EKONOMIA – E-LEARNING (WARSZTATY 3)

WARSZTATY 3

ROZWIĄZANIA ZADAŃ

ZADANIA OBOWIĄZKOWE

Zadanie 1

Cena telewizora kolorowego marki SONY wynosi 2000 zł za 1 egzemplarz. Popyt na telewizory wynosi 500 tys. sztuk rocznie. Z powodu dużych
zapasów magazynowych telewizorów SONY postanowiono obniżyć ich cenę do 1800 zł. Spadek ceny wywołał wzrost popytu na telewizory
SONY do 600 tys. sztuk rocznie. Jaka jest elastyczność cenowa popytu na telewizory kolorowe marki SONY? Proszę dokonać interpretacji
wyniku obliczeń.

Rozwiązanie:
(1)

Dane:

cena przed zmianą

(p

0

)

2000 zł.

popyt przed zmianą

(d

0

)

500 tys.

cena po zmianie

(p

1

)

1800 zł.

popyt po zmianie

(d

1

)

600 tys.

(2) Na podstawie danych obliczamy przyrosty: popytu i ceny

∆

p = p

1

- p

0

= 1800 - 2000 = -200

∆

d = d

1

- d

0

= 600 tys. - 500 tys. = 100 tys.

(2)

Podstawiając dane do wzoru obliczamy współczynnik prostej cenowej elastyczności popytu (PED).

1

EKONOMIA – E-LEARNING (WARSZTATY 3)

∆

d/d

0

100 tys./500 tys. 0,2

PED = - ------------ = -------------------------- = ---------- = -

2

∆

p/p

0

-200/2000 -0,1

(4)

Interpretacja

Współczynnik prostej cenowej elastyczności popytu (PED) na telewizory kolorowe marki SONY wynosi -2. Oznacza to, że spadek ceny o 1%
wywoła wzrost popytu o 2%, natomiast wzrost ceny o 1% wywoła spadek popytu o 2% - jest to typowa reakcja popytu. Popyt na telewizory
SONY jest elastyczny, gdyż |PED| > 1.

Zadanie 2

Dochody realne ludności spadły o 5%; spowodowało to spadek popytu na pralki automatyczne o 4%. Jaka jest dochodowa elastyczność popytu
na pralki automatyczne? Proszę zinterpretować wyniki.

Rozwiązanie:
(1)

Dane:

dochód przed zmianą

(I

0

)

popyt na pralki automatyczne przed zmianą dochodu

(d

0

)

zmiana dochodów

(

∆

I)

X

(- 5% I)

zmiana popytu na pralki po zmianie dochodów

(

∆

d) - (- 4% d

0

)

(2) Podstawiając dane do wzoru obliczamy współczynnik dochodowej elastyczności popytu (IED).

∆

d/d

0

- 4% d

0

/ d

0

- 4 %

IED = ---------- = -------------------- = ---------- =

0,8

∆

I/I

0

- 5% I / I

0

- 5 %

(3) Interpretacja
Współczynnik dochodowej elastyczności popytu (IED) na pralki automatyczne wynosi 0,8. Popyt jest mało elastyczny bo |IED| < 1 Oznacza to,
że spadek dochodów o 1% wywoła spadek popytu na pralki o 0,8%, natomiast wzrost dochodów o 1% wywoła wzrost popytu o 0,8%.

2

EKONOMIA – E-LEARNING (WARSZTATY 3)

Zadanie 3

Cena mięsa i przetworów mięsnych wzrosła o 30%, w wyniku czego popyt na ryby i przetwory rybne wzrósł o 21%. Proszę obliczyć, jaka jest
elastyczność mieszana popytu na te towary. Jaka jest zależność pomiędzy tymi dobrami?

Rozwiązanie:
(1)

Dane:

cena mięsa przed zmianą

(p

0B

)

popyt na ryby przed zmianą

(d

0A

)

cena mięsa po zmianie

(

∆

p

B

) - 30% p

0B

popyt na ryby po zmianie cen mięsa

(

∆

d

A

) - 21%

d

0A

(2) Podstawiając dane do wzoru obliczamy współczynnik mieszanej cenowej elastyczności popytu (CED)

∆

d

A

/ d

0A

21%

d

0A

/ d

0A

21%

CED = ----------------- = ------------------------ = ------------ =

0,7

∆

p

B

/ p

0B

30% p

0B

/ p

0B

30%

(3)

Interpretacja

Współczynnik elastyczności mieszanej popytu na ryby względem cen mięsa wynosi 0,7. Oznacza to, że wzrost ceny mięsa o 1% wywoła wzrost
popytu na ryby o 0,7%, natomiast spadek ceny mięsa o 1% wywoła spadek popytu na ryby o 0,7%.
Odpowiedź na drugie pytanie, postawione w przykładzie (Jaka jest zależność pomiędzy tymi dobrami?), wymaga wyjaśnień. Otóż dobra mogą
być względem siebie substytucyjne lub komplementarne. Mogą też być zupełnie niezależne. Współczynniki mieszanej cenowej elastyczności
popytu dają nam możliwość ustalenia wzajemnych związków pomiędzy rozpatrywanymi towarami. Jeśli współczynnik ten jest dodatni (+), to
rozpatrywane dobra są substytutami. Natomiast jeśli wskaźnik ten jest ujemny (-), to dobra są komplementarne.
Stopień substytucyjności ocenia się na podstawie współczynnika. W naszym przykładzie wynosi on 0,7, co oznacza dość wysoki stopień
substytucyjności.
Dobra o doskonałej substytucji posiadają współczynnik elastyczności mieszanej równy 1. Wtedy możemy powiedzieć, że konsumentowi jest
właściwie obojętne, które dobro spożywa.

3

EKONOMIA – E-LEARNING (WARSZTATY 3)

ZADANIA DODATKOWE

Zadanie 1

1. Które z poniższych stwierdzeń są poprawne? Wstaw (+) w odpowiedniej rubryce (poprawne / niepoprawne).

Stwierdzenie

Poprawne

Niepoprawne

a) elastyczność cenowa popytu ukazuje reakcję wielkości popytu na zmianę względnej ceny

dobra.

+

b) jeśli popyt jest nieelastyczny, to obniżka ceny zwiększy wielkość wydatków na dane dobro.

+

c) popyt jest zwykle bardziej elastyczny w długim niż w krótkim okresie.

+

d) suma wydatków nabywców stanowi sumę utargu sprzedawców.

+

e) utarg całkowity osiąga maksymalną wielkość, gdy elastyczność popytu jest równa –1.

+

f) dla dóbr komplementarnych mieszana cenowa elastyczność popytu powinna być dodatnia.

+

g) dochodowa elastyczność popytu mierzy reakcję popytu na zmiany realnej wielkości

dochodu, czyli jego siły nabywczej.

+

h) jeśli dwa dobra są substytutami, to mieszana elastyczność cenowa popytu powinna być

ujemna.

+

i) wzrost dochodów konsumentów to optymistyczny sygnał dla wszystkich producentów.

+

(niektórzy producenci

wytwarzają dobra niższego
rzędu.)

2. Zaznacz (+), które z wymienionych dóbr charakteryzują się popytem elastycznym, a które nieelastycznym.

4

EKONOMIA – E-LEARNING (WARSZTATY 3)

Dobra

Popyt elastyczny

Popyt nieelastyczny

a) chleb

+

b) teatr

+

c) wycieczki zagraniczne

+

d) energia elektryczna i gaz

+

e) usługi gastronomiczne

+

f) mleko i przetwory

+

g) odzież

+

Zadanie 2

Cena benzyny wzrosła o 15%. Wywołało to spadek popytu na samochody o 10%. Proszę obliczyć, jaka jest elastyczność mieszana popytu na
samochody? Jaka jest zależność pomiędzy tymi dobrami?

Rozwiązanie:

(1)

Dane:

cena benzyny przed zmianą

(p

0B

)

popyt na samochody przed zmianą ceny paliwa

(d

0A

)

cena benzyny po zmianie

(

∆

p

B

) + 15% p

0B

popyt na samochody po zmianie ceny paliwa

(

∆

d

A

) - (-10 d

0A

)

(2) Podstawiając dane do wzoru obliczamy współczynnik mieszanej cenowej elastyczności popytu (CED)

∆

d

A

/ d

0A

-10%

d

0A

/ d

0A

-10% -2

CED = ----------------- = -------------------------- = ------------ = ------------- =

- 0,67

5

EKONOMIA – E-LEARNING (WARSZTATY 3)

∆

p

B

/ p

0B

15% p

0B

/ p

0B

15% 3

(3)

Interpretacja

Współczynniki mieszanej elastyczności popytu (CED) na samochody względem cen benzyny wynosi (- 0,67). Oznacza to, że wzrost ceny
benzyny o 1% wywoła spadek popytu na samochody o 0,67%, natomiast spadek ceny benzyny o 1% wywoła wzrost popytu na samochody o
0,67%.
Ze względu na ujemny (-) znak współczynnika, dobra benzyna i samochód są w stosunku do siebie komplementarne, czyli uzupełniające się.

6