Księgi rachunkowe

1

Rachunkowość jednostki obejmuje

:(art4., ust.2)

1.

przyjęte zasady rachunkowości,

2.

prowadzenie ksiąg rachunkowych,

3.

okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów
i pasywów,

4.

wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego,

5.

sporządzanie sprawozdań finansowych,

6.

gromadzenie i przechowywanie dokumentacji,

7.

poddanie badaniu i ogłoszenie sprawozdań finansowych.

D

okumentacja opisująca zasady rachunkowości w szczególności obejmuje

(art. 10, ust.1):

1.

określenie roku obrotowego,

2.

metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego,

3.

sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej:
- zakładowy plan kont,
- wykaz ksiąg rachunkowych,
- opis systemu przetwarzania danych,

4.

system służący ochronie danych i zbiorów.

WZORCOWY PLAN KONT

Zespół 0 - Aktywa trwałe

01- Środki trwałe
02 - Wartości niematerialne i prawne
03 - Inwestycje długoterminowe
07 - Odpisy umorzeniowe środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
08 - Środki trwałe w budowie
09 - Odpisy aktualizujące inwestycje długoterminowe

Zespół 1 - Środki pieniężne, rachunki bankowe i inne krótkoterminowe aktywa finansowe
Zespół 2 - Rozrachunki i roszczenia
Zespół 3 - Materiały i towary
Zespół 4 - Koszty według rodzaju i ich rozliczenie
Zespół 5 - Koszty według typów działalności i ich rozliczenie
Zespół 6 - Produkty i rozliczenia międzyokresowe
Zespół 7 - Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem
Zespół 8 - Kapitały (fundusze), fundusze specjalne i wynik finansowy

Zakładowy Plan Kont powinien w szczególności zawierać:

zasady prowadzenia ewidencji szczegółowej,

określenie operacji, które mogą być dokumentowane za pomocą dowodów zastępczych,

określenie środków trwałych amortyzowanych metodą uproszczoną,

określenie sposobu sporządzania rachunku zysków i strat.

Ewidencja operacji gospodarczych jest dokonywana według:



porządku chronologicznego,



porządku systematycznego.

Księgi rachunkowe

2

Księgi rachunkowe obejmują

(art. 13, ust.1):

1.

dziennik,

2.

księgę główną,

3.

księgi pomocnicze,

4.

zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz obrotów i sald kont ksiąg
pomocniczych,

5.

wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).



Ad 1) Dziennik

(art. 14) - zawiera chronologiczne ujęcie zdarzeń, jakie nastąpiły w danym

okresie sprawozdawczym



Ad 2) Konta

księgi głównej

( art. 15) - zawierają zapisy

o zdarzeniach w ujęciu systematycznym



Ad 3) Kona

ksiąg pomocniczych

(art. 16) – zawieraj zapisy będące uszczegółowieniem

i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej.

Zapisy na kontach ksiąg pomocniczych prowadzi się w szczególności dla (art. 17):

ś

rodków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz dokonywanych odpisów

umorzeniowych,

rozrachunków z kontrahentami,

rozrachunki z pracownikami,

operacji sprzedaży,

operacji zakupu,

kosztów i istotnych dla jednostki składników aktywów,

operacji gotówkowych w przypadku prowadzenia kasy.

Ad 4 )

Zestawienie obrotów i sald

(art. 18) sporządza się na podstawie zapisów na kontach

księgi głównej na koniec każdego okresu sprawozdawczego, nie rzadziej niż na koniec
miesiąca.

Zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej zawiera:

symbole lub nazwy kont,

salda kont na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych,

obroty za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz

salda na koniec okresu sprawozdawczego,

sumę sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres sprawozdawczy i

narastająco od początku roku obrotowego oraz sald na koniec okresu sprawozdawczego.

Warunki uznania ksiąg rachunkowych za prawidłowe (art. 24)
Księgi powinny być prowadzone:

rzetelnie,

bezbłędnie,

sprawdzalnie,

bieżąco.

Księgi rachunkowe

3

Wymogi stawiane dowodom księgowym

(art. 21, ust.1)

określenie rodzaju dowodu i jego nr identyfikacyjnego,

określenie stron dokonujących operacji gospodarczej,

opis operacji oraz jej wartość,

datę dokonania operacji,

podpis wystawcy dowodu,

stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia

w księgach rachunkowych.

Klasyfikacja dowodów księgowych

1) dowody obce
2) dowody własne:

a) o charakterze wewnętrznym:

*wg kryterium odtwarzania operacji gospodarczej:

pierwotne (źródłowe),

wtórne (zbiorcze).

*wg kryterium rodzaju operacji gospodarczej:

dowody dotyczące stanu i ruchu składników majątku trwałego

dowody dotyczące operacji pieniężnych,

dowody dotyczące stanu i ruchu zapasów ...

*oraz

PK - polecenie księgowania,

dowody zastępcze,

dowody rozliczeniowe,

b) o charakterze zewnętrznym

„Rozliczenie niedoborów, szkód i nadwyżek”



Rozliczenie niedoborów niezawinionych

Koszty działalności

Pozostałe koszty operacyjne

Straty nadzwyczajne



Rozliczenie niedoborów zawinionych

Pozostałe koszty operacyjne

Inne rozrachunki z pracownikami

Roszczenia sporne



Rozliczenie nadwyżek

Koszty działalności

Pozostałe przychody operacyjne

Księgi rachunkowe

4

Wycena w rachunkowości

CENA ZAKUPU

(art.28.2) składnika aktywów, obejmuje:

kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług
oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze
publicznoprawnym (…), a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

CENA NABYCIA

(art. 28.2) to cena zakupu powiększona o koszty bezpośrednio związane z

zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub
wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku,
składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne
zmniejszenia i odzyski.

KOSZT WYTWORZENIA PRODUKTU

( art. 28.3) obejmuje:

koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część
kosztów pośrednio wiązanych z wytworzeniem tego produktu.

Do KOSZTÓW WYTWORZENIA PRODUKTU nie zalicza się kosztów:



będących konsekwencją niewykorzystanych zdolności produkcyjnych i strat produkcyjnych,



ogólnego zarządu, które nie są związane z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca,

w jakich się znajduje na dzień wyceny,



magazynowania wyrobów gotowych i półproduktów, chyba że poniesienie tych kosztów jest

niezbędne w procesie produkcji,



kosztów sprzedaży produktów.

Za

CENĘ (WARTOŚĆ) SPRZEDAśY NETTO

(art. 28.5) składnika aktywów przyjmuje się

możliwą do uzyskania na dzień bilansowy cenę jego sprzedaży, bez podatku od towarów i
usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia, oraz
koszty związane z przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej
sprzedaży, a powiększoną o należną dotację przedmiotową.

Za

WARTOŚĆ GODZIWĄ

(art.28.6.) przyjmuje się kwotę, za jaką dany składnik aktywów

mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej,
pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami.