Edukacja seksualna

Zdrowie seksualne. Prawa seksualne.

Normy seksualne.

Rozwój psychoseksualny

mgr Joanna Rogowska

Zdrowie seksualne

Zdrowie reprodukcyjne

Zdrowie reprodukcyjne to stan

pełnego dobrostanu (well-being)

w aspekcie fizycznym, psychicznym i społecznym,

a nie wyłącznie brak choroby lub niedomagań,

we wszystkich sprawach związanych z układem

rozrodczym oraz jego funkcjami i procesami.

Zdrowie reprodukcyjne oznacza zatem, że ludzie

mogą prowadzić satysfakcjonujące i bezpieczne

życie seksualne oraz że mają zdolność do

reprodukcji, jak również swobodę decydowania o

tym, czy, kiedy i ile chcą mieć dzieci.

Prawa seksualne

1.

Prawo do wolności seksualnej

2.

Prawo do odrębności seksualnej, integralności oraz bezpieczeństwa
seksualnego ciała

3.

Prawo do prywatności seksualnej

4.

Prawo do równości seksualnej

5.

Prawo do przyjemności seksualnej

6.

Prawo do emocjonalnego wyrażania seksualności

7.

Prawo do swobodnych kontaktów seksualnych

8.

Prawo do podejmowania wolnych i odpowiedzialnych decyzji
dotyczących posiadania potomstwa

9.

Prawo do informacji seksualnej opartej na badaniach naukowych

10.

Prawo do wyczerpującej edukacji seksualnej

11.

Prawo do seksualnej opieki zdrowotnej

Normy seksualne



Norma religijna



Norma ewolucyjna



Norma obyczajowa



Norma prawna



Norma partnerska



Norma statystyczna



Norma medyczna

Podstawowe założenia rozwoju
psychospołecznego

1.

Człowiek dojrzewa przez całe życie. Każdy kolejny etap

charakteryzuje się różnym tempem zmian

poszczególnych aspektów rozwoju i odmiennymi
zadaniami.

2.

Człowiek jest istotą seksualną od początku swojego

istnienia, co wynika z faktu, że każdy z nas przynależy

do jednej z płci od momentu zapłodnienia.

3.

Seksualność stanowi jedną z wielu sfer funkcjonowania

człowieka, niemożliwą do wyizolowania, zależną od

pozostałych i z nimi związaną. Takie rozwojowe,

całościowe ujęcie seksualności opiera się na założeniu,

że „niemożliwe jest wyróżnienie części ciała, przeżyć

czy zachowań, które są wyłącznie seksualnej natury

oraz stwierdzenie, że któryś z obszarów

funkcjonowania człowieka nie ma nic wspólnego z jego

seksualnością”.

Wyznaczniki rozwoju psychoseksualnego



Wyznaczniki biologiczne



Czynniki genetyczne



Budowa ciała



Czynniki fizjologiczne



Kora mózgowa



Ośrodki podkorowe



Popęd seksualny i potrzeba seksualna

Czynniki genetyczne



Czynniki genetyczne określają możliwości

rozwojowe człowieka i podlegają w różnym stopniu

oddziaływaniom środowiska. Od nich zależy

przede wszystkim płeć genetyczna, ale i
hormonalna, anatomiczna, a nawet psychiczna.

Czynniki prenatalne determinują określoną płeć – Y

determinuje rozwój jąder u mężczyzn, a jego brak u

kobiet umożliwia rozwój jajników. Jajniki i jądra

produkują hormony, które decydują o powstaniu
drugo-

i trzeciorzędowych cech płciowych.



Przewód Mullera i przewód Wolfa (kształtowanie

płci)

Budowa ciała i czynniki fizjologiczne



Budowa ciała, w tym narządów płciowych, jest

uwarunkowana genetycznie, lecz może podlegać

wpływowi innych czynników. Nieprawidłowy rozwój

struktur nerwowych i gruczołów płciowych wpływa

negatywnie na rozwój psychoseksualny (może go

nawet hamować). Np. objawy przedwczesnego lub

opóźnionego dojrzewania



Czynniki fizjologiczne są związane z funkcjonowaniem

kory mózgowej, ośrodków podkorowych,

wewnątrzwydzielniczych gruczołów i narządów

płciowych.

Kora mózgowa



Kora mózgowa decyduje o powstaniu
reakcji seksualnych pod wpływem
różnorodnych bodźców zewnętrznych, o
przebiegu tych reakcji lub ich
wygaszaniu (najważniejszą rolę
przypisuje się okolicom płatów
skroniowych).

Ośrodki podkorowe (układ limbiczny i
międzymózgowie)



Ośrodki podkorowe kierują wrodzonymi reakcjami

seksualnymi i scalają bodźce nerwowe z

hormonalnymi. W międzymózgowiu znajdują się także

ośrodki nerwowe wegetatywne, regulujące natężenie
emocji

– przekazują one impulsy do nadnerczy, które

wydzielają adrenalinę; prowadzi to do wegetatywnych

reakcji, takich jak: blednięcie, czerwienienie się,

przyspieszenie bicia serca, pocenie się itp..

Podwzgórze pobudza również czynność

wewnątrzwydzielniczą przysadki mózgowej.

Wyznaczniki rozwoju psychoseksualnego



Wyznaczniki psychospołeczne

a)

Środowisko rodzinne

-

Otwartość na świat

-

Ukierunkowanie moralne

-

Komunikowanie uczuć

-

Tabu językowe, międzypokoleniowe, odrębnej płci

-

Przekaz ról społecznych (w tym ról związanych z

płcią)

b)

Środowisko rówieśnicze

-

Identyfikacja

-

Trening społeczny

-

Teren wstępnych doświadczeń seksualnych

Dziękuję za uwagę!