Ultrasonografia

w ginekologii

i położnictwie

Justyna

Adamczyk

Historia ultradźwięków liczy niemal

200 lat. Za jej początek uznaje się
rok 1819,
kiedy to Cagniard de la Tour
sztucznie wytworzył ultradźwięki za
pomocą syreny.

Oprzyrządowanie i techniki

badania ultrasonograficznego

Rodzaje sond wykorzystywanych w

utrasonografii ginekologiczno-położniczej

• 1.Sondy dopochwowe:

sondy można opisywać na podstawie powierzchni

skanującej lub na podstawie ich kształtu

- krzywoliniowa

- ciasno-wypukła

- liniowa

• 2. Sondy przezbrzuszne

- krzywoliniowe głowice daja największe
pole widzenia i dostarczają wydłużone
sektorowe pole widzenia

- liniowe głowice dobrze służą obrazowaniu

dużych powierzchni lub struktur

- sektorowe głowice mają relatywnie małe

obudowy i są korzystne do badania i
skanowania małych powierzchni

USG podstawowe

w ginekologii

• ocena wielkości i kształtu macicy

Prawidłowa wielkość u dorosłych:

- 6-8 cm długości (oś długa)
- 3-5 cm w poprzecznym i przednio-
tylnym wymiarze (oś krótka)

• ocena echostruktury, grubości
endometrium

Złożone jest z:
- warstwy podstawnej (niezłuszczającej się)
- warstwy funkcjonalnej (złuszczającej się)

U kobiet w wieku rozrodczym endometrium
zmienia strukturę i grubość zgodnia z cyklem
miesiączkowym:

• - Dni cyklu 0-5 nieregularna faza menstrualna może

wyglądać jak płaszcz złuszczonej tkanki

• -Dni cyklu 5-13 faza folikularna lub proliferacyjna,

homogenna mało echogenna

• - Dni cyklu 13-15 faza około owulacyjna, widoczne

wielowarstwowo wyglądające endometrium, złożone ze
środkowej echogennej granicy wynikającej z warstwy
funkcjonalnej śluzówki, która jest hipoechogenna- następnie
warstwa podstawna, która jest mało echogenna

• -Dni cyklu 15-26 faza lutealna lub wydzielnicza,

endometrium najgrubsze i najbardziej echogenne

• -Dni 26-28 faza niedokrwienia podobne do fazy lutealnej

• ocena echostruktury, wielkości

jajników

Normalna wielkość 3 x 2 x 2 cm.

U kobiet w wieku rozrodczym jajniki
zawierają pęcherzyki:

- <10 mm gdy są niedojrzałe
- 10-15 mm gdy dojrzewają
- 18-25 mm kiedy są dojrzałe

•diagnostyka zmian torbielowatych i

litych jajników

•ocena pozostałych narządów
miednicy mniejszej

Usg zmian patologicznych

przydatków

•ocena wielkości i charakteru zmian
patologicznych macicy i przydatków
•ocena doplerowska zmian
patologicznych przydatków
•diagnostyka ultrasonograficzna
ciąży ekotopowej
•diagnostyka niepłodności

USG położnicze

Usg podstawowe we

wczesnym okresie ciąży

•ocena lokalizacji pęcherzyka ciążowego

•stwierdzenie ilości pęcherzyków ciążowych
•stwierdzenie czynności serca zarodka ( FHR
), pomiar długości CRL
•ocena pęcherzyka żółtkowego
•ocena kosmówki
•wykrywanie nieprawidłowości ( ciąża
obumarła, puste jajo płodowe )
•ocena kosmówkowości i owodniowości w
ciąży wielopłodowej

Usg podstawowe w

położnictwie 11-14 tydzień

ciąży

•ocena rozwoju płodu ( zarysy główki i

struktur wewnątrzczaszkowych, klatki
piersiowej - podstawowa ocena anatomii
płodu, jamy brzusznej i kończyn )
•ocena kręgosłupa płodu
•ocena ciągłości powłok jamy brzusznej
•pomiar przezierności karku ( NT ), obecność
kości nosowej ( NB ), FHR
•ocena kosmówki
•wykrywanie nieprawidłowości ( patologia
kosmówki, ciąża obumarła )

Usg podstawowe w

położnictwie 20 - 24 tydzień

ciąży

- głowa
- symetria struktur wewnątrzczaszkowych,

szerokość komór bocznych, ocena twarzoczaszki (
ciągłość górnej wargi )

- klatka piersiowa, serce ( oś serca, ocena czterech

jam serca, ciągłości przegrody międzykomorowej,
odejścia dużych naczyń, czynności serca), płuca

- jama brzuszna ( ciągłość powłok, lokalizacja

żołądka, obecność nerek, pęcherza moczowego )

- kończyny górne i dolne
- ciągłość kręgosłupa

• pomiary wielkości płodu

BPD- wymiar dwuciemieniowy
HC- obwód główki
AC- obwód brzucha płodu
FL- wymiar kości udowej
HL- wymiar kości ramieniowej
CRD- wymiar poprzeczny możdzku

– ocena wieku ciążowego
– ocena masy płodu
– wykrywanie zahamowania wzrostu

wewnątrzmacicznego ( IUGR )