1

▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫▫

KLASA II

Historia

(zakres podstawowy – 2 godz.)

PLAN WYNIKOWY

Plan opracowano na podstawie Programu nauczania historii dla szkół ponadgimnazjalnych liceum
ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum wydanego przez Wydawnictwo Szkolne PWN.


Numer dopuszczenia MENiS: DKOS-4015-82/02

2

PLAN WYNIKOWY Z HISTORII – LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE KLASA II

na podstawie podręcznika Jarosława Czubatego Historia dla maturzysty. Nowożytność

ZAKRES PODSTAWOWY, I SEMESTR

Temat

Wymagania podstawowe
Ocena dop.-dst (pogrubienie – dop.)

Wymagania ponadpodstawowe

Ocena db – bdb/cel. (pogrubienie – db)

Czas

(h)

CZĘŚĆ PIERWSZA – NOWOŻYTNOŚĆ I ŹRÓDŁA DO HISTORII EPOKI.

1.Lekcja
wprowadzająca.
Źródła

do

czasów

nowożytnych.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- przedstawia ogólną klasyfikację źródeł pisanych,
- potrafi dokonać krytyki źródła historycznego,

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- charakteryzuje źródła pisane: pamiętniki, relacje z podróży,
listy, dokumenty urzędowe, źródła statystyczne, źródła
wydawane drukiem (książki, gazety, broszury, ulotki).

1

CZĘŚĆ DRUGA – CZŁOWIEK I JEGO OTOCZENIE W XVI I XVII WIEKU.

2. Nowe horyzonty –
wielkie odkrycia
geograficzne.

- określa przyczyny wypraw odkrywczych,
- wymienia znanych żeglarzy hiszpańskich i portugalskich,
- charakteryzuje rodzaje kolonii europejskich,
- nazywa gospodarcze i polityczne skutki odkryć.

- charakteryzuje podboje europejskie w kierunku wschodnim i
zachodnim,
- charakteryzuje skutki cywilizacyjne odkryć.

1

3

3. Sytuacja
gospodarcza i
społeczna Europy XVI
i XVII wieku.

- rozumie pojęcia i terminy: dualizm gospodarczy,

refeudalizacja, defeudalizacja, gospodarka typu folwarcznego
, spółki i kompanie handlowe,
- jest świadomy znaczenia odkryć geograficznych dla Europy

i innych kontynentów,
- wskazuje na mapie nowe szlaki handlowe,
- charakteryzuje handel zamorski na przestrzeni XVI–XVII
wieku,
- wskazuje na mapie lądowe i morskie szlaki handlowe świata
nowożytnego.

- wyjaśnia przyczyny i skutki dualizmu gospodarczego

Europy przełomu XV–XVI wieku,
- charakteryzuje postęp technologiczny w rolnictwie,

rzemiośle i transporcie,
- charakteryzuje gospodarkę Europy XVII wieku (przemiany w
rolnictwie, giełda i rozwój banków),
- omawia procesy urbanizacji miast w Europie nowożytnej
XVI–XVII wieku,

1

CZĘŚĆ TRZECIA – RELIGIA I MYŚL.

4. Pytania o człowieka
– renesans.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- rozumie terminy i pojęcia: renesans, odrodzenie,

humanizm, mecenat królewski i dworski,
- wymienia głównych przedstawicieli odrodzenia,
charakteryzuje ich osiągnięcia,

- charakteryzuje kulturę renesansową w Polsce.

- na wybranych przykładach potrafi wyjaśnić, w jaki

sposób sztuka renesansu nawiązywała do korzeni

antycznych,
- charakteryzuje sztukę renesansową – budownictwo sakralne,
rzeźba, malarstwo,
- zna literaturę tego okresu,

1

5. Pytania o Boga -
reformacja.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- rozumie terminy i pojęcia: nepotyzm, symonia, odpusty,
świętopietrze, reformacja, luteranizm, kalwinizm,

anabaptyzm, hugenotyzm, anglikanizm, cuius regio eius
religio

, sekularyzacja,

- zna przyczyny reformacji,
- zna postanowienia i znaczenie pokoju Augsburskiego i pokoju
Nantejskiego,

- przedstawia dzieje wojen religijnych w Niemczech i we
Francji,
- przedstawia genezę i przebieg reformacji w Anglii,
- omawia główne etapy reformacji w innych częściach
kontynentu – Niderlandy, kraje skandynawskie.
- charakteryzuje sytuację w Kościele katolickim u schyłku XV
wieku,

1

4

6. Kontrreformacja –
odnowa katolicka.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- rozumie pojęcia i terminy: heretyk, inkwizycja, innowiercy,
- omawia stanowisko Kościoła wobec reformacji,

- zna najważniejsze reformy przyjęte przez Kościół na

soborze trydenckim,
- wskazuje na mapie podział religijny Europy zaistniały w XVI
wieku w wyniku reformacji i kontrreformacji.

1

7.Ćwiczenia
podsumowujące – test
sprawdzający.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- wyjaśnia znaczenie pojęcia – barok,
- rozpoznaje słynne budowle barokowe,
- wyjaśnia pojęcia: racjonalizm, empiryzm, sarmatyzm,

przedmurze chrześcijaństwa

- podaje przykłady dzieł barokowych w architekturze,
malarstwie i muzyce,
- wyjaśnia wpływ kontrreformacji na kształt sztuki

barokowej,
- określa przyczyny i konsekwencje zamykania się polskiej
szlachty na kulturę zachodnią.

1

CZĘŚĆ CZWARTA – PAŃSTWA I USTROJE.


8-9. Monarchie
absolutne XVII wieku.
Monarchia
parlamentarna
w

Anglii.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: monarchia absolutna,

merkantylizm, fronda, parlament kadłubowy, Habeas Corpus
Act

, akt nawigacyjny, restauracja Stuartów,

- zna genezę i zasady funkcjonowania monarchii absolutnej we
Francji,
- zna najważniejsze etapy wojny domowej w Anglii
- wymienia najważniejsze reformy okresu rządów Cromwella

- jest świadomy znaczenia francuskiego merkantylizmu w
procesie kształtowania się gospodarki Europy XVII wieku,

- przedstawia dzieje kształtowania się monarchii

parlamentarnej w Anglii,

2

5

- wymienia główne reformy doby panowania Piotra I (monarchia
absolutna).

10 – 11.
Rzeczpospolita.
Szlachta i król w XV-
XVII wieku.

12. Państwa i ustroje –
powtórzenie.

13. Praca klasowa –
test sprawdzający.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- rozumie terminy i pojęcia: elekcja viritim, interrex, artykuły

henrykowskie, pacta conventa, demokracja szlachecka,
oligarchia magnacka, konstytucja, liberum veto,
- zna najważniejsze przywileje szlacheckie,

- wyjaśnia rolę sejmików ziemskich
- rozumie, jaką rolę odgrywał monarcha w dobie demokracji
szlacheckiej,
- omawia genezę, strukturę i funkcjonowanie sejmu
Rzeczypospolitej w XVI wieku,

- zna etapy kształtowania się folwarku pańszczyźnianego,
- potrafi wyjaśnić przyczyny zróżnicowania stanu

szlacheckiego w Polsce,
- zna najważniejsze wydarzenia z historii ruchu egzekucyjnego,
- charakteryzuje sytuację religijną w Rzeczypospolitej XVI
wieku.
- omawia genezę i etapy kształtowania się pozycji

ekonomicznej i społecznej szlachty,

2




1


1

CZĘŚĆ PIĄTA – SCENA POLITYKI EUROPEJSKIEJ.

14. Wojna
trzydziestoletnia –
przyczyny, przebieg,
skutki.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- rozumie terminy i pojęcia: defenestracja praska, Liga

Katolicka, Unia Protestancka,
- wymienia przyczyny wojny trzydziestoletniej,
- zna postanowienia traktatu westfalskiego

- omawia przebieg wojny trzydziestoletniej,

- rozumie, jak postanowienia traktatu westfalskiego wpłynęły
na polityczny, gospodarczy, społeczny, kulturowy i religijny
porządek nowożytnej Europy drugiej połowy XVII wieku.

1

6

15-16. Rzeczpospolita.
Szanse i zagrożenia.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- wymienia sąsiadów Polski w XVI wieku pod kątem
potencjalnych zagrożeń,

- wyjaśnia pojęcia: Prusy Królewskie, Hołd Pruski,

sekularyzacja, Prusy Książęce,
- prezentuje przebieg ostatniego konfliktu polsko-krzyżackiego,
- wyjaśnia pojęcia: Inflanty, Kurlandia, dominium Maris Baltici,
- określa przyczyny i przebieg konfliktu ze Szwecją w I połowie
XVII wieku,
- przedstawia przyczyny konfliktu Rzeczpospolitej z Moskwą w I
połowie XVII wieku,
- określa przyczyny konfliktu polsko- tureckiego w I połowie
XVII wieku,
- wyjaśnia pojęcia: Tatarzy krymscy, Dymitr Samozwaniec,
Sicz Zaporoska, Kozacy, Dzikie Pola,
- określa znaczenie bitew pod Orszą (1514), pod Kircholmem

(1605), pod Kłuszynem (1610), pod Cecorą (1620), pod
Chocimiem (1621),
- rozumie terminy i pojęcia: unici, grekokatolicy, dyzunici,
dymitriada, władykowie, oligarchia magnacka,

- opisuje konflikt o Inflanty do 1582 roku (Jam Zapolski)
- określa przebieg i skutki konfliktu z Rosją do 1634 roku,
- przedstawia przebieg i skutki konfliktu polsko-tureckiego
do 1621 roku,
- wskazuje na mapie obszary zdobyte i utracone przez Polskę w
latach 1586-1648,

2

7

17-18. Schyłek potęgi
Rzeczypospolitej –
Polska za panowania
Jana Kazimierza.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- omawia główne kierunki polityki zagranicznej Rzeczypospolitej
za panowania Jana Kazimierza.

- zna przyczyny, przebieg oraz skutki wojen Rzeczypospolitej
w czasach Jana Kazimierza,

- wskazuje na mapie zmiany terytorialne państwa

polskiego w dobie wojen drugiej połowy XVII wieku,
- potrafi scharakteryzować sytuację polityczną, społeczną,
gospodarczą, kulturową i religijną Rzeczypospolitej XVII
wieku.

2

19-20. Wiśniowiecki,
Sobieski i Sasi na
tronie polskim –
Rzeczpospolita
u

schyłku XVII

i w pierwszej połowie
XVIII wieku (od wojen
z Turcją).

21. Scena polityki
europejskiej –
powtórzenie.

22. Praca klasowa –
test sprawdzający.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- zna najważniejsze wydarzenia na arenie wewnętrznej i w
polityce zagranicznej Rzeczypospolitej za panowania Michała
Korybuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego,

- potrafi omówić położenie międzynarodowe

Rzeczypospolitej na przełomie XVII i XVIII wieku,

- przedstawia problem ingerencji państw ościennych w

sprawy polskie w czasach saskich,
- zna przyczyny, omawia przebieg i skutki wojny
północnej,
- charakteryzuje stosunki polityczne, społeczne, gospodarcze,
kulturowe i religijne Rzeczypospolitej w dobie panowania
Sasów.

2








1



1

CZĘŚĆ SZÓSTA – PRZEMIANY DOBY OŚWIECENIA.

23. Oświecenie – w
kręgu oświecenia.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: płodozmian, Kompania

Wschodnioindyjska, oświecenie, racjonalizm, empiryzm,

masoneria, deizm, ateizm, barok, rokoko, klasycyzm,
- wskazuje regiony największego rozwoju struktury miejskiej w
Europie, - zna największe wynalazki XVIII wieku,
- omawia cechy charakterystyczne baroku – budownictwo
sakralne, rzeźba, malarstwo,
- wymienia wybitnych przedstawicieli oświecenia,

- potrafi wyjaśnić przyczyny dynamicznego rozwoju miast
XVIII wiecznej Europy,
- wskazuje na mapie nowe odkrycia geograficzne XVIII wieku,
- omawia prądy intelektualne i nowe myśli oświecenia,
- omawia największe osiągnięcia polskiego oświecenia.

1

8

24. Władcy i
filozofowie -
monarchie absolutne
doby oświecenia.

25. Lekcja
podsumowująca –
ćwiczenia umiejętności
historycznych (władcy
i filozofowie lub
monarchie absolutne).

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- rozumie terminy i pojęcia: oświeceniowa monarchia
absolutna, Semiramida północy,
- omawia zasady funkcjonowania oświeceniowej monarchii
absolutnej we Francji,

- zna najważniejsze etapy kształtowania się absolutyzmu w

państwie pruskim za Fryderyka II, Austrii za Józefa II i

absolutyzmu rosyjskiego w czasach Katarzyny II,
- charakteryzuje absolutyzm w Prusach, Austrii i Rosji,
Zjednoczonych.

1




1

CZĘŚĆ SIÓDMA – IDEE W DZIAŁANIU.

26. Wojna
o

niepodległość

Stanów
Zjednoczonych.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- wyjaśnia sytuację polityczną, społeczną i gospodarczą

kolonii angielskich w Ameryce Północnej przed wybuchem
wojny,

- jest świadomy roli Polaków w wojnie o niepodległość Stanów,
- analizuje ustrój USA na podstawie schematu

- omawia genezę, przebieg i skutki wojny o niepodległość

Stanów Zjednoczonych,
- ocenia wpływ powstania USA na sytuację w regionie,
- udowadnia wpływ idei oświeceniowych (Locke,
Monteskiusz) na powstanie USA.

1

27-28. Czasy rewolucji
francuskiej.

29. Podsumowanie –
ćwiczenie umiejętności
historycznych.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- wyjaśnia przyczyny wybuchu rewolucji francuskiej,
- zna najważniejsze wydarzenia okresu republiki i dyktatury
jakobinów,

- określa znaczenie rewolucji francuskiej dla historii Europy.

2


1

CZĘŚĆ ÓSMA – RZECZPOSPOLITA W XVIII WIEKU.

30. Próby naprawy.
Rzeczpospolita w
latach 1773-1772.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: Collegium Nobilium, Szkoła

Rycerska, dysydenci, Rada Nieustająca, prawa kardynalne,

- omawia przyczyny i skutki I rozbioru Polski,
- jest świadomy roli i znaczenia Konstytucji 3 maja,

- wyjaśnia przyczyny i skutki II rozbioru Polski.

2

9

31. Ostatnia szansa i
upadek.
Rzeczpospolita w
latach 1788-1794.


32.Ćwiczenie
umiejętności
historycznych.

Straż Praw, monarchia konstytucyjna, księgi elementarne,

protekcyjna polityka, obóz hetmański, obóz dworski, obóz
patriotyczny, Kuźnica Kołłątajowska, insurekcja

kościuszkowska, uniwersał połaniecki,
- wymienia reformy sejmu konwokacyjnego 1764 roku,
- potrafi przedstawić program reform Stanisława Augusta
Poniatowskiego,

- przedstawia publicystykę czasów stanisławowskich

1

CZĘŚĆ DZIEWIĄTA – EPOKA NAPOLEOŃSKA – KONTYNUACJA CZY KRES REWOLUCJI?

33. Wielkie cesarstwo.

34. Epoka
napoleońska –
ćwiczenie umiejętności
historycznych (Cesarz
i Polacy)

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- omawia reformy wewnętrzne Francji doby konsulatu,
- potrafi wyjaśnić, na czym polegała blokada kontynentalna i

system napoleoński w Europie,
- omawia proces tworzenia Legionów Polskich we Włoszech,
– zna najważniejsze zapisy konstytucji Księstwa

Warszawskiego,

- omawia genezę wyprawy na Rosję, zna najważniejsze etapy tej
kampanii,

- zna najważniejsze etapy ostatniej kampanii Napoleona.

- zna dzieje Francji okresu cesarstwa,
- charakteryzuje zasady funkcjonowania i system władzy w
Księstwie Warszawskim,

- zna etapy kampanii Księstwa Warszawskiego przeciwko
Austrii

- wyjaśnia sytuację polityczną, społeczną i gospodarczą
Europy po abdykacji Napoleona,
- omawia przełomowe momenty kampanii niemieckiej,

1

1

10

PLAN WYNIKOWY Z HISTORII – LICEUM OGÓŁNOKSZTAŁCĄCE KLASA II
na podstawie podręcznika Anny Radziwiłł i Wojciecha Roszkowskiego Historia dla maturzysty. Wiek XIX

ZAKRES PODSTAWOWY, II SEMESTR

Temat

Wymagania podstawowe
Ocena dop.-dst (pogrubienie – dop.)

Wymagania ponadpodstawowe
Ocena db – bdb/cel. (pogrubienie – db)

Czas

(h)

CZĘŚĆ DRUGA – GOSPODARKA I SPOŁECZEŃSTWO.

35. Europa i świat –
rewolucja
przemysłowa.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie przyczyny sporu wokół pojęcia

„rewolucja przemysłowa”,

- potrafi wymienić czynniki umożliwiające

rewolucję przemysłową,

- zna główne odkrycia i wynalazki XIX w. oraz

ich autorów,

- rozumie przyczyny i następstwa zmian w

organizacji procesu produkcji oraz handlu i obrotu
pieniężnego, dostrzega początki globalizacji
gospodarki

- rozumie pojęcia i terminy: monopol, akcja,

imperializm, cykl koniunkturalny,
społeczeństwo masowe, klasa średnia, styl
biedermeier, urbanizacja, migracja,
industrializacja,

- potrafi ocenić konsekwencje rozwoju przemysłu dla

ś

rodowiska przyrodniczego,

- rozumie wpływ zmian w gospodarce na przemiany

społeczne oraz życie codzienne,

- rozumie przyczyny i konsekwencje różnic w tempie

rewolucji przemysłowej na świecie i dostrzega narastanie
dysproporcji między strefami rozwoju i zacofania

- potrafi wymienić najlepiej rozwinięte gospodarczo
państwa świata w XIX w.

1

11

36. Ziemie polskie –
opóźniona rewolucja
przemysłowa.

37. Ćwiczenia
umiejętności
historycznych –
zadania maturalne.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie przyczyny i konsekwencje kryzysu w

rolnictwie na terenie Królestwa Polskiego po
wojnach napoleońskich,

- potrafi wymienić zasługi Franciszka Ksawerego

Druckiego-Lubeckiego i Stanisława Staszica dla
rozwoju gospodarki Królestwa Polskiego,

- zna konsekwencje gospodarcze klęski powstania

listopadowego,

- potrafi wymienić i wskazać na mapie główne

okręgi i ośrodki przemysłowe,

- zna uwarunkowania rozwoju rolnictwa w

Wielkopolsce i na Pomorzu,

- potrafi wymienić przyczyny stagnacji

gospodarki w Galicji,

- rozumie i potrafi posługiwać się pojęciami i

terminami: migracja, emigracja zarobkowa,
urbanizacja, kapitalizm,

- rozumie wpływ reformy uwłaszczeniowej na rozwój

gospodarki w trzech zaborach,

- dostrzega różnice w rozwoju gospodarczym i poziomie

cywilizacyjnym trzech zaborów, rozumie ich przyczyny
i następstwa,

- potrafi wskazać powiązania gospodarki trzech zaborów

z polityką gospodarczą Rosji, Prus i Austrii,

-

dostrzega zmiany demograficzne na ziemiach polskich,

rozumie ich przyczyny,
- potrafi wskazać konsekwencje rozwoju przemysłu i

uwłaszczenia chłopów dla przemian w strukturze
społecznej mieszkańców ziem polskich w XIX w.,

- potrafi porównać przemiany gospodarcze i społeczne na
ziemiach polskich z rozwojem gospodarczym i społecznym
Europy.

1



1

12

38. Kierunki ideowe –
koncepcje ustrojów i
kwestia narodowa.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- zna główne założenia ideowe liberalizmu,

nacjonalizmu, konserwatyzmu,

- zna twórców omawianych ideologii,
- zna podstawowe założenia nauki społecznej

Kościoła w XIX w, zawarte w encyklice Rerum
novarum

,

- rozumie przyczyny narodzin socjalizmu oraz

różnice między socjalizmem utopijnym,
rewolucyjnym i reformistycznym,

- rozumie pojęcie nacjonalizm oraz różnice w jego

interpretacji w I i II połowie XIX w.,

- potrafi wymienić czynniki narodotwórcze.

- wyjaśnia różnice między poznanymi doktrynami,

- rozumie zależność między kształtowaniem się doktryny

Kościoła a przemianami gospodarczo-społecznymi w

Europie w XIX w.,

- zna założenia anarchizmu i syndykalizmu oraz ich

twórców,

- rozumie sprzeczności między liberałami i demokratami w

XIX w.,

- na podstawie tekstów źródłowych umie określać doktryny

polityczne,

- zna twórców socjalizmu utopijnego, rewolucyjnego i

reformistycznego,

1

39. Kultura europejska
w XIX wieku.
Podsumowanie – Myśl
polityczna i ideowa –
zadania
sprawdzające.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- potrafi dokonać periodyzacji dziejów kultury

XIX w.,

- rozumie i potrafi posługiwać się pojęciami:

romantyzm, scjentyzm, pozytywizm, realizm,
modernizm, impresjonizm, eklektyzm, secesja,
symbolizm, futuryzm, ekspresjonizm, kubizm,
dekadencja, bohema,

- potrafi scharakteryzować światopogląd i postawy

romantyczne,

- potrafi wymienić najważniejszych twórców kultury

XIX w. i ich dzieła,

- rozumie, jaki wpływ na klimat kulturowy XIX w. miały
dzieła A.

Comte’a, J.S. Milla, K. Darwina i H. Spencera

oraz A. Schopenhauera, F.

Nietzschego, Z. Freuda,

- potrafi wskazać związki kultury romantyzmu i „nowego

oświecenia” z XIX-wiecznymi problemami życia
politycznego i społecznego,

- umie scharakteryzować kulturę wysoką i kulturę
masową (niską).

1

CZĘŚĆ CZWARTA – EUROPA 1815-1871.

13

1

40.Kongres Wiedeński
–

nowy

porządek

polityczny w Europie.

Uwaga – wystąpienia
rewolucyjne

po

kongresie!

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- zna datę, nazwiska głównych uczestników i

postanowienia kongresu,

- potrafi scharakteryzować zasady legitymizmu i

równowagi sił oraz wskazać odstępstwa od
zasady legitymizmu w decyzjach kongresu,

-

rozumie i umie posługiwać się pojęciami i

terminami: restauracja, równowaga europejska,
polityka reakcji, koncert mocarstw.

- rozumie główne cele kongresu oraz przyczyny i

konsekwencje podjętych na nim decyzji,

- wskazuje na mapie zmiany polityczne w Europie po 1815

roku,

- rozumie przyczyny powstania i cele Świętego

Przymierza,

1

41. Wiosna Ludów
(1848-1849)

–

geneza, następstwa,
nurty

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- zna przyczyny wystąpień narodów europejskich

przeciwko staremu porządkowi,

- potrafi określić cele walki poszczególnych

narodów,

- poprawnie lokalizuje na mapie kraje i miasta, w

których toczyły się walki rewolucyjne,

- rozumie przyczyny odmiennych reakcji władców

europejskich na wydarzenia rewolucyjne,

- potrafi omówić poszczególne etapy Wiosny Ludów

we Francji oraz genezę II Cesarstwa,

- rozumie pojęcia i terminy: parlament

frankfurcki, Komisja Luksemburska,
bonapartyzm, warsztaty narodowe,
austroslawizm, panslawizm,

- zna przywódców Wiosny Ludów w Europie,

- potrafi porównać cele i sposoby walki w poszczególnych

krajach,

- odróżnia przyczyny polityczne od społecznych i

gospodarczych,

- potrafi wymienić reformy przeprowadzone w okresie

Wiosny Ludów w poszczególnych państwach,

- potrafi ocenić skutki rewolucji i znaczenie zmian

wprowadzonych w Europie w jej wyniku,

- wymienia czynniki, jakie złożyły się na klęskę ruchów

rewolucyjnych,

- potrafi znaleźć analogie w mechanizmie wydarzeń lat

1848–1849 w poszczególnych państwach Europy,

-

wyjaśnia, dlaczego Wiosna Ludów nie objęła Rosji i

Wielkiej Brytanii.

14

42.

Zmiany

na

mapie

politycznej

Europy 1850 – 1871
– wojna krymska i
jej następstwa.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- wyjaśnia, czym była „kwestia wschodnia” w

polityce państw Europy w XIX w.,

- potrafi pokazać zasięg terytorialny imperium

osmańskiego w połowie XIX wieku,

- potrafi scharakteryzować sytuację w Rosji

przed wybuchem wojny krymskiej,

- zna przyczyny wybuchu wojny krymskiej,
- rozumie, dlaczego wojna rosyjsko-turecka stała się

wojna mocarstw europejskich,

- potrafi wymienić przyczyny klęski Rosji w wojnie

krymskiej i decyzje kongresu paryskiego z 1856 r.,

-

rozumie pojęcia: mir, ziemstwa,

samodzierżawie, uwłaszczenie.

-

zna zasługi Florence Nightingale,

- rozumie, jakie konsekwencje miała wojna krymska dla

zmiany sytuacji politycznej na Bałkanach,

- zna przyczyny odwilży posewastopolskiej w Rosji i

potrafi wymienić reformy przeprowadzone przez cara
Aleksandra II,

- rozumie znaczenie reform przeprowadzonych przez

Aleksandra II dla dalszych przemian politycznych i
społecznych w Rosji,

1

43.

Procesy

zjednoczeniowe w
Europie w II poł. XIX
wieku.

44.Europa
1815-1871–
powtórzenie.

45.Praca
klasowa – test
sprawdzający.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- zna genezę dążeń zjednoczeniowych Niemiec i

Włoch,

- potrafi scharakteryzować i ocenić rolę C.

Cavoura, G. Garibaldiego i O.

Bismarcka w

procesie jednoczenia Włoch i Niemiec,

- zna genezę wojny prusko-austriackiej i francusko-

pruskiej, ich przebieg i konsekwencje dla
zwycięzców i pokonanych,

- zna genezę Komuny Paryskiej i przyczyny jej

klęski,

- umie wymienić Polaków – uczestników Komuny

Paryskiej,

-rozumie pojęcia i terminy: Risorgimento ,
wyprawa „tysiąca czerwonych koszul”, Związek

Niemiecki, Związek Celny, depesza emska,

monarchia dualistyczna.

- dostrzega wpływ rozwoju gospodarczego, przemian

cywilizacyjnych i idei romantyzmu na przemiany
polityczne i dążenia zjednoczeniowe Niemiec i Włoch,

- zna etapy jednoczenia Włoch i Niemiec w II poł. XIX

w.,

- potrafi wskazać różnice, jakie występowały miedzy

procesem zjednoczenia Włoch i Niemiec,

- potrafi pokazać na mapie główne etapy jednoczenia

Niemiec i Włoch,

- potrafi scharakteryzować wpływ procesów

zjednoczeniowych w Europie na zmianę układu sił
politycznych na kontynencie,

- potrafi ocenić program komunardów,
- zna przyczyny przemian ustrojowych w cesarstwie

austriackim i potrafi scharakteryzować zasady organizacji
wewnętrznej dualistycznej monarchii Austro-Węgier,

1





1



1

15

CZĘŚĆ PIĄTA – ZIEMIE POLSKIE 1815-1864.

46. Ziemie polskie w
latach 1815-1830.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- zna decyzje kongresu wiedeńskiego dotyczące

podziału ziem Księstwa Warszawskiego,

- potrafi pokazać na mapie podział ziem polskich

między państwa zaborcze po 1815 r.,

- zna najważniejsze postanowienia konstytucji

Królestwa Polskiego,

- potrafi wymienić przykłady łamania konstytucji

przez cara,

- rozumie przyczyny kształtowania się postaw

opozycyjnych,

- odróżnia działania opozycji legalnej od działalności

konspiracyjnej,

- umie posługiwać się pojęciami: liberalizm,
kongresówka, autonomia, namiestnik, kaliszanie.

- zna status polityczny poszczególnych zaborów,
- rozumie dlaczego powstanie Królestwa Polskiego zostało

bardzo przychylnie przyjęte przez wielu Polaków,

- potrafi wymienić organizacje niepodległościowe i ich

przywódców,

- umie scharakteryzować ich działalność,

1

47. Powstanie
listopadowe – wybuch,
organizacja władz,
wojna polsko-rosyjska

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- zna przyczyny wybuchu powstania

listopadowego,

- potrafi scharakteryzować organizację władz

powstańczych,

- zna przyczyny klęski dyktatury Józefa

Chłopickiego

- zna przyczyny wybuchu wojny polsko-rosyjskiej

i dowódców wojsk polskich,

- potrafi lokalizować na mapie najważniejsze bitwy,

-

zna pojęcia: detronizacja, dyktator,

kunktator.

- rozumie wpływ wydarzeń w Europie na decyzję o

wybuchu powstania,

- potrafi wskazać na planie Warszawy miejsca związane z

wydarzeniami nocy z 29 na 30 listopada 1830 r.,

- ocenia postawę mieszkańców stolicy i generalicji wobec

tych wydarzeń,

- potrafi scharakteryzować rolę, jaką odegrało Towarzystwo

Patriotyczne w powstaniu,

1

16

48. Wielka
Emigracja.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- zna obozy polityczne i przywódców Wielkiej

Emigracji,

- lokalizuje na mapie skupiska emigracji po

powstaniu listopadowym,

- potrafi scharakteryzować warunki życia i

różnorodne kierunki aktywności emigracji,

- wskazuje kontakty emigracji z krajem w latach

1832–1846,

- określa ich liczebność,
- dostrzega wpływ pochodzenia społecznego i losów

emigrantów po powstaniu listopadowym na
kształtowanie się ich postaw politycznych,

- zna utwory literackie, dzieła malarskie i muzyczne

powstałe na emigracji po upadku powstania
listopadowego,

- potrafi scharakteryzować programy obozów

politycznych emigracji polskiej, wskazuje różnice

między nimi, rozumie ich przyczyny i konsekwencje,

- ocenia wkład Wielkiej Emigracji w życie polityczne i
kulturalne narodu polskiego w okresie zaborów.
- ocenia możliwość realizacji programów Wielkiej Emigracji

w warunkach politycznych XIX-wiecznej Europy,

1

49. Ruch
niepodległościowy na
ziemiach polskich w
latach 1831–1849.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- wymienia organizacje spiskowe i ich

przywódców,

- zna genezę powstania krakowskiego,

- potrafi scharakteryzować program powstania

zawarty w jego manifeście,

- ocenia rolę Edwarda Dembowskiego w

powstaniu krakowskim,

- zna genezę i znaczenie rabacji chłopskiej w Galicji,
- wymienia Polaków – uczestników europejskiej

Wiosny Ludów i omawia ich działalność,

- lokalizuje na mapie miejsca, gdzie walczyli,

- potrafi scharakteryzować rozwój ruchu spiskowego w

trzech zaborach w latach 1832–1846,

- zna przyczyny klęski powstania i jego konsekwencje,

- potrafi wskazać związki między sprawą polską i

ruchami wolnościowymi w Europie,

- potrafi scharakteryzować rozwój ruchu narodowego w

Poznańskiem,

- zna przebieg powstania wielkopolskiego i przyczyny

jego klęski,

- wyjaśnia przyczyny zmian w polityce pruskiej wobec

Polaków w czasie Wiosny Ludów,

- potrafi scharakteryzować przebieg wydarzeń Wiosny

Ludów w Galicji,

- zna rolę, jaką odegrała sprawa ukraińska w czasie

wydarzeń Wiosny Ludów w Galicji,

1

17

- dokonuje bilansu Wiosny Ludów na ziemiach polskich.

50. Ku nowemu
powstaniu-
Polacy wobec
rosyjskiej
polityki
ustępstw i
represji 1856-
1863.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- potrafi scharakteryzować aktywizację polskich

ś

rodowisk emigracyjnych w okresie wojny

krymskiej,

- zna ustępstwa władz rosyjskich na rzecz Polaków

w okresie odwilży posewastopolskiej,

- porównuje programy i sposoby działania

organizacji Białych i Czerwonych,

- zna pojęcia i terminy: millenerzy, Towarzystwo

Rolnicze, Delegacja Miejska, branka, stan
wojenny, żałoba narodowa,

- przedstawia rozwój manifestacji patriotycznych i

represje władz carskich,

- ocenia politykę Aleksandra Wielopolskiego,
-

lokalizuje na planie Warszawy miejsca związane z

manifestacjami patriotycznymi.

1

51. . Powstanie
styczniowe – geneza,
przebieg walk,
przyczyny klęski.

52. Powtórzenie
– ziemie polskie
1815-1864.
53. Praca
klasowa – test
sprawdzający.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- rozumie pojęcia i terminy: branka, partia,

uwłaszczenie, konwencja Alvenslebena,

- zna bezpośrednie i pośrednie przyczyny

wybuchu powstania,

- pokazuje na mapie zasięg powstania i miejsca

najważniejszych bitew,

- wymienia etapy powstania i nazwiska dowódców,

- przedstawia spór białych i czerwonych o władzę nad

powstaniem,

- omawia sprawę chłopską w powstaniu,

- potrafi scharakteryzować dyktaturę Traugutta,
- przedstawia sytuację międzynarodową w czasie powstania,

stosunek państw europejskich do sprawy polskiej,

-

umie zinterpretować symbole pieczęci Rządu

Narodowego.

1





1


1

CZĘŚĆ SZÓSTA – PROBLEMY WEWNĘTRZNE PAŃSTW EUROPY 1850-1914.

18

54. Kształtowanie się
demokracji oraz
ruchów społeczno –
politycznych w
Europie.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: demokracja,

sufrażystki, anarchizm, anarchosyndykalizm, I i

II Międzynarodówka, reformizm, rewizjonizm,

- umie wyjaśnić genezę przemian

demokratycznych,

- potrafi wyjaśnić różne znaczenia słowa

demokracja,

- potrafi wymienić elementy systemu

demokratycznego,

- zna systemy polityczne XIX wiecznej Europy,

wskaże na mapie te państwa,

- potrafi omówić znaczenie i rolę partii politycznych,
- potrafi wyjaśnić znaczenie upowszechnienia prawa

wyborczego dla rozwoju demokracji,

- potrafi scharakteryzować, w czym przejawiał się wzrost

roli państwa w XIX wieku,

-

potrafi omówić tendencje zmian ustrojowych w XIX-

wiecznej Europie.

1

55. Rosja od Mikołaja I
do Mikołaja II.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: samodzierżawie, mir,

ziemstwa, słowianofile, zapadnicy, narodnicy,
eserowcy, bolszewicy, mienszewicy, kadeci,
Duma, nihilizm,

- omawia genezę reform Aleksandra II i Mikołaja II,

wymienia i potrafi scharakteryzować te reformy,

- przedstawia sytuację chłopów w Rosji, wyjaśnia

znaczenie uwłaszczenia z 1861 roku i ustawy
Stołypina z 1906 roku,

- omawia genezę rewolucji 1905 roku i

przedstawia jej główne etapy,

- omawia skutki rewolucji,

- potrafi scharakteryzować ewolucję systemu od końca

panowania Mikołaja I do 1907 roku,

- wyjaśnia genezę ruchu narodnickiego i omawia jego

działalność,

-

wymienia powstałe w Rosji partie legalne i nielegalne,

potrafi scharakteryzować ich działalność i program.

1

19

56. Problemy
wewnętrzne
wybranych państw i
narodów europejskich
na przełomie XIX i XX
wieku.
Ćwiczenia
umiejętności
historycznych –
analiza materiałów
źródłowych.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: torysi, wigowie, ruch

fenianów, Kulturkampf, syjonizm, asymilacja,
antysemityzm,

- wymienia i pokazuje na mapie państwa

europejskie powstałe po 1815 roku,

- potrafi scharakteryzować sytuację wewnętrzną

Anglii wiktoriańskiej, dostrzega ewolucyjną drogę
przemian ustrojowych,

- charakteryzuje sytuację ludności żydowskiej w

Europie w XIX wieku,

-

przedstawia główne tendencje przemian w

Europie w XIX wieku.

- omawia proces zdobywania przez Wielką Brytanię
pozycji światowego mocarstwa,

- potrafi scharakteryzować problem Irlandii,

- omawia ewolucję ustroju Francji od II Cesarstwa do III

Republiki,

- dostrzega najważniejsze problemy wewnętrzne Francji

w tym czasie,

- omawia reorganizację monarchii Habsburgów w II połowie

XIX wieku,

- potrafi scharakteryzować ustrój II Rzeszy,

- krótko omawia problemy pozostałych państw europejskich
w XIX wieku,

1

CZĘŚĆ SIÓDMA – ZIEMIE POLSKIE 1864-1907.

57.

Polityka władz

zaborczych wobec
Polaków.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: Kraj Nadwiślański,

unici, noc apuchtinowska, autonomia, Hakata,
rugi pruskie, ustawa kagańcowa, Komisja
Kolonizacyjna,

- potrafi scharakteryzować politykę caratu po

klęsce 1863, wymienia elementy programu
rusyfikacji,

- przedstawia genezę i struktury autonomii

- wyjaśnia związek sytuacji wewnętrznej i zewnętrznej

państw zaborczych z ich polityką wobec Polaków,

-

dostrzega analogie i różnice pomiędzy polityką trzech

zaborców.

1

20

galicyjskiej,

- omawia walkę z polskością w zaborze pruskim,

wymienia elementy procesu germanizacyjnego,

58.

Lojalizm, ugoda,

praca organiczna –
różne postawy
Polaków wobec
polityki władz
zaborczych w II
połowie XIX wieku.

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- rozumie terminy i pojęcia: pozytywizm,

tromtadracja, stańczycy,

- zna i charakteryzuje genezę i formy lojalizmu i

ugody w trzech zaborach

- omawia program polskiego pozytywizmu,

wymienia najważniejsze postacie,

- dostrzega różnice pomiędzy postawami ugody, lojalizmu,

organicznikostwa,

- omawia działalność i postulaty ugrupowania

stańczyków,

- wyjaśnia rolę inteligencji,
- omawia postawy społeczeństwa polskiego w zaborze

pruskim,

- porównuje postawy Polaków w trzech zaborach,
- potrafi scharakteryzować sytuację ludności żydowskiej,
-

omawia proces rodzenia się świadomości narodowej

Litwinów i Ukraińców.

1

59. Polskie
ruchy polityczne
w II połowie XIX
wieku.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: liberum conspiro,

nacjonalizm, socjalizm, ruch wszechpolski,
stojałowszczyzna,

- wyjaśnia przyczyny spadku popularności idei

pozytywistycznych,

- wymienia organizacje i partie powstałe w kraju i na

emigracji, zna nazwiska przywódców i programy,

- omawia stosunek partii robotniczych do sprawy

niepodległości,

- charakteryzuje genezę i ewolucję ruchu narodowego

oraz formy jego działalności,

- przedstawia genezę ruchu ludowego, wymienia

organizacje, partie i formy działania.

1

60. Rewolucja 1905–
1907 na ziemiach
polskich.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- potrafi omówić genezę wystąpień 1905–powiąże

te wydarzenia z sytuacją w Rosji,

- potrafi omówić charakter wystąpień w latach 1905–

1907,

- wskaże na mapie miejsca najważniejszych wystąpień,
- potrafi scharakteryzować politykę caratu wobec tych

wydarzeń,

- potrafi omówić działalność endecji,
- przedstawia sytuację w PPS,

- charakteryzuje postawę SDKPiL i Bundu,
- potrafi wyjaśnić, jakie zmiany zaszły w sytuacji

społeczeństwa polskiego w okresie porewolucyjnym.

1

21

61.

Kultura polska w

służbie narodowej
1815–1914.
Ćwiczenia
umiejętności
historycznych.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: romantyzm,

pozytywizm, Młoda Polska,

- charakteryzuje program i ideę epok literackich,
- wymienia nazwiska twórców literatury i sztuki,
- omawia działalność organizacji i instytucji

zasłużonych dla kultury i nauki polskiej w kraju i
na emigracji,

- dostrzega rolę tajnego nauczania,
- zna dzieła malarskie i zabytki architektury, potrafi

przyporządkować je do epok,

- dostrzega rolę prasy i literatury XIX wieku,
- wyjaśnia wpływ kultury na utrzymanie tożsamości

narodowej.

1

CZĘŚĆ ÓSMA – ŚWIAT POZAEUROPEJSKI W XIX WIEKU.

62. Wojna secesyjna
w USA – przyczyny,
przebieg i następstwa.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia:
- abolicjonizm, secesja, jankesi, demokraci,

republikanie

- omawia i pokazuje na mapie rozwój terytorialny

USA w XIX wieku

- przedstawia genezę konfliktu
- omawia problem niewolnictwa

- charakteryzuje różnice społeczne i gospodarcze

pomiędzy stanami północnymi a południowymi,

- omawia charakter wojny secesyjnej, wymienia główne

etapy i dowódców

- dostrzega zastosowanie nowych wynalazków w

prowadzeniu wojny

- przedstawia konsekwencje wojny

1

63. Problemy
wewnętrzne Chin i
Japonii w XIX wieku.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: tajpingowie,

bokserzy, szogunowie, polityka „otwartych
drzwi”,

- potrafi wyjaśnić wpływ rewolucji Meiji na

przebudowę gospodarczą, społeczną i polityczną
Japonii,

- scharakteruzuje ewolucję ustroju Chin w XIX i na

początku XX wieku,

- potrafi wyjaśnić gospodarcze znaczenie Chin dla

krajów europejskich,

- potrafi omówić genezę i znaczenie ruchu tajpingów,

powstania bokserów, wojny opiumowej,

- potrafi omówić główne kierunki ekspansji Japonii na

przełomie XIX i XX wieku,

-

porówna sytuację Japonii i Chin.

1

22

64. Geneza, formy i
następstwa
kolonializmu w XIX
wieku.
Ć

wiczenia

umiejętności
historycznych
(podsumowanie).

Po zakończeniu lekcji uczeń:

- rozumie terminy i pojęcia: imperializm,

dominium, protektorat, kondominium,

- pokaże na mapie obszary ekspansji kolonialnej

w XIX wieku,

- przedstawi genezę nowożytnego kolonializmu,
- potrafi wymienić przyczyny ekspansji

europejskiej,

- omawia różne formy zależności kolonialnej,
-

potrafi wyjaśnić specyfikę polityki kolonialnej

USA.

- potrafi omówić wpływ rewolucji przemysłowej na

ekspansję kolonialną,

- potrafi scharakteryzować politykę kolonialną ństw

europejskich (w szczególności Anglii, Francji i Niemiec),

- przedstawi konsekwencje kolonializmu dla ludów

podbitych,

- przedstawia konflikty pomiędzy państwami kolonialnymi,

pokazuje na mapie terytoria sporne,

1

CZĘŚĆ DZIEWIĄTA – KU WOJNIE.

65. Rozwój sytuacji
politycznej w Europie
pod koniec XIX wieku.

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- rozumie terminy i pojęcia: trójprzymierze,

trójporozumienie, ruch młodoturecki,
panislamizm, fedaini, kocioł bałkański,

- omawia proces kształtowania się trójprzymierza i

trójporozumienia,

- wymienia konflikty pomiędzy państwami,

- dostrzega zmieniającą się rolę Niemiec w Europie,

omawia zmienność polityki zagranicznej Niemiec w

czasach Bismarcka i Wilhelma II,

- pokazuje na mapie terytoria, które są źródłem

konfliktów,

- omawia skomplikowaną sytuację na Półwyspie

Bałkańskim,

1

23

66. Polskie
ugrupowania
polityczne wobec
zbliżającej się
wojny.
Ku wojnie –
podsumowanie
(ćwiczenie
umiejętności
historycznych).

Po zakończeniu lekcji uczeń:
- przedstawi koncepcję polityczną Romana

Dmowskiego wobec zbliżającej się wojny,

- potrafi omówić program i działalność Józefa

Piłsudskiego,

- potrafi scharakteryzować poglądy partii

lewicowych wobec problemu niepodległości,

- potrafi omówić działalność organizacji paramilitarnych

w Galicji, potrafi wymienić ich zaplecze polityczne,

- dostrzega rolę powstającego polskiego skautingu.

1