1. Kategoria poleceń Wymiar: Liniowy, Normalny,

Współrzędne, Średnica, Promień

Wymiar liniowy tworzy linię wymiarową równolegle do osi x lub y aktualnego LUW,

niezależnie od położenia punktów wymiarowych. Jeśli chcemy ustawić położenie linii wymiarowej
równoległe do osi x należy wybrać opcję poziomy, natomiast równolegle do osi y opcję pionowy.

Pasek narzędziowy Wymiar: Wybierz

Menu Wymiary: Wybierz Liniowy

Linia poleceń: Wpisz wymliniowy

Działanie polecenia Wymiar liniowy (rys.9.01a)

Przed wywołaniem polecenia z menu Format wybierz Styl wymiarowania a w oknie dialogowym

Menadżer stylów wymiarowania wybierz styl simp3_3wyp. Proponowane Style wymiarowania

można znaleźć w pliku prototypowym o nazwie A4szkol.dwt
Uwaga: Przy wskazywaniu punktów pomiarowych należy korzystać z trybu Lokalizacji względem

obiektu.

l

Wydaj polecenie Liniowy

Polecenie: _dimlinear

Określ początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>:

Wskaż

wierzchołek 1 (rys.9.01)

Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej:

Wskaż wierzchołek 2

Określ położenie linii wymiarowej lub

[Wtekst/Tekst/Kąt/Poziomo/pIonowo/Obrócony]:

Wpisz p i Enter

Określ położenie linii wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Kąt]:

Wpisz @0,10 i Enter by ustalić

położenie linii wymiarowej w odległości 10 jednostek od drugiego w kolejności wskazań punktu

wymiarowego lub wskaż punkt położenia jej na ekranie. W przypadku konieczności zmiany tekstu

wymiarowego należy przed wskazaniem położenia linii wymiarowej wybrać opcję Wtekst lub Tekst i
wpisać nowy, w przeciwnym wypadku nastąpi zamknięcie polecenia.

Tekst wymiarowy = 25

Polecenie:

(1.1) Liniowy

Informatyka 4 - Lekcja 9

Rys.9.01

Pozostałe Wymiary liniowe na Rys.9.01a) wstawiamy postępując analogicznie.

Uwaga:

Należy zaznaczyć, że na jakość rysunku (estetyka) ma również wpływ sposób

rozmieszczenia wymiarów. Zaleca się aby linie wymiarowe rozmieszczać w jednakowej odległości
względem siebie i od linii konturowej.

Wymiar normalny tworzy linię wymiarową równolegle do odcinka łączącego dwa punkty

pomiarowe.

Pasek narzędziowy Wymiar: Wybierz

Menu Wymiary: Wybierz Normalny

Linia poleceń: Wpisz wymnormalny

Działanie polecenia Wymiar liniowy (rys.9.01a)

l

Wydaj polecenie Normalny

Polecenie: _dimaligned

Określ początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>:

Wskaż

wierzchołek 2

Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej:

Wskaż wierzchołek 3

Określ położenie linii wymiarowej lub[Wtekst/Tekst/Kąt]:

Wskaż na ekranie punkt położenia

linii wymiarowej.

Tekst wymiarowy = 20

Polecenie:

Wymiary liniowe jak i normalne można obracać o pożądany kąt.

Wymiar normalny tworzy linię wymiarową równolegle do odcinka łączącego dwa punkty

pomiarowe.

Pasek narzędziowy Wymiar: Wybierz

Menu Wymiary: Wybierz Współrzędne

Linia poleceń: Wpisz wymwspółrzędne

Działanie polecenia Współrzędne (rys.9.01b)

l

Wydaj polecenie Współrzędne

Polecenie: _dimordinate

Określ położenie elementu: <Stałe tryby lokalizacji włącz>

Wskaż wierzchołek np. 3

Określ punkt końcowy linii odniesienia [X/Y/Wtekst/Tekst/Kąt]: <Orto włącz>

Koniec linii

odniesienia wyciągnij w kierunku x lub y otrzymasz odpowiednio x=44 lub y=14.

Tekst wymiarowy = 44

Polecenie:

Wyłączenie Orto umożliwia rysowanie linii odniesienia współrzędnej w postaci linii łamanej.

Ma to zastosowanie w przypadku gęsto położonych punktów pomiarowych.

Wymiar Średnica tworzy wymiary średnic dla okręgów i łuków.

Rysuje różne typy wymiarów średnicy w zależności od rozmiaru okręgu lub łuku, opcji ustalonych

dla stylu wymiarowania (patrz Wymstyl) oraz położenia kursora.

(1.2) Normalny

(1.3) Współrzędne

(1.4) Średnica

Informatyka 4 - Lekcja 9

Pasek narzędziowy Wymiar: Wybierz

Menu Wymiary: Wybierz Średnica

Linia poleceń: Wpisz wymśrednica

Działanie polecenia Średnica (rys.9.02c)

Przypomnienie:

Przed wywołaniem polecenia z menu Format wybierz Styl wymiarowania a w

oknie dialogowym Menadżer stylów wymiarowania wybierz styl śred3_3zew_po. Proponowane

Style wymiarowania można znaleźć w pliku Szablonu o nazwie A4szkolny.dwt dostarczonym
wraz z programem.

l

Wydaj polecenie Średnica

Polecenie: _dimdiameter

Wybierz łuk lub okrąg:

Wskaż oknem kursora okrąg (rys.9.02c)

Tekst wymiarowy = 20.0

Określ położenie linii wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Kąt]:

Przeciągnij wskaźnik kursora tak,

by wymiar wyglądał jak na rys.c) i kliknij

Polecenie:

Rys.9.02 Zastosowanie różnych stylów wymiarowania do zwymiarowania średnicy okręgu.

Uwaga:

Więcej na temat definiowania stylów wymiarowani w lekcji 6 segment 2.

Polecenie, tworzy wymiar promienia łuku lub okręgu. Jest ono prawie identyczne z Wymiar

średnicy.

Pasek narzędziowy Wymiar: Wybierz

Menu Wymiary: Wybierz Promień

Linia poleceń: Wpisz wympromień

Działanie polecenia Promień (rys.9.03)

l

Wydaj polecenie Promień

Polecenie: _dimradius

Wybierz łuk lub okrąg:

Wskaż oknem kursora łuk (rys.9.03)

Tekst wymiarowy = 15

Określ położenie linii wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Kąt]:

jeśli przeciągniesz wskaźnik

kursora na stronę wklęsłości łuku to otrzymasz wymiar R13 (rys.9.03)

Polecenie:

(1.5) Promień

Informatyka 4 - Lekcja 9

Rys.9.03

Informatyka 4 - Lekcja 9

2. Kategoria poleceń Wymiar - c.d.: Kątowy, Baza,

Szeregowy, Linia odniesienia

Wymiar kątowy służy do wymiarowania wielkości kątowych. Składa się on z tekstu

wymiarowego, łuku wymiarowego i jeśli zachodzi konieczność program rysuje pomocnicze linie
wymiarowe.

Pasek narzędziowy Wymiar: Wybierz

Menu Wymiary: Wybierz Kątowy

Linia poleceń: Wpisz wymkątowy

Istnieją następujące sposoby wybierania elementów opisujących mierzony kąt.

l

Wskazywanie dwóch odcinków nierównoległych

l

Wskazywanie trzech punktów

l

Wskazywanie łuku

l

Wskazywanie okręgu oraz punktu

Działanie polecenia zilustrowano na rys.9.18

l

Wydaj polecenie Kątowy

Polecenie: _dimangular

Wybierz kąt, okrąg, linię lub <wybierz wierzchołek>:

Wskaż linię 1 (rys.9.04a)

Wybierz drugą linię:

Wskaż linię 2

Określ położenie łuku wymiarowego (Wtekst/Tekst/Kąt):

Odsuń wskaźnik kursora tak, by

wymiar wyglądał jak na rys.9.04a)

Tekst wymiarowy = 58

lub 122

Polecenie:

l

Wydaj ponownie polecenie Kątowy przez wciśnięcie Enter

Polecenie: _dimangular

Wybierz kąt, okrąg, linię lub <wybierz wierzchołek>:

Enter by potwierdzić opcję w nawiasie

Określ wierzchołek kąta: <Stałe tryby lokalizacji włącz>

Wskaż punkt 1 (rys.9.04b)

Określ pierwszy punkt końcowy kąta:

Wskaż punkt 2

Określ drugi punkt końcowy kąta:

Wskaż punkt 3

Określ położenie łuku wymiarowego (Wtekst/Tekst/Kąt):

Odsuń kursor tak, by wymiar

wyglądał jak na rys.9.04b)

Tekst wymiarowy = 105

Polecenie:

(2.1) Kątowy

Informatyka 4 - Lekcja 9

Rys.9.04

Pozostałe sposoby mierzenia kąta są zilustrowane na rysunku c) i d) i pozostawiono do

samodzielnego wykonania.

Wymiar Baza jest wymiarem złożonym określanym od jednej linii bazowej.

Pasek narzędziowy Wymiar: Wybierz

Menu Wymiary: Wybierz Baza

Linia poleceń: Wpisz wymbaza

Działanie polecenia zilustrowano na rys.9.05a)

Aby zwymiarować linię schodkową wymiarem Baza, należy najpierw narysować Liniowy mierzący

odległość między punktami 1 i 2 i tak by pierwszy punkt wskazany (tutaj 1) leżał na linii bazowej.
W poleceniu Baza ten punk zostanie automatycznie przyjęty jako odniesienie kolejnych wymiarów.

l

Wydaj polecenie Liniowy

Polecenie: _dimlinear

Określ początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>:

Wskaż 1

Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej:

Wskaż 2

Określ położenie linii wymiarowej lub[Wtekst/Tekst/Kąt/Poziomo/pIonowo/Obrócony]:

Wpisz

@10,0 i Enter

Tekst wymiarowy = 17

l

Wydaj polecenie Baza

Polecenie: _dimbaseline

Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj/Wybierz] <wybierz>:

Wskaż 3

Tekst wymiarowy = 29

Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj/Wybierz] <wybierz>:

Wskaż 4

Tekst wymiarowy = 42

Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj/Wybierz] <wybierz>:

Enter

Wybierz wymiar bazowy:

Enter

Polecenie:

(2.2) Baza

Informatyka 4 - Lekcja 9

Rys.9.05

Poniżej przedstawiono przykłady wymiarowania od bazy z wykorzystaniem stylu

simp3_3poch i simp3_3baz1. W obu przypadkach mamy do czynienia z identycznie działającym

narzędziem, a różnice w rysunkach wynikają jedynie z opcji jakie wybrano przy formatowaniu stylu
i rodzaju wymiaru przyjmowanego jako odniesienie.

Uwaga:

Należy jeszcze zaznaczyć, że przed wybraniem Bazowy należy wstawić pierwszy wymiar

(np. liniowy, kątowy) tak, aby wymiar Bazowy mógł przyjąć pierwszą linię pomocniczą jako linię

odniesienia, zgodnie z naszym oczekiwaniem.

Zapamiętaj:

l

Styl wymiarowania decyduje jedynie o wyglądzie wymiaru. Użytkownik ma bardzo

duże możliwości zbudowania rysunku wymiaru, ale musi pamiętać przede wszystkim o

ograniczeniach jakie stawiają obowiązujące normy.

l

Narzędzie do wymiarowania występujące pod postacią polecenia decyduje natomiast o

sposobie wyboru punktów pomiarowych i przetworzeniu pobranej informacji w blok

wymiarowy.

Rys.9.06

Szeregowy jest wymiarem złożonym określonym przez podzielenie długiej linii wymiarowej na

krótsze elementy, których suma wyznaczy pełen wymiar.

Pasek narzędziowy Wymiar: Wybierz

Menu Wymiary: Wybierz Szeregowy

(2.3) Szeregowy

Informatyka 4 - Lekcja 9

Linia poleceń: Wpisz wymszereg

Działanie polecenia Szeregowy pokazane zostanie na przykładzie wymiarowania kątów.

(rys.9.07b) Wybierz styl simp3_3wyp.

l

Wydaj polecenie Kątowy

Polecenie: _dimangular

Wybierz kąt, okrąg, linię lub <wybierz wierzchołek>:

Wskaż łuk 23

Określ położenie łuku wymiarowego (Wtekst/Tekst/Kąt):

odsuń kursor od łuku 23 na zewnątrz

i kliknij w odpowiednim miejscu

Tekst wymiarowy = 20

Polecenie:

Wymiar kątowy 20° stanowić będzie odniesienie dla ustawienia w szyku po łuku pozostałych

wymiarów.

Rys.9.07

l

Wydaj polecenie Szeregowy

Polecenie: _dimcontinue

Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj/Wybierz] <wybierz>

Wskaż

punkt 4

Tekst wymiarowy = 15

Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj/Wybierz] <wybierz>:

Wskaż punkt 5

Tekst wymiarowy = 30

Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj/Wybierz] <wybierz>:

Enter

Wybierz wymiar szeregowy:

Enter by zakończyć

Wymiary szeregowe na rys.9.07a) tworzone są tym samym sposobem.

Polecenie, tworzy Linię odniesienia i zamieszcza tekst.

Pasek narzędziowy Wymiar: Wybierz

Menu Wymiary: Wybierz Linię odniesienia

Linia poleceń: Wpisz lodnies

Działanie polecenia Linię odniesienia (rys.9.07)

l

Wydaj polecenie Linię odniesienia

Polecenie: _qleader

Określ pierwszy punkt linii odniesienia lub [Ustawienia] <ustawienia>:

Wskaż linię

wymiarową jak na rys.9.07

Określ kolejny punkt:

Wskaż drugi punkt

(2.4) Linia odniesienia

Informatyka 4 - Lekcja 9

Określ kolejny punkt:

Enter

Określ szerokość tekstu <0>:

Enter

Podaj pierwszą linię tekstu opisu <Wtekst>:

Linia odniesienia

Podaj następną linię tekstu opisu:

Enter

Polecenie:

Informatyka 4 - Lekcja 9