ANATOMIA UKŁADU NERWOWEGO 05.12.2013

Splot ramienny

Twór powstały z gałązek przednich (brzusznych) nerwów rdzeniowych biegnących od rdzenia kręgowego, najczęściej
jego korzenie mają swój początek w neuromerach od C5 do Th1, jednak możliwe są odmiany anatomiczne
przesunięte o jeden neuromer w dół bądź w górę (czyli C4-C8, lub C6-Th2). Przebiega przez trójkąt boczny szyi
(dokładniej trójkąt łopatkowo-obojczykowy), jamę pachową do ramienia.

Najczęstsze przyczyny uszkodzeń splotu:
- wypadki drogowe
- wypadki przy pracy
- rany postrzałowe
- urazy okołoporodowe
- uszkodzenia jatrogenne

Porażenia kliniczne uszkodzeń splotu:
- porażenie całkowite
- porażenie częściowe (typ górny, dolny, środkowy)
- uszkodzenia nerwów splotu

Całkowite uszkodzenia splotu ramiennego:
- niedowład mięśni obręczy barkowej i kończyny górnej
- zaniki mięśni
- zaburzenia czucia
- zaburzenia troficzne
- neuropatia (zaburzenia czucia, dolegliwości bólowe)

GAŁĘZIE KRÓTKIE

MIĘSIEŃ

n. piersiowy długi

m. zębaty przedni

n. grzbietowy łopatki

m. dźwigacz łopatki; m. równoległoboczne

n. podobojczykowy

m. podobojczykowy

n. nadłopatkowy

m. nadgrzebieniowy; m. podgrzebieniowy

n. piersiowy przyśrodkowy

n. piersiowy boczny

n. podłopatkowy

m. podłopatkowy

n. pachowy

m. naramienny; m. podłużny

GAŁĘZIE DŁUGIE

n. mięśniowo-skórny

m. kruczo-ramienny, m. dwugłowy ramienia; m. ramienny

n. promieniowy

m. trójgłowy ramienia

n. łokciowy

m. kłębiku palca V za wyjątkiem m. dłoniowego krótkiego; m.
międzykostne; m. glistowate III i IV; przywodziciel kciuka; głowę
głęboką m. zginacza krótkiego kciuka; gałąź powierzchowna; m.
dłoniowy krótki

n. pośrodkowy

m. dwugłowy

n. skórny przyśrodkowy ramienia

n. skórny przyśrodkowy przedramienia

Zespół cieśni nadgarstka

Stan chorobowy powstały w wyniku długotrwałego ucisku nerwu pośrodkowego (łac. nervus medianus) biegnącego
w kanale nadgarstka.
Przyczyny:
Przyczyną choroby jest najczęściej obrzęk zapalny nerwu lub tkanek otaczających oraz zwyrodnieniowe lub
pourazowe zacieśnienia ograniczonej przestrzeni kanału nadgarstka. Początkowy ucisk na włókna nerwu
pośrodkowego doprowadza do zaburzenia ich odżywiania, co wywołuje wtórny obrzęk i nasila dolegliwości.
Objawy:
- mrowienie w nadgarstku i w okolicy kciuka
- mrowienie palca wskazującego i środkowego oraz połowy palca serdecznego
- zanik mięśni kłębu
- dodatni objaw Tinela (pukanie w nerw pośrodkowy na wysokości kanału nadgarstka powoduje parestezje w
obrębie palców unerwionych czuciowo przez nerw pośrodkowy)
- dodatni objaw Phalena (nasilenie parestezji po kilku-kilkudziesięciu sekundach utrzymywania zgięcia stawu
promieniowo-nadgarstkowego).
- osłabienie chwytu, brak precyzji i ograniczenia ruchów
- utrudnione zaciśnięcie ręki w pięść
- wypadanie z dłoni trzymanych przedmiotów

Zakres unerwienia czuciowego skóry prawej ręki:

kolor niebieski

- nerw łokciowy

kolor różowy

- nerw promieniowy

kolor zielony

- nerw pośrodkowy

Objaw Tinela-Hoffmana– objaw neurologiczny, wywołuje się go opukując pień badanego nerwu obwodowego. Nerw
pozbawiony osłonki mielinowej przy opukiwaniu daje reakcję drętwienia. Przesuwanie się tej reakcji na obwód
obserwowane przy kolejnych badaniach pacjenta świadczy o postępie mielinizacji nerwu, a więc o jego regeneracji.
Jest dodatni w zespole cieśni nadgarstka i także w zespole kanału łokciowego.
Objaw Phalena, próba Phalena) – objaw chorobowy opisany przez amerykańskiego ortopedę George’a Phalena,
występujący w zespole cieśni nadgarstka. Przeprowadza się go, zginając nadgarstek na okres 60 sekund – objaw jest
dodatni, gdy po czasie tym wystąpi uczucie mrowienia, promieniujące w kierunku ramienia.

(Paliczek dystalny = paliczek dalszy)

Uszkodzenia nerwu pośrodkowego
- „Ręka kaznodziei” (wyprostowane palce I i II)
- „Ręka małpia” (zanik mięsni głównie w obrębie kłębu kciuka) Zaburzenia czucia – 3 i ½ palca (licząc od kciuka) od
str. dłoniowej
- Zespół cieśni nadgarstka. Najczęstsza neuropatia z uwięźnięcia spowodowana uciskiem n. pośrodkowego pod
troczkiem zginaczy w ok. nadgarstka.
Uszkodzenie nerwu promieniowego
- „Ręka cepowata”- brak prostowania palców i nadgarstka, osłabienie uścisku dłoni
- Zaburzenia czucia – niestałe – grzbietowa powierzchnia I-III palca
- „Porażenie sobotniej nocy” - ucisk w rowku promieniowym kości ramiennej
Uszkodzenie nerwu piszczelowego
- Zespół cieśni stępu (zespół kanału kostki przyśrodkowej) Uwięźnięcie n. piszczelowego pod troczkiem zginaczy
znajdującym się do tyłu i poniżej kostki przyśrodkowej.

Nerwy międzyżebrowe (Th1 – Th12)
• górne: Th1 – Th6 (przestrzenie międzyżebrowe)
• dolne: Th7 – Th12 (m. powierzchni bocznej brzucha)

Splot lędźwiowo-krzyżowy (Th12 – Co1)
• lędźwiowy: Th12 – L4
• krzyżowy: L4 – Co1

(gałęzie krótkie dla okolicznych mięśni)