Zasady pracy edukacyjnej

w klasach 1-3

Edukacja

wczesnoszkolna jest
pewnego rodzaju
fundamentem, na którym
będzie się opierała dalsza
edukacja (kształcenie i
wychowanie).
Dlatego tak ważna jest,
rola nauczyciela, gdyż
staje się on przewodnikiem
ucznia w szkole.

Pierwszy etap edukacyjny

– kształcenie

zintegrowane.

Ma być ono

łagodnym przejściem

od wychowania

przedszkolnego do

edukacji prowadzonej

w systemie

szkolnym. To powrót

do „zapomnianego”

nauczania

całościowego.

Z chwilą pójścia do szkoły dziecko

rozpoczyna systematyczną naukę
pod kierunkiem nauczyciela.
Nauka przybiera postać pracy
umysłowej, natomiast nasycenie
elementami zabawowymi
stopniowo maleje. Z tych
powodów dziecko przychodzące
do szkoły musi spełniać określone
wymagania rozwojowe pod
względem fizycznym i
psychicznym, które określa się
dojrzałością szkolną.

CHARAKTERYSTYKA DZIECI KLAS 1-3

SZKOŁY PODSTAWOWEJ

- Do klas 1-3 szkoły podstawowej uczęszczają dzieci

w wieku 7-9 lat. (Tzw. młodszy wiek szkolny).

- Nauka w szkole i wykonywanie zadań stawianych

przez nią staje się głównym obowiązkiem i pracą

dziecka oraz głównym czynnikiem jego psychicznego

rozwoju.

- Nowa sytuacja zobowiązuje dziecko do działania

coraz bardziej odpowiedzialnego i celowego.

- Wyrabia w nim poczucie obowiązku i odpowiedzialności wobec

otoczenia. Umiejętność świadomego i zorganizowanego

działania

rozwija w dziecku cechy woli.

- Dziecko nabywa umiejętność liczenia się z punktem widzenia

innych oraz uwzględnienia pragnień innych osób.

CHARAKTERYSTYKA DZIECI KLAS 1-3

SZKOŁY PODSTAWOWEJ

• przejście od działalności zabawowej do uczenia się.

• Dziecko uczy się chętniej, gdy praca ta daje mu przyjemność i gdy

spotyka się z pochwałą nauczyciela.

• Czynnikiem motywującym do pracy jest też znajomość bliskich i

konkretnych celów działania.

• Dzieci w klasie pierwszej i drugiej nie interesują się jeszcze klasą i

osiągnięciami kolegów, oceny mają dla nich znaczenie indywidualne.

• Dzieci lubią prace, które wymagają od nich aktywności.

• W klasie trzeciej rozpoczyna się wzrost zainteresowań treścią

przedmiotów szkolnych.

• Motywem uczenia się jest to, by być dobrym uczniem oraz coś

nowego poznać.

• W klasach 1-3 zmianie ulega również charakter uczenia się. U dzieci

następuje rozwój pamięci logicznej. Łatwo asymilują treści

podawane w sposób konkretny i poglądowy. Dzięki zdolnościom do

działań logicznych dzieci kształtują pierwszą wizję świata zbliżoną do

obiektywnej.

• Ważnym czynnikiem rozwoju staje się własna aktywność.

Integracja w Edukacji wczesnoszkolnej

- Integracja w edukacji

wczesnoszkolnej, to propozycja

pracy pedagogicznej zorientowana

na dziecko jako

podmiot i indywidualność.

- Polega na scalaniu, łączeniu

czynności dziecka i nauczyciela w

zakresie celów,

treści, form realizacyjnych, metod i

środków dydaktycznych w ramach

kręgów tematycznych.

- Praca dydaktyczno-wychowawcza

powinna integrować zespół klasowy

oraz środowisko życia dziecka:

szkołę, dom rodzinny i grupę

rówieśniczą. Stwarza to warunki do

ujawnienia i stymulowania

potencjału

rozwojowego i to w różnych

obszarach aktywności.

Ideą integracji jako koncepcji jest:

- postrzeganie dziecka jako niepowtarzalnej całości;

- poszanowanie indywidualności dziecka, to znaczy

jego potrzeb rozwojowych, zdolności,

zainteresowań, indywidualnego doświadczenia;

- uwzględnienie indywidualnego tempa rozwoju, „odmienność” drogi

rozwojowej dziecka, specyficzna dla niego logika rozwoju; dziecięcy styl

myślenia i styl działania, a także odwołują się do jego natury wyrażającej

się np. poprzez właściwości temperamentu, które wpływają na to, jak

szybko

i w jakim rytmie dziecko podejmuje działanie, jak często i jak długo potrafi

być skoncentrowane i zainteresowane tym, co robi, na ile potrafi być

wytrwałe i dokładne w swoich poczynaniach;

- indywidualne traktowanie dziecka głównie przez odpowiednią stymulację

zadaniową, to znaczy pobudzanie go do podejmowania takich zadań, które

wymagają pokonania pewnych trudności ważnych dla jego drogi

rozwojowej;

- nabywanie kompetencji dokonuje się poprzez aktywne działanie, uczenie się

wszystkimi zmysłami, czyli doświadczanie „tu i teraz”.(zdobywa wiedzę o

świecie i sobie samym drogą od doświadczenia do refleksji, czyli od wiedzy

samodzielnie zdobywanej, do przyjmowania wiedzy gotowej wprost od

nauczyciela lub pośrednio    z książek itp.;)

Ideą integracji jako koncepcji jest:

- stwarzanie dziecku maksymalnie sprzyjających warunków do ujawnienia

tego potencjału rozwojowego i to na różnych obszarach aktywności. (od

potrzeb fazy rozwojowej, w której aktualnie się znajduje od znajomości

perspektywy, w której ujmuje prawidłowości otaczającego je świata, od

poznania jego sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach, także od

poznania kontekstu społecznego, w którym żyje, działa i rozwija się)

- ukazywanie uczniom scalonego obrazu świata poprzez poznawanie

wybranych obiektów, faktów, zjawisk, procesów oraz reakcji

zachodzących między nimi, mogą także analizować je w różnych

aspektach: humanistycznym, przyrodniczym, matematycznym,

artystycznym;

- czuwanie, aby uczniowie byli wdrażani do podstawowych rodzajów

działalności człowieka, tj. pracy, działalności poznawczej,

samoobsługowej,

gospodarczej, rozrywkowo-zabawowej, twórczej, artystycznej,

konsumpcyjnej;

- konieczna zmiana metod analizy rozwoju dziecka, w których istotna

staje się bieżąca obserwacja i analiza pracy uczniów i jej wytworów,

ciągłe poszukiwanie dróg dochodzenia do wiedzy i umiejętności, nowe

spojrzenie na funkcję oceny szkolnej.

Organizację procesu edukacyjnego

wyznaczają

zasady:

1. Zajęcia edukacyjne prowadzi nauczyciel-wychowawca.

2. Rezygnuje się z systemu przedmiotowo-lekcyjnego,

czyli odchodzi się od traktowania lekcji jako zamkniętej

całości organizacyjnej.

3. Przerwy dostosowuje się do potrzeb dziecka

(czas trwania i miejsce w procesie nauczania-uczenia się).

4. Czynności umysłowe przeplata się zajęciami praktycznymi czy

ruchowymi. Przechodzenie od jednej formy zajęć do następnej odbywa się

w sposób naturalny, niezauważalny przez ucznia, możliwie logiczny,

uzasadniony i powiązany ze sobą.

5. Biorąc pod uwagę ogólny budżet czasu (zapisany w planie nauczania),

elastycznie dysponuje się czasem przewidzianym na wielokierunkową

aktywność dziecka (językową, matematyczną, środowiskową, przyrodniczą,

ekologiczną, społeczną, plastyczną, techniczną, muzyczną, ruchową,

zdrowotną) w danym dniu,

tygodniu, zachowując określone i racjonalne proporcje czasowe.

6. Główny nacisk kładzie się na własną, wielostronną aktywność dziecka.

7. Stosuje się jawną ocenę opisową, ukazującą wkład pracy i wysiłek

dziecka, efekty dydaktyczne, a także jego rozwój fizyczny, emocjonalno-

społeczny, artystyczny i  poznawczy.

Tygodniowe zestawieni godzin w klasie

1

Szczegółowe zestawienie godzin w

klasie 1

Zajęcia:

- polonistyczne

5h

- matematyczne

4h

- przyrodnicze

2h

- techniczne

2h

- społeczne ( łączone z polonistycznymi)

- plastyczne

1h

- muzyczne

1h

- w-f (w tym edukacja zdrowotna)

3h

- zajęcia komputerowe

1h

O czym powinien pamiętać

nauczyciel?

Literatura:

• I. Adamek

„ Podstawy
edukacji
wczesnoszkolnej”
Kraków 1997

• R. Więckowski

„Pedagogika
wczesnoszkolna”
Warszawa 1995

Za uwagę dziękują:

Elżbieta Wróblewska

Agata Sołtys