Jakies info

Przy oznaczaniu śladowych ilości substancji zawartych w roztworze, stężenie procentowe lub

molowe może okazać się niewygodne. Stężenia substancji są wyrażane w jednostkach ppm, ppb i ppt

wtedy, gdy zawartość rozpatrywanego składnika jest niewielka i klasyczne podawanie stężeń

(np. w procentach) dawałoby bardzo małe jego wartości liczbowe.

W takich przypadkach mówimy stężeniach:

• ppm (parts per million) - ilość części wagowych substancji w milionie (10

6

) części wagowych

roztworu, np. 1ppm oznacza 1 mg w 1 kg roztworu;

• ppb (parts per billion) - ilość części wagowych substancji w 10

9

części wagowych roztworu, np.

1 ppb pestycydu oznacza, że 1 mg tego związku znajduje się w 1 tonie wody,

(UWAGA! Są to zatem części na miliard, gdyż amerykański bilion = europejski miliard);

• ppt (parts per trillion) - ilość części wagowych substancji w 10

12

części wagowych roztworu,

np. 1 ppt - 1

μg w 1 tonie roztworu.

Definicje*:

6

10

⋅

=

mieszaniny

masa

skladnika

masa

ppm

9

10

⋅

=

mieszaniny

masa

skladnika

masa

ppb

Powyższe definicje można łatwo porównać z definicja stężenia procentowego:

[ ]

%

10

2

⋅

=

mieszaniny

masa

skladnika

masa

C

p

Na tej podstawie można napisać:

¾ ppm = 10

4

C

p

¾ ppb = 10

3

ppm = 10

7

C

p

Katedra Chemii Nieorganicznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska

WYRAŻANIE STĘŻEŃ W JEDNOSTKACH ppm, ppb

Materiały dodatkowe do Ćwiczeń rachunkowych z Chemii Nieorganicznej

przygotowała: Anna Kropidłowska

* W przeważającej większości przypadków stężenia wyrażane w ppm, ppb i ppt odnoszą się do jednostek masy.
Można jednak wartość ppm i ppb odnieść również do części wyrażonych objętością. Zazwyczaj stosuje się
wówczas oznaczenia: ppm(vol), ppb(vol) oraz ppt(vol)

I tak:

→ jedna jednostka ppm jest odpowiednikiem jednej milionowej części objętości czyli:

1 ppm = 0,000001 vol

→ występują też inne zależności pomiędzy emisją wyrażaną w jednostkach ppm, a wyrażaną w procentowym
udziale objętości :

100 ppm = 0,01% vol; 10000 ppm = 1% vol