Ropne schorzenia skóry i

tkanki podskórnej

Ewa Matuszczak

Klinika Chirurgii Dziecięcej

AMB

Naciek zapalny

•

Bezpośrednia reakcja tkanek na
wtargnięcie drobnoustrojów

•

Objawy: gorączka, dreszcze, bóle głowy,
mięśni i stawów, złe samopoczucie,
obrzęk i nadmierne ucieplenie tkanek,
bóle i upośledzenie ruchów

•

Leczenie: unieruchomienie chorej części
ciała, antybiotykoterapia, leki p. bólowe

Ropowica (Phlegmone)

•

Obok wysięku ropnego tworzą się
nacieki z komórek tkanki łącznej i
leukocytów. Część tkanek ulega
martwicy i tworzą się liczne
zbiorowiska ropy. Szerzy się w
przestrzeniach łącznotkankowych.
Najczęściej przyczyną są
paciorkowce i gronkowce.

Ropowica - objawy

•

Podobne jak w nacieku zapalnym -
obrzęknięte tkanki są bardziej napięte,
naciek sięga głębiej, objawy septyczne
silniej zaznaczone. Nacieczone tkanki są
bolesne przy ruchach i obmacywaniu.
Chełbotania nie stwierdza się. W ropowicy
powierzchownej wcześnie występuje
zaczerwienienie skóry, w głębokiej-zmiany
na powierzchni występują późno. Często
powstaje zapalenie węzłów chłonnych.

Ropowica - leczenie

•

We wczesnym okresie zachowawcze

•

Obecność ogniska rozmiękania,
szerzenie się i nie ustępowanie
zapalenia ropnego mimo
antybiotykoterapii jest wskazaniem do
nacięcia. Zabieg polega na usunięciu
wysięku i obumarłych tkanek oraz
zapewnieniu swobodnego wypływu
wydzieliny z rany poprzez sączkowanie.

Ropień (Abscessus)

•

Zbiorowisko ropy w przestrzeni
ograniczonej wałem ziarniny
powstałej z rozpadu zniszczonych
tkanek. Granice świeżego ropnia
są nieostre. W późniejszym okresie
ropień ulega otorbieniu.

Ropień - objawy

•

Bolesne uwypuklenie tkanek
wykazujące cechy ostrego stanu
zapalnego. Jest ono otoczone
ciastowatym obrzękiem. Skóra nad
ropniem jest ciemno- lub
sinoczerwona. Często można
stwierdzić chełbotanie. Może powstać
zapalenie naczyń i węzłów chłonnych.

Ropień - leczenie

•

Tylko operacyjne - szerokie
rozcięcie i sączkowanie. W
przypadkach wątpliwych należy
wykonać nakłucie rozpoznawcze.

Czyrak (Furunculus)

•

Ropne zapalenie skóry i tkanki
podskórnej z punktem wyjścia zakażenia
z gruczołu łojowego lub mieszka
włosowego, najczęściej wywołane
gronkowcami. Może być powikłany
zapaleniem lub ropowicą otaczających
tkanek, zapaleniem węzłów chłonnych
lub ropniami przerzutowymi. Często
występują u chorych na cukrzycę.

Czyrak - objawy

•

Guzek zapalny w skórze, gorący,
bolesny, pokryty jasnoczerwoną
skórą. Po jej pęknięciu wycieka
ropa i tworzy się przetoka w której
dnie widoczny jest martwiczy czop
ropny. Powstaniu czyraka często
towarzyszą gorączka i dreszcze.

Czyrak - leczenie

•

Przemywanie spirytusem, okłady z
roztworem dwuwęglanu sodowego

•

antybiotykoterapia w przypadku
umiejscowienia na twarzy, czyraczności,
u chorych na cukrzycę

•

nacięcie czyraka - tylko w przypadkach
powikłanych szerzeniem się zakażenia,
ropowicą lub ropniem otaczających
tkanek

Czyrak gromadny

(Carbunculus)

•

Czyraki łączące się w różnej wielkości
nacieki zapalne, powodując bardziej
rozległe obumarcie głębszych warstw
skóry i tkanki podskórnej. Na skórze
tworzą się czopy i przetoki, między
nimi pozostają mostki zdrowej skóry.
Zakażenie szerzy się na obwodzie
nacieku, a w środku skóra może ulec
martwicy i powstaje owrzodzenie

Czyrak gromadny

(Carbunculus)

•

To ciężkie zakażenie chirurgiczne,
jego powstanie świadczy o dużej
zjadliwości szczepów
gronkowcowych, lub o załamaniu
się sił obronnych ustroju. Zawsze
istnieje ryzyko powstania
posocznicy lub ropni
przerzutowych w innych narządach

Czyrak gromadny -

leczenie

•

Tylko operacyjne. Dodatkowo
antybiotykoterapia, witaminy B i C,
okłady z płynu antyseptycznego,
unieruchomienie. Obowiązuje badanie
moczu i krwi na obecność cukru i
posiewy z krwi. W przypadku
większego ubytku skóry można go
pokryć przeszczepem po oczyszczeniu
się rany.

Zapalenie sutków u

noworodków

•

W kilka dni po urodzeniu u noworodka
występuje bolesne obrzmienie piersi
(tzw kryza płciowa). Z gruczołu
wydziela się płyn podobny do mleka
lub surowicy. W przypadkach
zakażenia obrzmienie i objawy zapalne
zwiększają się. Rzadko tworzą się
ropnie.

•

Leczenie: okłady, wyjątkowo nacięcie

Zastrzał (Panaritium)

•

Ropne zapalenie tkanek po stronie dłoniowej
palców. Zakażenie może rozwijać się w
skórze, tkance podskórnej, kości, stawach
międzypaliczkowych lub pochewkach
ścięgnistych. Przyczyną są drobne urazy i
rany palców. Martwica i ropień powstają
szybko, ponieważ dłoniowa strona palców
podzielona jest przegrodami
łącznotkankowymi w których łatwo dochodzi
do uciśnięcia naczyń i niedokrwienia tkanek.

Zastrzał - objawy

•

Rwący ból palca, zwiększa się przy
opuszczeniu ręki. Często obrzęk
jest większy po stronie
grzbietowej, gdzie tkanka
podskórna jest wiotka. Gorączka,
dreszcze, niekiedy zapalenie
naczyń i węzłów chłonnych.
Bolesność uciskowa.

Zastrzał - powikłania

•

Ropień śródskórny

•

martwica i przetoka w skórze

•

ropne zapalenie kości, stawów i
pochewek ścięgnistych

•

rozległa martwica tkanek

Zastrzał - leczenie

•

Jedynym leczeniem jest wczesne
nacięcie i otwarcie ogniska
ropnego

•

leczenie antybiotykami bez
operacji jest błędem

Zanokcica (Paronychia)

•

Ropne zapalenie wału
paznokciowego. Zmiany dotyczą
części lub całego wału wokół
paznokcia. Ropień w zanokcicy
jest prawie zawsze ropniem
śródskórnym.

Zanokcica - objawy

•

Rozlane zapalenie tkanek, szybko
tworzy się ropień, silny, rwący ból
palca. Zajęta część wału
paznokciowego jest obrzmiała i
bolesna, początkowo
jasnoczerwona, potem
ciemnoczerwona. Zwykle bez
gorączki i dreszczy.

Zanokcica - leczenie

•

Otworzyć ropień w znieczuleniu
przewodowymi niedokrwieniu u
podstawy palca

•

jeżeli paznokieć jest odwarstwiony
przez ropę na większej
powierzchni, należy usunąć go w
całości

Róża (Erysipelas)

•

Ostre zapalenie skóry i tkanki
podskórnej wywołane przez
paciorkowce hemolizujące

•

klasyczną postacią róży jest
zaczerwienienie skóry wokół nosa i
na obu policzkach przypominające
kształtem skrzydła motyla

Róża - objawy

•

Nagły początek choroby. Zaczyna się
wysoką gorączką, dreszczami, bólami
głowy, nudnościami, bólami kończyn.
Skóra jest czerwona, lśniąca,
obrzęknięta, po ucisku powstaje w niej
zagłębienie. Brzegi zmienionej skóry
są wałowato uniesione. Granice zmian
są wyraźne. Zmiany mogą wędrować
na skórze.