2011-01-09
1
MYŚLED GLOBALNIE, DZIAŁAD LOKALNIE
ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE W
PROCEDURZE PLANOWANIA
PRZESTRZENNEGO
PRZYRODNICZE PODSTAWY GOSPODAROWANIA
Mapy:
http://um.warszawa.pl/wydarzenia/ekofizjografia
Literatura
1. Opracowanie ekofizjograficzne dla Warszawy
http://um.warszawa.pl/wydarzenia/ekofizjografia
2. Mariusz Kistowski, Wybrane problemy metodologiczne i
terminologiczne opracowao ekofizjograficznych, Problemy Ocen
Środowiskowych, nr 3 *14+
3. Mariusz Kistowski, Procedura sporządzania opracowao
ekofizjograficznych w świetle najnowszych uregulowao prawnych
;
http://tnz.most.org.pl/dokumenty/publ/ochrona/procedura.htm
4. Elżbieta Papioska, Rola opracowao ekofizjograficznych w procesie
planowania przestrzennego, Czasopismo Techniczne, z. 7-A, 2007
http://bc.biblos.pk.edu.pl/bc/resources/CT/CzasopismoTechniczne
_7A_2007
Myśled globalnie, działad lokalnie
Myślenie o skutkach działań związanych z eksploatacją
zasobów przyrody, które realizują się na poziomie lokalnym
musi wykraczać poza sferę miejscową i dotyczyć regionu, kraju,
kontynentu, wreszcie całego globu.
Umocowane prawnie działania służące wdrażaniu idei rozwoju
zrównoważonego na poziomie lokalnym:
1.
Program ochrony środowiska dla gminy
2.
Studium kształtowania krajobrazu
3.
Plan ochrony parków narodowych, krajobrazowych i
rezerwatów
4. Opracowanie ekofizjograficzne
5.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego
6. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Proces miejscowego planowania przestrzennego
Studium uwarunkowao i
kierunków
zagospodarowania
przestrzennego
Miejscowy plan
przestrzennego
zagospodarowania
Gospodarowanie
terenami
Uwarunkowania
Kierunki
Tekst planu
Rysunek
Decyzje o warunkach
zabudowy i
zagospodarowania
Pozwolenia na budowę
Opracowanie ekofizjograficzne
Program ochrony środowiska
Dokumentacja fizjograficzna
Raport o stanie środowiska IOŚ
Strategia rozwoju
Ocena oddziaływania na środowisko
Ekspertyzy, badania naukowe i in.
Program ochrony środowiska dla gminy
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony
środowiska (Dz.U. z 2001 roku, nr 62, poz.627) nakłada
obowiązek (wynikający z konieczności realizacji polityki
ekologicznej państwa) sporządzenia programu ochrony
środowiska.
• Program określa cele ekologiczne, priorytety, harmonogram
działań proekologicznych, oraz źródła finansowania niezbędne
do osiągnięcia postawionych celów.
• Program stanowi podstawę realizacji strategicznych działań z
zakresu ochrony środowiska i gospodarki odpadami oraz jest
źródłem informacji o przyrodniczych uwarunkowaniach gminy.
Częścią programów ochrony środowiska dla gmin, powiatów i
województw może być Studium Ochrony Krajobrazu
Metoda ocen zintegrowanych
Model D – P – S – I – R
(stosowany i zalecany przez Komisję Europejską, Organizację Współpracy Gospodarczej
i Rozwoju (OECD) oraz Europejską Agencją Środowiska (EEA)
• D – Driving forces (czynniki sprawcze)
dane społeczno-gospodarcze charakteryzujące ludzką aktywność, np.
gęstość zaludnienia, zużycie surowców naturalnych, gęstość sieci dróg,
poziom i dynamika produkcji poszczególnych sektorów gospodarczych, ilość
pojazdów, itd.,
• P – Presures (presja)
dane o ładunkach zanieczyszczeń odprowadzanych do środowiska w
wyniku społeczno-gospodarczej działalności człowieka,
• S – State (stan)
dane opisujące jakość poszczególnych komponentów środowiska,
• I – Impact (oddziaływanie)
parametry opisujące zmiany w ekosystemach (np. przekroczenia ładunków
krytycznych) lub skutki zdrowotne,
• R - Response (środki przeciwdziałania)
parametry charakteryzujące działania podejmowane na rzecz zapobiegania
lub ograniczania negatywnego oddziaływania na środowisko, np. wskaźniki
recyklingu, energochłonności, nakłady na ochronę środowiska, itp..
2011-01-09
2
STUDIUM OCHRONY KRAJOBRAZU
Podstawowe prawne narzędzie
kształtowania i ochrony krajobrazu
widzianego
I.
Faza dokumentacyjno-diagnostyczna
• zebranie informacji o środowisku
przyrodniczym, kulturowym, wizualnym,
zagrożeniach, o planowanych
kierunkach rozwoju i zamierzeniach
inwestycyjnych,
• badania terenowe - mające na celu
weryfikację zebranych informacji oraz
uzupełnienie stanu wiedzy na temat
środowiska przyrodniczego
• identyfikacja zagrożeń i problemów
kształtowania krajobrazu.
STUDIUM KSZTAŁTOWANIA KRAJOBRAZU
II. Faza analityczno-koncepcyjna
• analiza środowiska przyrodniczego,
kulturowego, wizualnego
• podział na jednostki przestrzenno-
krajobrazowe (JARK, WAK)
• waloryzacja krajobrazu
• opracowanie koncepcji ochrony
krajobrazu zawierającej:
– strategiczne cele i kierunki
kształtowania i ochrony krajobrazu
– wskazanie najcenniejszych
obszarów i elementów
środowiska kulturowego oraz
sformułowanie zasad ich ochrony:
PLAN OCHRONY
Dokument, który sporządza się i realizuje dla parków
narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych na
mocy Ustawy o ochronie przyrody (Dz. U.z 2004 r. Nr 492
poz.880).
Plan ochrony ustanawia się w terminie 5 lat od dnia
utworzenia obszaru chronionego.
Plan ochrony stanowi zbiór informacji, zaleceń i ustaleń
obowiązujących przy wszystkich opracowaniach
planistycznych, dokumentacjach projektowych i działaniach
gospodarczych, wykonywanych przez organy administracji
rządowej i samorządowej oraz jednostki organizacyjne, osoby
prawne i fizyczne działające na obszarze chronionym.
Ustalenia planu ochrony są wiążące dla miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego i decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu.
PLAN OCHRONY
Plan ochrony zawiera m.in.:
1.
cele ochrony przyrody oraz przyrodnicze, społeczne i
gospodarcze uwarunkowania ich realizacji;
2.
identyfikację oraz określenie sposobów eliminacji lub
ograniczania istniejących i potencjalnych zagrożeń
oraz ich skutków;
3.
wskazanie obszarów realizacji działań ochronnych;
4.
określenie zakresu prac związanych z ochroną
przyrody i kształtowaniem krajobrazu;
PLAN OCHRONY
Plan ochrony zawiera m.in.:
4.
wskazanie obszarów udostępnianych dla
celów naukowych, edukacyjnych,
turystycznych, rekreacyjnych itp. oraz
określenie sposobów korzystania z tych
obszarów;
5.
ustalenia do studiów uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania
przestrzennego gmin, miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego, planów
zagospodarowania przestrzennego
województw dotyczące eliminacji lub
ograniczenia zagrożeń zewnętrznych
.
Miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego
Podstawa planowania i przestrzennego
zagospodarowania gminy. Zgodnie z art. 14
ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym jest aktem
prawa miejscowego.
Przy sporządzaniu planów miejscowych wiążące
są ustalenia studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy, pod
rygorem nieważności planu.
2011-01-09
3
Opracowanie ekofizjograficzne
Jeden z dokumentów tematycznych (branżowych)
sporządzanych podczas prac nad Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Celem jest rozpoznanie aktualnych warunków środowiska
przyrodniczego oraz przeprowadzenie analiz i ocen
funkcjonowania środowiska pod kątem istniejącego i
planowanego sposobu zagospodarowania przestrzennego.
Wyniki analiz i ocen służą do określenia predyspozycji i
funkcji różnych obszarów, dostosowanych do uwarunkowań
przyrodniczych.
Przy sporządzaniu opracowania ekofizjograficznego nacisk kładzie sie na:
1. poprawę jakości życia mieszkańców;
2. zmniejszenie „śladu ekologicznego”, czyli ograniczenie wielkości zasobów
przyrodniczych potrzebnych do funkcjonowania mieszkańców gminy.
Opracowanie ekofizjograficzne
Obowiązek wykonania opracowania ekofizjograficznego
do studium gminy określa art. 72 ust. 4 i 5 ustawy z dnia
27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z
2006 r. nr 129 poz. 902, z późn. zm.).
Podstawowy zakres merytoryczny i tematyczny oraz tryb
sporządzenia opracowania ekofizjograficznego określa
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września
2002 r. w sprawie opracowań ekofizjograficznych (Dz.U. z
2002 r. nr 155 poz. 1298).
ZAKRES OPRACOWANIA
•
Wykonuje się dwa rodzaje opracowań: podstawowe
(standardowe) oraz problemowe
– sporządzane w
przypadku wystąpienia specyficznych problemów, np.
szczególnie wartościowych cech środowiska
przyrodniczego lub nietypowych zagrożeń.
•
Etapy opracowania:
1. Diagnoza
2. Ocena
3. Prognoza
4. Wskazania
Studium i ekofizjografia Warszawy
http://um.warszawa.pl/wydarzenia/studium/
http://um.warszawa.pl/wydarzenia/ekofizjografia/
DIAGNOZA
Diagnoza
jest działem od którego
zaczyna się pracę nad ekofizjografią.
Przy jej sporządzaniu sięga się do
materiałów archiwalnych, aktualnych
opracowań przyrodniczych oraz uzupełnia
się je badaniami i pomiarami,
wykonywanymi w zależności od lokalnych
uwarunkowań.
2011-01-09
4
DIAGNOZA
1. Rozpoznanie i charakterystyka struktury (
budowa
)
środowiska przyrodniczego
2.
Rozpoznanie procesów (
funkcjonowanie
) środowiska
przyrodniczego, w tym migracji zanieczyszczeń
3.
Prawne formy ochrony środowiska przyrodniczego
(
ochrona
)
4.
Stan zagospodarowania i użytkowania środowiska
przyrodniczego charakteryzujący typ antropopresji
5.
Źródła antropogenicznych oddziaływań na środowisko
(
antropopresja
)
6.
Skutki zmian w środowisku przyrodniczym (
degradacja
)
7.
Opis dotychczasowych zmian w środowisku przyrodniczym
(
retrospekcja
)
DIAGNOZA
Rozpoznanie i charakterystyka struktury środowiska
przyrodniczego (budowa)
Cechy komponentów:
– cechy litologiczne utworów powierzchniowych
– wysokość nad poziomem morza,
– spadki i ekspozycje terenu,
– warunki klimatu lokalnego,
– sieć wodna,
– głębokość występowania wód gruntowych i głębszych
poziomów wodonośnych,
– typy gleb,
– typy roślinności rzeczywistej,
– drzewostany i siedliska leśne
– stanowiska i skupiska wybranych gatunków flory i fauny.
Przy charakterystyce struktury środowiska antropopresja jest
pomijana lub marginalizowana.
ŹRÓDŁA DANYCH O STRUKTURZE ŚRODOWISKA
• Mapa topograficzna 1:500 T, 1:300 T, 1:100T, 1:50 T,
1:25 T, 1:10 T, 1:5 T
• RZEŹBA TERENU
– mapa geomorfologiczna 1:50 T, 1:300 T
– mapa morfometrycznych typów rzeźby
– mapa spadków
– mapa deniwelacji
– mapa pagórkowatości
– mapa gęstości rozcięć
– mapa ekspozycji zboczy
– mapa erozji wodnej i wietrznej
ŹRÓDŁA DANYCH O STRUKTURZE ŚRODOWISKA
• BUDOWA GEOLOGICZNA, UTWORY POWIERZCHNIOWE
– Przeglądowa Mapa Geologiczna Polski 1:300 T
– Przeglądowa Mapa Surowców Mineralnych Polski 1:300 T
– Przeglądowa Mapa Inżynierska 1:300 T
– Mapa Geologiczna Polski 1:200 T
– Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1:50 T
– Mapa Geologiczno-Gospodarcza 1:50 T
– materiały wierceń, dokumentacje geologiczne Archiwum
PIG
– materiały biura Głównego Geologa Urzędów
Wojewódzkich
ŹRÓDŁA DANYCH O STRUKTURZE ŚRODOWISKA
• WODY POWIERZCHNIOWE
– Mapa Hydrograficzna Polski 1:50 T
– Podział Hydrograficzny Polski 1:200T (Atlas)
– Atlas Hydrologiczny Polski
– Mapa Geologiczno-Gospodarcza 1:50 T
• WODY PODZIEMNE
– Przeglądowa Mapa Hydrogeologiczna Polski 1:300 T
– Mapa hydrogeologiczna Polski 1:200 T
– Mapa Geologiczno-Gospodarcza 1:50 T
– materiały Instytutu melioracji i Użytków Zielonych (IMUZ)
– materiały Archiwum Instytutu Meteorologii i Gospodarki
Wodnej
– materiały Archiwum Przedsiębiorstwa Hydrogeologicznego
2011-01-09
5
ŹRÓDŁA DANYCH O STRUKTURZE ŚRODOWISKA
• GLEBY
– Mapa Gleb Polski 1:300 T
– mapa glebowo-rolnicza 1:25 T, 1:5 T
– mapa glebowo-siedliskowa 1:10 T, 1:5 T
– mapa klasyfikacyjna (bonitacyjna) 1:5 T
– mapa ewidencyjna
– mapy tematyczne: odczynu, zasobności, żyzności itp.
– materiały Archiwum Instytutu Uprawy, Nawożenia i
Gleboznawstwa
– materiały Archiwum Wydziałów Rolniczych Urzędów
Gminnych, Powiatowych, Wojewódzkich
ŹRÓDŁA DANYCH O STRUKTURZE ŚRODOWISKA
• KLIMAT
– Atlas klimatyczny Polski 1:1,5 MLN – 1:3 MLN
– Materiały do poznania agroklimatu Polski
– Atlasy parametrów meteorologicznych Zakładu
Klimatologii WGSR UW
– mapa topoklimatów (dla wybranych terenów)
• ROŚLINNOŚĆ
– Mapa Roślinności Potencjalnej Polski 1:300 T
– Mapa Roślinności Rzeczywistej (dla wybranych
terenów)
– Mapy roślinności pierwotnej
– dynamiczne mapy roślinności
– mapy synantropizacji roślinności
– mapy waloryzacji roślinności
ŹRÓDŁA DANYCH O STRUKTURZE ŚRODOWISKA
• INNE,
– Mapa Sozologiczna Polski 1:50 T
– materiały Archiwum Pracowni Fizjograficznych i Geoprojektu
– plany ochrony parków narodowych, operaty szczegółowe
– Inwentaryzacja przyrodnicza gmin
– Studium uwarunkowań i kierunków rozwoju gmin, powiatów
– Program ochrony środowiska gmin, powiatów
– Opracowanie ekofizjograficzne gmin, powiatów
– Plan przestrzennego zagospodarowania miejscowy,
regionalny, krajowy
– Atlas Rzeczypospolitej Polskiej
Budowa geologiczna
Roślinnośd rzeczywista
Typy gleb
2011-01-09
6
FUNKCJONOWANIE ŚRODOWISKA
1.
ogół procesów składających się na wymianę i
transformację materii, energii i informacji w
środowisku
2.
prawidłowe zmiany (cykliczne, fluktuacyjne i
ewolucyjne) stanu geokompleksów (środowiska
przyrodniczego), zachodzące na skutek obiegu
materii, energii i informacji.
Podstawowe procesy decydujące o funkcjonowaniu :
– denudacja, spływ powierzchniowy i odpływ
podziemny,
– przemieszczanie mas powietrza,
– migracja organizmów żywych,
– migracja pierwiastków chemicznych.
Funkcjonowanie
klimatyczne
Funkcjonowanie klimatyczne
Funkcjonowanie
hydrologiczne
Funkcjonowanie
biologiczne
DIAGNOZA
Prawne formy ochrony środowiska przyrodniczego (ochrona)
Wszelkie ograniczenia prawne dla użytkowania i
zagospodarowania środowiska, wynikające z:
• zasięgu tzw. konserwatorskich form ochrony przyrody
powoływanych na podstawie ustawy o ochronie przyrody
(parków narodowych i krajobrazowych, rezerwatów
przyrody, obszarów chronionego krajobrazu,
indywidualnych form ochrony przyrody, ochrony
gatunkowej, obszarów Natura 2000),
• innych przepisów prawnych, takich jak: ustawa o lasach,
prawo geologiczne i górnicze, ustawa o ochronie gruntów
rolnych i leśnych, prawo wodne, prawo ochrony środowiska
i in.
2011-01-09
7
ŹRÓDŁA DANYCH O STRUKTURZE OBSZARACH I OBIEKTACH
CHRONIONYCH
Ministerstwo Ochrony Środowiska
http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/pl/
World Database on Protected Areas
http://www.unep-wcmc.org/wdpa/
UNESCO MAB Biosphere Reserve Directory
http://www.unesco.org/mabdb/bios1-2.htm
Ochrona
przyrody
Ochrona obiektów zabytkowych
http://um.warszawa.pl/wydarzenia/ekofizjografia
DIAGNOZA
Stan zagospodarowania i użytkowania środowiska
przyrodniczego (antropopresja)
Występowanie różnych form użytkowania, w tym terenów:
– rolniczych, leśnych, zabudowanych, podwodnych
(klasyfikacja podstawowa)
– kategorii zgodnych z systemem opracowanym w
ramach programu Unii Europejskiej CORINE Land
Cover
– punktowych, liniowych i małoobszarowych źródeł
antropopresji
Źródła danych: mapy topograficzne, sozologiczne,
materiały archiwalne, zdjęcia lotnicze, obrazy satelitarne, wyniki
własnych prac terenowych, wyniki inwentaryzacji przyrodniczej
gmin
Stan zagospodarowania i użytkowania środowiska
przyrodniczego (antropopresja)
http://www.gios.gov.pl/corine.pdf
CORINE LAND COVER (CLC2000) -
jeden z działów
tematycznych systemu CORINE (
Co
o
r
dination of
In
formation on
the
E
nvironment -
system informacji o środowisku nadzorowany
przez Europejską Agencję Środowiskową (EEA - European
Environmental Agency)
obejmujący gromadzenie informacji
dotyczących form użytkowania ziemi. Głównym źródłem
informacji są zdjęcia satelitarne, pochodzące z satelity Landsat 5
dokonującego zdjęć z rozdzielczością 30 metrów.
Jednostką odpowiedzialną za realizację projektu CLC2000 w Polsce
jest Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, pełniący rolę
Krajowego Punktu Kontaktowego ds. Współpracy z EEA, natomiast
bezpośrednim wykonawcą prac jest Instytut Geodezji i Kartografii,
który opracował pierwszą bazę krajową CORINE Land Cover 1990.
CORINE LAND COVER
http://www.gios.gov.pl/corine.pdf
Poziom krajowy Poziom regionalny Poziom lokalny
2011-01-09
8
ŹRÓDŁA DANYCH O ZMIANACH ŚRODOWISKA
Raport o stanie środowiska Polski
http://www.gios.gov.pl/dokumenty/rap_wskaz2004_pl.pdf
Raport o stanie środowiska Europy
http://www.gios.gov.pl/dokumenty/rap_srodEuropa2005.pdf
Raporty o stanie środowiska województw:
Strony www. Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony
Środowiska
,
,
, …..
Raporty tematyczne: Biblioteka Monitoringu Środowiska
– baza wydawnictw
http://www.gios.gov.pl/index_bk.php
ŹRÓDŁA DANYCH O ZMIANACH ŚRODOWISKA
Program ochrony środowiska gmin
Inwentaryzacja przyrodnicza gmin
Opracowanie fizjograficzne województw
Dane pomiarowe z inspektoratów ochrony środowiska
Oceny Oddziaływania na Środowisko (OOS)
Opinie, ekspertyzy, oceny....
Mapa sozologiczna 1:50000
Jakośd wód
Zagrożenie
hałasem
Zanieczyszczenie
powietrza
OCENA
Ocena
jest etapem, w którym dokonuje
się szczegółowej analizy danych,
zebranych w etapie diagnozy. Ustala się
także wartość przyrodniczą terenu dla
konkretnych form oraz sposobów
zagospodarowania. Do analizy
wykorzystywane są zazwyczaj
rozbudowane systemy informatyczne GIS.
2011-01-09
9
OCENA
Wybrane oceny cząstkowe
1.
Ocena przydatności środowiska dla realizacji funkcji
społeczno-gospodarczych (
potencjał środowiska
)
2. Ocena
odporności
środowiska na antropopresję i ocena
jego
zdolności do regeneracji
3. Ocena
jakości
środowiska w odniesieniu do norm i
otoczenia oraz ograniczenia w zagospodarowaniu z niej
wynikające
4. Ocena dotychczasowego zakresu
ochrony
walorów i
zasobów przyrodniczych
5. Ocena
barier
przyrodniczych i prawnych dla obecnego i
przyszłego zagospodarowania (lokalizowania uciążliwych
obiektów)
OCENA
-
Potencjał środowiska
Wszelkie zasoby i walory krajobrazu (jego cechy materialne i
estetyczne), kreujące jego zdolność do zaspokojenia potrzeb
człowieka (fizycznych i psychicznych), aktualnie i w
przyszłości oraz podtrzymujące tę zdolność w wyniku
działania w krajobrazie mechanizmów samoregulacyjnych i
odpornościowych.
POTENCJAŁY ZASOBOWE
potencjał produktywności biotycznej
potencjał wodny
potencjał regulacji biotycznej
potencjał surowcowy
potencjał samooczyszczania (odporności na zanieczyszczenia)......
POTENCJAŁU UŻYTKOWE
potencjał zabudowy
potencjał rekreacyjny
potencjał rolniczy......
OCENA -
Odpornośd środowiska
OBJAWY NISKIEJ ODPORNOŚCI ŚRODOWISKA
• powstawanie leja depresyjnego;
• nadmierna koncentracja zanieczyszczeń powietrza (zjawisk
„smogowych”);
• pogorszenie jakości wód powierzchniowych;
• wzmożenie erozji gleb;
• zanieczyszczenie chemiczne gleb;
• ustąpienie lub osłabienie tempa wzrostu roślinności leśnej i nieleśnej.
Zdolność do neutralizacji zaburzeń (zanieczyszczeń)
wprowadzanych do systemu środowiska;
Neutralizacja może odbywać się na drodze:
– akumulacji
– transformacji
– wynoszenia poza system
OCENA
-
Zdolność do regeneracji
Uzupełniającym miernikiem jest różnica stanów środowiska w punkcie
"początkowym" (przed oddziaływaniem) i "końcowym" (po regeneracji), gdyż
środowisko rzadko wraca do stanu w pełni zgodnego z wyjściowym
Duża odpornośd Mała odpornośd
Czas, jaki upływa miedzy momentem ustania działania
czynników odkształcających środowisko a powrotem
środowiska do stanu, który występował przed rozpoczęciem
działania tych czynników.
Odpornośd środowiska
Ocena jakości środowiska w odniesieniu do norm
Metody imisyjne
– Państwowy Monitoring Środowiska
Przydatność oceny
:
określenie jakości środowiska
określenie tła zanieczyszczeń (zaburzeń) i ew. obniżenia
odporności
określenie koniecznych dla zachowania lub poprawy stanu
przedsięwzięć (ochrona zachowawcza, rekultywacja...)
określenie ew. obniżenia potencjału środowiska i przydatności
dla funkcji gospodarczych
Normy
– Rozporządzenia Ministra Środowiska dotyczące
standardów jakości poszczególnych komponentów.
http://isip.sejm.gov.pl/prawo/index.html
http://www.mos.gov.pl/2prawo/a_prawne.shtml
http://www.mos.gov.pl/2prawo/rozporzadzenia_ms/index.shtml
2011-01-09
10
OCENA ZANIECZYSZCZENIA GLEB
METALAMI CIĘŻKIMI
Podstawa oceny:
porównanie wielkości stwierdzanych w glebie z:
1.
poziomami odniesienia ujętymi w Rozporządzeniu MŚ
z dnia 9.09.2002 r. w sprawie standardów jakości gleb
oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. nr 165
poz.1359);
2.
poziomami odniesienia ustalonymi przez IUNG (metale
ciężkie, siarka, węglowodory)
3.
zakresem naturalnej zawartości w glebach zbliżonych
typów
OCENA ZANIECZYSZCZENIA GLEB METALAMI CIĘŻKIMI
(wg IUNG)
WSKAZANIA DO ZAGOSPODAROWANIA
0
– Gleby nie zanieczyszczone. Pod uprawę wszystkich
roślin ogrodniczych, szczególnie przeznaczonych dla dzieci i
niemowląt
I
– Gleby o podwyższonej zawartości metali. Pod
uprawę wszystkich roślin ogrodniczych z ograniczeniem
warzyw przeznaczonych na przetwory i do bezpośredniej
konsumpcji dla dzieci.
II -
Gleby słabo zanieczyszczone. Rośliny uprawiane na
tych glebach mogą być chemicznie zanieczyszczone. Z
uprawy wykluczone: kalafior, szpinak, sałata. Dozwolona
uprawa zbóż, roślin okopowych i pastewnych, użytkowanie
kośne i pastwiskowe
WSKAZANIA DO ZAGOSPODAROWAN
IA
III -
Gleby średnio zanieczyszczone. Narażenie roślin na
skażenie metalami ciężkimi. Uprawa roślin zbożowych,
okopowych pastewnych
– okresowa kontrola zawartości metali
w konsumpcyjnych częściach roślin. Uprawa roślin
przemysłowych oraz roślin do produkcji materiału nasiennego.
IV - Gleby silnie zanieczyszczone
. Wyłączone z produkcji
rolniczej. Na lepszych odmianach gleb cięższych uprawa roślin
przemysłowych len, konopie, wiklina, zboża trawy – materiał
siewny, ziemniaki, zboża do produkcji spirytusu, rzepak na olej
techniczny. Ograniczenie wykorzystania na użytki zielone.
V - Gleby bardzo silnie zanieczyszczone
. Wyłączone z
produkcji rolniczej i zalesiane. Najlepsze odmiany można
przeznaczyć pod uprawę roślin przemysłowych.
Degradacja gleby
Degradacja
–
obniżenie aktywności
biologiczno-
chemicznej gleby,
pogorszenie
właściwości
Gleby
zdewastowane
Wybrane bariery rozwoju przestrzennego
Tereny zagrożone antropopresją skażone, zanieczyszczone,
o dużym zagęszczeniu obiektów antropogenicznych o
nieustalonej uciążliwości, o szybkim tempie obiegu substancji
chemicznych (ryzyko szerokiego rozprzestrzenienia
zanieczyszczeń),
Tereny o najwyższych walorach przyrodniczych, objęte
ochroną konserwatorską,
Tereny czynnych osuwisk, dodatkowo strefa przylegająca do
osuwiska (500 m w rejonie skarpy wiślanej),
Tereny podlegające lub zagrożone erozją (pola wydmowe,
wydmy, strome zbocza, wąwozy)
Tereny źródliskowe,
Strefy ochronne ujęć wodnych
Obszary zasilania wód gruntowych (okna hydrologiczne)
2011-01-09
11
Wybrane bariery rozwoju przestrzennego
•
Tereny wododziałowe (także dział podziemny)
•
Gleby I-IV klasy bonitacyjnej,
•
Tereny o słabej cyrkulacji powietrza (zaleganie powietrza,
słabe przewietrzanie)
•
Tereny o dużej wartości kulturowej
•
Tereny o małej odporności na zanieczyszczenia,
•
Tereny atrakcyjne widokowo, o dużej atrakcyjności
wizualnej,
•
Obszary płatów i korytarz – ostoi i ciągów migracji
zwierzyny
•
Obszary o widocznych uszkodzeniach szaty roślinnej,
•
Obszary uzdrowiskowe (mikroklimat, wody mineralne)
PROGNOZA
Prognozę zmian w środowisku przyrodniczym, które zaistnieją
pod wpływem istniejącego użytkowania i zagospodarowania
wykonuje się przy założeniu niezbyt długiego okresu (w celu
ustalenia zmian w środowisku po zmianie zagospodarowania
sporządzana jest prognoza oddziaływania na środowisko).
Również ten etap jest najczęściej opracowany przy pomocy
geograficznego systemu informacyjnego (GIS).
ZAKRES PROGNOZY :
1.
Wstępna prognoza kierunków i natężenia zmian zachodzących w
środowisku przyrodniczym pod wpływem procesów naturalnych lub/i
aktualnie istniejącego użytkowania i zagospodarowania terenu
2.
Prognoza potencjalnych sytuacji konfliktowych w środowisku
PROGNOZA
jest sądem dotyczącym przyszłości prognozowanego
zjawiska (procesu)
– precyzyjnym i niepewnym.
PRZYKŁADOWE PROGNOZY
Przewidywane zmiany w:
• rzeźbie terenu (np. pod wpływem odkrywkowej lub
wgłębnej eksploatacji kopalin i procesów
morfodynamicznych);
• warunkach biotopoklimatycznych i jakości powietrza
atmosferycznego (np. pod wpływem emisji
zanieczyszczeń o charakterze punktowym, liniowym lub
obszarowym);
• jakości wód powierzchniowych i podziemnych (np. pod
wpływem odprowadzania ścieków lub chemizacji
gospodarki rolnej i leśnej);
• zasobach wód podziemnych i zasięgu występowania
terenów hydrogenicznych (np. pod wpływem poboru wód
lub melioracji odwadniających);
PRZYKŁADOWE PROGNOZY
Przewidywane zmiany w:
• żyzności i jakości gleb (np. pod wpływem erozji,
nawożenia, emisji do powietrza ze źródeł
przemysłowych i komunalnych);
• stanie sanitarnym lasów (pod wpływem
zanieczyszczeń powietrza lub gradacji owadów);
• pokrywie roślinnej (np. wywołane sukcesją wtórną
spowodowaną zaniechaniem użytkowania rolnego
lub masową penetracją rekreacyjną);
WSKAZANIA
1.
Wskazanie możliwości likwidacji i minimalizacji zagrożeń
środowiska przyrodniczego, w tym poprzez zabiegi
kształtowania środowiska (ochrona zachowawcza,
rekultywacja...).
2.
Wskazanie obszarów predysponowanych do pełnienia
funkcji przyrodniczych w strukturze funkcjonalno-
przestrzennej obszaru, w tym: wskazanie obszarów
koniecznych do ochrony prawnej.
3.
Wskazanie terenów przydatnych do pełnienia różnych
funkcji społeczno-gospodarczych.
System Przyrodniczy Warszawy
2011-01-09
12
System Przyrodniczy Warszawy
prognozowane zmiany
obszary objęte
ustaleniami
planistycznymi
(27%)
Cały obszar miasta
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
PPP 2 Bariery mat
Wyklad2 mat
Mat 10 Ceramika
Mat dla stud 2
PPP (7) PTSD
rozumienie terminˇw z opinii PPP
Wyklad7 mat
mat skale pomiarowe
logika mat
Magn mat
7Komunikacja org mat
mat bud 006 (Kopiowanie) (Kopiowanie)
Materialy do seminarium inz mat 09 10 czesc III
mat bud 102 (Kopiowanie) (Kopiowanie)
więcej podobnych podstron