SOCJOLOGIA OBSZARÓW

WIEJSKICH

SOCJOLOGIA WSI

Temat 10

Uwarunkowania powstania

socjologii wsi jako

subdyscypliny

socjologicznej:

– wpływy antyurbanizmu, tworzenie

wizerunku idealnego społeczeństwa
wiejskiego,

– przeobrażenia związane z upadkiem

tradycyjnych wsi.

Przemiany koncepcji

przedmiotu socjologii wsi w

XX wieku:

– socjologiczne studia nad społecznościami

wiejskimi (jako społecznościami lokalnymi),

– analiza stosunków i procesów

zachodzących w obrębie terenów wiejskich
(główne podobieństwa i różnice między
miastem i wsią),

– przekształcenie socjologii wsi w socjologie

wsi i rolnictwa,

– perspektywa socjologii obszarów wiejskich.

Socjologia wsi w Ameryce i

w Europie:

– socjologia wsi w Stanach

Zjednoczonych,

– socjologia wsi we Francji,
– socjologia wsi w Niemczech,

Rodowody socjologii wsi

w Polsce:

– F. Bujak (1875-1953) – historia społeczno –

gospodarcza oraz monografie wsi,

– J. S. Bystroń (1892-1964) – kultura ludowa,

tradycje chłopskie,

– S. Czarnowski (1879-1937) – kultura religijna

ludu polskiego, ruchy chłopskie,

– L. Krzywicki (1859-1941) – kwestia rolna,

– W. Grabski (1871-1949) – potrzeba specjalnej

nauki o wsi, socjologia wsi jako dyscyplina

naukowa,

– F. Znaniecki (1892-1958), J. Chałasiński (1904-

1975) – wieś w perspektywie kulturowej

(rozumiejącej), związki z kultura narodową.

Podstawowe koncepcje

(orientacje) teoretyczne w

socjologii wsi:

– deskryptywna socjologia wsi,
– socjologia wsi jako wiedza o urbanizacji
(P. Sorokin, C. C. Zimmerman),
– socjologia wsi jako nauka badająca zmiany

i rozwój społeczny wsi (industrializacja,
podejście systemowe, integracja),

– socjologia obszarów wiejskich

(modernizacja, rozwój zależny, kapitał
ludzki etc.).

Podstawowe problemy

badawcze w socjologii wsi

w Polsce[1]:

– wieś i chłopi w strukturze społecznej,
– wiejska społeczność lokalna,
– praca rolnika, praca w gospodarstwie

rolnym,

– procesy społeczne na wsi (urbanizacja,

uprzemysłowienie wsi),

– kultura wsi,
– religijność środowisk wiejskich,

Podstawowe problemy

badawcze w socjologii wsi

w Polsce[2]:

– procesy modernizacji wsi,
– inteligencja na wsi,
– rola kobiety wiejskiej, młode pokolenie

wsi w PRL,

– ruchy społeczne na wsi, ruchy chłopskie,
– tożsamość społeczno – kulturowa

mieszkańców wsi,

– rolnictwo i obszary wiejskie w dobie

globalizacji.