WYKŁAD 2 29.10.2011

WYBÓR MIĘDZY CZASEM WOLNYM A KONSUMPCJĄ

Założenia:

1. Konsument jest pracobiorcą i może wybierać długość czasu pracy;

2. Konsument nie oszczędza i cały dochód z pracy przeznacza na konsumpcję;

3. Konsument dokonuje wyboru miedzy czasem wolnym (który dostarcza mu zadowolenia) a

czasem pracy (który przynosi mu dochód i pozwala na realizację konsumpcji)

Poruszając się po krzywej obojętności, konsument substytuuje czas wolny dochodem z pracy (lub
odwrotnie), zachowując ten sam poziom użyteczności całkowitej. Krańcowa stopa substytucji w miarę
przesuwania się po krzywej w prawo maleje, co oznacza, że za kolejne przyrosty czasu wolnego o
jednostkę, konsument jest skłonny poświecić coraz mniej dochodów z pracy.

Wybór optymalnej struktury konsumpcji i czasu wolnego zależy od linii płac, która stanowi swoiste
ograniczenie budżetowe dla konsumenta.

Wszystkie możliwe linie płac wychodzą z punktu D (rysunek poniżej).

Nachylenie linii zależy od stawek płac

Wzór ogólny :

C = w (24 – R)

Gdzie C – konsumpcja, w – stawka płacy, R – relaks (czas wolny)

Punkt E wyznacza optymalny wybór konsumenta – zarówno długość czasu wolnego (0A), jak i
wielkości konsumpcji.

Przy zmianie stawki płac, konsument będzie osiągał nowe punkty równowagi, wyznaczone przez
punkt styczności nowych linii płac z krzywymi obojętności.

KRZYWA PODAŻY PRACY POJEDYNCZEGO PRACOWNIKA

Przy niskich stawkach płacy krzywa ma nachylenie dodatnie, co oznacza, że wzrost płacy powoduje
wzrost podaży pracy. Od pewnego momentu krzywa zawraca i charakteryzuje się nachyleniem
ujemnym, co oznacza, że przy wysokich stawkach płac, wzrost płacy powoduje spadek podaży pracy.

OPTYMALIZACJA KONSUMPCJI W CZASIE

Założenia:

1. Konsument wybiera między konsumpcją w okresie bieżącym (C

1

)a konsumpcją w okresie

przyszłym (C

2

), tym samym wybierając poziom oszczędności.

2. W swoich wyborach konsument jest ograniczony przez wielkość dochodu w dwóch okresach

–D

1

i D

2

i wysokość stopy procentowej – r.

Linia możliwości rynkowych – pokazuje optymalne kombinacji konsumpcji bieżącej i przyszłej, które
może wybrać konsument dysponujący danym dochodem.

Punkt B – konsument nie konsumuje w okresie bieżacym. Maksymalna konsumpcja w okresie
nastepnym wyniesie:

C

2

= D

2

+ D

1

+ rD

1 =

D

2

+ D

1

(1+ r )

Punkt A – konsument w okresie bieżącym realizuje konsumpcję z dwóch okresów::

C

1

= D

1

+ D

2

/ 1+ r

Równanie linii budżetu:

C

1

+ C

2

/(1 + r) = D

1

+ D

2

/(1+ r) lub

C

1

(1 + r) + C

2

= D

1

(1 + r) + D

2