Aktywność ruchowa

Aktywność ruchowa

osób

osób

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

I sem. Fizjoterapii

I sem. Fizjoterapii



Wysiłek fizyczny stosowany w

Wysiłek fizyczny stosowany w

kinezyterapii ogólnousprawniającej

kinezyterapii ogólnousprawniającej

wywołuje zmiany czynnościowe, które

wywołuje zmiany czynnościowe, które

poprzez efekt sumowania się

poprzez efekt sumowania się

zwiększają zdolności przystosowawcze

zwiększają zdolności przystosowawcze

ustroju do pracy fizycznej, czyli

ustroju do pracy fizycznej, czyli

polegają na możliwości wykonywania

polegają na możliwości wykonywania

wysiłku fizycznego przez dłuższy czas

wysiłku fizycznego przez dłuższy czas

z większą intensywnością i zwiększona

z większą intensywnością i zwiększona

tolerancją na zmęczenie. Przejawia się

tolerancją na zmęczenie. Przejawia się

to zwiększeniem wydolności fizycznej.

to zwiększeniem wydolności fizycznej.

Wydolność tlenowa

Wydolność tlenowa

(aerobowa)

(aerobowa)



Pozwala na wykonywanie pracy o

Pozwala na wykonywanie pracy o

umiarkowanym wysiłku przez dłuższy czas,

umiarkowanym wysiłku przez dłuższy czas,

przy wykorzystaniu tlenowych źródeł energii

przy wykorzystaniu tlenowych źródeł energii

Wydolność beztlenowa

Wydolność beztlenowa

(anaerobowa)

(anaerobowa)

umożliwia wykonywanie intensywnej pracy i

umożliwia wykonywanie intensywnej pracy i

wysiłku fizycznego w krótkim czasie, przy

wysiłku fizycznego w krótkim czasie, przy

wykorzystaniu energii ze źródeł beztlenowych

wykorzystaniu energii ze źródeł beztlenowych

Wydolność fizyczna

Wydolność fizyczna



To zdolność do podejmowania

To zdolność do podejmowania

ciężkich i długotrwałych wysiłków

ciężkich i długotrwałych wysiłków

fizycznych, wykonywanych z

fizycznych, wykonywanych z

udziałem grup mięśniowych, bez

udziałem grup mięśniowych, bez

szybko narastającego zmęczenia i

szybko narastającego zmęczenia i

warunkujących jego rozwój zmian

warunkujących jego rozwój zmian

środowiska wewnętrznego

środowiska wewnętrznego

organizmu

organizmu

Wskaźniki wydolności

Wskaźniki wydolności

fizycznej

fizycznej



PUŁAP TLENOWY: VO

PUŁAP TLENOWY: VO

2

2

max – określanie poboru

max – określanie poboru

tlenu podczas skrajnie intensywnego wysiłku:

tlenu podczas skrajnie intensywnego wysiłku:

bieg na bieżni, pedałowanie na ergometrze

bieg na bieżni, pedałowanie na ergometrze

(próba Astranda), test „stopnia” (próba

(próba Astranda), test „stopnia” (próba

Rhyming-Astranda, Harwardzka)

Rhyming-Astranda, Harwardzka)



POMIAR TĘTNA – skala Borga 6-20 pkt, wartość

POMIAR TĘTNA – skala Borga 6-20 pkt, wartość

18-20pkt odpowiada wysiłkowi maksymalnemu

18-20pkt odpowiada wysiłkowi maksymalnemu

HR max – wiek. U młodych ludzi punkty x 10 =

HR max – wiek. U młodych ludzi punkty x 10 =

wysiłkowa częstość skurczów serca

wysiłkowa częstość skurczów serca



POMIAR MET: 1 MET = 3,5 ml tlenu/kg masy

POMIAR MET: 1 MET = 3,5 ml tlenu/kg masy

ciała

ciała

Zdolność wysiłkowa dzieci i

Zdolność wysiłkowa dzieci i

młodzieży

młodzieży



Dzieci mogą wykonywać bez szkody dla zdrowia

Dzieci mogą wykonywać bez szkody dla zdrowia

długotrwałe wysiłki o średniej intensywności

długotrwałe wysiłki o średniej intensywności



Nie należy obciążać dzieci pracą siłową z uwagi na

Nie należy obciążać dzieci pracą siłową z uwagi na

mniejszą masę mięśniową

mniejszą masę mięśniową



Organizm dziecka po wysiłku wykazuje

Organizm dziecka po wysiłku wykazuje

zapotrzebowanie na elektrolity

zapotrzebowanie na elektrolity



Stabilizacja pułapu tlenowego: dz.15-16 lat,

Stabilizacja pułapu tlenowego: dz.15-16 lat,

ch. 20-21 lat. 10-15% wyższa u

ch. 20-21 lat. 10-15% wyższa u

chłopców

chłopców



W skrajnych temperaturach organizm dziecka jest

W skrajnych temperaturach organizm dziecka jest

bardziej podatny na hipo- lub hipertermię

bardziej podatny na hipo- lub hipertermię



Dziecko pracuje na metabolizmie tlenowym, po

Dziecko pracuje na metabolizmie tlenowym, po

zakończeniu dojrzewania przeważają procesy

zakończeniu dojrzewania przeważają procesy

beztlenowe

beztlenowe

Zdolność wysiłkowa osób

Zdolność wysiłkowa osób

dorosłych

dorosłych



Od wieku 30 lat zwiększa się zawartość

Od wieku 30 lat zwiększa się zawartość

tłuszczu w organizmie (u mężczyzn po

tłuszczu w organizmie (u mężczyzn po

40r.ż zwiększa się otyłość brzuszna)

40r.ż zwiększa się otyłość brzuszna)



Od 30-70 r.ż zmniejszenie masy mięśniowej

Od 30-70 r.ż zmniejszenie masy mięśniowej

może sięgać 22%, co sprzyja osteoporozie

może sięgać 22%, co sprzyja osteoporozie



Względny poziom siły utrzymuje się do

Względny poziom siły utrzymuje się do

50r.ż i szybciej następuje zmęczenie

50r.ż i szybciej następuje zmęczenie



Obniża się zdolność do wysiłków

Obniża się zdolność do wysiłków

dynamicznych

dynamicznych

Zdolność wysiłkowa osób

Zdolność wysiłkowa osób

starszych

starszych



Zaburzenia rytmu i koordynacji

Zaburzenia rytmu i koordynacji



Szybkie męczenie się

Szybkie męczenie się



Wzrost ciśnienia, zmniejszony

Wzrost ciśnienia, zmniejszony

przepływ krwi, zwężone naczynia

przepływ krwi, zwężone naczynia



Max. Obciążenie = 170 HR/min -

Max. Obciążenie = 170 HR/min -

wiek

wiek

Zmęczenie

Zmęczenie



Obniżenie zdolności do pracy, przejawiające się

Obniżenie zdolności do pracy, przejawiające się

spadkiem intensywności i efektywności ruchów

spadkiem intensywności i efektywności ruchów

oraz szeregiem objawów obiektywnych i

oraz szeregiem objawów obiektywnych i

subiektywnych

subiektywnych

Oporność mięśniowa na zmęczenie:

Oporność mięśniowa na zmęczenie:



m. czerwone (typ I) – wolnokurczące się, duża

m. czerwone (typ I) – wolnokurczące się, duża

oporność na zmęczenie (tlenowe)

oporność na zmęczenie (tlenowe)



M. białe (typ II a) – szybkokurczące (beztlenowy

M. białe (typ II a) – szybkokurczące (beztlenowy

metabolizm) – średnia oporność na zmęczenie

metabolizm) – średnia oporność na zmęczenie



M. białe (typ II b) – podatne na zmęczenie

M. białe (typ II b) – podatne na zmęczenie

Bezczynność ruchowa

Bezczynność ruchowa



Zachowanie proporcji między aktywnością

Zachowanie proporcji między aktywnością

ruchową a spoczynkiem oraz pozycji pionowej

ruchową a spoczynkiem oraz pozycji pionowej

w stosunku do pozycji leżącej jest

w stosunku do pozycji leżącej jest

warunkiem

warunkiem

zachowania zdrowia

zachowania zdrowia



Pozycja leżąca: obniżenie ciśnienia

Pozycja leżąca: obniżenie ciśnienia

hydrostatycznego krwi, zmniejszenie siły

hydrostatycznego krwi, zmniejszenie siły

ucisku działającej wzdłuż osi długiej kości,

ucisku działającej wzdłuż osi długiej kości,

obniżenie tempa przemian energetycznych

obniżenie tempa przemian energetycznych



2-3 dzień bezczynności: największe zmiany w

2-3 dzień bezczynności: największe zmiany w

gospodarce wodno-elektrolitowej organizmu

gospodarce wodno-elektrolitowej organizmu

oraz zmniejszenie napięcia naczyń

oraz zmniejszenie napięcia naczyń

pojemnościowych

pojemnościowych



6-7 dzień: zwiększone wydalanie z moczem

6-7 dzień: zwiększone wydalanie z moczem

elektrolitów i azotu, zwiększenie krzepliwości krwi

elektrolitów i azotu, zwiększenie krzepliwości krwi



8-14 dni: zmniejszenie liczby krwinek czerwonych

8-14 dni: zmniejszenie liczby krwinek czerwonych

oraz zaburzenia mechanizmów usuwania ciepła z

oraz zaburzenia mechanizmów usuwania ciepła z

ustroju

ustroju



Po miesiącu: nadmierne wydalanie wapnia z

Po miesiącu: nadmierne wydalanie wapnia z

moczem (hiperkalcuria), demineralizacja kości,

moczem (hiperkalcuria), demineralizacja kości,

obniżenie poziomu wydolności fizycznej,

obniżenie poziomu wydolności fizycznej,

zmniejszenie kurczliwości serca, zmniejszenie

zmniejszenie kurczliwości serca, zmniejszenie

pojemności minutowej i frakcji wyrzutowej serca,

pojemności minutowej i frakcji wyrzutowej serca,

przyspieszenie częstości skurczów serca w

przyspieszenie częstości skurczów serca w

spoczynku, obniżenie ciśnienia krwi, zmniejszenie

spoczynku, obniżenie ciśnienia krwi, zmniejszenie

objętości krwi, zmniejszenie wentylacji płuc, zaniki

objętości krwi, zmniejszenie wentylacji płuc, zaniki

mięśniowe, stany lękowe, zaburzenia emocjonalne,

mięśniowe, stany lękowe, zaburzenia emocjonalne,

tendencja do zakrzepów i zatorów

tendencja do zakrzepów i zatorów

Zalecenia u pacjentów

Zalecenia u pacjentów

unieruchomionych

unieruchomionych



Długotrwałe unieruchomienie winno być

Długotrwałe unieruchomienie winno być

stosowane wyłącznie w sytuacjach niezbędnych

stosowane wyłącznie w sytuacjach niezbędnych



Pacjentów należy najczęściej pozostawiac w

Pacjentów należy najczęściej pozostawiac w

pozycji siedzącej lub półsiedzącej, próbować

pozycji siedzącej lub półsiedzącej, próbować

pionizować

pionizować



Osoby aktywne fizycznie przed unieruchomieniem

Osoby aktywne fizycznie przed unieruchomieniem

gorzej je tolerują i częściej dochodzi do zaburzeń

gorzej je tolerują i częściej dochodzi do zaburzeń

ortostatycznych w pionizacji

ortostatycznych w pionizacji



Należy podawać dużą ilość płynów

Należy podawać dużą ilość płynów

hiperosmotycznych

hiperosmotycznych



Stosować ćwiczenia dynamiczne i izometryczne

Stosować ćwiczenia dynamiczne i izometryczne