PODSTAWY

TEORETYCZNE HIGIENY

ŻYWIENIA

Opiekunka Środowiskowa

Organizm ludzki zbudowany jest z wielu

substancji, stanowiących materiał

budulcowy i regulujący podstawowe

procesy życiowe.

WODA 60-65%

BIAŁKO 20%

TŁUSZCZ 10-15%

SKŁADNIKI MINERALNE 5%

WĘGLOWODANY 1%

Pożywienie



Wszystkie jadalne części tkanek

roślinnych lub zwierzęcych w stanie

naturalnym lub przetworzonym, w

postaci płynnej lub stałej, któr po

doustnym przyjęciu i przyswojeniu

przez organizm mogą być źródłem

różnorodnych składników

odżywczych.

Składnik pokarmowy



Najmniejsza cząsteczka organiczna

lub nieorganiczna, którą po

uwolnieniu w procesach trawienia

organizm może wchłonąć w

przewodzie pokarmowym i

wykorzystać do swoich celów.



Rozróżnia się składniki endogenne i

egzogenne.

TRAWIENIE – przekształcanie pożywienia w

postać umożliwiającą przyswajanie przez

organizm składników odżywczych.

WCHŁANIANIE – przenikanie przez błonę

śluzową głównie jelita cienkiego związków

o prostej budowie i rozprowadzenie ich

przez krew po organizmie jako składniki

potrzebne do przemian ustrojowych.

TRAWIENIE

WCHŁANIANIE

PRZEMIANY

USTROJOWE

Podstawowa przemiana

materii



Jest to najniższy poziom przemiany

materii jaki zachodzi w organizmie

człowieka na czczo, w całkowitym

spokoju fizycznym i psychicznym (po

półgodzinnym odpoczynku w pozycji

leżącej) w normalnych warunkach

mikroklimatycznych

ODDYCHANIE

CZYNNOŚĆ

SERCA

NAPIĘCIE

MIĘŚNI

Ponadpodstawowa

przemiana materii

WYKONYWANA PRACA FIZYCZNA I UMYSŁOWA

WYKONYWANIE CODZIENNYCH CZYNNOŚCI ZAWODOWYCH

KOSZTY TRAWIENIA POKARMÓW

PRZYKŁADOWE

WYDATKI ENERGETYCZNE

SEN

SWOBODNE STANIE

BIEGANIE

PRASOWANIE

ZMYWANIE NACZYŃ

ZMYWANIE PODŁOGI

SCHODZENIE

ZE SCHODÓW

PŁYWANIE

POWOLNY SPARCER

WCHODZENIE

NA SCHODY

GŁOŚNE CZYTANIE

SIEDZENIE

0,94

1,50

8,14

2,05

2,06

2,40

5,20

7,14

2,85

15,80

1,50

1,44

ENERGIA: KCAL/KG/H

CAŁKOWITA

PRZEMIANA MATERII



PONADPODSTAWOWA PRZEMIANA

MATERII



PONADPODSTAWOWA PRZEMIANA

MATERII

Bilans energetyczny ustroju

SKŁADNIKI

ODŻYWCZE POŻYWIENIA

PODSTAWOWE ZADANIA



Źródło składników do utrzymania

podstawowych procesów życiowych i

aktywności



Źródło materiału budulcowego



Regulacja procesów życiowych w

organizmie

BIAŁKA

Zawartość białka w 100g produktu



3g – mleko 2%



11g - jajko całe



16g – wołowina średnio tłusta



23g – szynka gotowana średno tłusta



17g – filet z dorsza



21g – fasola



3g – zielony groszek



13g – kasza gryczana



6g - czosnek

1 g / kg masy ciała

WĘGLOWODANY



GLUKOZA – soki, warzywa, owoce, wątroba, mięśnie, krew



FRUKTOZA – miód, owoce, nie występuje u zwierząt



GALAKTOZA – tylko w połączeniu z tłuszczami i białkiem –

np. mózg



MANNOZA – skórka pomarańczowa, drożdże



SACHAROZA – trzcina cukrowa i buraki cukrowe



LAKTOZA – mleko kobiece (70%) i krowie (4%)



MALTOZA – słoda



SKROBIA – bulwy i nasiona np. ziemniaki 20% skrobi,

kukurydza 80% skrobi



GLIKOGEN – mięśnie i wątroba



INULINA - cykoria



BŁONNIK – kasza gruboziarnista, groch, fasola, otręby,

czerwona porzeczka



CELULOZA

50-70% zapotrzebowania

energetycznego

Zawartość węglowodanów w 100g

produktów



4g – mleko 2%



41g – chleb graham



77g – kasza manna



100g – cukier



54g – czekolada



80g – miód



62g – fasola



14g - ziemniaki



17g – winogrona



6 g - marchew

TŁUSZCZE

WITAMINY – ADEK, B1,B2,B6, B12, PP,

H, M, C, P

SKŁADNIKI MINERALNE



Makroelementy (wapń, fosfor,

magnez, sód, potas, chlor, siarka,

żelazo)



Mikroelementy (jod, miedź, cynk,

mangan, kobalt, fluor)

WODA

30-35%

zapotrzebowania

energetycznego

OBRÓBKA TECHNOLOGICZNA

ŻYWNOŚCI

OBRÓBKA MECHANICZNA

OBRÓBKA TERMICZNA

Obróbka mechaniczna



Mycie

– oczyszczanie produktów



Czyszczenie

(obieranie, skrobanie) – ma na celu usunięcie

części niejadalnych, nadpsutych lub zwiędłych; powinno

przebiegać bez naruszania wartości odżywczej produktu.



Moczenie

– stosowane do produktów, których struktura

produktów jest nie jest uszkodzona, a produkty powinny być

gotowane w wodzie, której były moczone. Zbyt długie

moczenie rozdrobnionych warzyw i owoców oraz mięsa

sprawia, że tracą one składniki odżywcze (witaminy, sole

mineralne i związki azotowe)



Rozdrabnianie

(krojenie, mielenie, siekanie, ucieranie) –

ma na celu zwiększenie dostępu soków trawiennych do jak

największej powierzchni produktu i skrócenie czasu obróbki

termicznej. Uciekają z powietrzem witaminy ADCEB. Oliwa,

olej i śmietana chronią produkty przed utlenianiem.

Obróbka termiczna



Gotowanie

– ogrzewanie produktów w wodzie lub parze

wodnej.

Podczas gotowania w wyniku rozluźnienia komórek do wywaru

przenikają substancje mineralne (sód, potas, wapń,

magnez, fosfor, chlor) oraz związki organiczne (witaminy,

pektyny, cukry proste).

Rodzaje gotowania:

- na parze – umożliwia uniknięcie strat składników jakie

zachodzi w trakcie gotowania w wodzie; składniki pozostają

w produkcie ponieważ brak jest wywaru

- gotowanie pod zwiększonym ciśnieniem – szybsze

gotowanie produktów przy zachowaniu ich zawartości

odżywczej

- gotowanie pod zmniejszonym ciśnieniem – stosowane do

przygotowywania

produktów

skondensowanych

np.

przygotowywania

produktów

skondensowanych

np.

zagęszczonych soków owocowych i warzyw

Obróbka termiczna



Smażenie

– polega na ofrzewaniu produktów

spożywczych w tłuszczu w temperaturze 170-190

stopni

Do smażenia powinno się używać tłuszczów, które

ulegają rozłożeniu w wysokiej temperaturze

(smalec, olej).

Akroleina – substancja powstała w wyniku

rozkładania tłuszczu w wysokiej temperaturze

(masło 130 stopni)

Rumiana warstwa powstała w trakcie smażenia

chroni produkt przed ubytkiem składników

odżywczych.

Niska temperatura smażenia sprawia, że produkt

nasiąkając staje się ciężkostrawny. Smażenia

powinno się unikać w diecie chorych z

dolegliwościami ze strony układu pokarmowego.

Obróbka termiczna



Pieczenie – ogrzewanie produktu za

pomocą powietrza w temperaturze 120-

260 stopni.

Proces ten przebiega w szczelnie

zamkniętym piekarniku, na ruszcie, rożnie

bez dodatku tłuszczu.

Piec można większość produktów, a taki

sposób obróbki żywności wskazany jest dla

ludzi zdrowych i chorych.

Pieczenie w folii zabezpiecza produkt przed

utratą składników odżywczych.

Obróbka termiczna



Duszenie – ogrzewanie produktów w

zamkniętym naczyniu z niewielkim

dodatkiem wody i tłuszczu w temperaturze

około 100 stopni.

Najczęściej produkt duszony wcześniej

zostaje obsmażony, aby zapobiec utraty

składników odżywczych i smakowych z

głębszych jego warstw.

Naczynie powinno być zamknięte, aby nie

uciekała para wodna, która zmiękcza

produkt.

Produkty duszone są lekko strawne.

Obróbka termiczna



Zamrażanie

– obniżenie temperatury

produktu spożywczego poniżej 0 stopni

Wykorzystywane

przechowywania

Wykorzystywane

przechowywania

żywności,

przygotowywania

deserów,

żywności,

przygotowywania

deserów,

lodów, napojów.



Zapiekanie

– krótkotrwałe ogrzanie potraw

w dobrze nagrzanym piekarniku (200

stopni).

Zazwyczaj potrawy zapiekane są produktami

mącznymi z warzywami lub owocami np.

makaron z mięsem, ryż z jabłkiem,

ziemniaki z cebulą i wędliną, łazanki z

kapustą



To takie żywienie, które w pełni pokrywa

zapotrzebowanie

organizmu

ludzkiego

zapotrzebowanie

organizmu

ludzkiego

wszystkie składniki pokarmowe niezbędne dla

jego funkcjonowania.



Polega

ono

dostarczeniu

ustroju

Polega

ono

dostarczeniu

ustroju

pożywienia:

- zawierającego wszystkie niezbędne składniki

w ilościach i proporcjach zgodnych z

zaleceniami nauki o żywieniu,

- odpowiednio sporządzonego pod względem

smakowym i estetycznym,

regularnie

przyjmowanego

oraz

regularnie

przyjmowanego

oraz

proporcjonalnie rozłożonego na

poszczególne

posiłki

- przygotowanego zgodnie z zasadami

sanitarno-epidemiologicznymi

Prawidłowe żywienie

Dieta, żywienie i profilaktyka

chorób przewlekłych – raport

WHO



Choroby sercowo-naczyniowe



Nowotwory



Otyłość



Cukrzyca insulinozależna



Choroby jelita grubego



Kamica żółciowa



Próchnica zębów



Osteoporoza



Alkoholowe uszkodzenie wątroby i mózgu

ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

DBAJ O RÓŻNORODNOŚĆ POSIŁKÓW

Nie ma produktu żywnościowego, który

dostarczyłby

wszystkich

składników

dostarczyłby

wszystkich

składników

pokarmowych w niezbędnej ilości. Aby nie

dopuścić do niedoborów w całodziennym

jadłospisie

powinno

się

uwzględnić

jadłospisie

powinno

się

uwzględnić

produkty z każdej grupy. Zasada ta

dotyczy wszytskich posiłków.

ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

STRZEŻ SIĘ NADWAGI I OTYŁOŚCI, NIE

ZAPOMNIJ O CODZIENNEJ AKTYWNOŚCI

Zachowanie należnej masy ciała to podstawa

prawidłowego rozwoju i ochrona przed wieloma

chorobami.

Nadwaga i otyłość to oprócz problemu estetycznego

także choroba wywołująca inne dolegliwości –

cukrzycę, nadciśnienie tętnicze i inne choroby

układu sercowo – naczyniowego.

Ogranicz spożycie tłuszczów, ogranicz dania typu

fast food, słodycze i słodzone napoje.

Tradycyjne smażenie i pieczenie zastąp gotowaniem

na parze, duszeniem bez obsmażania, pieczeniem

w folii aluminiowej lub rękawie lub na grilu.

ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

PRODUKTY ZBOŻOWE ŹRÓDŁEM ENERGII

Produkty zbożowe powinny stanowić podstawowe źródło

energii w diecie człowieka. Dostarczają one węglowodanów

złożonych, błonnika pokarmowego oraz białka roślinnego.

Zawierają przede wszystkim witaminy z grupy B oraz

witaminę E. Dostarczają również składników mineralnych

takie jak: żelazo, miedź, magnez, cynk oraz potas i fosfor.

Wartość żywieniowa produktów zbożowych jest uzależniona

od stopnia przemiału ziarna, w trakcie którego usuwane są

zewnętrzne części bogate w składniki odżywcze. Mniejszą

zawartością

witamin

składników

mineralnych

zawartością

witamin

składników

mineralnych

charakteryzują się produkty otrzymane z wyższego stopnia

przemiału, wówczas mąka i pieczywo są bielsze a kasza

drobniejsza. Natomiast pieczywo razowe oraz grube kasze

odznaczają się wyższą zawartością witamin i składników

mineralnych oraz błonnika pokarmowego.

ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

MLEKO I PRODUKTY MLECZNE STAŁYM

ELEMENTEM CODZIENNEJ DIETY

Mleko i przetwory mleczne są nie tylko głównym

źródłem wapnia w diecie, ale dostarczają również

białka o wysokiej wartości biologicznej oraz

witamin z grupy B, a także A i D. Produkty te są

również źródłem składników mineralnych takich

jak magnez, potas i cynk. Z uwagi na zawartość

nasyconych kwasów tłuszczowych w tłuszczu

mlecznym należy wybierać mleko i jego przetwory

o obniżonej zawartości tłuszczu.

ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

MIĘSO SPOŻYWAJ Z UMIAREM

Mięso jest dobrym źródłem pełnowartościowego białka, a

także witamin z grupy B, szczególnie B1,B12, PP oraz łatwo

przyswajalnego żelaza.

Należy wybierać chude gatunki mięs, a także zastępować je

roślinami strączkowymi i rybami (zaleca się spożywanie 2-3

porcji po 150g tygodniowo). Zarówno rośliny strączkowe jak

i ryby oraz jaja są dobrym źródłem pełnowartościowego

białka. Jaja podobnie jak mięso, zawierają prawie wszystkie

składniki odżywcze potrzebne organizmowi. W żółtku jaja

zawarta jest jednak duża ilość cholesterolu. Ryby w

porównaniu z mięsem zawierają więcej składników

mineralnych. Są dobrym źródłem jodu oraz fluoru. Polecane

są zwłaszcza ryby morskie ze względu na wysoką zawartość

wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3.

Rośliny strączkowe są źródłem węglowodanów złożonych, a

także witamin z grupy B oraz składników mineralnych

takich jak: żelazo, fosfor i wapń.

ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

CODZIENNIE JEDZ

WARZYWA I OWOCE

Warzywa i owoce powinny wchodzić w skład codziennej diety,

gdyż są źródłem cennych witamin, zwłaszcza witaminy C

oraz B - karotenu. Dostarczają także kwasu foliowego.

Zawierają znaczne ilości składników mineralnych takich jak:

wapń, potas, magnez, sód. Zawarty w owocach i warzywach

błonnik pokarmowy nie ulega trawieniu przez enzymy

przewodu pokarmowego. Spełnia on bardzo ważną rolę,

m.in. posiada zdolność regulowania pracy przewodu

pokarmowego zapobiegając zaparciom, korzystnie wpływa

na stężenie cholesterolu i glukozy we krwi.

Większość warzyw i owoców odznacza się wysoką zawartością

wody (80-90%), z czego wynika ich niska wartość

kaloryczna.

ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

OGRANICZ TŁUSZCZE ZWIERZĘCE I UNIKAJ CHOLESTEROLU

Tradycyjna polska dieta obfituje w tłuszcze. Zaleca się obniżenie spożycia

tłuszczów ogółem poniżej 30% dziennego zapotrzebowania na energię.

Ograniczenie spożycia tłuszczów zwłaszcza zwierzęcych i produktów

obfitujących w cholesterol jest nieodzownym warunkiem profilaktyki chorób

układu krążenia. Ograniczenie spożycia tłuszczu ma również istotne

znaczenie w zapobieganiu i leczeniu otyłości. Należy pamiętać, iż tłuszcz

jest najbardziej kalorycznym składnikiem pokarmowym - 1g tłuszczu

dostarcza 9 kcal, a białka czy węglowodanów 4 kcal.

Warto wiedzieć, że tłuszcze spożywane są nie tylko w formie "widocznej"

(masło, olej, margaryna, smalec, tłuszcz przy mięsie czy wędlinach), ale

również w formie "niewidocznej" zawartej w potrawach i produktach

(mięso, sery, wyroby cukiernicze).

Tłuszcze zwierzęce sprzyjają rozwojowi miażdżycy. Wskazane jest aby

zastępować tłuszcze zwierzęce roślinnymi. Wśród różnych technik

kulinarnych godne polecenia jest gotowanie, pieczenie czy duszenie bez

dodatku tłuszczu. Również pieczenie na grilu powoduje zmniejszenie ilości

tłuszczu.



ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

ZACHOWAJ UMIAR W SPOŻYCIU CUKRU I

SŁODYCZY

Cukier

nie

dostarcza

żadnych

niezbędnych

Cukier

nie

dostarcza

żadnych

niezbędnych

składników odżywczych, jest natomiast źródłem

"pustych"

kalorii.

Produkty

dostarczające

"pustych"

kalorii.

Produkty

dostarczające

"pustych" kalorii należy rozumieć jako produkty,

nie wzbogacające organizmu w jakiekolwiek

składniki odżywcze, a dostarczające jedynie

kalorii.

Nadmierne spożycie cukrów prostych może w

konsekwencji prowadzić do otyłości. Produkty te

odrywają także dużą rolę w powstawaniu

próchnicy zębów.

ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

OGRANICZ SÓL

Sód zawarty w soli odgrywa ważną rolę w procesach

metabolicznych zachodzących w organizmie. Jednak jego

zbyt wysoki poziom w diecie może przyczyniać się do

wzrostu ciśnienia tętniczego krwi. Dzienne spożycie soli nie

powinno przekraczać 5 - 6g (1 płaska łyżeczka do herbaty).

Aktualny poziom spożycia soli w Polsce jest trzykrotnie

wyższy od zalecanego. Należy zrezygnować z dosalania

potraw, a także ograniczyć dodatek soli w czasie ich

przygotowywania.

Warto wiedzieć, iż sól jest dodawana w dużych ilościach

podczas przemysłowej produkcji żywności, przy produkcji

konserw, wędlin, serów, kiszonek, wędzonek, marynat, a

także zup w proszku i niektórych przypraw. Zaleca się

zastępowanie tradycyjnej soli, dostępnymi na rynku solami

niskosodowymi lub różnego rodzaju mieszankami ziołowymi

i przyprawami.

ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

PIJ DUŻO WODY

Woda dostarczana jest organizmowi w postaci

napojów oraz razem ze spożywanymi produktami i

potrawami. Organizm nie może magazynować

większej ilości wody i niedostateczna podaż

płynów szybko może doprowadzić do odwodnienia,

dlatego też należy pić często, w umiarkowanych

ilościach.

Zaleca się, aby wypijać co najmniej 2 l napojów

dziennie. Uniwersalnym napojem, za pomocą

którego można ugasić pragnienie jest woda.

Natomiast należy ograniczać spożycie napojów

słodzonych.

ZASADY

RACJONALNEGO ŻYWIENIA

NIE PIJ ALKOHOLU

Alkohol jest produktem bardzo kalorycznym, nie

zawiera

żadnych

niezbędnych

składników

zawiera

żadnych

niezbędnych

składników

pokarmowych, a u osób z podwyższonym

stężeniem triglicerydów sprzyja ich dalszemu

wzrostowi. W nadmiarze podnosi także ciśnienie

krwi.

Należy

pamiętać,

że

częste

spożywanie

Należy

pamiętać,

że

częste

spożywanie

umiarkowanych nawet ilości może prowadzić do

uzależnienia. Alkohol należy spożywać z umiarem.

Nie powinno się przekraczać 2 drinków dziennie.

Za 1 drinka uważa się kieliszek wódki, lampkę

wina (75-100ml) lub szklankę piwa.

DIETY LECZNICZE

– PODSTAWY DIETOTERAPII

DIETETYKA – dział nauki o żywieniu

ustalający zasady racjonalnego żywienia

człowieka chorego.

Żywieniem dietetycznym nazywamy sposób

odżywiania człowieka, który ma na celu

dostarczenie

jego

organizmowi

dostarczenie

jego

organizmowi

niezbędnych składników pokarmowych w

ilościach

odpowiadających

ilościach

odpowiadających

zapotrzebowaniu

zmienionego

przez

zapotrzebowaniu

zmienionego

przez

chorobę

ustroju,

będących

chorobę

ustroju,

będących

zagwarantować właściwe odżywienie i

odciążyć narząd uszkodzony chorobowo.

Ogólne zasady

żywienia dietetycznego

REGULARNE

NIEZBYT OBFITE POSIŁKI

WYSOKA JAKOŚĆ

PRODUKTÓW

ZALECENIA

SANITARNE

UROZMAICENIE

I ESTETYKA PODANIA

DIETA ŁATWO STRAWNA

•

Nie obciąża przewodu pokarmowego

•

Unika się produktów zalegających w

żołądku, wzdymających, ostro

przyprawionych, używek i marynat

•

Potrawy gotowane na parze i w wodzie,

duszone i smażone bez tłuszczu

•

Gorączka, schorzenia przewodu

pokarmowego, wyrównana choroba nerek i

dróg żółciowych, żywienie osób starszych

PRODUKTY I POTRAWY

DOZWOLONE

•

Produkty zbożowe – pieczywo pszenne, mąka pszenna, ryzowa,

kukurydziana, drobne kasze, kasza jęczmienna, płatki owsiane

•

Mleko świeże i sery mało kwaśne

•

Jaja świeże, mięso chude – cielęcina, konina, wołowina, wieprzowina,

płucka, serca, wątroba, chude wędliny – szynka, polędwica, parówki,

kurczak, kura, indyk, ryby – dorsz, szczupak, pstrąg

•

Masło roślinne, śmietana niezbyt kwaśna, olej sojowy i słonecznikowy

•

Ziemniaki gotowane i pieczone

•

Cukier, miód, syropy marmolady, dżemy

•

Pomidory, owoce jagodowe, cytrusowe, jabłka kwaśne, marchew, dynia,

sałata, groszek zielony, szpinak, buraki, winogrona, brzoskwinie

•

Herbata, kakao, wanilia, goździki, sok cytrynowy

•

Zupy warzywne, owocowe, krupnik, mleczne, ziemniaczane

•

Mięsa gotowane, pieczone w folii, pulpety, makarony, jajecznica, omlety na

parze, pierogi, lane kluski, chude ryby gotowane na parze, duszone,

•

Warzywa gotowane, budynie owocowe, soki warzywne

•

Kompot, kisiel, galaretka, bezy, biszkopty, herbatniki

PRODUKTY I POTRAWY

ZABRONIONE



Pieczywo żytnie i mąka żytnia, kasza

jaglana, makaron gruby



Kwaśne mleko i pikantne sery



Tłuste mięso, kaczka, gęś, węgorz, łosoś,

śledź



Smalec, słonina, boczek, olej rzepakowy



Kalafior, kapusta, brukselka, rzepa



Ostre przyprawy (pieprz, ocet, musztarda)

DIETA BOGATOBIAKOWA



Przeciętnie podaje się 100-130g

białka ogółem



Jednostki chorobowe: marskość

wątroby, zespół nerczycowy,

upośledzone trawienie i wchłanianie,

wychudzenie, zespół Cushinga,

nadczynność tarczycy, trudno gojące

się rany

Produkty zalecane



Pieczywo pszenne i białe bułki, ryż, kasza

manna, makarony drobno krajane



Mleko, kefir, chudy ser, cielęcina,

wołowina, chudy drób, dorsz, szczupak,

leszcz



Masło śmietana, margaryna



Bawarka, kawa zbożowa, soki owocowe i

warzywne, słaba herbata,



Kompoty, galaretki, kisiele, musy,

przetwory owocowe

DIETA UBOGOBIAŁKOWA



Dobowa zawartość białka ogółem w

diecie nie powinna przekraczać 40g,

w tym białko zwierzęce powinno

stanowić 2/3



Zastosowanie: niewydolność nerek,

zaparcia spastyczne, zapalenie

kłębuszków nerkowych.



Wywary z mięs, podrobów i grzybów

są zabronione

DIETA UBOGOTŁUSZCZOWA

•

Dieta ubogotłuszczowa z ograniczeniem błonnika (dużo

węglowodanów i soli mineralnych z ograniczeniem błonnika,

wyklucza się pokarmy zalegające w żołądku, wzdymające,

ostre przyprawy i używki)

•

Produkty zalecane:

•

Pieczywo pszenne i półcukirenicze, biszkopty, kasza

jęczmienna, kukurydziana, kluski, łazanki

•

Kefir, maślanka, chude mleko i sery twarogowe

•

Chude gotowane mięso, ryby z wody (szczupak, dorsz, leszcz

•

Masło

•

Ziemniaki, marchew, szpinak, buraki, sałata, soki owocowe,

przeciery, jabłka pieczone

•

Dżemy bez pestek, galaretki owocowe, musy, budynie, kisiele

•

Kleiki, zupy mleczne, zupy na chudych wywarachcielęcych ,

barszcz zabielany

•

Herbata, bawarka, kawa zbożowa, mleko

DIETA MAŁOENERGETYCZNA



Stosuje się w otyłości, w leczeniu miażdżycy i nadciśnienia

tętniczego oraz celem ograniczenia cholesterolu



Produkty dozwolone:

* 2% mleko, chudy twaróg, jaja, baranina, cielęcina,

kurczak, dorsz, sandacz, kapusta, pomidory, dynia, fasolka

szparagowa, marchew, sałata, cebula, rzepa, rzodkiewka,

truskawki, pomarańcza, cytryna

•

Produkty dozwolone w ograniczeniu

* chleb razowy, masło, olej sojowy, słonecznikowy,

ziemniaki, groszek zielony, pietruszka, porzeczka, gruszka,

śliwka, winogrono

•

Produkty zabronione:

* pieczywo jasne, kasza, mąka, makaron, mięso tłuste,

smalec, słonina, ciastka, torty, marmolady, czekolada,

cukier, fasola, zupy na mięsnych wywarach, majonez, tłuste

sosy, alkohol

ZASADY PLANOWANIA

I OCENY JADŁOSPISÓW

3 POSIŁKI DZIENNIE

ŚNIADANIE 30-35% ZAPOTRZEBOWANIA

OBIAD 35-40% ZAPOTRZEBOWANIA

KOLACJA 25-30% ZAPOTRZEBOWANIA

ŚNIADANIE 25-30%

II ŚNIADANIE 5-10%

OBIAD 35-40%

KOLACJA 25-30%

CZTERY POSIŁKI DZIENNIE

ŚNIADANIE 25-30%

II ŚNIADANIE 5-10%

OBIAD 30-35%

PODWIECZOREK 5-10%

KOLACJA 15-20%

PIĘĆ

POSIŁKÓW

Charakterystyka posiłków

ŚNIADANIE

– mleko, pieczywo mieszane, masło,

produkty z białkiem pochodzenia zwierzęcego,

warzywa lub owoce.

II ŚNIADANIE

– pieczywo, masło, wędliny, sery,

ryby, jaja, warzywa lub owoce, mleko, kawa,

koktajl

OBIAD

– produkty dostarczające białko o wysokiej

wartości biologicznej (mięso, ryby, jaja); ziemniaki

lub produkty pochodzenia zbożowego (kasza,

makaron, fasola, groch); warzywa i owoce w

postaci surowej lub gotowanej

KOLACJA

– potrawy łatwostrawne, niezbyt obfite,

minimum 2 godziny przed snem.

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50
Slide 51
Slide 52

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PODSTAWY TEORETYCZNE HIGIENY ZYWIENIA
KOROZJA PODSTAWY TEORETYCZNE I SPOSOBY ZAPOBIEGANIA
KOROZJA PODSTAWY TEORETYCZNE I SPOSOBY ZAPOBIEGANIA
Podstawy teoretyczne
terapia dzieci z trudnosciami w czytaniu i pisaniu - podstawy teoretyczne, Studia - pedagogika
higiena i zywienie higiena sciaga
02 16PF PODSTAWY TEORETYCZNE I ANALIZA WYNIKÓW
Podstawy teoretyczne zarzadzania?zpieczeństwem informacji
Czynniki lokalizacji przedsiębiorstwa podstawy teoretyczne (wyklad 2)
Kopia Podstawy teoretyczne termowizji
NR6, 1. Podstawy teoretyczne.
hyraulika, sprawozdanie1, Podstawy teoretyczne
Podstawy teoretyczne i praktyczne leczenia otyłości CM UMK
ZŚ W2 podstawy teoretyczne zś
Podstawy teoretyczne Gotowanie i wędzenie produktów mięsnych
Koordynacja ruchowa i technika podstawy teoretyczne i metod
PODSTAWY TEORETYCZNE BADANIA SOCJOMETRYCZNEGO, Metody badań pedagogicznych

więcej podobnych podstron