AE W CW 6 od fin do ekon

background image

Od analizy

finansowej do

ekonomicznej

projektu

background image

Analiza finansowa projektu

Punkt wyjścia do

dokonywania

analizy

ekonomicznej

projektu

Podstawa oceny

opłacalności każdego

przedsięwzięcia

Bazując

wyłącznie

na

przychodach

(zyskach)

i

kosztach (stratach) podmiotu
będącego animatorem projektu
(firma,

instytucja

zarządzająca),

określa

się

opłacalność finansową projektu
- prognoza zasobów, dzięki
którym

zostaną

pokryte

przyszłe wydatki.

background image

Dyskontowe

wskaźniki oceny

opłacalności:

np. NPV, IRR,

Analiza

finansowa

finansowa

zaktualizowana
wartość netto -
FNPV,

finansowa

wewnętrzna
stopa zwrotu –
FIRR (FRR)

Analiza

ekonomiczna

ekonomiczna

zaktualizowana
wartość netto -
ENPV,

ekonomiczna

wewnętrzna
stopa zwrotu –
EIRR (ERR)

background image

DANE WEJŚCIOWE Z ANALIZY FINANSOWEJ

DANE WEJŚCIOWE Z ANALIZY FINANSOWEJ

Korekty fiskalne (wyeliminowanie transferów)

Odliczenie podatków pośrednich, subwencji, dotacji, itp. płatności mających charakter

wyłącznie transferu dochodu.

Korekta o efekty zewnętrzne (ang. externalities)

Zarówno pozytywne, jak i negatywne, powstają, gdy działalność jednego podmiotu

powoduje zmianę w dobrobycie innych jednostek gospodarczych i zmiana ta nie jest

rekompensowana.

Przekształcenie z cen rynkowych w ceny rozrachunkowe (ang. shadow prices)

Ceny ukryte występują gdy mamy do czynienia z zakłóceniami na rynku np.: monopole,

bariery handlowe, regulacje prawne w zakresie cen i płac, itp.

DANE WEJŚCIOWE DO OCENY OPŁACALNOŚCI EKONOMICZNEJ PRZY

DANE WEJŚCIOWE DO OCENY OPŁACALNOŚCI EKONOMICZNEJ PRZY

ZASTOSOWANIU POWSZECHNYCH WSKAŹNIKÓW OPŁACALNOŚCI (ENPV,

ZASTOSOWANIU POWSZECHNYCH WSKAŹNIKÓW OPŁACALNOŚCI (ENPV,

ERR)

ERR)

background image

Etap 1 – Skorygowanie o efekty fiskalne

• celem etapu jest właściwe uwzględnienie efektów fiskalnych z

punktu widzenia gospodarki (społeczeństwa),

• na potrzeby analizy ekonomicznej należy przyjmować ceny

nakładów i produktów przed naliczeniem podatku VAT i innych
podatków pośrednich,

• objęte analizą ekonomiczną ceny czynników nakładczych

powinny obejmować podatki bezpośrednie

– z punktu widzenia projektu podatek dochodowy jest odpływem i

zmniejsza jego opłacalność,

– z punktu widzenia gospodarki nie jest to koszt, a część dochodu z

podatków jest rozdzielana przez rząd na zaspokojenie potrzeb
ogólnospołecznych – stąd niekiedy podatki dochodowe należy
zapisać jako korzyść projektu;

background image

• dotacje (rozumiane jako dochód transferowy) będą stanowiły cześć

kosztów projektu (jako wyraz kosztów społecznych);

• niekiedy podatki pośrednie lub dotacje mają na celu skorygowanie

efektów zewnętrznych (np. podatki od cen energii, które mają
zniechęcać do wytwarzania negatywnych efektów zewnętrznych
na środowisko) – wtedy uzasadnione może być włączenie takich
podatków do kosztów projektu (należy jednak uważać, by nie
liczyć ich podwójnie, np. poprzez włączenie do oceny zarówno
podatków energetycznych, jak i szacunkowych zewnętrznych
kosztów środowiskowych).

Problem podatków nie musi być potraktowany w bardzo

precyzyjny sposób, jeśli ma on niewielkie znaczenie dla

oceny projektu, jednak zawsze należy go rozważyć.

background image

Etap 2 – Skorygowanie o efekty zewnętrzne

(externalities)

Efekty zewnętrzne (

Efekty zewnętrzne (

externalities

externalities

)

)

-

- w analizie projektów

jest to rezultat projektu odczuwany przez jego otoczenie
(stąd nie uwzględniany w finansowej ocenie projektu). Efekt
zewnętrzny występuje wtedy, gdy fakt produkcji lub
konsumpcji dobra lub usługi przez jedną jednostkę
gospodarczą ma bezpośredni wpływ na poziom dobrobytu
producentów lub konsumentów wchodzących w skład innej
jednostki. Efekty zewnętrzne mogą być pozytywne lub
negatywne.

background image

• celem tego etapu jest ustalenie wartości korzyści i kosztów

zewnętrznych nie uwzględnionych w analizie finansowej,

• niekiedy koszty i korzyści zewnętrzne, które są łatwe do

zidentyfikowania, okazują się trudne do wycenienia, a
efekty objawią się w połączeniu z innymi czynnikami
dopiero w dłuższej perspektywie czasowej

• można sporządzić wykaz niekwantyfikowalnych efektów

zewnętrznych, dzięki czemu będzie istniała możliwość
porównania relatywnej wagi aspektów kwantyfikowalnych, z
czynnikami nie poddającymi się kwantyfikacji (dokonanie
analizy wielokryterialnej).

background image

Przykłady społecznych korzyści zewnętrznych:

• korzyści w postaci niższej wypadkowości w rejonach o dużym natężeniu

ruchu;

• oszczędności w czasie przewozu w ramach zintegrowanej sieci

transportowej;

• wydłużenie przewidywanej długości życia dzięki lepiej wyposażonym

obiektom opieki zdrowotnej lub w wyniku redukcji substancji
zanieczyszczających środowisko;

• wyszkolenie zatrudnionych w projekcie robotników, którzy później będą

mogli znaleźć lepiej płatną pracę;

• zwiększenie

atrakcyjności

inwestycyjnej

(przyciąganie

nowych

inwestorów) i tworzenie nowych miejsc pracy w wyniku realizacji projektu;

• linia kolejowa, która może zmniejszyć zagęszczenie ruchu na określonej

drodze;

nowy uniwersytet, który może wspierać nauki stosowane a dzięki lepiej
wykształconej sile roboczej mogą wzrosnąć przyszłe dochody
pracowników;

• uratowane życia ludzkie dzięki projektom w sektorze opieki zdrowia itp.

background image

Przykłady społecznych kosztów zewnętrznych:

• utrata produkcji rolnej z powodu odmiennego wykorzystania

ziemi;

• dodatkowe koszty netto dla władz lokalnych związane z

przyłączeniem nowego zakładu przemysłowego do istniejącej

infrastruktury transportowej;

• wzrost kosztów usuwania ścieków;

• zmniejszenie wartości rynkowej domów, w wyniku budowy

nowego „uciążliwego” zakładu produkcyjnego w okolicy

osiedla, itp.

background image

Przykłady oddziaływania projektu na środowisko

• ekologiczne koszty drogi szybkiego ruchu - szacowane na

podstawie potencjalnego spadku wartości sąsiadujących z

drogą nieruchomości, z powodu większego hałasu lub spalin,

pogorszenia jakości krajobrazu;

• ekologiczne koszty dużego „truciciela” przemysłowego, np.

rafinerii - szacowane na podstawie potencjalnego wzrostu

wydatków na opiekę zdrowia wśród mieszkańców i

pracowników..

background image

Przykład:

Zagospodarowanie obiektu zabytkowego

na cele turystyczne

background image

Potencjalne efekty finansowe

Wpływy

Wpływy

Wydatki

Wydatki

•wszelkiego rodzaju opłaty za
usługi

świadczone

przez

projektowaną bazę turystyczną
powstałą na bazie zabytkowego
obiektu,

•wpływy z opłat za wstęp i
zwiedzanie

zaprojektowanych

muzeów, skansenów, parków, itp.
(pokrywające nieznaczną część
rzeczywistych kosztów),

•ewentualne

wpływy

ze

sprzedaży usług ubocznych i
powiązanej

działalności

handlowej.

• nakłady inwestycyjne projektu

• koszty eksploatacji

(utrzymania) obiektu będącego
przedmiotem projektu

background image

Potencjalne efekty ekonomiczne

Wpływy (korzyści)

Wpływy (korzyści)

Wydatki (koszty)

Wydatki (koszty)

•pobudzenie przez projekt wzrostu
dochodów w sektorze turystycznym na
danym

obszarze,

wywołany

zwiększonym strumieniem turystów i
dłuższymi okresami ich pobytu (np.
projekty

mające

na

celu

odrestaurowanie,

wyeksponowanie,

zagospodarowanie czy udostępnienie do
zwiedzania

obiektów

dziedzictwa

kulturowego, infrastruktura ułatwiająca
korzystanie z powyższych walorów
turystycznych, itp.),

•wzrost dochodów dzięki innych formom
działalności pobudzonym przez projekt
turystyczny

(działalność

handlowa,

rekreacyjna, itp.)

•wzrost zatrudnienia, itp.

• utrudnienia spowodowane wzrostem

ruchu w związku z realizacją projektu
(trudności w przemieszczaniu się,
przekroczenie chłonności i pojemności
turystycznej obszaru, itp.)

• koszt

alternatywny

związany

z

odmiennym wykorzystaniem danego
czynnika

(np.

gruntów,

obiektu

zabytkowego, pracy ludzkiej, itp.).

background image

Etap 3 - Od cen rynkowych do cen

kalkulacyjnych

Celem tego etapu analizy jest określenie wartości

współczynników

przeliczeniowych,

które

umożliwiają

przekształcenie cen rynkowych w ceny kalkulacyjne

(eliminujące zniekształcenia rynkowe i wpływ regulacji

państwowych

i

przez

to

lepiej

odzwierciedlające

alternatywny społeczny koszt zasobów).

background image

Ceny produktów będących przedmiotem wymiany

międzynarodowej

• Każdy

produkt

będący

przedmiotem

wymiany

międzynarodowej będzie wyceniany na podstawie

cen

cen

rynku międzynarodowego – OCRM

rynku międzynarodowego – OCRM (w anglojęzycznej
literaturze – border price)

OCRM – sprowadza wartość rynku międzynarodowego do

granicy projektu (np. brama zakładu, składowisko na
którym producent sprzedaje swoje wyroby, itp.)

background image

Wycena OCRM - substytucja importu

OCRM = (cena CIF + koszt transportu od granicy do rynku)

– koszt transportu z projektu do rynku

Cena CIF

PROJEKT

Koszt transportu od

granicy do rynku

Koszt transportu z

zakładu do rynku

Granica

państwa

RYNEK

background image

Wycena OCRM (zużycie produktu dotychczas eksportowanego)

OCRM = (cena FOB - koszt transportu z kopalni do granicy)

+ koszt transportu z kopalni do projektu

Cena FOB

Wytwórca surowca

(np. kopalnia)

PROJEKT

Koszt transportu do

granicy

Koszt transportu do

projektu

Granica

państwa

background image

Ceny produktów i nakładów nie będących przedmiotem

wymiany międzynarodowej

• stosowane będą ceny obserwowane na rynku lokalnym

(brak bardziej konkurencyjnych rynków).

• na rynku, na którym występują zakłócenia, konsument może

towar kupić lub nie, przez co wyraża swoją „gotowość do
zapłaty”
(willingnes to pay) – cena przyjmowana w analizie
ekonomicznej.

krańcowy koszt produkcji surowca - koszt pozyskania

surowca przez krańcowego dostawcę, w sytuacji gdy
realizacja projektu wymusza wzrost podaży surowca.

background image

Przykłady zniekształceń cenowych

• ziemio-chłonny projekt, np. budowa obiektu przemysłowego, gdzie

ziemia zostanie udostępniona bezpłatnie przez publiczną instytucję,
podczas gdy w przeciwnym wypadku mogłaby przynosić rentę
gruntową;

• projekt rolniczy, którego realizacja uzależniona jest od dostaw wody

według bardzo niskiej taryfy, wysoko dotowanej przez sektor
publiczny;

• energo-chłonny projekt, którego funkcjonowanie zależy od dostaw

energii elektrycznej w ramach systemu regulowanych taryf, przy
czym taryfy te odbiegają od długookresowych kosztów krańcowych.

• elektrownia funkcjonująca w ramach systemu monopolistycznego,

który powoduje znaczne rozbieżności między cenami elektryczności
a długookresowymi kosztami krańcowymi: w takim przypadku
korzyść ekonomiczna może być mniejsza od korzyści finansowej.

background image

Dyskontowanie

• po przygotowaniu tabeli dla analizy ekonomicznej,

dokonuje się dyskontowania przy pomocy wybranej
społecznej stopy dyskontowej w celu uzyskania:

– ekonomicznej zdyskontowanej wartości netto

inwestycji (ENPV)

– ekonomicznej wewnętrznej stopy zwrotu z

inwestycji (ERR lub EIRR).

background image

europejska stopa dyskontowa – wyznaczona

na poziomie 5% funkcjonuje jako standardowy
wskaźnik

wzorcowy

dla

projektów

współfinansowanych

ze

środków

UE

(projektodawcy po uzasadnieniu mogą przyjąć
inną wartość stopy)

• dzięki uwzględnieniu, w analizie ekonomicznej,

efektów zewnętrznych i cen dualnych, większość
projektów o niskiej lub ujemnej finansowej
rentowności wykazuje dodatnią stopę ERR

background image

• każde przedsięwzięcie, które po aktualizacji przy

założeniu stopy dyskontowej na poziomie 5%,
wykazuje wskaźnik ERR niższy od 5% lub ujemną
wartość ENPV, powinno być poddane dodatkowej
ocenie
lub zostać odrzucone

• ujemna wartość ENPV może być do przyjęcia w

pewnych wyjątkowych przypadkach, np.: projekt
niesie ze sobą istotne korzyści nie dające się
oszacować w kategoriach pieniężnych
, pod
warunkiem jednak, że korzyści takie zostaną
szczegółowo ukazane

background image

Zadanie 1

Korzystając z poniższych danych oraz tabeli dotyczącej

opłacalności

finansowej

(FNPV)

projektu

XYZ

określ

ekonomiczną opłacalność inwestycji (ENPV):

• korzyści wynikające z oszczędności czasu wynoszą 42 tys.

EUR/rok

• korzyści wynikające ze zwiększonego ruchu turystycznego 78

tys. EUR/rok

• koszty

związane

ze

zwiększonym

zanieczyszczeniem

środowiska 33 tys. EUR/rok

• współczynnik przeliczeniowy dla sprzedaży produktu A wynosi

1,1, dla produktu B 1,15, dla odpraw 1,2, a dla kosztów
operacyjnych 0,98, a dla nakładów inwestycyjnych 0,9,

• ostatni okres to zamknięcie projektu

background image

Przepływy finansowe w inwestycji (w tys. Euro)

Okres

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Sprzedaż A

0

501 1250 1500 1500 2000 2000 2000 2000

0

Sprzedaż B

0 1000 4820 5100 5100 7500 7500 7500 7500

0

Przychody ogółem
Koszty operacyjne

0 2022 7252 7476 7476 7800 7800 7800 7800

0

Odprawy

0

0

0

0

0

0

0

0

0

197

Całkowite nakłady
inwestycyjne

1186 1088 1590

10

400

0

91

0

0

-

1500

Całkowite wydatki

Przepływy pieniężne
netto


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
AE W CW 5 an fin i ek
ćw.3-Od partii kadrowej do kartelu
od relatywizmu do prawdy
od 33 do 46
od 24 do 32
cw 16 odpowiedzi do pytan id 1 Nieznany
Ewolucja techniki sekcyjnej – od Virchowa do Virtopsy®
Od zera do milionera
ćw 10 tabelki do protokołu
Moje dziecko rysuje Rozwój twórczości plastycznej dziecka od urodzenia do końca 6 roku życia
X Wykładnia prawa ćw, Politologia, Wstęp do nauki o państwie a prawie, Ćwiczenia
Zagadnienia z botaniki pytania od 30 do 38, Botanika
Dziecko poznaje smaki - żywienie niemowląt, Dziecko, Żywienie niemowląt, żywienie dzieci (od noworod
Od zera do gier kodera6
03 Od krzaczka do krzaczka
Od marzen do realizacji fragment id 330850

więcej podobnych podstron