Budowa zęba

Wpisany przez Klaudia Kula

poniedziałek, 05 października 2009 17:36

Wyróżniamy 20 zębów mlecznych i 32 zęby stałe, które wyrastają między 6-12 rokiem

życia, niemniej należy nadmienić, iż najdalej położone zęby stałe wyrzynają się nawet

kilka lat później. Zęby dzielą się na siekacze, kły, przedtrzonowe i trzonowe.

Jak zbudowany jest ząb? korona (corona dentis) + korzeń (radix dentis). Korona znajduje się w

jamie ustnej i jest widoczną częścią zęba. W kościach szczęk „ulokowane” są korzenie, z kolei

pomiędzy nimi znajdują się szyjki zębowe (cervix), a na samym dole korzeni, wierzchołki (apel

dentis). Zęby zbudowane są z tkanek: szkliwa, czyli najtwardszej tkanki w ludzkim organizmie,

zębiny stanowiącej główną część zębów, oraz cementu pokrywającego korzenie. Miazga jest

tkanką miękką wypełniającą jamę zęba, która dzieli się na miazgę koronową i korzeniową.  

Szkliwo

W ponad 96% zbudowane jest z minerału, hydroksylapatytu – resztę stanowi fluoroapatyt i

woda. Pokrywa z zewnątrz koronę zęba, a od korzenia oddziela go szyjka zębowa. Kiedy

następuje końcowy proces wyrzynania się zęba, szkliwo pokryte jest oszkliwiem, niemniej

warstwa ta bardzo szybko ulega zniszczeniu na skutek żucia pokarmów. Szkliwo stanowi

swoistą tarczę ochronną, która ma na celu uniemożliwienie wniknięciu bakterii – jednak jego

wytrzymałość jest ograniczona. Przy nieprawidłowej higienie jamy ustnej i zębów, a także w

przypadku wystrzegania się wizyt w gabinetach stomatologicznych, szkliwo ulega zniszczeniu,

a bakterie przenikają w głąb zęba.

Zębina

Tkanka znajdująca się tuż pod szkliwem zęba tworząca oparcie dla pozostałych tkanek

twardych. Zębina w dużym stopniu buduje koronę i korzeń zęba, a zbudowana jest ze związków

organicznych (kolagen, białka niekolagenowe, proteoglikanów, fosfolipidów, enzymów) i

nieorganicznych stanowiących około 70% masy tkanki, kryształów dwuhydroksyoapatytowych.

Rodzaje zębiny:

1 / 2

Budowa zęba

Wpisany przez Klaudia Kula

poniedziałek, 05 października 2009 17:36

• pierwotna (występuje wówczas, gdy ząb się rozwija, niezmineralizowana lub słabo

zmineralizowana)

• wtórna (występuje w wyrżniętych już zębach, zmineralizowana)

• sklerotyczna (występuje w momencie uszkodzenia zęba)

Zębina dzieli się na trzy obszary:

• zębina międzykanalikowa 

• zębina wewnątrzkanalikowa 

• zębina okrywowa

Miazga 

Tkanka łączna, która wypełnia komorę i kanał/-y zębów. Składa się z naczyń krwionośnych,

limfatycznych, włókien nerwowych i komórek zębinotwórczych. Kiedy spotykamy się z ostrym

bólem zęba odpowiedzialna jest za niego właśnie miazga zębowa, która dzięki próchnicy

narażona jest na bezpośredni kontakt z groźnymi bakteriami m.in. gronkowcem i paciorkowcem.

Miazgę wraz z zębiną obejmuje endodontium, które odpowiedzialne jest za odżywianie zębów,

tworzenie zębiny, a także pełni rolę funkcji czuciowej i obronnej. 

Cement

Przypomina tkankę kostną zarówno pod względem struktury, jak również składników, które go

budują (organiczne i nieorganiczne). Znajduje się pomiędzy powierzchnią korzenia zęba, a

ścianą zębodołu. Utworzony jest przez włókna kolagenowe (zewnętrzne i wewnętrzne), które

wraz z ozębną umocowują ząb w zębodole. Dzieli się na dwa rodzaje:

• cement komórkowy 

• cement bezkomórkowy

2 / 2