptorów aktywuje błonową

receptorów aktywuje błonową

cyklazę adenylową co powoduje

cyklazę adenylową co powoduje

wzrost cAMP w komórkach mięśni

wzrost cAMP w komórkach mięśni

gładkich od tchawicy do oskrzelików

gładkich od tchawicy do oskrzelików

końcowych. Leki te powodują

końcowych. Leki te powodują

rozkurcz mięśni oskrzeli i poprawę

rozkurcz mięśni oskrzeli i poprawę

klirensu rzęskowo- śluzowego.

klirensu rzęskowo- śluzowego.

Leki pobudzające receptory

Leki pobudzające receptory

beta-adrenergiczne

beta-adrenergiczne



Salmeterol

Salmeterol

- selektywny aktywator

- selektywny aktywator

receptorów adrenergicznych beta2. Receptor

receptorów adrenergicznych beta2. Receptor

ten jest wielokrotnie pobudzany przez lek,

ten jest wielokrotnie pobudzany przez lek,

dzięki temu działanie jest przedłużone oraz

dzięki temu działanie jest przedłużone oraz

zapobiega rozwojowi tolerancji.

zapobiega rozwojowi tolerancji.



Formoterol-

Formoterol-

selektywny aktywator

selektywny aktywator

receptorów adrenergicznych beta2, lek długo

receptorów adrenergicznych beta2, lek długo

działający ale także szybko działający i

działający ale także szybko działający i

skuteczny w napadach duszności.

skuteczny w napadach duszności.



Obecnie oba te leki stosowane są w lekach

Obecnie oba te leki stosowane są w lekach

złożonych zawierających glikokortykosterydy

złożonych zawierających glikokortykosterydy

Leki cholinolityczne

Leki cholinolityczne



Pobudzenie receptorów muskarynowych

Pobudzenie receptorów muskarynowych

M3 w obrębie mięśni gładkich dużych i

M3 w obrębie mięśni gładkich dużych i

małych oskrzeli, a także w gruczołach

małych oskrzeli, a także w gruczołach

śluzowych wywołuje skurcz oskrzeli i

śluzowych wywołuje skurcz oskrzeli i

zwiększenie wydzielania

zwiększenie wydzielania



Bromek ipratropium-

Bromek ipratropium-

blokuje receptory

blokuje receptory

muskarynowe i zapobiega napadom

muskarynowe i zapobiega napadom

powisiłkowego skurczu oskrzeli. Stosowany

powisiłkowego skurczu oskrzeli. Stosowany

wziewnie jako lek wspomagający w leczeniu

wziewnie jako lek wspomagający w leczeniu

nagłego napadu duszności

nagłego napadu duszności

Metyloksantyny

Metyloksantyny



Teofilina

Teofilina

- działa rozkurczająco poprzez

- działa rozkurczająco poprzez

zapobieganie poadenozynowemu skurczowi

zapobieganie poadenozynowemu skurczowi

oskrzeli (blokowanie receptorów dla

oskrzeli (blokowanie receptorów dla

adenozyny). Wskazania to duszność w wyniku

adenozyny). Wskazania to duszność w wyniku

upośledzenia drożności dróg oddechowych w

upośledzenia drożności dróg oddechowych w

przebiegu astmy oskrzelowej, zapalenia

przebiegu astmy oskrzelowej, zapalenia

oskrzeli i rozedmy płuc. Działania niepożądane

oskrzeli i rozedmy płuc. Działania niepożądane

głównie w obrębie układu naczyniowo-

głównie w obrębie układu naczyniowo-

sercowego, OUN oraz przewodu

sercowego, OUN oraz przewodu

pokarmowego.

pokarmowego.



Pochodne teofiliny:

Pochodne teofiliny:

Aminofilina i Diprofilina

Aminofilina i Diprofilina