Cukrzyca typu 2 u

Cukrzyca typu 2 u

dzieci i młodzieży

dzieci i młodzieży

Dr n. med. Teresa Adamczyk

Dr n. med. Teresa Adamczyk

II Klinika Chorób Dzieci PAM

II Klinika Chorób Dzieci PAM

CUKRZYCA TYPU 2

CUKRZYCA TYPU 2



Metaboliczne zaburzenia objawiające

Metaboliczne zaburzenia objawiające

się przewlekłą hiperglikemią i

się przewlekłą hiperglikemią i

skojarzonymi z nią przewlekłymi

skojarzonymi z nią przewlekłymi

zaburzeniami przemiany

zaburzeniami przemiany

węglowodanów, tłuszczów, białek i

węglowodanów, tłuszczów, białek i

innych składników

innych składników



Niedobór działania lub spaczone

Niedobór działania lub spaczone

efekty działania insuliny na komórki i

efekty działania insuliny na komórki i

tkanki są spowodowane przez różne

tkanki są spowodowane przez różne

czynniki genetyczne i środowiskowe

czynniki genetyczne i środowiskowe

ETIOPATOGENEZA

ETIOPATOGENEZA

Podstawowe mechanizmy:

Podstawowe mechanizmy:



bezwzględny niedobór insuliny (

bezwzględny niedobór insuliny (

↓ wydzielania)

↓ wydzielania)



zmniejszenie wrażliwości tkanek obwodowych

zmniejszenie wrażliwości tkanek obwodowych

na insulinę (insulinooporność)

na insulinę (insulinooporność)



współistnienie i współzależność obydwu

współistnienie i współzależność obydwu

mechanizmów jednocześnie w różnej proporcji

mechanizmów jednocześnie w różnej proporcji

CUKRZYCA TYPU 2

CUKRZYCA TYPU 2

W wyniku długotrwałego działanie tych

W wyniku długotrwałego działanie tych

zaburzeń regulacyjnych i zmian w

zaburzeń regulacyjnych i zmian w

metabolizmie (szczególnie toksyczność

metabolizmie (szczególnie toksyczność

hiperglikemii) prowadzi do zespołów

hiperglikemii) prowadzi do zespołów

uszkodzenia tętnic, tętniczek i

uszkodzenia tętnic, tętniczek i

włośniczek wielu narządów oraz do

włośniczek wielu narządów oraz do

różnych form uszkodzenia układu

różnych form uszkodzenia układu

nerwowego i innych narządów lub

nerwowego i innych narządów lub

układów

układów

CUKRZYCA TYPU 2

CUKRZYCA TYPU 2



pierwsze doniesienia w literaturze – 1916 rok

pierwsze doniesienia w literaturze – 1916 rok



pierwsze przypadki DM t.2 u nastolatków z

pierwsze przypadki DM t.2 u nastolatków z

plemienia Pima – 1979 rok

plemienia Pima – 1979 rok



choroba cywilizacyjna i społeczna

choroba cywilizacyjna i społeczna



przybiera rozmiary epidemii (

przybiera rozmiary epidemii (

↑ otyłości)

↑ otyłości)



2,1% populacji (Międzynarodowy Instytut Cukrzycy

2,1% populacji (Międzynarodowy Instytut Cukrzycy

– 1997r)

– 1997r)



aktualnie dotyczy 100 mln ludzi w krajach

aktualnie dotyczy 100 mln ludzi w krajach

rozwiniętych

rozwiniętych



w Polsce – 2 mln chorych

w Polsce – 2 mln chorych



w 2010 roku liczba chorych wzrośnie do 215 mln

w 2010 roku liczba chorych wzrośnie do 215 mln

(3% populacji)

(3% populacji)



Azja, Afryka – 2-3 krotny wzrost liczby zachorowań

Azja, Afryka – 2-3 krotny wzrost liczby zachorowań

CUKRZYCA TYPU 2

CUKRZYCA TYPU 2

Cukrzycę „nie-autoimmunologiczną”

Cukrzycę „nie-autoimmunologiczną”

rozpoznaje się u 8-45% dzieci w zależności

rozpoznaje się u 8-45% dzieci w zależności

od grupy etnicznej.

od grupy etnicznej.

Dwa niezależne badania przeprowadzone

Dwa niezależne badania przeprowadzone

w połowie lat 90.-tych obejmujące dzieci i

w połowie lat 90.-tych obejmujące dzieci i

młodzież w wieku 10-19 lat wykazały, że

młodzież w wieku 10-19 lat wykazały, że

DM t.2 stanowiła odpowiedni 33% i 46%

DM t.2 stanowiła odpowiedni 33% i 46%

wszystkich przypadków cukrzycy w tym

wszystkich przypadków cukrzycy w tym

wieku

wieku

CUKRZYCA TYPU 2

CUKRZYCA TYPU 2

Czynniki środowiskowe

Czynniki środowiskowe



„

„

westernizacja”, „coca-colonizacja”

westernizacja”, „coca-colonizacja”



siedzący tryb życia

siedzący tryb życia



dieta

dieta



brak aktywności

brak aktywności



nadwaga, otyłość

nadwaga, otyłość

Inne czynniki:

Inne czynniki:



przynależność etniczna (Indianie Pima)

przynależność etniczna (Indianie Pima)



wiek (12-16 lat)

wiek (12-16 lat)



Płeć (dziewczynki:chłopcy 3:1; 4-6:1)

Płeć (dziewczynki:chłopcy 3:1; 4-6:1)



rodzinne obciążenie DM t.2

rodzinne obciążenie DM t.2



czynniki perinatalne

czynniki perinatalne

HIPOTEZA „ZAPOBIEGLIWEGO

HIPOTEZA „ZAPOBIEGLIWEGO

FENOTYPU” - „THIRFY

FENOTYPU” - „THIRFY

PHENOTYPE”

PHENOTYPE”

Ryzyko zachorowania na cukrzycę jest większe

Ryzyko zachorowania na cukrzycę jest większe

u dzieci z małą urodzeniową masą ciała.

u dzieci z małą urodzeniową masą ciała.

Hatterslay i Tooke – genetycznie

Hatterslay i Tooke – genetycznie

uwarunkowana insuliniooporność powoduje

uwarunkowana insuliniooporność powoduje

upośledzenie zależnego od insuliny wzrostu

upośledzenie zależnego od insuliny wzrostu

płodu oraz insulinooporność w życiu

płodu oraz insulinooporność w życiu

późniejszym

późniejszym

HIPOTEZA „ZAPOBIEGLIWEGO

HIPOTEZA „ZAPOBIEGLIWEGO

FENOTYPU” - „THIRFY

FENOTYPU” - „THIRFY

PHENOTYPE”

PHENOTYPE”

Niedożywienie wewnątrzmaciczne:

Niedożywienie wewnątrzmaciczne:



hamuje wzrost płodu

hamuje wzrost płodu



zmienia hormonalno-metaboliczną

zmienia hormonalno-metaboliczną

homeostazę płodu umożliwiając przeżycie

homeostazę płodu umożliwiając przeżycie

dziecka

dziecka



prowadzi do wystąpienia w życiu

prowadzi do wystąpienia w życiu

pozapłodowym otyłości, insulinooporności i

pozapłodowym otyłości, insulinooporności i

dysfunkcji komórek

dysfunkcji komórek

β

β

trzustki

trzustki



po wielu latach prowadzi do pełnoobjawowej

po wielu latach prowadzi do pełnoobjawowej

cukrzycy

cukrzycy

TEORIA „OSZCZĘDNEGO

TEORIA „OSZCZĘDNEGO

GENOTYPU” – „THIRFY

GENOTYPU” – „THIRFY

GENOTYPE”

GENOTYPE”

1962, Neel – zwiększony wyrzut

1962, Neel – zwiększony wyrzut

insuliny po bodźcu pokarmowym:

insuliny po bodźcu pokarmowym:



promuje lipogenezę i gromadzenie

promuje lipogenezę i gromadzenie

depozytów tkanki tłuszczowej do

depozytów tkanki tłuszczowej do

wykorzystania w czasie głodu

wykorzystania w czasie głodu



zapewnia alternatywne źródła „paliwa”

zapewnia alternatywne źródła „paliwa”

dla mięśni szkieletowych (nienasycone

dla mięśni szkieletowych (nienasycone

kwasy tłuszczowe) i OUN (ciała

kwasy tłuszczowe) i OUN (ciała

ketonowe)

ketonowe)

TEORIA „OSZCZĘDNEGO

TEORIA „OSZCZĘDNEGO

GENOTYPU” – „THIRFY

GENOTYPU” – „THIRFY

GENOTYPE

GENOTYPE

Zderzenie naszych genów myśliwych i

Zderzenie naszych genów myśliwych i

koczowników z nowym trybem życia w XX

koczowników z nowym trybem życia w XX

wieku przyczynia się do powstawania:

wieku przyczynia się do powstawania:



otyłości

otyłości



insulinooporności

insulinooporności



hiperinsulinemii

hiperinsulinemii



zaburzenia czynności komórek

zaburzenia czynności komórek

β

β



cukrzycy typu 2

cukrzycy typu 2

TEORIA „OSZCZĘDNEGO

TEORIA „OSZCZĘDNEGO

GENOTYPU” – „THIRFY

GENOTYPU” – „THIRFY

GENOTYPE

GENOTYPE

Oszczędzanie energii może wynikać z

Oszczędzanie energii może wynikać z

genetycznie uwarunkowanej niskiej

genetycznie uwarunkowanej niskiej

podstawowej przemiany materii, co

podstawowej przemiany materii, co

może zależeć od odpowiedniej

może zależeć od odpowiedniej

mutacji regulatora tej przemiany:

mutacji regulatora tej przemiany:

układ sympatyczny, a szczególnie

układ sympatyczny, a szczególnie

receptor

receptor

β

β

3

3

w tkance tłuszczowej

w tkance tłuszczowej

RODZINNE OBCIĄŻENIE DM

RODZINNE OBCIĄŻENIE DM

t.2

t.2



dodatni wywiad rodzinny u krewnych I i II

dodatni wywiad rodzinny u krewnych I i II

°

°

stwierdza się u 74-100% dzieci z DM t.2

stwierdza się u 74-100% dzieci z DM t.2



oporność na insulinę zostaje „zaprogramowana”

oporność na insulinę zostaje „zaprogramowana”

w okresie życia płodowego jako odpowiedź na

w okresie życia płodowego jako odpowiedź na

niedostateczne odżywianie in utero

niedostateczne odżywianie in utero



niedobór składników pokarmowych

niedobór składników pokarmowych



upośledza bezpośrednio wzrost i różnicowanie komórek

upośledza bezpośrednio wzrost i różnicowanie komórek

β

β

oraz tkanek wrażliwych na insulinę (mięśnie, wątroba)

oraz tkanek wrażliwych na insulinę (mięśnie, wątroba)



pośrednio wpływa na metabolizm płodu, adoptując go do

pośrednio wpływa na metabolizm płodu, adoptując go do

oszczędnego gospodarowania zasobami energetycznymi

oszczędnego gospodarowania zasobami energetycznymi



prowadzi do ↓ stężenia hormonów anabolicznych

prowadzi do ↓ stężenia hormonów anabolicznych

(insulina, IGF1, L-tyroksyna)

(insulina, IGF1, L-tyroksyna)



prowadzi do ↑ hormonów katabolicznych (GKS)

prowadzi do ↑ hormonów katabolicznych (GKS)

ETIOPATOGENEZA CUKRZYCY

ETIOPATOGENEZA CUKRZYCY

TYPU 2 U DZIECI I MŁODZIEŻY

TYPU 2 U DZIECI I MŁODZIEŻY

Utrzymanie prawidłowej homeostazy

Utrzymanie prawidłowej homeostazy

glukozy zależy od 3 procesów ściśle

glukozy zależy od 3 procesów ściśle

skoordynowanych:

skoordynowanych:

1.

1.

prawidłowego wydzielania insuliny przez

prawidłowego wydzielania insuliny przez

komórki

komórki

β

β

2.

2.

zależnego od insuliny hamowania

zależnego od insuliny hamowania

endogennego (głównie w wątrobie)

endogennego (głównie w wątrobie)

wytwarzania glukozy

wytwarzania glukozy

3.

3.

zależnego od insuliny pobudzenia

zależnego od insuliny pobudzenia

wychwytu glukozy przez tkanki obwodowe,

wychwytu glukozy przez tkanki obwodowe,

głównie mięśnie

głównie mięśnie



Cukrzyca typu 1 (DM t.1) –

Cukrzyca typu 1 (DM t.1) –

bezwzględny brak insuliny

bezwzględny brak insuliny



Cukrzyca typu 2 (DM t.2) – względny

Cukrzyca typu 2 (DM t.2) – względny

niedobór insuliny spowodowany

niedobór insuliny spowodowany

obwodową insulinoopornością i

obwodową insulinoopornością i

zwiększoną wątrobową produkcją

zwiększoną wątrobową produkcją

glukozy

glukozy

INSULINOOPORNOŚĆ

INSULINOOPORNOŚĆ

Upośledzona odpowiedź biologiczna

Upośledzona odpowiedź biologiczna

na insulinę endo- lub egzogenną w

na insulinę endo- lub egzogenną w

zakresie metabolizmu

zakresie metabolizmu

węglowodanów, białek i lipidów, jak

węglowodanów, białek i lipidów, jak

również działania mitogennego

również działania mitogennego

ADA, 1997

ADA, 1997

INSULINOOPORNOŚĆ

INSULINOOPORNOŚĆ

Niedostateczne działanie insuliny:

Niedostateczne działanie insuliny:



wątroba – nasilenie glukoneogenezy

wątroba – nasilenie glukoneogenezy



mięśnie szkieletowe:

mięśnie szkieletowe:



redukcja stymulowanego przez insulinę transportu

redukcja stymulowanego przez insulinę transportu

(zaburzenia translokacji nośnika GLUT4)

(zaburzenia translokacji nośnika GLUT4)



spichrzanie glukozy w formie glikogenu (

spichrzanie glukozy w formie glikogenu (

↓ aktywności

↓ aktywności

syntazy glikogenu)

syntazy glikogenu)



tkanka tłuszczowa – insulinooporność prowadzi

tkanka tłuszczowa – insulinooporność prowadzi

do:

do:



lipolizy,

lipolizy,

↑WKT (lipotoksyczność)

↑WKT (lipotoksyczność)



upośledzenia transportu i syntezy glikogenu w mięśniach

upośledzenia transportu i syntezy glikogenu w mięśniach



Nasilenia glukoneogenezy w wątrobie

Nasilenia glukoneogenezy w wątrobie

INSULINOOPORNOŚĆ

INSULINOOPORNOŚĆ

Tkankowa (komórkowa), jest

Tkankowa (komórkowa), jest

genetycznie uwarunkowanym

genetycznie uwarunkowanym

(pierwotna) lub nabytym (wtórna)

(pierwotna) lub nabytym (wtórna)

stanem, w którym prawidłowa ilość

stanem, w którym prawidłowa ilość

insuliny powoduje, mniejsze niż

insuliny powoduje, mniejsze niż

fizjologicznie, niezbędne efekty

fizjologicznie, niezbędne efekty

metabolizmu.

metabolizmu.

NATURALNA HISTORIA

NATURALNA HISTORIA

CUKRZYCY TYPU 2

CUKRZYCY TYPU 2

NORMOGLIKEMIA

NORMOGLIKEMIA

HIPERGLIKEMIA POPOSIŁKOWA

HIPERGLIKEMIA POPOSIŁKOWA

UPOŚLEDZONA TOLERANCJA GLUKOZY

UPOŚLEDZONA TOLERANCJA GLUKOZY

CUKRZYCA

CUKRZYCA

INSULINOOPORNOŚĆ

WYRÓWNANWCZA HIPERINSULINEMIA

DEKOMPENSACJA KOMÓREK β

WZGLĘDNY NIEDOBÓR INSULINY

NIEWYDOLNOŚĆ KOMÓREK
β

CO JEST PIERWOTNYM

CO JEST PIERWOTNYM

DEFEKTEM W DM t. 2 ???

DEFEKTEM W DM t. 2 ???



Insulinooporność??

Insulinooporność??

?

?



Niedostateczne

Niedostateczne

wydzielanie

wydzielanie

insuliny???

insuliny???

???

CUKRZYCA TYPU 2

CUKRZYCA TYPU 2



Konstelacja objawów klinicznych u dzieci z cukrzyca

Konstelacja objawów klinicznych u dzieci z cukrzyca

typu 2 sugeruje, że pierwotnym zaburzeniem jest

typu 2 sugeruje, że pierwotnym zaburzeniem jest

insulinooporność, do której wtórnie dołącza się

insulinooporność, do której wtórnie dołącza się

niewydolność komórek

niewydolność komórek

β

β

trzustki.

trzustki.



Niezdolność komórek

Niezdolność komórek

β

β

do nadmiernej sekrecji

do nadmiernej sekrecji

insuliny przyczynia się do przejścia od stanu

insuliny przyczynia się do przejścia od stanu

insulinooporności, z wyrównawczą hiperinsulinemią i

insulinooporności, z wyrównawczą hiperinsulinemią i

normoglikemią, poprzez izolowaną poposiłkową

normoglikemią, poprzez izolowaną poposiłkową

hiperglikemię, do klinicznie jawnej cukrzycy – ze

hiperglikemię, do klinicznie jawnej cukrzycy – ze

zwiększoną wątrobową produkcją glukozy i

zwiększoną wątrobową produkcją glukozy i

hiperglikemią na czczo

hiperglikemią na czczo



Progresja choroby zależy od relacji pomiędzy

Progresja choroby zależy od relacji pomiędzy

czynnikami genetycznymi i środowiskowymi

czynnikami genetycznymi i środowiskowymi

CUKRZYCA TYPU 2

CUKRZYCA TYPU 2

OKRES POKWITANIA

OKRES POKWITANIA

Hiperinsulinemia

Hiperinsulinemia

Insulinooporność

Insulinooporność

- 30% niższa tolerancja glukozy

- 30% niższa tolerancja glukozy

- hormony płciowe

- hormony płciowe

u pacjentów między II-IV

u pacjentów między II-IV

°

°

- hormon wzrostu

- hormon wzrostu

dojrzałości płciowej w porównaniu

dojrzałości płciowej w porównaniu

ze stadium I i V.

ze stadium I i V.

- wynik mechanizmów kompensacyjnych

- wynik mechanizmów kompensacyjnych

w odpowiedzi na insulinooporność

w odpowiedzi na insulinooporność

OTYŁOŚĆ A METABOLIZM

OTYŁOŚĆ A METABOLIZM

GLUKOZY

GLUKOZY

Dzieci otyłe:

Dzieci otyłe:



hiperinsulinemia

hiperinsulinemia



40% niższy stymulowany insuliną

40% niższy stymulowany insuliną

metabolizm glukozy

metabolizm glukozy



ilość tkanki tłuszczowej trzewnej ściśle

ilość tkanki tłuszczowej trzewnej ściśle

koreluje z podstawowym i stymulowanym

koreluje z podstawowym i stymulowanym

glukoza poziomem insuliny oraz wrażliwościa

glukoza poziomem insuliny oraz wrażliwościa

na insulinę

na insulinę



nadmiar androgenów u dziewcząt z PCO

nadmiar androgenów u dziewcząt z PCO

(insulinooporność

(insulinooporność

cukrzyca t.2)

cukrzyca t.2)

KLASYFIKACJA I

KLASYFIKACJA I

ROZPOZNAWANIE DM t.2 U

ROZPOZNAWANIE DM t.2 U

DZIECI

DZIECI



DM t.1:

DM t.1:

- krótki wywiad chorobowy

- krótki wywiad chorobowy

- 30-40% rozpoznań w stanie kwasicy

- 30-40% rozpoznań w stanie kwasicy

ketonowej

ketonowej



DM t.2:

DM t.2:

- hiperglikemia narasta powoli

- hiperglikemia narasta powoli

- typowe objawy kliniczne hiperglikemii

- typowe objawy kliniczne hiperglikemii

(poliuria, polidypsja, polifagia, utrata masy

(poliuria, polidypsja, polifagia, utrata masy

ciała) słabo wyrażone

ciała) słabo wyrażone

- 50% dzieci nie ma żadnych objawów

- 50% dzieci nie ma żadnych objawów

- rozpoznanie stawia się przypadkowo

- rozpoznanie stawia się przypadkowo

KLINICZNE WSKAŹNIKI

KLINICZNE WSKAŹNIKI

SUGERUJĄCE MOŻLIWOŚĆ DM

SUGERUJĄCE MOŻLIWOŚĆ DM

t.2

t.2



dodatni wywiad rodzinny (74-100%)

dodatni wywiad rodzinny (74-100%)



przynależność do grupy etnicznej o

przynależność do grupy etnicznej o

wysokiej zapadalności na DM t.2

wysokiej zapadalności na DM t.2

(Afroamerykanie, Latynosi, Azjaci)

(Afroamerykanie, Latynosi, Azjaci)



rogowacenie ciemne

rogowacenie ciemne



zaburzenia lipidowe

zaburzenia lipidowe



nadciśnienie tętnicze

nadciśnienie tętnicze

MODY (Maturity onset of

MODY (Maturity onset of

diabetes of the young)

diabetes of the young)



cukrzyca typu dorosłych u ludzi młodych

cukrzyca typu dorosłych u ludzi młodych



dziedziczona AD

dziedziczona AD



jednogenowe defekty komórek

jednogenowe defekty komórek

β

β

wysp

wysp

trzustkowych

trzustkowych

- mutacja genu HNF-1

- mutacja genu HNF-1

α

α

chromosomu 12 (wątrobowego

chromosomu 12 (wątrobowego

czynnika transkrypcyjnego)

czynnika transkrypcyjnego)

- mutacja genu glukokinazy na chromosomie 7

- mutacja genu glukokinazy na chromosomie 7

- mutacja genu HNF-4

- mutacja genu HNF-4

α

α

chromosomu 20

chromosomu 20



klinicznie – od bezobjawowej hiperglikemii do

klinicznie – od bezobjawowej hiperglikemii do

ciężkich zaburzeń metabolicznych

ciężkich zaburzeń metabolicznych



badania dodatkowe:

badania dodatkowe:

- peptyd – C

- peptyd – C

- poziom insuliny

- poziom insuliny

- przeciwciała p/antygenom komórek

- przeciwciała p/antygenom komórek

β

β

BADANIA PRZESIEWOWE W

BADANIA PRZESIEWOWE W

KIERUNKU DM t.2 U DZIECI I

KIERUNKU DM t.2 U DZIECI I

MŁODZIEŻY

MŁODZIEŻY

KRYTERIA

KRYTERIA

nadwaga

nadwaga

+

+

Co najmniej 2 z cz. ryzyka:

Co najmniej 2 z cz. ryzyka:

- + wywiad rodzinny w kierunku DM

- + wywiad rodzinny w kierunku DM

t.2

t.2

- rasa/narodowość

- rasa/narodowość

- objawy insulinooporności lub

- objawy insulinooporności lub

zaburzenia związane z

zaburzenia związane z

insulinoopornością

insulinoopornością

WIEK

WIEK

ROZPOCZĘCIA

ROZPOCZĘCIA

BADAŃ

BADAŃ

10rż. lub początek okresu

10rż. lub początek okresu

pokwitania, jeśli nastąpi przed 10rż

pokwitania, jeśli nastąpi przed 10rż

CZĘSTOTLIWOŚC

CZĘSTOTLIWOŚC

BADAŃ

BADAŃ

Co 2 lata

Co 2 lata

RODZAJ BADANIA

RODZAJ BADANIA

Glikemia na czczo

Glikemia na czczo

LECZENIE DM t.2 U DZIECI I

LECZENIE DM t.2 U DZIECI I

MŁODZIEŻY

MŁODZIEŻY



Cel leczenia:

Cel leczenia:



uzyskanie zbliżonych do prawidłowych

uzyskanie zbliżonych do prawidłowych

poziomów glukozy oraz HbA1c

poziomów glukozy oraz HbA1c



normalizacja ciśnienia tętniczego i

normalizacja ciśnienia tętniczego i

hiperlipidemii

hiperlipidemii



zmniejszenie ryzyka ostrych i

zmniejszenie ryzyka ostrych i

przewlekłych powikłań cukrzycy

przewlekłych powikłań cukrzycy

LECZENIE DM t.2 U DZIECI I

LECZENIE DM t.2 U DZIECI I

MŁODZIEŻY

MŁODZIEŻY

Metoda leczenia zależy od obrazu

Metoda leczenia zależy od obrazu

klinicznego choroby:

klinicznego choroby:



bez kwasicy i ketozy: dieta,

bez kwasicy i ketozy: dieta,

↑

↑

aktywność fizyczna

aktywność fizyczna



z kwasicą i ketozą: insulina, po

z kwasicą i ketozą: insulina, po

uzyskaniu normoglikemii – doustne

uzyskaniu normoglikemii – doustne

leki hipoglikemizujące

leki hipoglikemizujące

LECZENIE DM t.2 U DZIECI I

LECZENIE DM t.2 U DZIECI I

MŁODZIEŻY

MŁODZIEŻY



redukcja masy ciała

redukcja masy ciała



dieta

dieta



aktywność fizyczna

aktywność fizyczna



leczenie farmakologiczne

leczenie farmakologiczne

LECZENIE

LECZENIE

FARMAKOLOGICZNE

FARMAKOLOGICZNE



Metformina – lek „I-go rzutu”

Metformina – lek „I-go rzutu”



działanie antyhiperglikemiczne a nie

działanie antyhiperglikemiczne a nie

hipoglikemizujące

hipoglikemizujące



wchłania się w jelicie cienkim

wchłania się w jelicie cienkim



max. stężenie w osoczu po 2-3 godz.

max. stężenie w osoczu po 2-3 godz.



w ciągu 12h wydala się głównie przez

w ciągu 12h wydala się głównie przez

nerki

nerki

METFORMINA – MECHANIZM

METFORMINA – MECHANIZM

DZIAŁANIA

DZIAŁANIA



zwiększenie obwodowego wychwytu glukozy

zwiększenie obwodowego wychwytu glukozy

i jej zużycia przez tkanki

i jej zużycia przez tkanki



↓

↓

wątrobowej produkcji glukozy

wątrobowej produkcji glukozy



↓

↓

wchłaniania w jelitach

wchłaniania w jelitach



↑

↑

wiązanie insuliny do receptorów

wiązanie insuliny do receptorów

insulinowych na monocytach

insulinowych na monocytach



↑

↑

aktywność związanej z receptorem

aktywność związanej z receptorem

insulinowym kinazy tyrozynowej

insulinowym kinazy tyrozynowej



nasila transport glukozy przez błonę

nasila transport glukozy przez błonę

komórkową mięśni szkieletowych

komórkową mięśni szkieletowych

(redystrybucja transporterów glukozy GLUT-

(redystrybucja transporterów glukozy GLUT-

1, GLUT-4)

1, GLUT-4)

METFORMINA – MECHANIZM

METFORMINA – MECHANIZM

DZIAŁANIA

DZIAŁANIA



↓

↓

oksydację lipidów i WKT

oksydację lipidów i WKT



poprawia profil lipidowy

poprawia profil lipidowy



wyraźny efekt anorektyczny

wyraźny efekt anorektyczny



↑

↑

termogenezę

termogenezę



hamuje gromadzenie produktów

hamuje gromadzenie produktów

zaawansowanej glikacji

zaawansowanej glikacji



szczególnie korzystne działanie u nastolatek

szczególnie korzystne działanie u nastolatek

z PCO

z PCO

Inhibitory glukozydazy nie są wchłaniane

Inhibitory glukozydazy nie są wchłaniane

w przewodzie pokarmowym

w przewodzie pokarmowym