14/02/2011

1

ABC ochrony środowiska

ABC ochrony środowiska

w każdej firmie

w każdej firmie

Cel szkolenia

Przekazanie wiedzy na temat:

•

pozwoleń i decyzji środowiskowych (np. zintegrowane, na
wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, na wytwarzanie
odpadów)

•

obowiązku sprawozdawczości przedsiębiorców: gospodarcze
korzystanie ze środowiska, opłata produktowa i depozytowa

•

konieczności prowadzenia przez przedsiębiorców ewidencji
środowiskowej np.: ilości i rodzajów gazów lub pyłów wprowadzanych
do powietrza, ilości i jakości wytworzonych odpadów

•

konsekwencji przekroczenia warunków określonych w pozwoleniach,
warunków decyzji administracyjnych, niewłaściwego składowania
odpadów, braku prowadzenia ewidencji, braku sprawozdawczości
środowiskowej i sankcjach prawnych

Cel szkolenia

Nabycie umiejętności z zakresu:

•

naliczania opłat za korzystanie ze środowiska (ilości i jakości
poszczególnych aspektów środowiskowych takich jak emisji
zanieczyszczeń do powietrza, poboru wód, emisji ścieków, składowania
odpadów), korzystania z elektronicznych kalkulatorów, wypełniania
formularzy

•

obliczania opłat produktowych i depozytowych (dokumenty, wzory i
sposoby naliczania opłat dla poszczególnych rodzajów opakowań i
produktów)

•

ewidencjonowania (zanieczyszczeń środowiskowych np. emisji gazów,
odpadów, ścieków), interpretacji podstawowych wyników monitoringu
środowiskowego, badań laboratoryjnych)

Plan szkolenia

•

pozwolenia, zezwolenia i inne decyzje środowiskowe

•

obowiązek sprawozdawczości i opłat środowiskowych

•

metody wypełniania sprawozdań środowiskowych

•

powadzenie ewidencji środowiskowej

•

praktyka prowadzenia ewidencji środowiskowej

•

sankcje prawne wynikające z niewypełnienia obowiązków

środowiskowych

•

obliczanie opłat produktowych i depozytowych

•

opracowanie indywidualnego planu działania w przedsiębiorstwie

Podstawa prawna

• Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U.

z 2008 r. Nr 25, poz. 150 - tekst jednolity)

• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach Dz. U. z 2001r. Nr

62, poz. 628, ze zm.)

• Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005r. Nr

239, poz. 2019 - tekst jednolity, ze zm.)

• Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach

opakowaniowych (Dz. U. z 2001r. Nr 63, poz.638 - tekst

pierwotny )

• Ustawa z dnia 27 lipca 2001r.o wprowadzeniu ustawy – Prawo

ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianach

niektórych ustaw

• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym

i elektronicznym (Dz. U. z 2005r. Nr 180, poz.1495 - tekst
pierwotny )

Podstawa prawna

•

Ustawa z 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz

niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 25 lutego 2010 r.)

•

Ustawa z 11 maja 2001 r. o obowiązku przedsiębiorców w

zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie

produktowej i opłacie depozytowej (tekst jednolity Dz.U. z 2007r.

Nr 90, poz.607)

•

Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i

porządku w gminach (Dz.U. z 2005r. Nr 236, poz.2008 - tekst

jednolity)

•

Ustawa z 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i
elektronicznym (tekst pierwotny Dz.U. z 2005r. Nr 180, poz.1495)

•

Ustawa

z

13

kwietnia

2007

r.

o

zapobieganiu

szkodom

w

środowisku i ich naprawie (Dz.U. nr 75, poz. 493).

14/02/2011

2

Podstawa prawna

•

Rozporządzenie ministra środowiska z 27 września 2001 r. w sprawie
katalogu odpadów (Dz. U. 01.112.1206)

•

Rozporządzenie ministra środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r.
w sprawie zakresu informacji podawanych przy rejestracji przez
posiadaczy odpadów zwolnionych z obowiązku uzyskiwania zezwoleń oraz
sposobu rejestracji (Dz.U. 2001.152.1734)

•

Rozporządzenie ministra środowiska dnia 11 grudnia 2001 r.
w sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku
prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i średnich
przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów
(Dz.U. 2001.152.1735)

Podstawa prawna

•

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie
wzorów wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania
ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat (Dz. U. z 2009 r. Nr 97,
poz. 816)

•

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 2007 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań
związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o
oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. z dnia 31 sierpnia 2007 r.)

•

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie
poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 47, poz. 281

)

Ważniejsze decyzje administracyjne, z których

wynikają obowiązki środowiskowe

•

na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza

•

wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi

•

pobór wód z własnych ujęć wód powierzchniowych lub

podziemnych

•

prowadzenie działalności w zakresie: zbierania, transportu,

odzysku, unieszkodliwiania odpadów

•

na wytwarzanie odpadów

•

zintegrowane

•

Z faktu wydania decyzji administracyjnej i adresowania jej do
konkretnego podmiotu, czy przedsiębiorcy wynikają
określone obowiązki środowiskowe – indywidualne dla
każdego przypadku i zawarte w treści decyzji.

•

Przepisy określają sytuacje, w których uzyskanie pozwoleń,
zezwoleń czy innych decyzji jest konieczne, ale określają
również warunki/sytuacje, przy spełnieniu których nie ma
zastosowania generalna zasada działania na podstawie
pozwolenia.

Podział kompetencji w wydawaniu decyzji

administracyjnych

•

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 2007 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań
związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o
oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. z dnia 31 sierpnia 2007 r.)

•

Rozporządzenie Rady Ministrów z 9 listopada 2004 r. w sprawie
określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z
kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o
oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. nr 257, poz. 2573).

Organem właściwym w sprawie wydawaniu decyzji
administracyjnej jest:

•

wojewoda (w sprawach przedsięwzięć i zdarzeń na terenach
zamkniętych)

•

marszałek województwa (w sprawach: przedsięwzięć i zdarzeń
na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja,
która jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące znacząco
oddziaływać na środowisko, dla którego sporządzenie raportu o
oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko jest
obowiązkowe)

•

starosta (dla pozostałych przedsięwzięć)

14/02/2011

3

Stronami postępowania o wydanie pozwolenia są:

•

prowadzący instalację,

•

władający powierzchnią ziemi na obszarze na którym j w
związku z eksploatacją instalacji utworzono obszar
ograniczonego użytkowania,

•

zainteresowany uzyskaniem tytułu prawnego do instalacji lub
jej oznaczonej części,

•

podmiot podejmującego realizację nowej instalacji.

Pozwolenie wydaje się w drodze decyzji na czas oznaczony, nie dłuższy
niż 10 lat. O wygaśnięciu, cofnięciu oraz ograniczeniu pozwolenia orzeka
organ właściwy do wydania pozwolenia. Przepisy o wydawaniu
pozwolenia stosuje się również w przypadku zmiany jego warunków.

Pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do

powietrza

•

zasadą

jest,

że

wprowadzanie

pyłów

lub

gazów

do

powietrza wymaga pozwolenia

Wniosek o wydanie pozwolenia powinien spełniać wymagania
określone w art. 184 i art. 221 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001
r. Prawo ochrony środowiska (jednolity tekst: Dz. U. z 2008 r.
Nr 25, poz. 150).

•

w

przypadku,

gdy

nie

jest

wymagane

pozwolenie

na

wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, ale instalacja
może negatywnie oddziaływać na środowisko, wymagane
może

być

zgłoszenie

staroście

faktu

wprowadzania

gazów lub pyłów do powietrza

Zgodnie z art. 220 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r.
Prawo ochrony środowiska , Minister właściwy do spraw
środowiska określa, w drodze rozporządzenia, przypadki, w
których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z
instalacji nie wymaga pozwolenia, uwzględniając:

- rodzaj i skalę działalności prowadzonej w instalacjach oraz
- rodzaje i ilości gazów lub
- pyłów wprowadzanych z instalacji do powietrza.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie
przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z
instalacji nie wymaga pozwolenia.

Pozwolenie wodnoprawne

to rodzaj zezwolenia udzielanego przez administrację wodną w
drodze decyzji administracyjnej.

Zgodnie z art. 122 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo
wodne, pozwolenia wodnoprawnego wymagają przede
wszystkim szczególne korzystanie z wód i wykonanie
urządzeń wodnych, a także inne wskazane w tym
przepisie działania mogące mieć wpływ na stan wód.

Zakład zainteresowany takim pozwoleniem powinien złożyć
wniosek o jego udzielenie do właściwego organu administracji
publicznej.

Pozwoleń wodnoprawnych udzielają właściwi ze względu ma
miejsce korzystania z wnioskowanego pozwolenia, starostowie,
prezydenci miast działających na prawach powiatu, marszałkowie
województw, a od dnia 15 listopada 2008 r. także dyrektorzy
regionalnych zarządów gospodarki wodnej.

Wniosek o udzielenie pozwolenia wodnoprawnego, zgodnie z art.
131 Prawa wodnego, powinien zawierać przede wszystkim operat
wodnoprawny i opis prowadzenia zamierzonej działalności
sporządzony w języku nietechnicznym.

Obowiązki wytwórcy odpadów:

•

pozwolenie na wytwarzanie odpadów – ponad 1 tonę
rocznie odpadów niebezpiecznych lub ponad 5 tyś ton
pozostałych odpadów

•

zatwierdzenie programu gospodarki odpadami
niebezpiecznymi – od 0,1 tony odpadów niebezpiecznych
rocznie

•

informacja o wytwarzanych odpadach oraz sposobach
gospodarowania nimi – do 0,1 tony odpadów
niebezpiecznych albo od 5 ton rocznie odpadów innych niż
niebezpieczne

14/02/2011

4

Dla instalacji wymagających pozwolenia

zintegrowanego:

•

warunki dotyczące wytwarzania odpadów niezależnie od
ich ilości określane są w tym pozwolniu

Ważne!

Każdy kto wytwarza najmniejszą nawet ilość odpadów
niebezpiecznych (do 0,1 tony) i nie wymaga pozwolenia, ma
obowiązek złożenia informacji o tych odpadach.

Natomiast wytwórcy odpadów innych niż niebezpieczne w ilości
do 5 ton rocznie, gdy nie wymagają pozwolenia, nie są
zobowiązani do uzyskania ww. decyzji oraz nie muszą
przedkładać informacji o wytwarzanych odpadach oraz
sposobach gospodarowania nimi.

Ważne!

Zgodnie z nowelizacja ustawy o odpadach od 12.03.2010 r.
wytwórca odpadów który prowadzi działalność w zakresie
budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia obiektów lub
urządzeń, oraz sprzątania, konserwacji i napraw, a także
przetwarzania odpadów zawierających azbest w urządzeniach
przewoźnych jest obowiązany do uzyskania decyzji
zatwierdzającej program gospodarki odpadami, która
będzie ważna na terenie całego obszaru wskazanego we wniosku
o taką decyzję (może dotyczyć terenu całego kraju).

Jedynie w przypadku wytwarzania odpadów w związku z
przetwarzanie odpadów zawierających azbest w urządzeniach
przewoźnych, decyzja ta może dotyczyć jedynie jednego
województwa.

Ostateczny termin uzyskania nowej decyzji
zatwierdzającej program gospodarki odpadami minął 31
grudnia 2010 r.

Wniosek o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami do
którego dołącza się ten program, wytwórca odpadów jest
obowiązany przedłożyć właściwemu organowi (Urząd
Marszałkowski) na 30 dni przed dniem rozpoczęcia działalności
wpływającej na rodzaje wytwarzanych odpadów lub sposób
gospodarowania nimi.

Obecnie wymagana jest jedna decyzja zatwierdzająca program
gospodarki odpadami uwzględniająca wszystkie rodzaje
odpadów, jakie mogą powstawać na skutek świadczonych usług.

Decyzje na okres nie dłuższy niż 10 lat wydaje marszałek
województwa właściwy ze względu na siedzibę wytwórcy odpadów.
W przypadku przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych,
decyzję wydaje regionalny dyrektor ochrony środowiska.

Kopia wydanej decyzji zostanie przekazana przez marszałka
województwa lub regionalnego dyrektora ochrony środowiska
marszałkom województw oraz wojewódzkim inspektorom ochrony
środowiska właściwym ze względu na miejsce wytwarzania
odpadów.

14/02/2011

5

Inaczej jest w przypadku przetwarzania odpadów zawierających
azbest w urządzeniach przewoźnych - właściwość miejscową
organu ustala się według obszaru województwa, na którym
następuje przetwarzanie tych odpadów.

Informacje o wytwarzanych odpadach oraz sposobach
gospodarowania wytworzonymi odpadami przedkłada się
właściwemu organowi w terminie 30 dni przed rozpoczęciem
działalności powodującej powstawanie odpadów lub zmianą tej
działalności wpływającą na ilość lub rodzaj wytwarzanych
odpadów lub sposobów gospodarowania nimi.

Właściwym organem jest

•

Marszałek województwa – odzysk i unieszkodliwiane
odpadów (jeżeli przedsięwzięcie jest klasyfikowane jako mogące
znacząco oddziaływać na środowisko), program gospodarki
odpadami

•

Starosta – transport odpadów (właściwy ze względu na siedzibę
przedsiębiorstwa, zbieranie odpadów (właściwy ze względu na
miejsce zbierania), odzysk i unieszkodliwianie odpadów

•

Wójt, burmistrz, prezydent miasta – opróżnianie szamb i
nieczystości ciekłych, odbieranie odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości

Zezwolenia wymaga działalność w zakresie

[Ustawa o odpadach art. 26 ust. 1 i art. 28 ust. 1]

•

odzysku

•

unieszkodliwiania

•

zbierania

•

transportu odpadów

Zgodnie z nowymi zasadami prawnymi zakazane jest
zbieranie określonych odpadów poza miejscem ich
wytwarzania, dotyczy to:

•

Pozostałości z sortowania odpadów komunalnych

•

Komunalnych osadów ściekowych

•

Zakaźnych odpadów medycznych

•

Zakaźnych odpadów weterynaryjnych

Wszystkie zezwolenia, pozwolenia oraz decyzje wydanie w
zakresie zbieranie ww. odpadów wygasły w całości lub części
dotyczącej zbierania odpadów wymienionych powyżej z dniem
12 czerwca 2010 roku.

Przekazywanie odpadów tylko uprawnionym

do tego podmiotom

Posiadacz odpadów może je przekazywać wyłącznie podmiotom,
które uzyskały zezwolenie właściwego organu na prowadzenie
działalności w zakresie gospodarki odpadami, chyba że
działalność

taka

nie

wymaga

uzyskania

zezwolenia.

14/02/2011

6

Przekazania odpadu nieuprawnionemu podmiotowi

Przekazujący nadal ponosi odpowiedzialność za

gospodarowanie przekazanym odpadem.

Podmiotem

korzystającym

ze

środowiska,

obowiązanym

do

ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska, jest podmiot, który
przekazał te odpady.

Jeżeli osoba fizyczna niebędąca przedsiębiorcą przekazuje odpady
podmiotowi, który nie uzyskał wymaganego zezwolenia w zakresie
gospodarki odpadami, podmiotem korzystającym ze środowiska,
obowiązanym do ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska,
jest podmiot, któremu przekazano te odpady.

Listę odpadów, w przypadku których nie jest wymagane
zezwolenie określa Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i
Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie rodzajów
odpadów, których zbieranie lub transport nie wymagają
zezwolenia na prowadzenie działalności (Dz. U. z 2004 r., nr 16,
poz. 154)

oraz zmieniające rozporządzenie z dnia 25 stycznia 2008 r. w
sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie lub transport nie
wymagają zezwolenia na prowadzenie działalności (Dz. U. z dnia
13 lutego 2008 r.).

Przekazanie odpadów osobom fizycznym

lub jednostkom organizacyjnym

Niektóre odpady mogą być przekazywane:

•

osobom fizycznym

•

jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami

•

tylko na własne potrzeby

Przekazanie odpadów osobom fizycznym

lub jednostkom organizacyjnym

Rodzaje tych odpadów, określa Rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 19 grudnia 2008 r.

zmieniające rozporządzenie w sprawie listy rodzajów odpadów,
które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym
lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami,
oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. z dnia 30
grudnia 2008 r.).

Pozwolenie zintegrowane

Wynika z (Dyrektywy Rady 96/61/WE w sprawie zintegrowanego
zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń) przeniesionej do
prawodawstwa polskiego:

- oznacza to istotną zmianę podejścia (ułatwienia dla przedsiębiorców)
poprzez wydawanie jednego zintegrownego pozwolenia, a nie
konieczności wnioskowanie rozłącznie o poszczególne pozwolenia na
emisję, odpady itd.

Konieczność podejmowania wszelkich niezbędnych (właściwych) kroków
zapobiegających powstawaniu zanieczyszczeń, w szczególności poprzez
stosowanie BAT (Najlepszych Dostępnych Technik).

Opłaty - związane z korzystaniem ze środowiska

•

za wprowadzanie gazów (pyłów) do powietrza

•

za wprowadzanie ścieków do wód (ziemi)

•

za pobór wód

•

za składowanie odpadów

•

za usuwanie drzew lub krzewów

•

za wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej

•

opłata eksploatacyjna i koncesyjna w górnictwie

•

opłata produktowa i depozytowa

* opłaty za korzystanie ze środowiska

14/02/2011

7

Kto jest zobowiązany ponosić opłaty

za korzystanie ze środowiska?

Zgodnie z art. 3 pkt. 20 Prawo Ochrony Środowiska
podmiotem korzystającym ze środowiska jest:

1. przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w

świetle przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
działalności gospodarczej oraz osoba prowadząca działalność
wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub
hodowli

zwierząt, ogrodnictwa,

warzywnictwa, leśnictwa i

rybactwa śródlądowego, a także osoby wykonujące zawód
medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej
specjalistycznej praktyki

Kto jest zobowiązany ponosić opłaty

za korzystanie ze środowiska?

Zgodnie z art. 3 pkt. 20 Prawo Ochrony Środowiska podmiotem
korzystającym ze środowiska jest:

2. jednostka organizacyjna nie będąca przedsiębiorcą

3. osoba fizyczna nie będąca podmiotem, o którym mowa w pkt.

1, korzystająca ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie
ze środowiska wymaga pozwolenia

Za co ponosi się opłaty?

1. wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza (środki

transportu, ogrzewanie, wszelkiego rodzaju technologie
powodujące emisję do powietrza jak np. spawanie,
lakierowanie, klejenie itp.)

2. wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi w tym za

wody roztopowe i opadowe pochodzące z powierzchni
zanieczyszczonych (utwardzone place, parkingi ulice, itp.)

3. pobór wód z ujęć własnych

4. składowanie odpadów

Nie wnosimy opłat za

•

wodę kupowaną od dostawców

•

ścieki wprowadzane do kanalizacji

•

ścieki odbierane ze zbiorników wybieralnych (szamb)

opłaty te są wkalkulowane w cenę dostawcy wody lub odbiorcy
ścieków

Obowiązki podmiotu korzystającego

ze środowiska

•

ustalać we własnym zakresie wysokość należnej opłaty,
według stawek obowiązujących w okresie, w którym
korzystanie ze środowiska miało miejsce
(„samoopodatkowanie”)

Obowiązki podmiotu korzystającego

ze środowiska

•

przedstawiać

marszałkowi

województwa,

a

także

wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska, wykaz
zawierający dane, na podstawie których została wyliczona
opłata

•

wykaz, na podstawie którego ustalono opłaty za składowanie
odpadów, podmiot korzystający ze środowiska przedkłada także
wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta właściwemu ze
względu na miejsce korzystania ze środowiska

14/02/2011

8

Terminy

Opłatę ustaloną według stawek obowiązujących w okresie, w

którym korzystanie ze środowiska miało miejsce, należy

wnieść do końca miesiąca po upływie:

•

każdego półrocza - dotyczy korzystania ze środowiska za

okres od II półrocza 2005 r.
(31 lipca za I półrocze i do 31 stycznia za II półrocze)

•

każdego kwartału - dotyczy korzystania ze środowiska za

okres od IV kwartału 2000 r. do II kwartału 2005 r.

Opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z
eksploatacji urządzeń (zgodnie z ustawą Prawo Ochrony
Środowiska, przez urządzenia rozumie się niestacjonarne
urządzenia techniczne, w tym środki transportu), należy
wnosić

na

rachunek

urzędu

marszałkowskiego

właściwego

ze

względu

na

miejsce

rejestracji

podmiotu korzystającego ze środowiska.

Wymagane dokumenty

Formularz od I półrocza 2009 do II półrocza 2010

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 czerwca 2009 r. w
sprawie wzorów wykazów zawierających informacje i dane o zakresie
korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat

(Dz. U. z 2009 r. Nr 97, poz. 816)

Wszystkie wykazy w jednym pliku:

•

formularz opłat od I półrocza 2010

lub poszczególne wykazy w oddzielnych plikach:

•

wykaz zbiorczy od 2010

•

wprowadzanie gazów lub pyłów od 2010

•

pobór wody od 2010

•

wprowadzanie ścieków od 2010

•

składowanie odpadów od 2010

Stawki opłat

Na podstawie danych zebranych w ewidencjach należy ustalić
wysokość opłaty według stawek obowiązujących w okresie,
w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce.

Stawki opłat za 2010 rok:

•

Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 18 sierpnia 2009 r.
w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze
środowiska na rok 2010 – M.P. Nr 57, poz. 780

Należy pamiętać, że zarówno formularze jak i stawki
opłat środowiskowych zmieniają się co rocznie.

Zwolnienia opłat

Zgodnie z art. 289 ustawy Prawo ochrony środowiska:

Opłaty nie wnosi się w przypadku, gdy wyliczona kwota nie
przekracza: 400 zł/półrocze (od II półrocza 2005 r.) lub 200
zł/kwartał (przed II półroczem 2005r.) dla danego rodzaju
korzystania ze środowiska.

powyższą zasadę stosuje się do każdego rodzaju korzystania
ze środowiska oddzielnie (np. jeśli opłata za pobór wód wynosi
250 zł/półrocze, a za wprowadzanie ścieków 700 zł/półrocze,
to nie sumuje się tych dwóch kwot)

Zwolnienie z obowiązku wniesienia

opłaty nie zwalnia z obowiązku składania

informacji!

14/02/2011

9

Opłaty podwyższone

Zgodnie z art. 292 ustawy Prawo ochrony środowiska w
przypadku braku wymaganego pozwolenia na wprowadzanie
gazów lub pyłów do powietrza lub pozwolenia na pobór wód lub
odprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi podmiot ponosi
dodatkowe opłaty podwyższone o:

•

w okresie od 1.01.2002 r. do 11.01.2003 r. - 500%

•

w okresie od 12.01.2003 r. do 31.12.2006 r. - 100%

•

w okresie od 1.01.2007 r. do 31.12.2008 r. - 200%

•

od 1.01.2009 r. - 500%

Obowiązek uiszczenia opłat przedawnia się z

upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym

upłynął termin wniesienia opłaty

Odsetki za zwłokę

W przypadku zwłoki w zapłacie opłaty za korzystanie ze
środowiska, jesteśmy zobowiązani naliczyć oddzielnie i
uregulować odsetki ustawowe od kwoty opłaty za czas
zwłoki.

za korzystanie ze środowiska bez decyzji płaci się opłaty
podwyższone, a nie kary pieniężne

Odroczenie terminu płatności podwyższonych opłat

za korzystanie ze środowiska

Termin płatności opłaty za korzystanie ze środowiska oraz
administracyjnej kary pieniężnej odracza się na wniosek
podmiotu korzystającego ze środowiska obowiązanego do ich
uiszczenia, jeżeli realizuje on terminowo przedsięwzięcie,
którego

wykonanie

zapewni

usunięcie

przyczyn

ponoszenia podwyższonych opłat albo kar w okresie nie
dłuższym niż 5 lat od dnia złożenia wniosku.

[art. 317 ust. 1 Prawa ochrony środowiska]

Zaświadczenie o niezaleganiu z opłatami za

korzystanie ze środowiska

Zaświadczenia o nie zaleganiu z opłatami są niezbędnym
dokumentem w wypadku ubiegania się o pozyskanie środków
unijnych i krajowych funduszy ochrony środowiska.

Ulgi w opłatach za korzystanie ze środowiska

W przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika
lub interesem publicznym marszałek województwa, na
wniosek podatnika, może decyzją:

1.

odroczyć termin uiszczenia opłaty za korzystanie ze
środowiska

2.

odroczyć lub rozłożyć na raty zaległą opłatę za korzystanie ze
środowiska

3.

umorzyć w całości lub w części zaległą opłatę za korzystanie
ze środowiska

14/02/2011

10

Dokumentacja – ewidencjonowanie

Każdy podmiot jest zobowiązany prowadzić aktualizowaną co
pół roku:

•

ewidencję zawierającą (art. 287 Prawa ochrony
środowiska):

•

informacje o ilości i rodzajach gazów lub pyłów
wprowadzanych do powietrza oraz dane, na podstawie których
określono te ilości (wyniki pomiarów, atesty i karty wyrobów,
materiałów, stosowanych paliw, surowców itp.)

Dokumentacja – ewidencjonowanie

•

informacje o ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i

podziemnej (odczyty wodomierzy, protokoły badań

laboratoryjnych)

•

informacje o ilości, stanie i składzie ścieków wprowadzanych

do wód lub do ziemi (protokoły badań laboratoryjnych,

protokoły z kontroli)

•

informacje o wielkości, sposobie i rodzaju zagospodarowania

terenu, z którego odprowadzane są ścieki, o których mowa w

art.3 pkt 38 lit.c) (wody opadowe lub roztopowe, ujęte w

systemy kanalizacyjne, pochodzące z terenów

zanieczyszczonych)

Dokumentacja – ewidencjonowanie

•

ewidencję odpadów z wyjątkiem odpadów komunalnych karty
ewidencji odpadu (kart ewidencji odpadów nie prowadzą
przedsiębiorstwa wytwarzające rocznie do 100 kg odpadów
niebezpiecznych i do 5 ton innych niż niebezpieczne,
niebędących odpadami komunalnymi)

Dokumentacja – ewidencjonowanie

•

karty przekazania odpadu

•

zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów,
które prowadzący ewidencję odpadów przekazuje
marszałkowi województwa właściwemu ze względu na
miejsce wytwarzania, odzysku lub unieszkodliwienia
odpadów w terminie do końca pierwszego kwartału za
poprzedni rok kalendarzowy

Ewidencję prowadzi podmiot i przechowuje

przez okres 5 lat

Naliczanie opłaty produktowej

Ustawa z dnia 11 maja 2001 o obowiązkach przedsiębiorców
w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o
opłacie produktowej (T.J. Dz. U. z 2007 r., Nr 90, poz. 607 ze
zm.) nakłada na przedsiębiorców wprowadzających na rynek
krajowy produkty w opakowaniach obowiązek zapewnienia
odpowiedniego poziomu odzysku i recyklingu odpadów
opakowaniowych.

14/02/2011

11

Naliczanie opłaty produktowej

Przedsiębiorcy, którzy nie wywiązują się z nałożonego na nich
obowiązku zapewnienia odpowiedniego poziomu odzysku
i recyklingu odpadów opakowaniowych zobowiązani są do
zapłacenia do odpowiedniego urzędu marszałkowskiego opłaty
produktowej.

Składanie sprawozdań OŚ-OP1.

Przepisom o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie
gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie
produktowej podlegają przedsiębiorcy:

•

wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach,
których rodzaje określa załącznik nr 1 do ustawy, i produkty
wymienione w załączniku nr 3 do ustawy

•

którzy pakują produkty wytworzone przez innego
przedsiębiorcę i wprowadzają je na rynek krajowy

•

gdy produkt lub produkt w opakowaniu jest wprowadzany na
rynek krajowy przez przedsiębiorcę niebędącego wytwórcą
produktu lub produktu w opakowaniu, który zlecił wytworzenie
tego produktu lub produktu w opakowaniu oraz którego
oznaczenie zostało umieszczone na produkcie lub produkcie w
opakowaniu, obowiązki określone w ustawie obciążają tego
przedsiębiorcę (znak towarowy w rozumieniu ustawy z dnia 30
czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003
r. Nr 119, poz. 1117, z późn. zm.)

•

Przepisów ustawy nie stosuje się do przedsiębiorcy, który
eksportuje lub dokonuje wewnątrz wspólnotowej dostawy
produktów lub produktów w opakowaniach, które uprzednio
zostały wprowadzone na terytorium kraju w drodze importu lub
wewnątrz wspólnotowego nabycia.

Obowiązki przedsiębiorców, wprowadzających na

terytorium kraju produkty

w opakowaniach następującego rodzaju

•

z tworzyw sztucznych

•

z aluminium

•

ze stali, w tym z blachy stalowej

•

z papieru i tektury

•

ze szkła gospodarczego, poza ampułkami

•

z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów)

Obowiązki przedsiębiorców, wprowadzających

na terytorium kraju produkty

następującego rodzaju

•

akumulatory kwasowo-ołowiowe

•

akumulatory niklowo-kadmowe

•

akumulatory niklowo-żelazowe oraz inne akumulatory elektryczne

•

ogniwa i baterie galwaniczne

•

oleje smarowe z wyłączeniem podstawowych , do silników
dwusuwowych z zapłonem iskrowym, lotniczych do silników
odrzutowych i przepracowanych

•

lampy wyładowcze

•

opony według rodzajów wymienionych w załączniku do ustawy

14/02/2011

12

Opłata produktowa nie dotyczy

•

opakowań mających bezpośredni kontakt z produktami
leczniczymi określonymi w przepisach Prawa
farmaceutycznego, jeżeli powstające z nich odpady
opakowaniowe są odpadami niebezpiecznymi w
rozumieniu ustawy o odpadach, oraz opakowań po
środkach niebezpiecznych w rozumieniu przepisów
ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych

Wprowadzenie na rynek opakowań lub produktów następuje
w dacie ich wydania z magazynu w celu ostatecznego
wprowadzenia do obrotu.

W przypadku importu importer wprowadza na terytorium
kraju produkty lub produkty w opakowaniach w dacie ich
dopuszczenia do obrotu na terytorium kraju.

W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia
przedsiębiorca wprowadza na terytorium kraju produkty lub
produkty w opakowaniach w dacie wystawienia faktury
potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów
lub produktów w opakowaniu.

Naliczanie opłaty produktowej

Sprawozdanie za poprzedni rok kalendarzowy trzeba złożyć do 31

marca bieżącego roku marszałkowi województwa, za
opakowania wprowadzone na rynek w roku poprzednim.

Jeżeli firma nie osiągnęła odpowiedniego poziomu recyklingu lub
odzysku odpadów opakowaniowych‚ to musi również w tym
terminie uiścić opłatę w urzędzie marszałkowskim.

Jeśli kwota ta nie przekracza 50 zł, to nie wnosi się opłaty.

Dotyczy ich także sprawozdanie OŚ-OP1.

Musi też prowadzić odpowiednią ewidencję przez 5 lat.

Obowiązek może być realizowany

przez przedsiębiorcę

1.

samodzielnie

2.

za pośrednictwem organizacji odzysku

(prowadzi działalność wyłącznie w formie spółki akcyjnej,
jej kapitał zakładowy ma wynosić co najmniej 1.000.000 zł,
nie może być zebrany w drodze publicznej subskrypcji, nie
może też pochodzić z pożyczki lub kredytu ani być w
jakikolwiek

sposób

obciążony;

organizacji

odzysku

nie

wolno

się

trudnić

niczym

więcej

niż

odzyskiem

i

recyklingiem, a dodatkowo edukacją ekologiczną)

Obowiązek może być realizowany samodzielnie przez

przedsiębiorcę, który we własnym zakresie poddaje
odzyskowi

lub

recyklingowi

zgodnie

z

warunkami

określonymi

w

przepisach

o

odpadach

wyłącznie

wytworzone przez siebie odpady opakowaniowe lub
poużytkowe, z następującym zastrzeżeniem:

poddania

odzyskowi

lub

recyklingowi

odpadów,

zebranych poprzez zorganizowaną przez siebie sieć ich
selektywnego zbierania, takiego samego rodzaju i w
takiej

samej

masie

lub

ilości

jak

powstałe

z

wprowadzonych

przez

siebie

na

terytorium

kraju

produktów lub produktów w opakowaniach.

2. Przedsiębiorca lub organizacja może zlecić wykonanie

poszczególnych czynności związanych z odzyskiem i
recyklingiem posiadaczowi odpadów spełniającemu
wymagania określone w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001
r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628, z późn. zm.).

(pośrednictwo organizacji odzysku)

Lista referencyjna organizacji odzysku:
http://www.cobro.org.pl/pl/ekologia/lista_refer.html

14/02/2011

13

Przedsi

ę

biorcy

Dostarczone dokumenty Marszałek Województwa

producenci opakowa

ń

→

sprawozdanie OPAK -1 UM

importerzy opakowa

ń

→

sprawozdanie OPAK -2 UM

eksporterzy opakowa

ń

→

sprawozdanie OPAK -3 UM

i wyrobów opakowaniowych

przedsi

ę

biorcy samodzielnie

→

zawiadomienie o rozpocz

ę

ciu dział. UM

wywi

ą

zuj

ą

cy si

ę

z odzysku i sprawozdanie O

Ś

- OP 1 UM

recyklingu opakowa

ń

przedsi

ę

biorcy rozliczaj

ą

cy

→

zawiadomienie o rozpocz

ę

ciu dział. UM

si

ę

z pomoc

ą

org. odzysku

organizacja odzysku

→

sprawozdanie O

Ś

- OP1 w im. przedsi

ę

biorcy UM

lista firm obsługuj

ą

cych

•

Od dnia 01 kwietnia 2005 r.

masę lub ilość odpadów opakowaniowych i poużytkowych
poddanych odzyskowi lub recyklingowi ustala się, zgodnie z
przepisami wprowadzonymi ustawą z dnia 31 stycznia 2005 r.
o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie
gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie
produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 33, poz. 291),
na podstawie dokumentu potwierdzającego odrębnie odzysk
i odrębnie recykling

Ważne!

Od 2008 r. odpowiadasz również za recykling palet drewnianych
na poziomie 15%. Jeśli tego nie zrobisz, poniesiesz dodatkowe
koszty związane z uiszczeniem opłaty produktowej. Zwróć na to
uwagę rozliczając się z tej opłaty w 2009 r.!

•

Należy wliczyć masę palet tylko w przypadku pierwszego ich
wprowadzenia na rynek. Każde kolejne zawracanie opakowań
wielokrotnego użytku do obrotu i ich użytkowanie nie powoduje
powstania nowych obowiązków w zakresie zapewnienia odzysku
i recyklingu odpadów z tych opakowań. Nie naliczasz opłaty
produktowej za palety, jeśli zakupiłeś je z wtórnego rynku.

Obowiązek zapewnienia odzysku a w szczególności
recyklingu odpadów opakowaniowych zgodnie z
poziomami określonymi w rozporządzeniu Ministra
Środowiska:

Do 31.12 2014 osiągnąć co najmniej

•

60% odzysk odpadów opakowaniowych łącznie

•

55% recyklingu odpadów opakowaniowych łącznie

1. Zgłoszenie do urzędy marszałkowskiego

zgodnie z artykułem 9 ustawy z dnia 11 maja 2001 roku o
obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania
niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (T.J. Dz.U. z
2007 roku, Nr 90, poz. 607 ze zm.)

przedsiębiorca rozpoczynający działalność polegającą na
wytwarzaniu, imporcie lub wewnątrzwspólnotowym nabyciu
produktów w opakowaniach, o których mowa w załączniku nr 1
do ustawy, lub produktów, o których mowa w załącznikach nr 2 i
3 do ustawy jest obowiązany bez wezwania złożyć
zawiadomienie o tym fakcie marszałkowi województwa, w
terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności

2. Zgłoszenie realizowania zadań za pośrednictwem
organizacji odzysku

3. Zawiadomienie o:

•

fakcie likwidacji działalności do 14 dni do Marszałka
Województwa

•

aktualizacji danych jeżeli ulęgną zmianie do końca miesiąca
kalendarzowego następującego po miesiącu w którym nastąpiła
zmiana

14/02/2011

14

Obliczanie opłaty produktowej

Przedsiębiorca, który nie wykonuje obowiązku odzysku i
recyklingu samodzielnie bądź nie ma podpisanej umowy o
współpracy z organizacją odzysku, zobowiązany jest do
składania do właściwego urzędu marszałkowskiego
sprawozdania OŚ-OP1 o wysokości należnej opłaty
produktowej oraz wpłacenia jej do dnia 31 marca roku
kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy
obowiązek.

W przypadku braku wpłaty należnej opłaty produktowej lub
wpłaty

w

wysokości

niższej

od

należnej,

marszałek

województwa wydaje decyzję, w której określa wysokość
zaległości z tytułu opłaty produktowej.

W

przypadku

niewykonania

w/w

decyzji

marszałek

województwa ustala,w drodze decyzji, dodatkową opłatę
produktową w wysokości odpowiadającej 50% kwoty
niewpłaconej opłaty produktowej.

Wzór na wyliczenie opłaty produktowej z tytułu

nieosiągnięcia wymaganego poziomu recyklingu

Opakowania:

N = W x {(p – o) : 100%} x s

gdzie:

N - oznacza wysokość należnej opłaty produktowej, w złotych,

W - oznacza masę, w kilogramach, opakowań, z uwzględnieniem opakowań

wielomateriałowych w danym roku sprawozdawczym, wprowadzonych na rynek,

p - oznacza wymagany poziom recyklingu, w %,

o - oznacza osiągnięty poziom recyklingu odpadów opakowaniowych obliczony jako

iloraz masy faktycznie poddanych recyklingowi i masy wprowadzonych na rynek

opakowań, z uwzględnieniem opakowań wielomateriałowych w danym roku
sprawozdawczym, wyrażony w %,

s - oznacza stawkę jednostkową opłaty produktowej, w złotych za kilogram,

określoną w przepisach w sprawie stawek opłat produktowych;

jeżeli (p – o) ma wartość ujemną, jako należną opłatę produktową wpisuje się

wartość „0”.

Produkty:

N = W x {(p – o) : 100%} x s

gdzie:

N - oznacza wysokość należnej opłaty produktowej, w złotych,

W - oznacza ilość, w sztukach, lub masę, w kilogramach, produktów

wprowadzonych na rynek,

p - oznacza wymagany poziom odzysku lub recyklingu, w %,

o - oznacza osiągnięty poziom odzysku lub recyklingu odpadów poużytkowych

obliczony jako iloraz masy lub ilości faktycznie poddanych odzyskowi lub
recyklingowi i masy lub ilości wprowadzonych na rynek produktów, wyrażony w
%,

s - oznacza stawkę jednostkową opłaty produktowej, w złotych za sztukę lub w

złotych za kilogram, określoną w przepisach w sprawie stawek opłat

produktowych

jeżeli (p – o) ma wartość ujemną, jako należną opłatę produktową wpisuje się

wartość „0”.

Sposób obliczania opłaty produktowej z tytułu
nieosiągnięcia wymaganego poziomu odzysku

OP

odzysk

= {(M

1

x OP

1

+ M

2

x OP

2

+...M

6

x OP

6

) : M

całkowita

} x P

odzysku

x M

całkowita

-

M

odzyskana

)

OP

odzysk

– oznacza wysoko

ść

nale

ż

nej opłaty produktowej w zł

M

z indeksem liczbowym

– oznacza odpowiednio mas

ę

w kg danego rodzaju opakowania wprowadzon

ą

przez

przedsi

ę

biorc

ę

w roku sprawozdawczym na terytorium kraju, przy czym:

M

1

– dotyczy opakowa

ń

z tworzyw sztucznych

M

2

– dotyczy opakowa

ń

z aluminium

M

3

– dotyczy opakowa

ń

ze stali, w tym z blachy stalowej

M

4

– dotyczy opakowa

ń

z papieru i tektury

M

5

– dotyczy opakowa

ń

ze szkła gospodarczego, poza ampułkami

M

6

– dotyczy opakowa

ń

z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów)

OP

z indeksem liczbowym

– oznacza odpowiednio stawkę jednostkową opłaty

produktowej w zł za kg dla danego rodzaju opakowania, określoną w

obowiązującym w danym roku rozliczeniowym rozporządzeniu w sprawie
stawek opłat produktowych, przy czym:

OP

1

– dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych

OP

2

– dotyczy opakowań z aluminium

OP

3

– dotyczy opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej

OP

4

– dotyczy opakowań z papieru i tektury

OP

5

– dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami

OP

6

– dotyczy opakowań z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów)

P

odzysku

– wyrażony ułamkiem dziesiętnym wymagany w danym roku poziom

odzysku

M

całkowita

– oznacza sumę mas w kg wszystkich rodzajów opakowań

wprowadzonych przez

przedsiębiorcę w roku sprawozdawczym na terytorium kraju

M

odzyskana

– oznacza sumę mas w kg wszystkich rodzajów odpadów

opakowaniowych poddanych odzyskowi w roku sprawozdawczym

14/02/2011

15

Rozliczenie opłaty produktowej obowiązuje

do 5 lat wstecz

Stawki, formularze dokumentów oraz poziomy obowiązującego
odzysku i recyklingu zmieniają się co roku.

Opłata depozytowa:

Przepisy ustawy w zakresie opłaty depozytowej stosuje się do
sprzedawców detalicznych baterii kwasowo-ołowiowych
lub akumulatorów kwasowo-ołowiowych, w tym
stanowiących przynależność albo część składową urządzenia lub
dodatek do innych produktów.

Przepisów ustawy nie stosuje się do baterii i akumulatorów używanych w:

1. urządzeniach związanych z ochroną podstawowych interesów

bezpieczeństwa państw członkowskich Unii Europejskiej, broni,
amunicji i sprzęcie wojennym, z wyjątkiem produktów, które nie są
przeznaczone specjalnie do celów wojskowych,

2. urządzeniach przeznaczonych do wysyłania w przestrzeń kosmiczną.

Obowiązki wobec nabywcy końcowego:

Sprzedawca detaliczny ww. baterii i akumulatorów jest
zobowiązany do pobrania od kupującego opłaty depozytowej oraz
do potwierdzenia jej pobrania, jeżeli przy sprzedaży tych baterii
lub akumulatorów kupujący nie przekazał mu zużytych baterii lub
zużytych akumulatorów.

Sprzedawca detaliczny jest obowiązany, w terminie 30 dni od
dnia pobrania opłaty depozytowej, do przyjęcia zużytych
baterii i akumulatorów zwrotu pobranej opłaty depozytowej i
potwierdzenia jej zwrotu.

.

Obowiązki podmiotu wobec Marszałka Województwa:

Obowiązki sprzedawcy detalicznego:

•

baterii samochodowych kwasowo-ołowiowych

•

akumulatorów samochodowych kwasowo-ołowiowych

•

baterii przemysłowych kwasowo-ołowiowych

•

lub akumulatorów przemysłowych kwasowo-ołowiowych

Sprzedawca detaliczny przekazuje nieodebraną opłatę

depozytową na odrębny rachunek bankowy urzędu
marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce prowadzenia
działalności w terminie do dnia 15 marca roku następującego po
roku, w którym nastąpiło pobranie opłaty.

Sprzedawca detaliczny jest obowiązany do sporządzenia i

przedłożenia marszałkowi województwa, w terminie do dnia 15

marca roku następującego po roku, w którym nastąpiło
pobranie opłaty, sprawozdania o wysokości pobranej opłaty
depozytowej i przekazanej nieodebranej opłaty depozytowej.

Zasady prowadzenie ewidencji w gospodarce odpadami

opakowaniowymi i poużytkowymi:

1. Dokumenty potwierdzające odrębnie odzysk i odrębnie

recykling (DPO, DPR)

2. Dowolne prowadzenie ewidencji w oparciu o np. zeszyt,

komputer

3. Sprawozdania OP –OŚ1, OPAK 1, OPAK 2, OPAK 3

14/02/2011

16

ODPADY

Definicja odpadu:

Art. 3 ust. 1 ustawy o odpadach z 27 kwietnia 2001 r.

• każda substancja lub przedmiot należący do jednej z kategorii,

określonych w załączniku nr 1 do ustawy, których posiadacz
pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się
jest obowiązany

„pozbycie się”

•

umieszczenie w
pojemniku na odpady

•

(odpłatne) przekazanie
firmie specjalizującej się
w odbiorze odpadów

•

(nielegalne) porzucenie

brak „pozbycia się”

•

dalsze wykorzystanie w
ciągu technologicznym

•

sprzedaż – znalazł się
odbiorca gotowy zapłacić

•

przekazanie do naprawy
lub przerobienia

•

użyczenie

Katalog i lista odpadów niebezpiecznych

Katalog odpadów dzieli odpady na 20 grup według źródeł
powstawania.

w Katalogu odpadów Rozporządzenie Ministra Środowiska z
dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.
U. z 2001 r., nr 112, poz.1206) odpady niebezpieczne są
oznaczone gwiazdką *

Wytwórca odpadów zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt. 22

ustawy o odpadach

to każdy, którego działalność lub bytowanie powoduje
powstawanie odpadów oraz każdy, kto przeprowadza wstępne
przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące
zmianę charakteru lub składu tych odpadów; wytwórca
odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie
budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników
lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest
podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o
świadczenie usługi stanowi inaczej

Posiadacz odpadów zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt. 13

ustawy o odpadach

każdy, kto faktycznie włada odpadami (wytwórca odpadów,
inna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka
organizacyjna), z wyłączeniem prowadzącego działalność w
zakresie transportu odpadów; domniemywa się, że władający
powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących
się na nieruchomości

Zasady gospodarowania odpadami określone w art.

3 ust. 3 pkt. 1 ustawy o odpadach

•

zbieranie odpadów

•

transport odpadów

•

odzysk odpadów

•

unieszkodliwianie odpadów

•

nadzór nad unieszkodliwianiem odpadów

•

nadzór nad m

i

ejscami unieszkodliwiania odpadów

14/02/2011

17

Obowiązki wytwórców odpadów zgodnie z art. 5

ustawy o odpadach nakazują

zapobiega

ć

powstawaniu odpadów

odzyskiwa

ć

jak nie mo

ż

na zapobiec ich powstaniu

unieszkodliwia

ć

jak nie mo

ż

na odzyska

ć

składowa

ć

jak nie mo

ż

na unieszkodliwi

ć

Podstawowe obowiązki w zakresie

gospodarki odpadami

1.

Uzyskanie odpowiedniego uzgodnienia i zezwoleń w zakresie
gospodarki odpadami.

2.

Przekazywanie odpadów tylko uprawnionym do tego
podmiotom.

3.

Prowadzenie ilościowej i jakościowej ewidencji odpadów.

4.

Przekazywanie zbiorczego zestawienia danych z ewidencji
odpadów właściwemu marszałkowi województwa.

Prowadzenie uproszczonej ewidencji odpadów
(stosowanie tylko kart przekazania odpadów) jest możliwe dla
małych i średnich przedsiębiorstw jeżeli:

•

Wytwarzają odpady niebezpieczne w ilościach do 0,1 tony
rocznie

•

wytwarzają rocznie odpadów inne niż niebezpieczne,
niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie

Prowadzący działalność wyłącznie w zakresie transportu
odpadów prowadzi ewidencję z zastosowaniem jedynie karty
przekazania odpadów.

Brak obowiązku prowadzenia ewidencji dla
poszczególnych rodzajów i ilościach odpadów określa
rozporządzenie:

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 w
sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma
obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów oraz kategorii
małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić
uproszczoną ewidencję odpadów (Dz. U. z 2001 r. nr 152, poz.
1735).

Zgodnie z ustawą zmieniająca ustawę o odpadach,
dopuszczalne jest niesporządzanie karty przekazania odpadu,
jeżeli jeden z posiadaczy odpadów jest zwolniony z obowiązku
prowadzenia ewidencji odpadów.

3. Prowadzenie ilościowej i jakościowej ewidencji
odpadów.

Posiadacz odpadów jest zobowiązany do prowadzenia ich
ilościowej i jakościowej ewidencji zgodnie z katalogiem
odpadów. Prowadzi się ją przy zastosowaniu dwóch
dokumentów:

•

Karty ewidencji odpadów – prowadzonej dla każdego
rodzaju odpadu odrębnie

•

Karty przekazania odpadu – dopuszcza się sporządzenie
zbiorczej karty przekazania odpadu, obejmującej odpad
danego rodzaju przekazywany łącznie w czasie jednego
miesiąca kalendarzowego temu samemu posiadaczowi

14/02/2011

18

Kartę przekazania odpadu sporządza posiadacz, który
przekazuje odpad, w odpowiedniej liczbie egzemplarzy , po
jednym dla:

1.

Posiadacza przekazującego odpady

2.

Posiadacza przejmującego odpady

3.

Dla transportującego lub transportujących odpady – o ile
usługa jest zlecana innemu podmiotowi

Karty ewidencji odpadu (KEO) – dokumentuje stan posiadania

odpadów przez ich posiadacz w rozliczeniu miesięcznym,
zawiera informacje dotyczące odpadów wytworzonych przez
danego posiadacza, przyjętych od innego posiadacza,
przekazanych do zagospodarowania innym posiadaczom
odpadów (zbierającym odpady, prowadzącym odzysk lub
unieszkodliwianie)

Karty przekazania odpadu (KPO) – potwierdza przekazanie

odpadu między posiadaczem odpadów: posiadaczem
przekazującym i posiadaczem przejmującym odpady, z
ewentualnym potwierdzeniem wykonania usługi transportowej
przez transportującego odpady

4. Przekazywanie zbiorczego zestawienia danych z

ewidencji odpadów właściwemu MW

Zgodnie z art. 37 ustawy o odpadach posiadacz odpadów
prowadzący ewidencję odpadów jest obowiązany sporządzić na
formularzu zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i
ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o
instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i
unieszkodliwiania tych odpadów.

Obowiązek dotyczy również wytwórców komunalnych osadów
ściekowych.

Termin

Zbiorcze

zestawienie

danych

posiadacz

odpadów

lub

wytwórca komunalnych osadów ściekowych jest obowiązany
przekazać

marszałkowi

województwa

właściwemu

ze

względu na miejsce wytwarzania, zbierania, odzysku lub
unieszkodliwiania odpadów w terminie do 15 marca za
poprzedni rok kalendarzowy.

Podstawa prawna

•

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w

sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku
prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i
średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję
odpadów (Dz. U. Nr 152/2001 r., poz. 1735)

• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2007 r. w
sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do
sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych (Dz. U. Nr
101, poz. 686)

•Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w
sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do
sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych o odpadach
(Dz. U. Nr 249/2010 r. poz. 1674)

Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie
elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. 2005 r. Nr 180
poz. 1495) określa wymagania, jakim powinien odpowiadać
sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz zasady postępowania
ze zużytym sprzętem

14/02/2011

19

Ewidencja zajmujących się sprzętem

eklektycznym i elektronicznym

•

Sprawozdanie o ilości i masie wprowadzonego sprzętu należy
przekazywać do GIOŚ w terminie do 31 lipca 2009r. za okres od 1 stycznia
do 30 czerwca i do dnia 15 marca za okres 1 lipca do 31 grudnia każdego roku

•

Sprawozdanie o masie zużytego sprzętu zebranego, poddanego
przetwarzaniu, odzyskowi, w tym recyklingu, oraz unieszkodliwianiu. należy
przekazywać do GIOŚ w terminie do 31 lipca 2009r. za okres od 1 stycznia
do 30 czerwca i do dnia 15 marca za okres 1 lipca do 31 grudnia każdego roku

•

Sprawozdanie o osiągniętych poziomach zbierania, odzysku i recyklingu
zużytego sprzętu należy przekazywać do GIOŚ w terminie do dnia 15 marca
roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy

Ewidencja zajmujących się sprzętem

eklektycznym i elektronicznym

•

Sprawozdanie zawierające odrębnie informację dla
poszczególnych grup sprzętu określonych w załączniku
nr 1 do ustawy o wysokości należnej opłaty produktowej
należy przekazywać do GIOŚ w terminie do dnia 15 marca
roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy

•

Wykaz zakładów przetwarzania, które tworzyły sieć
zakładów przetwarzania wprowadzającego sprzęt należy
przekazywać do GIOŚ w terminie do dnia 15 marca każdego
roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy

Wprowadzający sprzęt i organizacje odzysku sprzętu
elektrycznego i elektronicznego są obowiązani do
sporządzenia i przedłożenia Głównemu Inspektorowi Ochrony
Środowiska rocznego sprawozdania, zawierającego odrębnie
dla poszczególnych rodzajów sprzętu określonych w
załączniku nr 1 do ustawy informację o wysokości należnej
opłaty produktowej, do dnia 31 marca roku
kalendarzowego następującego po roku, którego opłata
dotyczy.

Z kolei zbierający muszą nieodpłatnie przyjmować zużyty
sprzęt przy zakupie nowego w ilości sztuka za sztukę.

Mają też informować o kosztach zbierania, jeśli takie dane
przekaże im wprowadzający, oraz umieszczać informację o
punktach zbierania zużytego sprzętu.

Opłaty za korzystanie ze środowiska,

opłaty podwyższone, kary

1. opłaty są związane z korzystaniem ze środowiska w sposób

zgodny z prawem (omówione)

2. opłaty podwyższone są sankcją za prowadzenie działalności

bez wymaganego pozwolenia

3. administracyjne kary pieniężne są sankcją za korzystanie ze

środowiska z naruszeniem wymagań

2. Opłaty podwyższone są sankcją za prowadzenie

działalności bez wymaganego pozwolenia

(art. 292 Prawa ochrony środowiska)

•

emisja gazów lub pyłów do powietrza bez pozwolenia
– 500 %

•

pobór wód bez pozwolenia – 500 %

•

wprowadzanie ścieków bez pozwolenia – 500 %

•

wrzucenie odpadów do wód lub morza – opłata x 100

14/02/2011

20

2. Opłaty podwyższone są sankcją za prowadzenie

działalności bez wymaganego pozwolenia

(art. 292 Prawa ochrony środowiska)

•

składowanie odpadów w innych miejscach szczególnie
chronionych (brzeg zbiornika wodnego, strefa ochronna ujęcia
wody, park narodowy, rezerwat przyrody, uzdrowisko - 15 %
opłaty za umieszczenie na składowisku za każdą dobę

•

składowanie odpadów w miejscu nie przeznaczonym na
ten cel – 10 % opłaty za umieszczenie na składowisku za
każdą dobę

•

składowanie bez zatwierdzenia instrukcji eksploatacji
składowiska lub magazynowanie bez decyzji – 5 % opłaty
za umieszczenie na składowisku za każdą dobę

3. Administracyjne kary pieniężne są sankcją za

korzystanie ze środowiska z naruszeniem wymagań

1) przekroczenie ilości lub rodzaju gazów lub pyłów

wprowadzanych do powietrza określonych w pozwoleniach

2) przekroczenie warunków dotyczących ścieków określonych

w pozwoleniach

3) przekroczenie ilości pobranej wody określonej w pozwoleniach
4) naruszenie warunków decyzji zatwierdzającej instrukcję

eksploatacji składowiska odpadów albo decyzji określającej

miejsce i sposób magazynowania odpadów

5) przekroczenie poziomów hałasu określonych w decyzji

o dopuszczalnym poziomie hałasu lub pozwoleniu

zintegrowanym

Nieprawidłowa gospodarka odpadami (znowelizowana
ustawa o odpadach)

1.

Jeżeli posiadacz odpadów lub transportujący odpady, będąc
obowiązany do prowadzenia ewidencji odpadów lub
przekazywania wymaganych informacji lub sporządzania i
przekazywania zbiorczego zestawienia danych lub sporządzania
podstawowej charakterystyki odpadów lub przeprowadzania
testów zgodności, nie wykonuje tego obowiązku albo
wykonuje go nieterminowo lub niezgodnie ze stanem
rzeczywistym podlega karze pieniężnej w wysokości

10 000 zł.

2. Wytwórcy którzy wytwarzają odpady bez wymaganej decyzji

zatwierdzającej program gospodarki odpadami lub naruszają jej
warunki 5 000 zł kary

3. Wytwórcy którzy wytwarzają odpady bez wymaganej informacji

o wytworzonych opadach oraz sposobach gospodarowania nimi

5 000 zł kary

Kary pieniężne wymierzane

decyzją administracyjną

•

w I instancji decyzja administracyjna wojewódzkiego
inspektora ochrony środowiska

•

organem II instancji jest Główny Inspektor Ochrony
Środowiska w Warszawie

•

Urzędy Marszałkowskie

Opracowanie indywidualnego planu działania

w przedsiębiorstwie

1. Określ cel działań w zakresie ochrony środowiska w Twoim

przedsiębiorstwie

2. Określ działania, jakie należy podjąć, aby zrealizować cel

3. Określ ramy czasowe poszczególnych działań, związanych

z ich realizacją

4. Określ wysokość budżetu, niezbędnego do zrealizowania założonego

celu i wysokość nakładów dla poszczególnych działań

5. Podaj, jakimi zasobami dysponuje Twoje przedsiębiorstwo,

aby podjąć działania

6. Zaplanuj sekwencję wydarzeń w Twoim przedsiębiorstwie,

w efekcie których zostanie zrealizowany cel

14/02/2011

21

Dziękuję za uwagę