Endometrialny gruczolakorak
naciekający mięsień macicy

Najczęstszy nowotwór złośliwy trzonu

macicy. Dokładniej jest to rak błony
śluzowej trzonu macicy.



Rak trzonu macicy występuje częściej u
kobiet mieszkających w krajach
gospodarczo rozwiniętych. W 75 %
przypadków rozpoznawany jest w
pierwszym stopniu klinicznego
zaawansowania, i wówczas 5-letnie
przeżycia wynoszą około 76%; a około
60% we wszystkich pozostałych
stopniach zaawansowania raka.
.

•

Wpływ na rozwój tego raka ma długotrwała

stymulacja endometrium przez

estrogeny

szczególnie przy jednoczesnym niedoborze

progesteronu

. Taka sytuacja ma miejsce u

otyłych

kobiet w okresie około- i

postmenopauzalnym

. W

tym okresie jajnik przestaje produkować

progesteron i estrogeny, ale produkuje

androstendion

(tak jak

nadnercza

). Androstendion

ulega konwersji do

estronu

tkance tłuszczowej

Ciągła stymulacja błony śluzowej przez estron bez

wpływu progesteronu prowadzi do niekontrolowanej

proliferacji nabłonka i zablokowania czynności

sekrecyjnej

komórek

•

Produkcja estronu u kobiet otyłych może być nawet

20 razy większa niż u młodych i szczupłych

A Ze strony pacjentki:

•

otyłość w wieku 50–59 lat

•

hiperestrogenizm endogenny (

nowotwory jak

•

hiperestrogenizm egzogenny – długotrwałe leczenie estrogenami bez

zrównoważenia progesteronem (obecnie prawie nie stosowane)

•

cukrzyca

•

nadciśnienie tętnicze

•

nierództwo

•

późna

menopauza

•

wczesna

menarche

•

występowanie cykli bezowulacyjnych

•

zespół policystycznych jajników

•

choroby prowadzące do upośledzenia wydolności

wątroby

•

przebyte napromienianie na okolicę

miednicy mniejszej

•

uwarunkowania genetyczne (

zespół Lyncha

zespół Cowden

)

•

długotrwałe leczenie

tamoksyfenem

A Ze strony guza
- stopień klinicznego zaawansowania raka.

- cechy histologiczne raka, tzw. dojrzałość

histologiczna;

- głębokość naciekania mięśnia macicy oraz
zajęcia dużej powierzchni ścian jamy macicy
rokują niepomyślnie.
- przerzuty do węzłów chłonnych są
ważnym, niekorzystnym czynnikiem
rokowniczym.



Nieprawidłowe

krwawienie z dróg rodnych

po okresie menopauzalnym jest
najważniejszym objawem każącym
poszukiwać nowotworu trzonu macicy. Może
ono występować zarówno przy
patologicznym rozroście endometrium jak i
w raku trzonu macicy. Około 20% krwawień
z dróg rodnych w wieku pomenopauzalnym
jest spowodowane rakiem endometrium.



Rak endometrium histologicznie dzielony
jest na dwa typy:



Typ 1 – rak endometrioidalny, histologicznie
rak płaskonabłonkowy lub śluzowy; znacznie
częstszy, związany z ekspozycją na
estrogeny



Typ 2 – histologicznie rak surowiczy lub
jasnokomórkowy, rzadszy, o nieznanej
etiologii i gorzej rokujący.



Rak endometrium jest 4. pod względem
zachorowalności nowotworem złośliwym u
kobiet. Największa zachorowalność
przypada na przedział 55–70 lat

Rak gruczołowy endometrium

•

Tylko wynik badania

histopatologicznego

materiału uzyskanego po

wyłyżeczkowaniu kanału szyjki i trzonu macicy

może potwierdzić rozpoznanie.

•

Do rozpoznania bardzo przydatna jest

ultrasonografia przezpochwowa

. Pogrubiałe

endometrium rozpoznaje się, gdy jego grubość

przekroczy 4–5 mm u kobiet niestosujących

hormonalnej terapii zastępczej

, 8 mm u kobiet

stosujących tą terapię. Gdy grubość

endometrium przekroczy 12 mm, zachodzi

podejrzenie nowotworu lub stanu

przednowotworowego. Jest to wskazanie do

abrazji macicy

•

U kobiet przed okresem menopauzalnym, z

rozrostem atypowym endometrium,

pragnących zachować

płodność

, leczeniem

z wyboru jest terapia hormonalna. Pacjentka

musi pozostawać pod kontrolą specjalisty i

musi być spełniony szereg warunków by

mogło być prowadzone leczenie

oszczędzające.

•

W wieku pomenopauzalnym stosuje się

leczenie

operacyjne

, wykonuje się proste

wycięcie

macicy

przydatkami



Leczenie raka błony śluzowej jest głównie
operacyjne.

Chemioterapia

jest stosowana

do leczenia nawrotów choroby.
Zastosowanie znajduje wysokodawkowa
hormonoterapia

progestagenowa

- USG - przezpochwowe,
- tomografia komputerowa (CT)
- rezonans magnetyczny (MRI)
- biopsja aspiracyjna cienkoigłowa jest
wskazana u chorych podejrzewanych o
przerzuty do węzłów chłonnych.
.

Rozpoznanie atypowych zrostów błony śluzowej

endometrium bywa wskazaniem do wycięcia

macicy ponieważ u 15-20,5% tych chorych

obserwujemy nierozpoznanego raka

(ogniskowego)lub jego rozwój po kilku latach.

Usunięcie macicy z przydatkami jest
metodą z wyboru dla leczenia raka
endometrium. Operacje rozszerzone z
wycięciem węzłów chłonnych wykonywane
są w przypadku, kiedy naciekana
nowotworem jest szyjka bądź mięsień
macicy.

Przerzuty powstają najczęściej drogą
krwionośną kierując się do płuc, wątroby i
kości. Rtg klatki piersiowej stosuje się dla
wykrycia ewentualnych przerzutów do płuc.
W przypadkach podejrzenia wysokiego
zaawansowania raka (rozsiew) uzasadnione
może być ykonanie wlewu doodbytniczego,
badanie komputerowe (CT) lub badanie
rezonansem magnetycznym (MRI).