Rzemiosło artystyczne w

romańskiej Polsce

Kielichy i pateny

Czara włocławska

III ćwierć XII

wieku

Włocławek, tzw. czara włocławska, datowana od X do XII w.,

obecnie w Muzeum Narodowym w Krakowie

Powołanie Gedeona

Czara włocławska

Czara włocławska

Pierwszy cud z runem

Gedeon wyciska rosę z runa

Modlitwa Gedeona
o drugi cud z runem

Wybór trzystu żołnierzy

Czara włocławska

Przepowiednia

zwycięstwa
Gedeona

Czara włocławska

Proroczy sen Madianity

Czara włocławska

Zaskoczenie Madianitów

przez wojsko Gedeona

Czara włocławska

walka w obozie Madianitów

Czara włocławska

Pościg za

Madianitami/
Zabicie wodzów
madianickich

Czara włocławska

Czara włocławska

Symetryczny ornament roślinny

Gałązka akantu

Trzemeszno, kielich niellowany i
patena, ok.. 1170 r., obecnie w
skarbcu katedry gnieźnieńskiej:

kielich: chrzest Chrystusa w
Jordanie, Mojżesz pod kwitnącą
laską Aarona, stopa kielicha z
wyobrażeniem ośmiu
błogosławieństw.

Kielichy i patena z

Trzemeszna

Pierwszy Kielich z

Trzemeszna

Czara -

Zwiastowanie

Pierwszy Kielich z

Trzemeszna

Czasza –

Mojżesz
przed
krzakiem
ognistym

Pierwszy Kielich z

Trzemeszna

Dolna cześć

czary - Symbol
św. Marka
Ewangelisty

Pierwszy Kielich z

Trzemeszna

Nodus –

personifikacj
a rajskiej
rzeki

Pierwszy Kielich z

Trzemeszna

Górna cześć

stopy –
Personifikacja
Męstwa

Pierwszy Kielich z

Trzemeszna

Dolna cześć stopy – personifikacja

jednego z Błogosławieństw

Pierwszy Kielich z

Trzemeszna

Patena z Trzemeszna

Obrzeże – Jozue i Kaleb

z winnym gronem z
ziemi obiecanej oraz
Anioł oznajmiający
Gedeonowi jego
powołanie

Patena z Trzemeszna

Kielich „Królewski” z

Trzemeszna

Trzemeszno. Tzw. kielich
królewski, kon. XII w.,
obecnie w skarbcu katedry
gnieźnieńskiej

Eljasz
wskrzeszając
y syna
wdowy z
Serepty.

Elizeusz
uzdrawiający
studnię w
Jerycho
przez
wsypanie
soli.

Dawid i
Goliat

Stopa –

Ofiarowanie
Samuela

Kielich „Królewski” z

Trzemeszna

Czara – Cud Elizeusza

w Jerycho

Kielich „Królewski” z

Trzemeszna

Kielich św. Wojciecha z

Trzemeszna

Kielich z Płocka

Czara – rzeź

niewiniątek

Kielich z Płocka

Stopa –

przedstawienie
Jeremiasza

Kielich z Płocka

Stopa – przedstawienie

Abrahama i Izajasza

Kielich z Płocka

Patena z Płocka

Rewers

Patena kaliska (z Lądu)

Ląd, kościół cystersów
pw. Marii Panny i św.
Mikołaja. Patena
Mieszka Starego,
tzw. kaliska, XII/XIII w.,
obecnie w kolegiacie w
Kaliszu

Awers

Patena kaliska (z Lądu)

Kielich i patena z grobu

biskupa Maura

Kielich i patena z Tyńca

Tyniec. Złoty kielich i
patena z grobu opata,
2. poł. XII
w., obecnie w
Państwowych Zbiorach
Sztuki na Wawelu

Tum pod Łęczycą.
Kielich i patena,
2. poł. XII w.,
obecnie w Muzeum w
Łęczycy.

Kielich i patena z kolegiaty

w Tumie pod Łęczycą

Ewangeliarz Anastazji

Awers

Rewers

Ewangeliarz Anastazji

Bibliografia

• 1. P. Skubiszewski, Programy obrazowe kielichów i paten

romańskich, Rocznik H. Sztuki, 13,
1981, s. 5-96

• 2. P. Skubiszewski, Patena kaliska, Rocznik H. Sztuki, 9, 1973
• 3. P. Skubiszewski, Czara Włocławska,
• 4. Z. Świechowski, Sztuka Romańska w Polsce, Warszawa 1982,

s. 73-77

• 5. T. Mroczko, Polska Sztuka Romańska i Przedromańska,

Warszawa 1988, s. 63-64