PODSTAWY
RACHUNKOWOŚCI

Dr Marcin Jędrzejczyk

Miejsce rachunkowości w
naukach ekonomicznych



Rachunkowość – system pomiaru
ekonomicznego, który na podstawie
rejestrowania i gromadzenia danych
umożliwia przeprowadzanie procesu
decyzyjnego



Ekonomia – modele ekonomiczne



Rachunkowość, a mikro- i makroekonomia



Rachunkowość, a księgowość



Miejsce rachunkowości w historii
ludzkości i jej rola w rozwoju cywilizacji i
postępie technicznym

Miejsce rachunkowości w
naukach ekonomicznych -
TOKENY

Od pojedynczego do
podwójnego zapisu



Gdzie: Florencja, Genua, Wenecja.



Kiedy: Połowa 14 wieku



Księgi



Kasa



Debitorzy



Kredytorzy



Sprzedaż



Kapitał



Każda księga zawiera zapis przychodów/rozchodów w pionowej formie



Wzajemne powiązania między księgami



Głównie operacje dodawania (słaba znajomość pisania, rachowania)

Miejsce rachunkowości w
naukach ekonomicznych

Luca Pacioli
1445 - 1517

„ Pragnę stworzyć całościowy podręcznik dla

tych, którzy wiedzę matematyczną potrafią

zastosować w teorii i praktyce”

Summa de Arithmetica…

De societatibus

O spółkach

Wkłady aportowe, pieniężne,

„osobowe” (własna praca)

De soccidis…

O umowach

dzierżawy

Problemy moralne

De barattis…

O wymianie towarów

Wymiana jednego towaru na

inny wg ekwiwalentu

De cambiis…

On instrumentach

finansowych

Weksle, listy zastawne

De meriti…

O korzyściach…

Oprocentowanie proste,

złożone, dyskonto, stopa

zwrotu na kapitale, wpływ

czasu

De viagiis sequitur

O wyprawach

kupieckich

Obliczanie zysków z wypraw

De extraordinariis

O kwestiach

specjalnych

Kwestie wyceny produktów i

wartości pracy

De computis…

O rachunkowości

Prowadzenie ksiąg,

inwentaryzacja, rodzaje

transakcji.

Miejsce rachunkowości w
naukach ekonomicznych

Rachunkowość dotyczy zapisywania i
prezentowania informacji finansowej
w logiczny, uporządkowany sposób.

Zapis transakcji

Podsumowanie

Rachunek zysków i strat

Bilans

Rachunek przepływów
pieniężnych

Zestawienie zmian w
kapitale własnym

Miejsce rachunkowości w
naukach ekonomicznych

Jednostka gospodarcza

Księgi rachunkowe są prowadzone przez określoną jednostkę i

wszystkie korzyści oraz zobowiązania są rozpatrywane z

punktu widzenia tej jednostki.

Jednostka gospodarcza

MJ S.A.

Jednostka gospodarcza –
wpływy i wypływy

MJ S.A.

Jednostka gospodarcza –
przetwarzanie aktywów

Jednostka gospodarcza – cele
działalności



ZYSKOWNOŚĆ – zdolność do pomnażania
kapitału początkowego W ZAŁOŻONYM
TEMPIE



WYPŁACALNOŚĆ – zdolność do
regulowania bieżących zobowiązań

Jednostka gospodarcza –
podstawy prawne



Ustawa o rachunkowości



MSSF (Międzynarodowe Standardy
Sprawozdawczości Finansowej)



US GAAP (Generally Accepted
Accounting Principles)

Jednostka gospodarcza –
podstawy prawne w Polsce

Jednostkowe sprawozdania finansowe spółek

giełdowych

UoR lub MSR

Skonsolidowane sprawozdania finansowe

spółek giełdowych

MSR

Jednostkowe sprawozdania finansowe córek,

gdy matka stosuje MSR

UoR lub MSR

W pozostałych przypadkach

UoR

Jednostki sporządzające sprawozdania

finansowe wg MSR, w zakresie

nieuregulowanym przez MSR

UoR

Jednostki sporządzające sprawozdania

finansowe wg UoR, w zakresie

nieuregulowanym przez UoR

MSR

Jednostka gospodarcza – bilans
i równanie równowagi



Heterogeniczny majątek podmiotu może

być rozpatrywany z punktu widzenia rodzaju

składników (aktywów), które się składają na

ten majątek, bądź źródeł jego pochodzenia

(pasywów). Pasywa stanowią reprezentację

homogenicznego kapitału zainwestowanego

i pomnażanego – zdolności do wykonywania

pracy. Wobec tego, że w bilansie

wykazywane są te same środki, tylko z

różnych punktów widzenia, więc ogólna

suma aktywów musi się równać ogólnej

sumie pasywów.

Jednostka gospodarcza – bilans
i równanie równowagi

Innymi słowy:
Aktywa = Kapitał własny + Zobowiązania
Zysk = K

t1

– K

t0

Zmiana kapitału własnego w

czasie

Np. Gotówka 1500 zł, wynajem 200 zł…..

STRUKTURA BILANSU

OPERACJE GOSPODARCZE

Operacje gospodarcze – są to takie zdarzenia

gospodarcze, które powodują zmiany w

składnikach bilansu. Każda operacja

gospodarcza jest zdarzeniem gospodarczym,

aby zdarzenie gospodarcze mogło być

traktowanie jako operacja gospodarcza musi

powodować zmiany w składnikach bilansu

majątkowego.

OPERACJE GOSPODARCZE

ZDARZENIA A OPERACJE:

1.Tylko operacje podlegają rejestracji,

2.Muszą zmieniać wartość aktywów i

pasywów,

3.Są wyrażone w mierniku pieniężnym,

4.Udokumentowane,

5.Zatrudnienie pracownika – zdarzenie,

wyplata wynagrodzenia – operacja.

 

KLASYFIKACJA OPERACJI:

1.Bilansowe i wynikowe,

2.Aktywne, pasywne, aktywno – pasywne,

3.Wynikowe: kosztowe, przychodowe, strat

oraz zysków, podatkowe,

4.Księgowanie na równaniu bilansowym.